Türkiye’de işsizlik 2019 yılında rekor seviyelere erişirken bu durum işsizlik maaşı ödemelerine de yansıdı. İşsizlik fonundan 2018 yılında işsizlere 5,89 milyar TL ödenirken bu rakam 2019 yılında 10 milyar TL'yi aştı. Son bir yıldaki artış yüzde 71 olurken son iki yıldaki artış ise yüzde 104’e karşılık geliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran Türkiye umumunda 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Ekim devrinde geçen yılın tıpkı devrine nazaran 608 bin kişi artarak 4 milyon 396 bin kişi oldu.
İşsizlik nispeti 1,8 puanlık artış ile yüzde 13,4 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik orantısı da 2,1 puanlık artış ile yüzde 15,7 oldu.
Kayıtlı işsiz sayısında rekor: 4 milyon 417 bin
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) olgularına nazaran de 2019 yılında kayıtlı işsiz sayısında tüm devirlerin rekoru kırıldı. Haziran 2019’da kayıtlı işsiz sayısı 4 milyon 417 bin oldu.
Giderek artan işsizlik nispeti ve kayıtlı işsiz sayısı İşsizlik Sigorta Fonu’ndan yapılan işsizlik ödeneği donelerine de yansıdı.
2019 yılında fondan 10,01 milyar TL işsizlik maaşı ödemesi yapıldı. Bu rakam 2018 yılında 5,89 milyar liraydı.
İşsizlik ödeneği yekunu 2017 yılında ise 4,9 milyar; 2016’da 3,69 milyar; 2015 yılında 2,2 milyar ve 2014 yılında 1,66 milyar TL'ydi.
Son 5 yıldaki artış yüzde 500’ü geçmiş durumda.
İşsizlik maaşı için başvuranların sayısı da geçen yıla nazaran 300 bin arttı.
Son donelere nazaran Aralık 2019'da 595 bin kişi işsizlik ödeneği aldı.
Bir kişi işsiz kalınca en ziyade 10 ay işsizlik maaşı alabildiğinden bu sayı son iki yıl içinde mütemadi değişim gösterdi.
İşsizlik maaşı ortamların sayısı Mart 2019'da 682 bine kadar çıktı.
Evet kimler yararlanabiliyor?
Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalan sigortalılardan; hizmet akdinin feshedildiği tarihi izleyen günden itibaren 30 gün içinde İŞKUR ünitelerine şahsen yahut elektronik ortamda başvuranlar işsizlik ödeneğinden yararlanabiliyor.
Aranan koşul ise hizmet akdinin sona ermesinden evvelki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak ve son üç yıl içerisinde en az 600 gün vadeyle işsizlik sigortası primi ödemiş olmak.
İşsizlik maaşı ne kadar?
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas çıkarları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt çıkarının yüzde 40’ı olarak hesaplanıyor.
Bu halde hesaplanan işsizlik ödeneği ölçüsü, aylık minimum fiyatın brüt meblağının yüzde 80’ini geçemiyor. Buna nazaran minimum fiyatla çalışırken işten çıkarılan bir sigortalı 2020 yılında bin 168 lira net işsizlik maaşı alıyor. İşsizlik maaşı aylık en ziyade 2 bin 354 liraya kadar ödeniyor.
İşsizlik maaşı en çokça 10 ay boyunca ödeniyor.İşsizlere 10 milyar; patronlara 19,1 milyar TL ödendi
Öte yandan, 2019 yılında patronlar İşsizlik Sigorta Fonu'na 11 milyar 31 milyon TL ek ödedi. Patronlar tıpkı periyotta 19 milyar 97 milyon TL ise teşvik aldı. İşsizlere yapılan işsizlik ödeneği ise 10 milyar TL'de kaldı.