Denklik için gönderilen, “Türkiye’de rejim otoriterleşiyor” içerikli doktora tezini incelettiren Üniversitelerarası Şura, tezi yazan akademisyenin “cumhurbaşkanına hakaret” ve “terör” hatalarından yargılanmasını istedi.
Dr. Mehmet Baki Deniz, Sabancı Üniversitesi'nde lisans, Boğaziçi Üniversitesi'nde yüksek lisans yaptı. YÖK'ün tanıdığı dünyanın en uygun üniversitelerinden New York Binghamton Üniversitesi'nde (SUNY) sosyoloji doktorasını tamamladı. Türkiye'nin son 28 yılındaki siyaset ve sermaye bağlantısını 7 yıl inceleyip, binlerce atıf yaparak, 250 sayfalık doktora tezi yazdı. “1980-2008 Yılları Ortasında Türkiye'yi Kim Yönetiyor? Sermaye Gücü Ve Otoriter Popülizmin Yükselişi” isimli tezi Amerika'da heyet önünde savundu. Tam kabulle ‘doktor' unvanı aldı. Ülkesine dönüp çalışmak için yurt dışı doktora denkliği veren Türkiye'de tek yetkili kurum olan Üniversitelerarası Kurul'a (ÜAK) başvurdu.
Tezi bekletip daha sonra da reddettiler
Denklik müracaatları ortalama 3-4 ayda onaylanırken ÜAK, bu tezi 14 ay bekletti. Sonra da hiçbir açıklama yapmadan ‘tez konusu ve içeriği' diyerek, reddetti.
Sözcü'den Sultan Uçar'ın haberine nazaran,Dr. Deniz, avukatı Mehmet Sepin aracılığıyla, yürütmenin durdurulması için dava açtı. Danıştay 8. Dairesi'nde görülen davaya ÜAK'ın gönderdiği savunma, tezin Erdoğan'ın yönettiği AKP iktidarı devrinde rejimin otoriterleştiği ve sermayenin bu otoriterleşmeye tesiri üzere tahliller nedeniyle reddedildiği görüldü.
ÜAK'ın bu tezle ilgili 3 üniversiteden 4 farklı rapor aldığı, evvel onaylayıp, sonra da reddettiği ortaya çıktı.
Hacı Bayram Veli Üniversitesi, “Tez içeriğinin cürüm teşkil edip etmediği değerlendirilemez” derken, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, “Tez sosyoloji alanında, hukuk fakültesi inceleyemez” dedi. Marmara Üniversitesi, 6 Ocak 2021'de “Tez Almanca lakin cürüm ögesi içeren bir konu görülmedi” kararı verdi. ÜAK da bu raporlar üzerine, 10 Mart 2021'de tezi onayladı. Fakat tez bir defa daha Marmara Üniversitesi'ne gönderildi. Sosyoloji tezi olmasına karşın ikinci incelemeyi MÜ Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Ahmet Gökçen ve ceza hukukçuları Doç. Dr. Yusuf Yaşar ve Dr. Zafer İçer yaptı.
Bu raporda ise “Bilimsel ve akademik kurallarla bağdaşmayan, objektiflik, gerçeklik, doğruluk kriterlerini taşımıyor” denilerek, ‘otoriterleşme' tespiti nedeniyle TCK'nın 299, 301 ve Terörle Gayret Kanunu'nun 3713 sayılı unsurları yani cumhurbaşkanına hakaret, terör üzere kabahatlerle kıymetlendirilmesi istendi. Bu defa ÜAK, 25 Mayıs 2021'de savcılığa kabahat duyurusunda bulundu. Tezi reddedilen davacı akademisyenin tabiri alınmadı. Danıştay'ın ‘Türkiye'de siyasi otoriterleşme' tespitli tezi Anayasa'daki akademik özgürlükleri koruyan yasa unsurları nedeniyle yürütmeyi durdurma kararı alması bekleniyor.
Tez, Marmara Üniversitesi'nde ikinci kere incelettirildiğinde, şimdiki YÖK Lideri Prof. Dr. Erol Özvar, üniversitenin rektörlüğünü yapıyordu. Özvar imzalı ‘Gizli' damgalı soruşturmada ‘Tezde kabahat ögesi olup olmadığının' incelenmesi istendi. Sonra da Özvar imzasıyla denklik reddi ve dava açılması talepli, 3 hukukçunun yazdığı rapor ÜAK'a gönderildi.
'Tezimin konusu Türkiye'nin Erdoğan'ın AKP eliyle otoriter bir rejime geçiş yapıp yapmadığı değildi'
ÜAK tezdeki; “Ne derseniz deyin, bugün rejimin otoriterliği inkâr edilemez. Kitlesel tutuklamalar, devlet bürokratlarının kitlesel tasfiyesine yol açan davalar ve muhaliflerin birçoklarının bastırılması Türk siyasetini tanımlıyor. Gerçekten rejiminin otoriter karakteri son 10 yıldır tartışmasız” gibi 12 bilim beşerinin makalesine atıflı, ‘otoriterleşme' analizlerlerini maddelere karşıt buldu.
Davacı akademisyen Dr. Mehmet Baki Deniz, “Erdoğan ve AKP periyodunu inceleyen bir tezdeki tenkitlere onay vermek istemeyen ÜAK, Türkiye'nin otoriterleştiği tezini kaynaksız ve araştırmaya dayalı olmadan sunduğumu ileri sürüp, tezin akademik olarak yetersiz olduğunu sav etti. Meğer, tezimin konusu Türkiye'nin Erdoğan'ın AKP eliyle otoriter bir rejime geçiş yapıp yapmadığı değildi. Tezimde, Erdoğan'ın Türkiye'deki siyasi gücü kendi etrafında toplayarak, otoriter bir rejim değişikliği gerçekleştirmeyi nasıl başardığını araştırdım. TOBB ve TÜSİAD yani sermayenin 2002-2007 yılları ortasında Erdoğan'ın AKP'sine verdiği takviyenin, Türkiye'nin otoriter rejim değişikliğini anlamakta kilit rolünü bilimsel olarak da kanıtlayıp, YÖK'ün de denkliğini onayladığı Amerika'da bu alanda en uygun üniversitelerinden biri olan New York Binghamton'dan ‘doktor' unvanını hak edip, aldım” diye konuştu.