Türkiye'deki mağaralar Türkiyede yer alan mağaraların isimleri,
ALTINBEŞİK MAĞARASI
Özelliği: Yatay ve kısmen faal bir mağara sistemi olan Altınbeşik Mağarası adını üst kısımda bulunan Altınbeşik Tepesinden almaktadır Torosların bu bölgesi hem jeolojik ayrıca de jeomorfolojik yönden çok karışık bir yapıya sahiptir Tersiyer ortalarında meydana gelen şiddetli kıvrımlarıbu dönemin sonunda şiddetli dikey yükselmeler izlemiştir Jeolojik bindirmeler büyük kıvrıklar ve derin kazılmış vadiler bu hareketli jeolojik geçmişin sonucudurAltınbeşik Mağarası üst Kresate ihtiyar kireç taşları içinde kıvrıklar üstünde oluşmuşturMağara tekrar tekrar 3 seviyede gelişmiştir En dipteki ve orta seviyedeki yağışlı mevsimlerde faal en üstteki seviye ise sürekli kurudurAltınbeşik Mağarası daha kuzeyde yer alan Eynif polyesinin ve civarındaki bir dizi daha ufak polyelerin yer altına intikal eden suların toplanarak terhis edildiği bir belli başlı yeraltı deresi görevini görmektedir Sonbahar aylarında mağara içinde çok miktarda sakin göletler vardır Mağara içindeki kum ve çakıl birikintilerinden kayalar üzerindeki akıntı oyuklarından bahar aylarında orta ve daha alçak seviyeden debisi kuvvetli yeraltı dereleri aktığını göstermektedir Altınbeşik Mağarasının aktivitelerini ayrıntılarıyla yitirmiş olan üstteki seviyesinde tabanda kaya blokları dikkati çeker bunların yanına dikit ve sarkıt oluşumları da vardır Orta seviyenin daha fazla akarsu yatakları özelliğini taşır Burada kaya blokları geniş yerler kaplar yeryer kum ve çakıl depoları ile traverten oluşumları görülür Mağaranın girişinden itibaren ilk 200 m mağaranın daha aşağı seviyesini oluşturur ve burası devamlı su altındadırAlt seviyenin bitiminde 40 mlik dikey bir çıkış vardır Bu çıkış ve bitişik duvarlar beyaz renkli kalın travertenlerle kaplıdır Mağaranın en güzel bölümünü burası oluşturmaktadır
CUMAYANI MAĞARASI
Özellikleri: KızılelmaCumayanı yeraltı su sisteminin boşalım ağzını oluşturur Dışarı birçok ağızla açılmaktadır Suyun çıktığı ağızdan 100 mlik sulu bir galeri ile veya yukarıdaki fosil kuru ağızdan 75 m yürünerek salona gelinmektedir Salon yeraltı deresi üstünde bir köprü fonksiyonu görebilen ve alışılmış üstü güzelliğe sahip Traverten ile başlamaktadır Yüksekliği 60 m ve uzunluğu 70 m olan salonun tabanı kalın bir kum tabakasıyla kapalıdır ve sifonla sonlanmaktadır Travertenden sola suyun gelişi yönünde ilerlendiğinde Kızılelma mağarası yönündeki sifona ulaşılır Bu galeride bot gereklidir
Yağışlı dönemlerde veya ani artı yağış olduğunda çok kısa süre içinde sel olduğundan yaşam tehlikesi oluşmaktadır
SOFULAR MAĞARASI
Eski ZonguldakÇaycuma karayolunun 10 km'sinde Sapça Köyü'nün ilerisinde Sofular Vadisi'nin güney yamacında bulunmaktadır Toplam uzunluğu 15 km'dir Bu mağara tarih öncesi özellikler taşımaktadır Epeyce tepede olan bir kuyunun (inişte) sol göre inildiğinde 5m'lik bir tırmanış yapılır ve fosil üst kol ile etkin salon ve yan kolların bulunduğu kışıma ulaşılır Faal salona inmeden önce sağda bulunan bir küçük süslü odacık vardır Bu odacık mağaranın neredeyse özetini sunar gibi tıpkı ince bir zevkle bitmiş kristal bir oda gibidir2530 m'lik bir inişle aktif kısmın büyük salonuna ulaşılır Elips şeklindeki salonun boyu 70 m eni 4050 m'dirTavan yüksekliği 57 m olan % 15 meyilli salon tamamen oluşumlarla kaplıdır Salondan altında inen kolların sonlarında göller yer alır Fosil kolda bol miktarda guana bulunmaktadır Sonunda kuyu inişiyle bir göl varılır Fosil kolda bilek kalınlığında 4 m'lik dikit tanıdık tek örnektir
Yenesu Mağarası
Yeri: Vize İlçesi Balkaya Köyünde bulunmaktadır
Özellikleri: Trakyanın üçüncü büyük mağarasıdar Yenesu'nun içi görünümleri son derece güzel her türden damlataşlar (sarkıt dikit kolon duvar damlataşları damlataş havuzları ve makarnalar) ile kaplıdır Damlataş havuzu veya göllerin üzerine saçaklar şeklinde inen ya da tabanından yükselen bu şekiller mağaraya sihirli bir hava kazandırmıştır
İndere (Ballıca) Mağarası
Yeri: Tokat Pazar İlçesi Pazar ilçesinin takriben 6 km güneydoğusunda bulunan Ballıca Köyü sınırları içerisinde ve köyün 600 m güneydoğusundadır
Özellikleri: Ballıca Mağarası ikisi antre katından yukarda beşi giriş katı ile aşağısında elde etmek üzere birbirinden güzel yedi katlı bir mağara görünümündedir Bütün katlarda minik su birikintileri damlamalar kuru doğal havuz ve havuzcuklar gözlenmektedir Her katta tabanda su akımı olmamasına rağmen balçık ve balçık fazladır Bu iniş ve çıkışları güçleştirmektedir Mağara içinde uyarı çekecek düzeyde solunum kolaylığı hissedilmektedirMağaranın giriş ağzı yaklaşık doğubatı yönünde baş altında devam etmektedir Antre ağzında 4550 m daha sonra epeyce geniş bir salona ulaşılmaktadır Burada tarih çağlarından beri yaşandığını bildiren kalıntılar (harçlı duvar sıvalı malzeme deposu vb) vardır Buradan itibaren mağara yönü kuzey ile kuzeydoğu aralarında değişen 2530 mlik geçitle devam eder Geçit üstünde sağda ve solda odalar bulunmakta daha sonra büyük bir salona açılmaktadır Burada o kadar çok sarkıt dikit sütunlar ve su gölcükleri bulunmaktadır Mağara buradan kol olarak daha yukarılara kuzey ve kuzeybatıya içten iki farklı üst kat biçiminde devam eder Birinci kat olarak kabul edilen bu bölümün girişe uzaklığı 150 mdir10 m aşağıdaki ikinci kat büyük bir salon görünümündedir Burada sarkıt dikit ve sütunlar bulunur İkinci katın sonundan inilen üçüncü kata inilmektedir Çok eksik yıkım olmuş sütunlar sarkıt ve dikitler yer alan üçüncü ve dördüncü katlar insanı büyüleyen pek fazla dış görünüş sunmaktadır Mağara ağzından dördüncü katın ardına kadar en kısa uzaklık 350 m dolayındadır5 katta bir göle ulaşılmaktadır
KARACA MAĞARASI
Stratigrafik Litolojik Özellikler:Gümüşhane Torul arasındaki sahada üskretase formasyonları geniş bir yayılışa sahiptir Bunlar genellikle andezitik ve bazaltik lavlar ile lüflerden ve aglomeralardan oluşmaktadır Bu serinin toplam kalınlığı 1000 m'yi bulmakta ve içerisinde yer yer kalker marn ve grelerden oluşan ve kalınlığı 100m İle 200 m Aralarında değişen arakatkılar dikkati çekmektedir Karaca Mağarası da bu süratli içerisinde karakterli volkanitlerin çevrelediği bol çatlaklı masif kalkerler içerisinde gelişme olanağı bulmuştur
Oluşumu:Karaca Mağarası damlataşı oluşumları bakından oldukça zengindir Bu damlataşları fazla farklı alanlara yönlendirilmiş renk ve şekiller arz eder Mağara içerisindeki sarkıtlar dikitler sütunlar org desenli duvarlar bayrak şekilleri ve perde damlataşları mağara çiçekleri mağara incileri fil kulakları traverten havuzları traverten basamakları keza mağara gülleri damlataşı havuzlardan çıkan küçük dikitlerin üstünde oluşmuşlardır Mağarada damlataşı havuzları büyük boyutlara ulaşmıştır Özellikle mağaranın son bölümlerinde bu havuzların derinliği 1 m'yi bulmaktadır
Mağara içerisinde fazla yoğun ve varlıklı olarak bulunan bu dağıtılmış damlataşı şekilleri ve oluşumlar yer altındaki esrarengiz ve ahenkli görünümlerinin seyri hemen hemen insanları büyülemektedirMağara içerisindeki beyazdan laciverte dek değişik renklerdeki travertenlerin varlığı ise travertenleri oluşturan suyun içerisindeki demir ve magnezyum gibi erimiş mineral maddelerinin çok yoğun olduğunu göstermektedir
KUZ MAĞARASI
Özellikleri: Toplam uzunluğu 224 m girişe tarafından en derin noktası 175 metredir Sıcak ve yarı kuru bir havaya sahiptir Mağaranın kuytu geçitlerinde ve bağlı kol bağlantısında belirgin bir rüzgar hareketi vardırGenişliği 216 m tavan yüksekliği 120 metreler aralarında değişen mağaranın orta ve son bölümleri görünümleri son derece güzel her türden damlataşlar (sarkıt dikit sütun duvar ve örtü damlataşları damlataş havuzlarıvb) ile kaplıdır Ana galerinin son bölümlerinde ise kalın bir kum ve çakıl deposu bulunur Bu kesimler mağaranın en derin noktalarıdır Buna karşılık bu depoların yanından ayrılan ast kolun son noktası girişten +10 m yukarıdadırAkarsu yatağından 250300 m yukarıda yer alan Kuz Hidrolojik olarak askıda (vadoz kuşak) kalmış eski kalıntı bir mağaradır bu nedenle yağışlı dönemlerde tavandan damlayan ya da tabi duvarlardan sızan sular dıştan bütün olarak kurudur Bu sular ana galerinin son bölümünde minik gölcükler oluşturmaktadır
Oylat Mağarası
Yeri: Bursa İnegöl İlçesi Hilmiye Köyü
Mağara BursaAnkara kara yolundan Oylat Kaplıcasına ayrılan yoldan yaklaşık 17 km içeride Hilmiye köyünün bir km güneyinde yer almaktadır
Özellikleri: Toplam uzunluğu 665 m olan mağara iki başlıca bölümden oluşur Dar galerilerden oluşan birinci bölüm girişten bunalım ardına kadar olan kısımdır İçeride dev kazanları ve damlataş havuzları bulunur İkinci bölüm büyük bir buhran salonudur Iri blok ve dev damlataş şekillerinden (sarkıt dikit ve kolon) oluşmaktadır Mağara önünde sıcaklık 29ºC nem yüzde 47 girişte sıcaklık 19ºC nem yüzde 55 bakımlı galeride 17ºC nem yüzde 78 buhran salonlarında 14ºC yüzde 90 nem oranlarına sahiptir
KARAİN MAĞARASI (ANTALYA)
Özellikleri: Türkiye'nin en büyük doğal mağaraları aralarında yer alan Karain mağarası önünde bulunan traverten ovasından 150 m denizden ise 430450 m yüksekliktedir İnsanlık tarihinin başlangıcındaki süreç içinde mağara alt Yontmataştan başlayarak orta ve üstteki Yontmataş evreleri Neolitik Kalkolitik Eski Tunç gibi Protohistorik Çağlarda ve Alışılmış Çağda halk göre sürekli bir biçimde iskan edilmiştir Bunun doğal bir sonucu olarak da takriben 11 m yi bulan kalın bir kültür dolgusu içermektedir Fakat mağaranın en uzun süren ve en önemli iskanı Paleolitik (Yontmataş Çağı) ile ilgilidirKlasik dönemlerdeki başvuru daha çok Adak Mağara (tapınak) niteliğinde olup mağara alnı ve dış duvarları üzerinde Grekçe yazıt ve nişler bulunmaktadır Karain Mağarasında yapılan kazalarda elde edilen arkeolojik buluntular Antalya Müzesinde ve mağaranın derhal yakınında yer alan Karain Müzesinde sergilenmektedir
KOCAİN MAĞARASI (ANTALYA)
Özellikleri: Türkiye'nin en geniş ağzına ve tek parça olarak en büyük galerisine sahip bir mağaradır İçinde 5060 m yüksekliğe sahip sütunlar yer alan mağarada aynı zamanda Roma döneminden kalan bir sarnıç da bulunmaktadır koskocoman iki salondan oluşan mağaranın giriş ağzının genişliği 35x70 mdir
DAMLATAŞ MAĞARASI (ANTALYA)
Özellikleri: Toplam Uzunluğu 30 m olan mağara kuru yatay mağara tipindedir 200 m'lik bir alanı kaplamaktadır Çok sayıda sarkıt ve dikitin eşsiz bir görünüm verdiği mağara 15 m yüksekliktedir Karbondioksit gazı yüksek ölçüde nem düşük ısı ve radyoaktif havasıyla astım hastaları için son derece yararlıdır böylece astım hastaları mağaranın en yoğun ziyaretçi gruplarını oluştururlar Mağaradaki sarkıt ve dikitlerin İÖ 2000015000 yılları arasında meydana geldiği sanılmaktadır
TİLKİLER MAĞARASI (ANTALYA)
Özellikleri: Yatay gelişmiş ve aktif bir mağara olup uzunluğu 7 km dir İlkbahar aylarında su seviyesi yükselirMağara baraj etüdleri esnasında açılan enjeksiyon galerilerinden birinde doğal bir galeriye rastlanması sonucu ortaya çıkarılmıştır Konglomera içinde gelişmiş olması da mağaraya bambaşka bir bilimsel değerinde kazandırmaktadır
İNSUYU MAĞARASI (BURDUR)
Özellikleri: Toplam 597 m uzunluğunda yatay ve kuru bir mağaradır Yerinde ulaşımı bulunduğu için Türkiye'de turizme açılan ilk mağaralardan biridirKalker tortulanmalarından türlü şekil ve yapıda meydana gelen sarkıt ve dikitlerin teşekkül tarzları dikkate alınarak mağaranın binlerce yıl evvel teşekkül ettiği varsayım edilmektedir Mağara içinde girintiliçıkıntılı muhtelif istikametlere açılan dehlizlerde bulunan irili ufaklı 9 göl mevcutturMağara içinde serin ve temiz bir hava cereyanı vardır Bir kısım mağara sularının şeker ve mide hastalıklarına şifalı olduğuna inanılmaktadır Mağara civarında İl Özel İdaresince kurulmuş bir konaklama tesisi vardır
AYVAİNİ (BURSA)
Özellikleri: Giriş kısmı hariç yatay gelişmiş bir mağaradır Mağara iki ağıza sahiptir Mağaraya bir noktadan girip (Doğanalanı) diğer bir ağızdan çıkılmaktadır Mağaranın derhal girişinde 17 metrelik düşey bir iniş yer almaktadır Mağarada bir çok göl yer almakta olup ilkbahar aylarında suyun yükselmesine rağmen geçilebilecek dek sığdır
ZİNDAN MAĞARASI (ISPARTA)
Özellikleri: Zindan Mağarası'nın bulunduğu Göller Bölgesi Yöresi yurdumuzun en yoğun karstlaşmış alanlarından birisidir Toplam Uzunluğu 760 m olan mağara yatay ve sanki etkin bir mağaradır Romalılardan bu yandan aşina ve kullanılan bir mağaradır
ILGARİNİ(ILVARİNİ)MAĞARASI (KASTAMONU)
Özellikleri: Mağara iki bölümden meydana gelmiştir Canlı bir mağara olup sarkıt ve dikit hareketliliğinin devam ettiği görülmüş ve bu mağarada ibadethane (şapel) ve mezarlıklara rastlanılmıştır
Orman Bakanlığı ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı ve FAO göre Kastamonu İli Varla Kanyonu Ilgarini Mağarası ve çevresi örnek proje alanı seçilmiştir FAO göre Ilgarini Mağarası dünyanın 4 büyük mağarası ve doğa ve dünya ölçeğinde bulunmuştur
BALATİNİ MAĞARASI (KONYA)
Özellikleri: Toplam uzunluğu 1830 m olan mağaranın düden ve kaynak konumunda iki girişi vardır Yola yakın olan ağız ufak bir uvalanın sularını çalar ve 2 km güneyde derince yarılmış bir vadinin kenarından Uzunsu deresi tarafındaki yamaçtan boşaltır
Balatini mağarası defalarca yer alan iki öbür seviyeden oluşmuştur Üst katı oluşturan fosil kolun zemini adamakıllı mağara kili ile kaplıdır ve gelen ziyaretçilerin yapıp bıraktığı heykelciklerle dolu Heykel odası ile sonlanmaktadır Daha Alçak kat olan su taşıyan asıl galeri de ise suyun aza olduğu dönemlerde su içinden yürünerek ilerlenebilmektedir Sadece biri 5 mden daha derin olan üç adet dev cadıkazanı geçiş tekniği yada bot kullanılarık geçilebilir Travertenler heykel odası ve dev cadı kazanları mağaranın görülmeye değer güzellikleridir
TINAZTEPE MAĞARASI (KONYA)
Özellikleri: Kretase kireçtaşları içinde çoğalan mağara sistemi tekrar tekrar yer alan üç seviyeden meydana gelmiştir En üstteki 100 metre uzunluğundaki kat iyice fosilleşmiştir 1015 metre toplam uzunluğu olan orta seviye ise benzeri aktiftir Yağışlı dönemlerde içinden bol su akan bu kat'ın sonu sifonla biter Dipteki düzey ise büyük bir fay üstünde gelişmiş aktif bir koldur ve düden mağara özelliğindedirYağışlı dönemlerde geniş bir alanın yüzey suları buraya girer Bu sular daha güneydoğuda bulunan Susamış Güvercinlik Mağarası'ndan geçerek Suğla Gölü kenarındaki kaynaklar dan çıkarlar Bu aktif kolun günümüze kadar araştırılan bölümünün uzunluğu 527 mdir Oysa tam uzunluğu az önce tespit edilememiştir İçinde bulunan derin lakin sıcacık göller ve sifonlar araştırmaları zorlaştırmaktadır
NARLIKUYU MAĞARASI (İÇEL)
Özellikleri: Miyosen kireçtaşları içinde gelişmiş bir mağaradır Cennet mağarasının 300 m dek batısında olup antre ağzı denizden 160 m yükseklikte bulunmaktadır 20 m değin yer yer düşey kısımları ihtiva eden bakımlı bir girişten sonra mağara doğubatı istikametinde devamlı geniş salonları ihtiva eder Bu salonlarda fazla miktarda sarkıt ve dikitler kolonlar bulunmaktadır
GÖKGÖL MAĞARASI (ZONGULDAK)
Özellikleri: Mağara girişi geniş ve yüksek olup büyük bir fosil ağızla kaya blokları arasından girilmektedir Buradan 250 m sonra bir sifona ulaşılır Sifon 10 m uzunlukta olmasına karşın bilhassa yaz sonunda çekilen sular sonrası yürünerek geçilebilir Sifondan geçilerek yeraltı deresine gelinmektedir Sel sularının getirdiği sarı bir çamurla buruşuk olan zeminde yer yer su birikintileri bulunmaktadır Buradan sonradan mağara son derece zengin ve hoş oluşumlar arasından suyun gelişi yönünde 2 kol halinde devam eder 3200 m uzunluğundaki mağara kavisler çizerek ilerlemektedirNehir ve içerideki göller yürünerek rahatça geçilebilirken büyük yağışlarda ani su baskını olmaktadır Bu risk nedeniyle mağaraya yaz ve sonbahar aylarında girmek uygundur
AYNALI MAĞARA
Eski çağlardan günümüze uzanan bu mağaralar Amasya'ya Krallar Vadisiünvanını veriyor Bunlar arasında Aynalı Mağaraen çok ziyaret edileni MÖ 64 ve 63 yıllarında Amessia'da (Amasya) doğan ve dünyanın ilk coğrafyacısıdiye ün şampiyon Sdabon; Amasya önceden krallara aittidemiş Bu cümlesi de o meşhur coğrafya kitabında yer alıyor Yeniden benzer kitapta, Amasya Kalesi'ndeki mezarlar hakkında da yazı var Bu çevre içinde kralların hem sarayları keza de mezar anıtları bulunurdiyor Sdabon
Amasya vadisinde irili ufaklı 18 adet mağara var Şehir merkezinin kuzey yamaçlarını süsleyen beş büyük mağara, Kral mezarlarıolarak anılmaktadır
Kralkaya Mezarıdiye isimlendirilen mağaraların en önemlisi Aynalı Mağara' dırAraştırmalardan anlaşıldığına göre, burasının bir kral mezarı olmasından öte ikamet edilmek üzere oyulmuş olması da muhtemeldir Mağaranın iç yapısındaki genişlik bunu gösteriyor Yerden 13 m yüksekliğe ulaşan bu ihtişamlı mağara, blok halindeki bir kaya parçasının oyulması suretiyle oluşturulnuş Dış cepheden bakıldığı zaman güneş ışınlarının vurmasıyla parlaması, mağaraya insanlar aralarında aynalıdenilmesine niçin olmuş (Süre içinde bu parlaklığı değil olmuş fakat adı aynalıkalmış) Yer seviyesinden enine uzun birkaç taş basamakla mağaraya yaklaşılıyor Antre kapısı ise 4,5 m yükseklikte Kapıdan bakıldığında beşik tonozlu iki oda dikkatleri çekiyor İki odadan biri dikdörtgen, diğeri ise kare Dikdörtgen olanı ana kabir odası Burada kabir olduğu belli ki lahit biçiminde dikdörtgen bir oyuk var Kare şeklindeki odada ise, üslup itibariyle, IIyyda Bizanslılar tarafından yapılmış olacağı tahmin edilen freskler yer alıyor Tonoz kısmında altısı sağda, altısı solda edinmek üzere 12 havaritasvirleri var Kuzey ve güney duvarlarında bazı kadınlı erkekli figürler, doğu cephesinde ise İsa, Meryem ve Johannes'ten teşekkül eden Aziz kompozisyonlarının başlıca sahnesi yer alıyor Hzİsa'nın on iki havarisinden birinin, Hıristiyanlığı bu mağaradan yaydığı söylenti ediliyor
Bu yüzden bölgede din turizmi hareketleniyor Yaz aylarında özekllike yurt dışından yoğun bir turist akışı var
MAĞARACILIK PINARGÖZÜ MAĞARASI
Isparta, mağaralar açısından hayli zengin bir büyük kasaba Yenişarbademli ilçesine 8 km uzaklıkta ve Çaydere ormanlarının içinde bulunan Pınargözü Mağarası Dünya Mağaralar litaratürüne girmiş Mağara çevresinin bitkiler çeşitlilik ve tür bakımından fazla varlıklı Dünyanın en zengin bitki örtüsüme sahip yerlerden biri ZİNDAN MAĞARASI
Aksu İlçesine 1 km uzaklıktadır 752 m uzunluğunda, yatay ve benzeri etkin bir mağara görünümündedir Mağaranın girişi Aksu çayından 12 m yüksekliktedir İçinden bir yer altı deresi akmaktadır Ilk 300 metresi aydınlatılmıştır Mağara Kültür Bakanlığı İzmir 2 numaralı K ve TVK Kurulunun 15061998 ve 307 no'lu kararı ile Doğal ve Kazıbilimsel Sit Alanı olarak kayıt edilmiştir Sarkıt ve dikitleriyle, şirin dereciği ile tarihle bütünleşmiş bir mağaradır, Aksu Zindan Mağarası
AYI İNİ MAĞARASI
Ayı ini Mağarası Sultan Dağlarının güney yamacında, 407 m uzunluğunda, Yalvaç'ın kuzey doğusunda, Nazilli Çay mevkiindedir Yatay kuru bir mağaradır Bizanslılar döneminde değişik amaçlarla kullanılmıştır İçerisinde sarkıtlar, dikitler ve sarnıçlar bulunur
PINARGÖZÜ MAĞARASI
Yenişarbademli ilçesine 8 km uzaklıkta ve Çaydere ormanlarının içinde bulunan Pınargözü Mağarası ve su kaynağı bir doğa harikâsıdır Dünya Mağaralar literatürüne girmiş olan bu mağarada, yerli ve yabancı mağaracılar araştırmalar yapmıştır ve bu incelemeler halen sürmektedir Mağara çevresi de, bitkiler de değişiklik ve tür bakımından dünyanın en varlıklı sayılı yerlerinden biridir Çevrede 213 bitki türünün varlığı saptama edilmiştir Keza mağara çıkışına yakın bir yerde 600 yıllık bir çam ağacı bulunmaktadır 15 km mesafesiyle Türkiye'nin en uzun mağarasıdır Mağaranın araştırılması ve içine girilmesi zordur Girişte bulunan sifonu dalarak geçirmek mecburiyeti vardır Sifonun önündeki saatteki hızı 150160 km'ye ulaşan hava akımı, ağustos ayında 5,8 C olan su ısısı vardır Yerli ve tanıdık olmayan araştırmacılar göre her sene yeni bir bölümü keşfedilmektedir Mağara araştırmacıları göre fazla çekici bulunmaktadır
SEFERYİĞİT MAĞARASI
Burdur Bucak'taki Sefer YitiğiMağarası, mağaracıların gündeminde Mağara Burdur'un Bucak ilçesi Barbaros mahallesinde yer alıyor Selçuklu kervansaraylarından İncirhanı Kervansarayının 1 kilometre kuzeybatısındaki Sefer Yitiği, bir üstte konumlanmış
Mağara hakkında bir çok efsane üretiliyor Bu efsanelerden birine göre, seferberlik vaktinde seferberliğe katılacak varlıklı birisinin heybeler dolusu altınını bu mağaraya saklamış Seferberlikten ölüm haberi gelen şahsın altınları mağarada kalmış Irk da o tarihten sonradan Sefer Yitiğiadını yakıştırmış mağaraya
Mağaranın adı ile ilgili bir başka söylenti ise şöyle: Seferberlik vaktinde eli tutan, gücü yeten herkes askere alınır Askere gitmesi gereken gençlerden birisi her nasılsa bu mağarada uyuyakalır Uzun savaşların getirdiği acı, fakirlik ve sıkıntı sebebiyle veya kaybolan keçisini aramak veya kötü hava şartlarından korunmak için buraya gizlenen bu genç devre kaybetmiş Asker adayı genç mağaradan çıktığında yaşıtları cepheye hareket etmiştir ve genç artık Sefer Yitiğidir sonra antika avcıları ve define simsarları göre talan edilmiş Bu talan ve tahribatın halen devam ettiği söyleniyor
Mağaranın içi yüzlerce sarkıt ve dikitler mevcut Bulunduğu nokta çevreye başat bir yükseklikte Mağara kapısına Bucakİncirdere yolunun 3 kilometresinden kuzeye dönülerek, 25 metre yakınındaki bir lokantanın hemen batısındaki çalılık ve kayalıklar arasındaki patikadan ulaşılabilir Mağaranın tecrübesi olan bir takım refakatinde gezilmesi gerekmekte Çünkü karanlık ve kaygan zemin ile derinliklerdeki oksijen azlığı tehlikeli olabilir
Mağara yarasa kuşlarının barınağı olduğu için, ziyaret eden yerli ve tanıdık olmayan bilim adamların müştereken kullandıkları isim YARASA MAĞARASIdırMağaraya ara sıra yerli ve tanıdık olmayan araştırmacı ve incelemeciler girip incelemeler yapmışlardır Mağara içinde bir kaç kola ayrılan kanallar tehlike oluşturmaktadır Bu sebeple mağaranın konunun uzmanı teknik elemanlarca incelenmesi gerekmektedir
Güneye açılan üçgen biçimli çok gizli bir girişi vardır Girişten itibaren mağara tavanı bir anda yükselir Pek fakat boylu boslu birisi bile rahatça yürüyebilir Tavan ve duvarlar emsalsiz, dantele benzeşen sarkıtlarla bezenmiştir Ayrıca buket, su altı süngeri, muz hevengi, salkım, demir parmaklık, tül perde, dorik ve iyonik sütunlara benzeyen dikitler bulunmaktadır Bir Takım heykelimsi oluşumlar maymun, köpek ve insana benzemektedir
Mağaranın derinliklerinde mağaraya ismini veren yarasalar bulunur Fazla topluluk olan bu kuşların ziyaretçilerden etkilenerek uçuşmaları ya da uyuyakalan bir yarasanın ayrım edilmesi ürpertici anlara yol açmaktadır Yarasaların pisliklerinin tavandan damlayan sularla karışıp taşlaşması neticesinde şaşılacak kadar güzel konimsi oluşumlar meydana gelmiştir
MERASPOLİS MAĞARASI
Meraspolis, dünyanın bilinen 3büyük mağarası Mağaranın sonu hala giz Şelaleyi andıran biçimde içinden su çıkması onu daha da gizemli kılıyor Ne yazık ancak o da ülkemizde kaderine terkedilen mağaralardan biri
Meraspolis, Ermenek kentinin kuzeyindeki dağların kaya bloklarının altında suların kireçli kayaları oyması ile meydana gelmiş Mağara dünyanın en büyük yeraltı suyunu bünyesinde taşımaktadır Bir çok bölme ve katlardan meydana gelen, içinde küçüklü büyüklü sarkıt, dikit yer alan bumağara birincil çağlarda mesken, barınak ve zindan olarak kullanılmıştır
Mağaraya iki yönden antre vardır Bunlardan birisi ne vakit açıldığı bilinmeyen ilkel bir giriştir Bu antre doğal bir mağaranın tabanmdadır Genişliği 40x45 cm olan delikten mağaraya inilir Rehbersiz ve ışıksız inilmesi imkansızdır Kocaman kaya parçalarından yapılmış 810 ayaklık basit ve sıcacık bir merenle aşağıda basık tavanlı bir mağaraya inilir Burada çeşitli yönlere yol vardır Kuzeydoğuya gidilen dehlizlerden birisi ile kademe kademe inilir ve yer altı nehri görülür
İkinci giriş, Başpınar mahallesi Cumma mevkiinde Ermenek Belediyesi kadar kente tazyikli içme suyu sağlamak için açılmış bir galeridendir 193 m uzunluğundaki bu galeri kuzeydoğu doğrultusunda yer altı nehrine ulaşır
Galerinin yer altı nehri ile birleştiği noktaya kadar 150 mlik bir mesafede kuzeygüney yönünde akmakta, galeri deposuna 90 m kala kuzeyde bir noktada 200 m yüksekliğinde bir yer altı şelalesi oluşturmaktadır Akarsu yatağı batıya gittikçe daralmakta, düdenlimağara denilen yerde yok olmaktadır
Mağarada bulunan yer altı suyu kentin ve çevre kasabaların içme suyu ihtiyaçlarını karşılamaktadır Ermenek ve çevresine elektirik sağlayan hidroelektirik santralini çalıştıran su da bu mağaradan çıkmaktadır
TÜRKİYE'DEKİ DIĞER MAĞRALAR
Mağara oluşumları bakımından kayda değer bir jeolojikjeomorfolojik nitelik olan karstlaşma (karstik alanlar) ülkemizde Toroslar, Orta Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Trakya ve kuzeybatı Anadolu bölgelerinde büyüklüküçüklü binlerce mağara oluşumlarına niçin olmuştur Türkiye'de görülmeye değerinde, hatta dünya literatürüne geçmiş mağaralar mevcut olup bunların bazıları şunlardır:
Adana
Aladağ Meydan Bığbığ Mağar, Feke ilçesinde Göksu Irmağının oluşturduğu vadi ise kanyon turizmine uygun alanlardır
Antalya Damlataş Mağarası (Alanya)
(Astım hastalığına iyi gelmektedir)
Karain Mağarası
(Türkiye'nin en büyük doğal
mağaralarındandır)
Derya Mağarası
(Dikey bir mağaradır)
Beldibi Mağarası
(Mağarada mezolatik kültürleri taşıyan 6 tabaka tespit edilmiştir) Sırtlanini Mağarası
(Afrodisias harabelerine yakındır)
Amasya Aynalı Mağara
Amasya'da, mağaraların en önemlisi; krallara ait olan Aynalı Mağaradır
Aslanlı (Yaren) Mağarası
Kuşadası'na yakın olan bu mağara bölgede ünlüdür
Burdur'da
İnsuyu Mağarası
(Toplam 597 m uzunluğundadır)
Elazığ'da
Buzluk Mağarası
(Hava sirkilasyonu sayesinde Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında buzdan sarkıt ve dikitler oluşmaktadır)
Gümüşhane
Karaca Mağarası
(Ilginç oluşumlara sahiptir Sarkıt, dikit, sancak, org desenli duvar, çiçek, inci vs, bunlar çok öbür renklerdedir)
Karaman'da Manazan mağaları (Taşkale)
(20 dolayında odadan oluşan Bizans dönemine ait bir yerleşme yeridir Mağarada yer alan mezarlıkta günümüze değin organik yönden bozulmadan kalmış cesetler vardır)
Kastamonu
Ilgarini (Ilvarini) Mağarası
(FAO tarafında dünyanın 4 büyük mağarası ve doğa, dünya ölçeğinde bulunmuştur)
Kastamonu Pınarbaşı ilçesi sınırlarında kalan mağara gerek oluşumu, gerekse taşıdığı tarihsel harabeler bakımından büyük tartı talep etmektedir Sorkun yaylasının uzantısında yer alan mağaranın denizden yüksekliği 1250 metredir Dünyanın 4 büyük mağarası olan Ilgarini 3 ve 4 zamanda oluşmuştur Takriben 200 takvim bir süre diliminde oluşan mağara tabii bir sarp kayalık içinde 800 metre uzunluğa sahiptir Mağaranın içinde 1 milyon yıllık sarkıt ve dikitler bulunmaktadır Aynı mağara içinde Roma ve Bizans dönemine ait kabir ve dini yapı kalıntıları vardır
Kütahya
Frig Vadisi Mağaraları
(MÖ 500600 yıllarında kayaların elle oyulmasıyla yapılmıştır)
İnli Köy Mağaraları (Sabuncupınar)
(Bizans devrinden kalma, kayalar üstüne oyulmuş mezarlar olduğu sanılmaktadır)
Isparta
Zindan mağarası
Aksu İlçesine 1 km uzaklıktadır 752 m uzunluğunda, yatay ve sanki faal bir mağara görünümündedir
Ayı ini Mağarası
Sultan Dağlarının güney yamacındadır İçerisinde sarkıtlar, dikitler ve sarnıçlar bulunur
Ashabı Kehf Mağarası
(Hıristiyan ve Müslümanlarca tanrısal bir ziyaret yeri olarak kabul edilmektedir)
Çukurpınar Düdeni Mağarası (Anamur)
(Türkiye'nin en büyük mağarasıdır, 1990 yılı araştırmalarına tarafından)
Köşekbükü Mağarası (Anamur)
(Astımlı hastalar şifa bulmaktadır)
Cennet Obruk Mağarası (Silifke)
(Mersin'de en çok ilgi çeken doğal oluşumlardan biridir)
Narlıkuyu Mağarası (Silifke)
(Geniş salonları vardır)
Tokat'da
Ballıca Mağarası (Pazar)
Zonguldak
Gökgöl Mağarası
(Son derece zengin ve güzel oluşumlar mevcuttur)
Cehennemağzı Mağarası (Ereğli)
(Ilk Kez doğal olan mağara, daha sonra halk kadar şekillendirilmiştir)
Muğla
Menteşe'nin en güzel yerlerinden birisi olan Yerküpe Yaylası
Yerküpe yaylasının altından geçen Mağara Bu mağara, her sene geleneksel olarak yapılan Yağlı güreşçi güreşlerinin yapıldığı meydanın altından geçmektedir Her tarafı yeşilliklerle buruşuk Yerküpe yaylasının güzelliğine diğer taraftan Mağaranın esrarengiz havasının katılması, Yerküpe yaylasını önemini ve güzelliğini daha da arttırmaktadır
*
ALTINBEŞİK MAĞARASI
Özelliği: Yatay ve kısmen faal bir mağara sistemi olan Altınbeşik Mağarası adını üst kısımda bulunan Altınbeşik Tepesinden almaktadır Torosların bu bölgesi hem jeolojik ayrıca de jeomorfolojik yönden çok karışık bir yapıya sahiptir Tersiyer ortalarında meydana gelen şiddetli kıvrımlarıbu dönemin sonunda şiddetli dikey yükselmeler izlemiştir Jeolojik bindirmeler büyük kıvrıklar ve derin kazılmış vadiler bu hareketli jeolojik geçmişin sonucudurAltınbeşik Mağarası üst Kresate ihtiyar kireç taşları içinde kıvrıklar üstünde oluşmuşturMağara tekrar tekrar 3 seviyede gelişmiştir En dipteki ve orta seviyedeki yağışlı mevsimlerde faal en üstteki seviye ise sürekli kurudurAltınbeşik Mağarası daha kuzeyde yer alan Eynif polyesinin ve civarındaki bir dizi daha ufak polyelerin yer altına intikal eden suların toplanarak terhis edildiği bir belli başlı yeraltı deresi görevini görmektedir Sonbahar aylarında mağara içinde çok miktarda sakin göletler vardır Mağara içindeki kum ve çakıl birikintilerinden kayalar üzerindeki akıntı oyuklarından bahar aylarında orta ve daha alçak seviyeden debisi kuvvetli yeraltı dereleri aktığını göstermektedir Altınbeşik Mağarasının aktivitelerini ayrıntılarıyla yitirmiş olan üstteki seviyesinde tabanda kaya blokları dikkati çeker bunların yanına dikit ve sarkıt oluşumları da vardır Orta seviyenin daha fazla akarsu yatakları özelliğini taşır Burada kaya blokları geniş yerler kaplar yeryer kum ve çakıl depoları ile traverten oluşumları görülür Mağaranın girişinden itibaren ilk 200 m mağaranın daha aşağı seviyesini oluşturur ve burası devamlı su altındadırAlt seviyenin bitiminde 40 mlik dikey bir çıkış vardır Bu çıkış ve bitişik duvarlar beyaz renkli kalın travertenlerle kaplıdır Mağaranın en güzel bölümünü burası oluşturmaktadır
CUMAYANI MAĞARASI
Özellikleri: KızılelmaCumayanı yeraltı su sisteminin boşalım ağzını oluşturur Dışarı birçok ağızla açılmaktadır Suyun çıktığı ağızdan 100 mlik sulu bir galeri ile veya yukarıdaki fosil kuru ağızdan 75 m yürünerek salona gelinmektedir Salon yeraltı deresi üstünde bir köprü fonksiyonu görebilen ve alışılmış üstü güzelliğe sahip Traverten ile başlamaktadır Yüksekliği 60 m ve uzunluğu 70 m olan salonun tabanı kalın bir kum tabakasıyla kapalıdır ve sifonla sonlanmaktadır Travertenden sola suyun gelişi yönünde ilerlendiğinde Kızılelma mağarası yönündeki sifona ulaşılır Bu galeride bot gereklidir
Yağışlı dönemlerde veya ani artı yağış olduğunda çok kısa süre içinde sel olduğundan yaşam tehlikesi oluşmaktadır
SOFULAR MAĞARASI
Eski ZonguldakÇaycuma karayolunun 10 km'sinde Sapça Köyü'nün ilerisinde Sofular Vadisi'nin güney yamacında bulunmaktadır Toplam uzunluğu 15 km'dir Bu mağara tarih öncesi özellikler taşımaktadır Epeyce tepede olan bir kuyunun (inişte) sol göre inildiğinde 5m'lik bir tırmanış yapılır ve fosil üst kol ile etkin salon ve yan kolların bulunduğu kışıma ulaşılır Faal salona inmeden önce sağda bulunan bir küçük süslü odacık vardır Bu odacık mağaranın neredeyse özetini sunar gibi tıpkı ince bir zevkle bitmiş kristal bir oda gibidir2530 m'lik bir inişle aktif kısmın büyük salonuna ulaşılır Elips şeklindeki salonun boyu 70 m eni 4050 m'dirTavan yüksekliği 57 m olan % 15 meyilli salon tamamen oluşumlarla kaplıdır Salondan altında inen kolların sonlarında göller yer alır Fosil kolda bol miktarda guana bulunmaktadır Sonunda kuyu inişiyle bir göl varılır Fosil kolda bilek kalınlığında 4 m'lik dikit tanıdık tek örnektir
Yenesu Mağarası
Yeri: Vize İlçesi Balkaya Köyünde bulunmaktadır
Özellikleri: Trakyanın üçüncü büyük mağarasıdar Yenesu'nun içi görünümleri son derece güzel her türden damlataşlar (sarkıt dikit kolon duvar damlataşları damlataş havuzları ve makarnalar) ile kaplıdır Damlataş havuzu veya göllerin üzerine saçaklar şeklinde inen ya da tabanından yükselen bu şekiller mağaraya sihirli bir hava kazandırmıştır
İndere (Ballıca) Mağarası
Yeri: Tokat Pazar İlçesi Pazar ilçesinin takriben 6 km güneydoğusunda bulunan Ballıca Köyü sınırları içerisinde ve köyün 600 m güneydoğusundadır
Özellikleri: Ballıca Mağarası ikisi antre katından yukarda beşi giriş katı ile aşağısında elde etmek üzere birbirinden güzel yedi katlı bir mağara görünümündedir Bütün katlarda minik su birikintileri damlamalar kuru doğal havuz ve havuzcuklar gözlenmektedir Her katta tabanda su akımı olmamasına rağmen balçık ve balçık fazladır Bu iniş ve çıkışları güçleştirmektedir Mağara içinde uyarı çekecek düzeyde solunum kolaylığı hissedilmektedirMağaranın giriş ağzı yaklaşık doğubatı yönünde baş altında devam etmektedir Antre ağzında 4550 m daha sonra epeyce geniş bir salona ulaşılmaktadır Burada tarih çağlarından beri yaşandığını bildiren kalıntılar (harçlı duvar sıvalı malzeme deposu vb) vardır Buradan itibaren mağara yönü kuzey ile kuzeydoğu aralarında değişen 2530 mlik geçitle devam eder Geçit üstünde sağda ve solda odalar bulunmakta daha sonra büyük bir salona açılmaktadır Burada o kadar çok sarkıt dikit sütunlar ve su gölcükleri bulunmaktadır Mağara buradan kol olarak daha yukarılara kuzey ve kuzeybatıya içten iki farklı üst kat biçiminde devam eder Birinci kat olarak kabul edilen bu bölümün girişe uzaklığı 150 mdir10 m aşağıdaki ikinci kat büyük bir salon görünümündedir Burada sarkıt dikit ve sütunlar bulunur İkinci katın sonundan inilen üçüncü kata inilmektedir Çok eksik yıkım olmuş sütunlar sarkıt ve dikitler yer alan üçüncü ve dördüncü katlar insanı büyüleyen pek fazla dış görünüş sunmaktadır Mağara ağzından dördüncü katın ardına kadar en kısa uzaklık 350 m dolayındadır5 katta bir göle ulaşılmaktadır
KARACA MAĞARASI
Stratigrafik Litolojik Özellikler:Gümüşhane Torul arasındaki sahada üskretase formasyonları geniş bir yayılışa sahiptir Bunlar genellikle andezitik ve bazaltik lavlar ile lüflerden ve aglomeralardan oluşmaktadır Bu serinin toplam kalınlığı 1000 m'yi bulmakta ve içerisinde yer yer kalker marn ve grelerden oluşan ve kalınlığı 100m İle 200 m Aralarında değişen arakatkılar dikkati çekmektedir Karaca Mağarası da bu süratli içerisinde karakterli volkanitlerin çevrelediği bol çatlaklı masif kalkerler içerisinde gelişme olanağı bulmuştur
Oluşumu:Karaca Mağarası damlataşı oluşumları bakından oldukça zengindir Bu damlataşları fazla farklı alanlara yönlendirilmiş renk ve şekiller arz eder Mağara içerisindeki sarkıtlar dikitler sütunlar org desenli duvarlar bayrak şekilleri ve perde damlataşları mağara çiçekleri mağara incileri fil kulakları traverten havuzları traverten basamakları keza mağara gülleri damlataşı havuzlardan çıkan küçük dikitlerin üstünde oluşmuşlardır Mağarada damlataşı havuzları büyük boyutlara ulaşmıştır Özellikle mağaranın son bölümlerinde bu havuzların derinliği 1 m'yi bulmaktadır
Mağara içerisinde fazla yoğun ve varlıklı olarak bulunan bu dağıtılmış damlataşı şekilleri ve oluşumlar yer altındaki esrarengiz ve ahenkli görünümlerinin seyri hemen hemen insanları büyülemektedirMağara içerisindeki beyazdan laciverte dek değişik renklerdeki travertenlerin varlığı ise travertenleri oluşturan suyun içerisindeki demir ve magnezyum gibi erimiş mineral maddelerinin çok yoğun olduğunu göstermektedir
KUZ MAĞARASI
Özellikleri: Toplam uzunluğu 224 m girişe tarafından en derin noktası 175 metredir Sıcak ve yarı kuru bir havaya sahiptir Mağaranın kuytu geçitlerinde ve bağlı kol bağlantısında belirgin bir rüzgar hareketi vardırGenişliği 216 m tavan yüksekliği 120 metreler aralarında değişen mağaranın orta ve son bölümleri görünümleri son derece güzel her türden damlataşlar (sarkıt dikit sütun duvar ve örtü damlataşları damlataş havuzlarıvb) ile kaplıdır Ana galerinin son bölümlerinde ise kalın bir kum ve çakıl deposu bulunur Bu kesimler mağaranın en derin noktalarıdır Buna karşılık bu depoların yanından ayrılan ast kolun son noktası girişten +10 m yukarıdadırAkarsu yatağından 250300 m yukarıda yer alan Kuz Hidrolojik olarak askıda (vadoz kuşak) kalmış eski kalıntı bir mağaradır bu nedenle yağışlı dönemlerde tavandan damlayan ya da tabi duvarlardan sızan sular dıştan bütün olarak kurudur Bu sular ana galerinin son bölümünde minik gölcükler oluşturmaktadır
Oylat Mağarası
Yeri: Bursa İnegöl İlçesi Hilmiye Köyü
Mağara BursaAnkara kara yolundan Oylat Kaplıcasına ayrılan yoldan yaklaşık 17 km içeride Hilmiye köyünün bir km güneyinde yer almaktadır
Özellikleri: Toplam uzunluğu 665 m olan mağara iki başlıca bölümden oluşur Dar galerilerden oluşan birinci bölüm girişten bunalım ardına kadar olan kısımdır İçeride dev kazanları ve damlataş havuzları bulunur İkinci bölüm büyük bir buhran salonudur Iri blok ve dev damlataş şekillerinden (sarkıt dikit ve kolon) oluşmaktadır Mağara önünde sıcaklık 29ºC nem yüzde 47 girişte sıcaklık 19ºC nem yüzde 55 bakımlı galeride 17ºC nem yüzde 78 buhran salonlarında 14ºC yüzde 90 nem oranlarına sahiptir
KARAİN MAĞARASI (ANTALYA)
Özellikleri: Türkiye'nin en büyük doğal mağaraları aralarında yer alan Karain mağarası önünde bulunan traverten ovasından 150 m denizden ise 430450 m yüksekliktedir İnsanlık tarihinin başlangıcındaki süreç içinde mağara alt Yontmataştan başlayarak orta ve üstteki Yontmataş evreleri Neolitik Kalkolitik Eski Tunç gibi Protohistorik Çağlarda ve Alışılmış Çağda halk göre sürekli bir biçimde iskan edilmiştir Bunun doğal bir sonucu olarak da takriben 11 m yi bulan kalın bir kültür dolgusu içermektedir Fakat mağaranın en uzun süren ve en önemli iskanı Paleolitik (Yontmataş Çağı) ile ilgilidirKlasik dönemlerdeki başvuru daha çok Adak Mağara (tapınak) niteliğinde olup mağara alnı ve dış duvarları üzerinde Grekçe yazıt ve nişler bulunmaktadır Karain Mağarasında yapılan kazalarda elde edilen arkeolojik buluntular Antalya Müzesinde ve mağaranın derhal yakınında yer alan Karain Müzesinde sergilenmektedir
KOCAİN MAĞARASI (ANTALYA)
Özellikleri: Türkiye'nin en geniş ağzına ve tek parça olarak en büyük galerisine sahip bir mağaradır İçinde 5060 m yüksekliğe sahip sütunlar yer alan mağarada aynı zamanda Roma döneminden kalan bir sarnıç da bulunmaktadır koskocoman iki salondan oluşan mağaranın giriş ağzının genişliği 35x70 mdir
DAMLATAŞ MAĞARASI (ANTALYA)
Özellikleri: Toplam Uzunluğu 30 m olan mağara kuru yatay mağara tipindedir 200 m'lik bir alanı kaplamaktadır Çok sayıda sarkıt ve dikitin eşsiz bir görünüm verdiği mağara 15 m yüksekliktedir Karbondioksit gazı yüksek ölçüde nem düşük ısı ve radyoaktif havasıyla astım hastaları için son derece yararlıdır böylece astım hastaları mağaranın en yoğun ziyaretçi gruplarını oluştururlar Mağaradaki sarkıt ve dikitlerin İÖ 2000015000 yılları arasında meydana geldiği sanılmaktadır
TİLKİLER MAĞARASI (ANTALYA)
Özellikleri: Yatay gelişmiş ve aktif bir mağara olup uzunluğu 7 km dir İlkbahar aylarında su seviyesi yükselirMağara baraj etüdleri esnasında açılan enjeksiyon galerilerinden birinde doğal bir galeriye rastlanması sonucu ortaya çıkarılmıştır Konglomera içinde gelişmiş olması da mağaraya bambaşka bir bilimsel değerinde kazandırmaktadır
İNSUYU MAĞARASI (BURDUR)
Özellikleri: Toplam 597 m uzunluğunda yatay ve kuru bir mağaradır Yerinde ulaşımı bulunduğu için Türkiye'de turizme açılan ilk mağaralardan biridirKalker tortulanmalarından türlü şekil ve yapıda meydana gelen sarkıt ve dikitlerin teşekkül tarzları dikkate alınarak mağaranın binlerce yıl evvel teşekkül ettiği varsayım edilmektedir Mağara içinde girintiliçıkıntılı muhtelif istikametlere açılan dehlizlerde bulunan irili ufaklı 9 göl mevcutturMağara içinde serin ve temiz bir hava cereyanı vardır Bir kısım mağara sularının şeker ve mide hastalıklarına şifalı olduğuna inanılmaktadır Mağara civarında İl Özel İdaresince kurulmuş bir konaklama tesisi vardır
AYVAİNİ (BURSA)
Özellikleri: Giriş kısmı hariç yatay gelişmiş bir mağaradır Mağara iki ağıza sahiptir Mağaraya bir noktadan girip (Doğanalanı) diğer bir ağızdan çıkılmaktadır Mağaranın derhal girişinde 17 metrelik düşey bir iniş yer almaktadır Mağarada bir çok göl yer almakta olup ilkbahar aylarında suyun yükselmesine rağmen geçilebilecek dek sığdır
ZİNDAN MAĞARASI (ISPARTA)
Özellikleri: Zindan Mağarası'nın bulunduğu Göller Bölgesi Yöresi yurdumuzun en yoğun karstlaşmış alanlarından birisidir Toplam Uzunluğu 760 m olan mağara yatay ve sanki etkin bir mağaradır Romalılardan bu yandan aşina ve kullanılan bir mağaradır
ILGARİNİ(ILVARİNİ)MAĞARASI (KASTAMONU)
Özellikleri: Mağara iki bölümden meydana gelmiştir Canlı bir mağara olup sarkıt ve dikit hareketliliğinin devam ettiği görülmüş ve bu mağarada ibadethane (şapel) ve mezarlıklara rastlanılmıştır
Orman Bakanlığı ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı ve FAO göre Kastamonu İli Varla Kanyonu Ilgarini Mağarası ve çevresi örnek proje alanı seçilmiştir FAO göre Ilgarini Mağarası dünyanın 4 büyük mağarası ve doğa ve dünya ölçeğinde bulunmuştur
BALATİNİ MAĞARASI (KONYA)
Özellikleri: Toplam uzunluğu 1830 m olan mağaranın düden ve kaynak konumunda iki girişi vardır Yola yakın olan ağız ufak bir uvalanın sularını çalar ve 2 km güneyde derince yarılmış bir vadinin kenarından Uzunsu deresi tarafındaki yamaçtan boşaltır
Balatini mağarası defalarca yer alan iki öbür seviyeden oluşmuştur Üst katı oluşturan fosil kolun zemini adamakıllı mağara kili ile kaplıdır ve gelen ziyaretçilerin yapıp bıraktığı heykelciklerle dolu Heykel odası ile sonlanmaktadır Daha Alçak kat olan su taşıyan asıl galeri de ise suyun aza olduğu dönemlerde su içinden yürünerek ilerlenebilmektedir Sadece biri 5 mden daha derin olan üç adet dev cadıkazanı geçiş tekniği yada bot kullanılarık geçilebilir Travertenler heykel odası ve dev cadı kazanları mağaranın görülmeye değer güzellikleridir
TINAZTEPE MAĞARASI (KONYA)
Özellikleri: Kretase kireçtaşları içinde çoğalan mağara sistemi tekrar tekrar yer alan üç seviyeden meydana gelmiştir En üstteki 100 metre uzunluğundaki kat iyice fosilleşmiştir 1015 metre toplam uzunluğu olan orta seviye ise benzeri aktiftir Yağışlı dönemlerde içinden bol su akan bu kat'ın sonu sifonla biter Dipteki düzey ise büyük bir fay üstünde gelişmiş aktif bir koldur ve düden mağara özelliğindedirYağışlı dönemlerde geniş bir alanın yüzey suları buraya girer Bu sular daha güneydoğuda bulunan Susamış Güvercinlik Mağarası'ndan geçerek Suğla Gölü kenarındaki kaynaklar dan çıkarlar Bu aktif kolun günümüze kadar araştırılan bölümünün uzunluğu 527 mdir Oysa tam uzunluğu az önce tespit edilememiştir İçinde bulunan derin lakin sıcacık göller ve sifonlar araştırmaları zorlaştırmaktadır
NARLIKUYU MAĞARASI (İÇEL)
Özellikleri: Miyosen kireçtaşları içinde gelişmiş bir mağaradır Cennet mağarasının 300 m dek batısında olup antre ağzı denizden 160 m yükseklikte bulunmaktadır 20 m değin yer yer düşey kısımları ihtiva eden bakımlı bir girişten sonra mağara doğubatı istikametinde devamlı geniş salonları ihtiva eder Bu salonlarda fazla miktarda sarkıt ve dikitler kolonlar bulunmaktadır
GÖKGÖL MAĞARASI (ZONGULDAK)
Özellikleri: Mağara girişi geniş ve yüksek olup büyük bir fosil ağızla kaya blokları arasından girilmektedir Buradan 250 m sonra bir sifona ulaşılır Sifon 10 m uzunlukta olmasına karşın bilhassa yaz sonunda çekilen sular sonrası yürünerek geçilebilir Sifondan geçilerek yeraltı deresine gelinmektedir Sel sularının getirdiği sarı bir çamurla buruşuk olan zeminde yer yer su birikintileri bulunmaktadır Buradan sonradan mağara son derece zengin ve hoş oluşumlar arasından suyun gelişi yönünde 2 kol halinde devam eder 3200 m uzunluğundaki mağara kavisler çizerek ilerlemektedirNehir ve içerideki göller yürünerek rahatça geçilebilirken büyük yağışlarda ani su baskını olmaktadır Bu risk nedeniyle mağaraya yaz ve sonbahar aylarında girmek uygundur
AYNALI MAĞARA
Eski çağlardan günümüze uzanan bu mağaralar Amasya'ya Krallar Vadisiünvanını veriyor Bunlar arasında Aynalı Mağaraen çok ziyaret edileni MÖ 64 ve 63 yıllarında Amessia'da (Amasya) doğan ve dünyanın ilk coğrafyacısıdiye ün şampiyon Sdabon; Amasya önceden krallara aittidemiş Bu cümlesi de o meşhur coğrafya kitabında yer alıyor Yeniden benzer kitapta, Amasya Kalesi'ndeki mezarlar hakkında da yazı var Bu çevre içinde kralların hem sarayları keza de mezar anıtları bulunurdiyor Sdabon
Amasya vadisinde irili ufaklı 18 adet mağara var Şehir merkezinin kuzey yamaçlarını süsleyen beş büyük mağara, Kral mezarlarıolarak anılmaktadır
Kralkaya Mezarıdiye isimlendirilen mağaraların en önemlisi Aynalı Mağara' dırAraştırmalardan anlaşıldığına göre, burasının bir kral mezarı olmasından öte ikamet edilmek üzere oyulmuş olması da muhtemeldir Mağaranın iç yapısındaki genişlik bunu gösteriyor Yerden 13 m yüksekliğe ulaşan bu ihtişamlı mağara, blok halindeki bir kaya parçasının oyulması suretiyle oluşturulnuş Dış cepheden bakıldığı zaman güneş ışınlarının vurmasıyla parlaması, mağaraya insanlar aralarında aynalıdenilmesine niçin olmuş (Süre içinde bu parlaklığı değil olmuş fakat adı aynalıkalmış) Yer seviyesinden enine uzun birkaç taş basamakla mağaraya yaklaşılıyor Antre kapısı ise 4,5 m yükseklikte Kapıdan bakıldığında beşik tonozlu iki oda dikkatleri çekiyor İki odadan biri dikdörtgen, diğeri ise kare Dikdörtgen olanı ana kabir odası Burada kabir olduğu belli ki lahit biçiminde dikdörtgen bir oyuk var Kare şeklindeki odada ise, üslup itibariyle, IIyyda Bizanslılar tarafından yapılmış olacağı tahmin edilen freskler yer alıyor Tonoz kısmında altısı sağda, altısı solda edinmek üzere 12 havaritasvirleri var Kuzey ve güney duvarlarında bazı kadınlı erkekli figürler, doğu cephesinde ise İsa, Meryem ve Johannes'ten teşekkül eden Aziz kompozisyonlarının başlıca sahnesi yer alıyor Hzİsa'nın on iki havarisinden birinin, Hıristiyanlığı bu mağaradan yaydığı söylenti ediliyor
Bu yüzden bölgede din turizmi hareketleniyor Yaz aylarında özekllike yurt dışından yoğun bir turist akışı var
MAĞARACILIK PINARGÖZÜ MAĞARASI
Isparta, mağaralar açısından hayli zengin bir büyük kasaba Yenişarbademli ilçesine 8 km uzaklıkta ve Çaydere ormanlarının içinde bulunan Pınargözü Mağarası Dünya Mağaralar litaratürüne girmiş Mağara çevresinin bitkiler çeşitlilik ve tür bakımından fazla varlıklı Dünyanın en zengin bitki örtüsüme sahip yerlerden biri ZİNDAN MAĞARASI
Aksu İlçesine 1 km uzaklıktadır 752 m uzunluğunda, yatay ve benzeri etkin bir mağara görünümündedir Mağaranın girişi Aksu çayından 12 m yüksekliktedir İçinden bir yer altı deresi akmaktadır Ilk 300 metresi aydınlatılmıştır Mağara Kültür Bakanlığı İzmir 2 numaralı K ve TVK Kurulunun 15061998 ve 307 no'lu kararı ile Doğal ve Kazıbilimsel Sit Alanı olarak kayıt edilmiştir Sarkıt ve dikitleriyle, şirin dereciği ile tarihle bütünleşmiş bir mağaradır, Aksu Zindan Mağarası
AYI İNİ MAĞARASI
Ayı ini Mağarası Sultan Dağlarının güney yamacında, 407 m uzunluğunda, Yalvaç'ın kuzey doğusunda, Nazilli Çay mevkiindedir Yatay kuru bir mağaradır Bizanslılar döneminde değişik amaçlarla kullanılmıştır İçerisinde sarkıtlar, dikitler ve sarnıçlar bulunur
PINARGÖZÜ MAĞARASI
Yenişarbademli ilçesine 8 km uzaklıkta ve Çaydere ormanlarının içinde bulunan Pınargözü Mağarası ve su kaynağı bir doğa harikâsıdır Dünya Mağaralar literatürüne girmiş olan bu mağarada, yerli ve yabancı mağaracılar araştırmalar yapmıştır ve bu incelemeler halen sürmektedir Mağara çevresi de, bitkiler de değişiklik ve tür bakımından dünyanın en varlıklı sayılı yerlerinden biridir Çevrede 213 bitki türünün varlığı saptama edilmiştir Keza mağara çıkışına yakın bir yerde 600 yıllık bir çam ağacı bulunmaktadır 15 km mesafesiyle Türkiye'nin en uzun mağarasıdır Mağaranın araştırılması ve içine girilmesi zordur Girişte bulunan sifonu dalarak geçirmek mecburiyeti vardır Sifonun önündeki saatteki hızı 150160 km'ye ulaşan hava akımı, ağustos ayında 5,8 C olan su ısısı vardır Yerli ve tanıdık olmayan araştırmacılar göre her sene yeni bir bölümü keşfedilmektedir Mağara araştırmacıları göre fazla çekici bulunmaktadır
SEFERYİĞİT MAĞARASI
Burdur Bucak'taki Sefer YitiğiMağarası, mağaracıların gündeminde Mağara Burdur'un Bucak ilçesi Barbaros mahallesinde yer alıyor Selçuklu kervansaraylarından İncirhanı Kervansarayının 1 kilometre kuzeybatısındaki Sefer Yitiği, bir üstte konumlanmış
Mağara hakkında bir çok efsane üretiliyor Bu efsanelerden birine göre, seferberlik vaktinde seferberliğe katılacak varlıklı birisinin heybeler dolusu altınını bu mağaraya saklamış Seferberlikten ölüm haberi gelen şahsın altınları mağarada kalmış Irk da o tarihten sonradan Sefer Yitiğiadını yakıştırmış mağaraya
Mağaranın adı ile ilgili bir başka söylenti ise şöyle: Seferberlik vaktinde eli tutan, gücü yeten herkes askere alınır Askere gitmesi gereken gençlerden birisi her nasılsa bu mağarada uyuyakalır Uzun savaşların getirdiği acı, fakirlik ve sıkıntı sebebiyle veya kaybolan keçisini aramak veya kötü hava şartlarından korunmak için buraya gizlenen bu genç devre kaybetmiş Asker adayı genç mağaradan çıktığında yaşıtları cepheye hareket etmiştir ve genç artık Sefer Yitiğidir sonra antika avcıları ve define simsarları göre talan edilmiş Bu talan ve tahribatın halen devam ettiği söyleniyor
Mağaranın içi yüzlerce sarkıt ve dikitler mevcut Bulunduğu nokta çevreye başat bir yükseklikte Mağara kapısına Bucakİncirdere yolunun 3 kilometresinden kuzeye dönülerek, 25 metre yakınındaki bir lokantanın hemen batısındaki çalılık ve kayalıklar arasındaki patikadan ulaşılabilir Mağaranın tecrübesi olan bir takım refakatinde gezilmesi gerekmekte Çünkü karanlık ve kaygan zemin ile derinliklerdeki oksijen azlığı tehlikeli olabilir
Mağara yarasa kuşlarının barınağı olduğu için, ziyaret eden yerli ve tanıdık olmayan bilim adamların müştereken kullandıkları isim YARASA MAĞARASIdırMağaraya ara sıra yerli ve tanıdık olmayan araştırmacı ve incelemeciler girip incelemeler yapmışlardır Mağara içinde bir kaç kola ayrılan kanallar tehlike oluşturmaktadır Bu sebeple mağaranın konunun uzmanı teknik elemanlarca incelenmesi gerekmektedir
Güneye açılan üçgen biçimli çok gizli bir girişi vardır Girişten itibaren mağara tavanı bir anda yükselir Pek fakat boylu boslu birisi bile rahatça yürüyebilir Tavan ve duvarlar emsalsiz, dantele benzeşen sarkıtlarla bezenmiştir Ayrıca buket, su altı süngeri, muz hevengi, salkım, demir parmaklık, tül perde, dorik ve iyonik sütunlara benzeyen dikitler bulunmaktadır Bir Takım heykelimsi oluşumlar maymun, köpek ve insana benzemektedir
Mağaranın derinliklerinde mağaraya ismini veren yarasalar bulunur Fazla topluluk olan bu kuşların ziyaretçilerden etkilenerek uçuşmaları ya da uyuyakalan bir yarasanın ayrım edilmesi ürpertici anlara yol açmaktadır Yarasaların pisliklerinin tavandan damlayan sularla karışıp taşlaşması neticesinde şaşılacak kadar güzel konimsi oluşumlar meydana gelmiştir
MERASPOLİS MAĞARASI
Meraspolis, dünyanın bilinen 3büyük mağarası Mağaranın sonu hala giz Şelaleyi andıran biçimde içinden su çıkması onu daha da gizemli kılıyor Ne yazık ancak o da ülkemizde kaderine terkedilen mağaralardan biri
Meraspolis, Ermenek kentinin kuzeyindeki dağların kaya bloklarının altında suların kireçli kayaları oyması ile meydana gelmiş Mağara dünyanın en büyük yeraltı suyunu bünyesinde taşımaktadır Bir çok bölme ve katlardan meydana gelen, içinde küçüklü büyüklü sarkıt, dikit yer alan bumağara birincil çağlarda mesken, barınak ve zindan olarak kullanılmıştır
Mağaraya iki yönden antre vardır Bunlardan birisi ne vakit açıldığı bilinmeyen ilkel bir giriştir Bu antre doğal bir mağaranın tabanmdadır Genişliği 40x45 cm olan delikten mağaraya inilir Rehbersiz ve ışıksız inilmesi imkansızdır Kocaman kaya parçalarından yapılmış 810 ayaklık basit ve sıcacık bir merenle aşağıda basık tavanlı bir mağaraya inilir Burada çeşitli yönlere yol vardır Kuzeydoğuya gidilen dehlizlerden birisi ile kademe kademe inilir ve yer altı nehri görülür
İkinci giriş, Başpınar mahallesi Cumma mevkiinde Ermenek Belediyesi kadar kente tazyikli içme suyu sağlamak için açılmış bir galeridendir 193 m uzunluğundaki bu galeri kuzeydoğu doğrultusunda yer altı nehrine ulaşır
Galerinin yer altı nehri ile birleştiği noktaya kadar 150 mlik bir mesafede kuzeygüney yönünde akmakta, galeri deposuna 90 m kala kuzeyde bir noktada 200 m yüksekliğinde bir yer altı şelalesi oluşturmaktadır Akarsu yatağı batıya gittikçe daralmakta, düdenlimağara denilen yerde yok olmaktadır
Mağarada bulunan yer altı suyu kentin ve çevre kasabaların içme suyu ihtiyaçlarını karşılamaktadır Ermenek ve çevresine elektirik sağlayan hidroelektirik santralini çalıştıran su da bu mağaradan çıkmaktadır
TÜRKİYE'DEKİ DIĞER MAĞRALAR
Mağara oluşumları bakımından kayda değer bir jeolojikjeomorfolojik nitelik olan karstlaşma (karstik alanlar) ülkemizde Toroslar, Orta Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Trakya ve kuzeybatı Anadolu bölgelerinde büyüklüküçüklü binlerce mağara oluşumlarına niçin olmuştur Türkiye'de görülmeye değerinde, hatta dünya literatürüne geçmiş mağaralar mevcut olup bunların bazıları şunlardır:
Adana
Aladağ Meydan Bığbığ Mağar, Feke ilçesinde Göksu Irmağının oluşturduğu vadi ise kanyon turizmine uygun alanlardır
Antalya Damlataş Mağarası (Alanya)
(Astım hastalığına iyi gelmektedir)
Karain Mağarası
(Türkiye'nin en büyük doğal
mağaralarındandır)
Derya Mağarası
(Dikey bir mağaradır)
Beldibi Mağarası
(Mağarada mezolatik kültürleri taşıyan 6 tabaka tespit edilmiştir) Sırtlanini Mağarası
(Afrodisias harabelerine yakındır)
Amasya Aynalı Mağara
Amasya'da, mağaraların en önemlisi; krallara ait olan Aynalı Mağaradır
Aslanlı (Yaren) Mağarası
Kuşadası'na yakın olan bu mağara bölgede ünlüdür
Burdur'da
İnsuyu Mağarası
(Toplam 597 m uzunluğundadır)
Elazığ'da
Buzluk Mağarası
(Hava sirkilasyonu sayesinde Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında buzdan sarkıt ve dikitler oluşmaktadır)
Gümüşhane
Karaca Mağarası
(Ilginç oluşumlara sahiptir Sarkıt, dikit, sancak, org desenli duvar, çiçek, inci vs, bunlar çok öbür renklerdedir)
Karaman'da Manazan mağaları (Taşkale)
(20 dolayında odadan oluşan Bizans dönemine ait bir yerleşme yeridir Mağarada yer alan mezarlıkta günümüze değin organik yönden bozulmadan kalmış cesetler vardır)
Kastamonu
Ilgarini (Ilvarini) Mağarası
(FAO tarafında dünyanın 4 büyük mağarası ve doğa, dünya ölçeğinde bulunmuştur)
Kastamonu Pınarbaşı ilçesi sınırlarında kalan mağara gerek oluşumu, gerekse taşıdığı tarihsel harabeler bakımından büyük tartı talep etmektedir Sorkun yaylasının uzantısında yer alan mağaranın denizden yüksekliği 1250 metredir Dünyanın 4 büyük mağarası olan Ilgarini 3 ve 4 zamanda oluşmuştur Takriben 200 takvim bir süre diliminde oluşan mağara tabii bir sarp kayalık içinde 800 metre uzunluğa sahiptir Mağaranın içinde 1 milyon yıllık sarkıt ve dikitler bulunmaktadır Aynı mağara içinde Roma ve Bizans dönemine ait kabir ve dini yapı kalıntıları vardır
Kütahya
Frig Vadisi Mağaraları
(MÖ 500600 yıllarında kayaların elle oyulmasıyla yapılmıştır)
İnli Köy Mağaraları (Sabuncupınar)
(Bizans devrinden kalma, kayalar üstüne oyulmuş mezarlar olduğu sanılmaktadır)
Isparta
Zindan mağarası
Aksu İlçesine 1 km uzaklıktadır 752 m uzunluğunda, yatay ve sanki faal bir mağara görünümündedir
Ayı ini Mağarası
Sultan Dağlarının güney yamacındadır İçerisinde sarkıtlar, dikitler ve sarnıçlar bulunur
Ashabı Kehf Mağarası
(Hıristiyan ve Müslümanlarca tanrısal bir ziyaret yeri olarak kabul edilmektedir)
Çukurpınar Düdeni Mağarası (Anamur)
(Türkiye'nin en büyük mağarasıdır, 1990 yılı araştırmalarına tarafından)
Köşekbükü Mağarası (Anamur)
(Astımlı hastalar şifa bulmaktadır)
Cennet Obruk Mağarası (Silifke)
(Mersin'de en çok ilgi çeken doğal oluşumlardan biridir)
Narlıkuyu Mağarası (Silifke)
(Geniş salonları vardır)
Tokat'da
Ballıca Mağarası (Pazar)
Zonguldak
Gökgöl Mağarası
(Son derece zengin ve güzel oluşumlar mevcuttur)
Cehennemağzı Mağarası (Ereğli)
(Ilk Kez doğal olan mağara, daha sonra halk kadar şekillendirilmiştir)
Muğla
Menteşe'nin en güzel yerlerinden birisi olan Yerküpe Yaylası
Yerküpe yaylasının altından geçen Mağara Bu mağara, her sene geleneksel olarak yapılan Yağlı güreşçi güreşlerinin yapıldığı meydanın altından geçmektedir Her tarafı yeşilliklerle buruşuk Yerküpe yaylasının güzelliğine diğer taraftan Mağaranın esrarengiz havasının katılması, Yerküpe yaylasını önemini ve güzelliğini daha da arttırmaktadır
*