Turkiyede Cok Partili Doneme geciş
Turkiye Ne Zaman Cok Partili Doneme gecmiştir
Cok Partili Donem hakkında bilgi
II Dunya Savaşı'nın bitmesiyle basında ve mecliste cok partili siyasal sistemi savunan bir anlayış oluştu Buna CHP genel başkanı ve cumhurbaşkanı İsmet İnonu de yaptığı konuşmalarla destek verdi Bunu takip eden gelişmelerde, meclisteki butce goruşmeleri sırasında, CHP icinde başını Adnan Menderes, Feridun Fikri Duşunsel, Yusuf Hikmet Bayur, Emin Sazak gibi bazı milletvekillerinin cektiği bir muhalefet oluştu 11 Haziran'da kabul edilen Ciftciyi Topraklandırma Kanunu, parti icindeki muhalefetin guclenmesine yol actı Bu yasanın goruşulduğu sırada Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuad Koprulu ve Refik Koraltan, parti Meclis Grubu'na Dortlu Takrir olarak bilinen bir onerge verdiler Ulke ve parti yonetiminde liberal duzenlemeler yapılmasını isteyen bu onerge, 12 Haziran'da reddedildi Bu gelişmelerden sonra Menderes, Koprulu ve Koraltan partiden cıkarıldı Bayar ise once vekillikten sonra partiden istifa etti
7 Ocak 1946'da Dortlu Takrir'e imza atanlar tarafından Demokrat Parti, kuruldu Parti genel başkanlığına Bayar getirldi DP, ekonomi ve siyasette liberal duzenlemeleri savunuyordu DP'nin kuruluşu iktidar tarafından onceleri hoş karşılandı Ama partinin gelişmesi, tavrın değişikliğine ve baskıların yoğunlaşmasına yol actı İktidar muhalefeti ihtilalcilikle suclarken, muhalefet ise iktidarı tek parti ozlemcisi olarak niteledi Muhalefetin yasalarda ve secim sisteminde değişiklik isteğinin iktidar tarafından kabul edilmemesi, catışmaları arttırdı
Demokrat Parti birinci iktidar donemimde (195054) liberalleşmede onemli adımlar attı Yabancı yatırımlar desteklendi Ezanın Arapca okunması ve radyoda dini program yapılması yasağı kaldırıldı ve okullara din dersi kondu 1950 yılında Kore'ye asker gonderilmesinden sonra 1952'de NATO'ya girildi
DP'nin ucuncu ve son iktidar donemi (195760), iktidar ile muhalefetin yer yer sokağa taşan sert catışmaları ile surdu 23 Hukumet doneminde Menderes Kıbrıs konusunda imzaladıkları ortaklık anlaşmasına garantorluk maddesini yerleştirerek uluslararası başarıya imza atmıştır
Muhalefetin etkinliklerinin soruşturulması icin DP tarafından TBMM icinde Tahkikat Komisyonu kuruldu Komisyon, CHP lideri İsmet İnonu'nun TBMM'deki konuşmasını yasakladı
Turkiye Ne Zaman Cok Partili Doneme gecmiştir
Cok Partili Donem hakkında bilgi
II Dunya Savaşı'nın bitmesiyle basında ve mecliste cok partili siyasal sistemi savunan bir anlayış oluştu Buna CHP genel başkanı ve cumhurbaşkanı İsmet İnonu de yaptığı konuşmalarla destek verdi Bunu takip eden gelişmelerde, meclisteki butce goruşmeleri sırasında, CHP icinde başını Adnan Menderes, Feridun Fikri Duşunsel, Yusuf Hikmet Bayur, Emin Sazak gibi bazı milletvekillerinin cektiği bir muhalefet oluştu 11 Haziran'da kabul edilen Ciftciyi Topraklandırma Kanunu, parti icindeki muhalefetin guclenmesine yol actı Bu yasanın goruşulduğu sırada Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuad Koprulu ve Refik Koraltan, parti Meclis Grubu'na Dortlu Takrir olarak bilinen bir onerge verdiler Ulke ve parti yonetiminde liberal duzenlemeler yapılmasını isteyen bu onerge, 12 Haziran'da reddedildi Bu gelişmelerden sonra Menderes, Koprulu ve Koraltan partiden cıkarıldı Bayar ise once vekillikten sonra partiden istifa etti
7 Ocak 1946'da Dortlu Takrir'e imza atanlar tarafından Demokrat Parti, kuruldu Parti genel başkanlığına Bayar getirldi DP, ekonomi ve siyasette liberal duzenlemeleri savunuyordu DP'nin kuruluşu iktidar tarafından onceleri hoş karşılandı Ama partinin gelişmesi, tavrın değişikliğine ve baskıların yoğunlaşmasına yol actı İktidar muhalefeti ihtilalcilikle suclarken, muhalefet ise iktidarı tek parti ozlemcisi olarak niteledi Muhalefetin yasalarda ve secim sisteminde değişiklik isteğinin iktidar tarafından kabul edilmemesi, catışmaları arttırdı
Demokrat Parti birinci iktidar donemimde (195054) liberalleşmede onemli adımlar attı Yabancı yatırımlar desteklendi Ezanın Arapca okunması ve radyoda dini program yapılması yasağı kaldırıldı ve okullara din dersi kondu 1950 yılında Kore'ye asker gonderilmesinden sonra 1952'de NATO'ya girildi
DP'nin ucuncu ve son iktidar donemi (195760), iktidar ile muhalefetin yer yer sokağa taşan sert catışmaları ile surdu 23 Hukumet doneminde Menderes Kıbrıs konusunda imzaladıkları ortaklık anlaşmasına garantorluk maddesini yerleştirerek uluslararası başarıya imza atmıştır
Muhalefetin etkinliklerinin soruşturulması icin DP tarafından TBMM icinde Tahkikat Komisyonu kuruldu Komisyon, CHP lideri İsmet İnonu'nun TBMM'deki konuşmasını yasakladı
