Türkiyedeki Volkanik Dağlar
Türkiyedeki Yanardağlar
Türkiyedi Yanardağlar ve dağılışı
Yurdumuzdaki Volkanik Dağlar
Sızı Dağı 5137
Ulu Yükseklik (Reşko Doruğu) Cilo Dağları 4135
Suppa Durek , Cilo Dağları 4060
Süphan Dağı 4058
Kaçkar Dağı 3932
Erciyes Dağı 3917
Karaeğri Sivrisi , Cilo Dağları 3900
Küçük Sızı Dağı 3896
Maunsell Sivrisi , Cilo Dağları 3850
Samdi Dağı, Sat Dağları 3810
Mordağ , Hakkari Dağları 3807
Orta Dürek , Cilo Dağları 3770
Demirkazık Doruğu , Ala dağlar 3756
Karakülah Doruhu , Cilo Dağları 3750
Kaldı Doruğu, Ala dağlar 3748
Kızılkaya Doruğu , Ala dağlar 3725
Emler Doruğu, Ala dağlar 3720
Verçenik Doruğu, Rize Dağları 3711
Koca Sarp , Ala dağlar 3570
Beş Parmak, Ala dağlar 3520
Medetsiz, Bolkarlar 3514
Sırık taş, Ala dağlar 3510
Güzeller, Ala dağlar 3041
A EGE BÖLGESİ VOLKANLARI
Ege Bölge'sinde Biga dağları, Dumanlıdağ, Yunt dağı volkaniktir Ülkemizdeki en genç
volkanlar ise Manisa'nın Kula İlçesi yakınlarındaki Kula Volkanları'dır Bu özelliği nedeniyle
bu yöreye Yanık Ülke (Katakaumene) denilmektedir Bu volkanik arazide, volkanik küller
içinde yer alan insanlara ait ayak izleri ise dünyada sadece birkaç bölgede vardır Bu izler, volkan patlamalar sırasında bölgede insanların yaşadığının en keskin kanıtıdır
B İÇ ANADOLU BÖLGESİ VOLKANLARI
Ülkemizde genç volkanik alanların fazla yaygın ve çeşitli volkanik şekiller yönünden varlıklı bölgemiz İç Anadolu'nun güney ve güneydoğusudur 60 milyon yıl önce 3 Jeolojik Zaman'da Toros dağlarının yükselmesi sırasında bu alanda yanardağlar faaliyete geçmiştir
Bu alanda Erciyes (3917 m), Melendiz (1898 m), Hasandağı (3268 m) yer alır Bunlardan Erciyes'in yüksek kısımları her mevsim karla kaplıdır ve kuzeyinde bir kilometre uzunluğunda dağ buzulu vardır
Erciyes, Hasandağı ve ikisinin aralarında kalan Göllüdağ'ın, bölgeye püskürttüğü lavlar ve
volkanik küller, o dönemde bölgede bulunan göllerde birikerek yumuşak bir taş olan tüf'leri oluşturmuştur Tüf tabakasının üzeri yer yer sert bazalttan oluşan ince bir lav tabakasıyla örtülmüştür Zamanla bazalt çatlayıp parçalara bölünmüş ve yağmurlar çatlaklardan sızıp yumuşak tüfü aşındırmaya başlamıştır
C DOĞU ANADOLU VOLKANLARI
Türkiye'de volkanik alanların geniş bir yer kapladığı diğer bir bölgemiz Doğu Anadolu'dur
Doğu Anadolu'da volkanik platoların üstünde yükselen dağlar, ülkemizin en yüksek dağları arasında girmektedir
Bunlardan Büyük Ağrı ve onun güneydoğusundaki Minik Ağrı dağları 130 km çapında karşılıklı bir tabana sahip olmakla birlikte iki farklı dağdır Bu büyük kütle 3000 mden itibaren iki bambaşka koniye ayrılır Büyük Sızı 5165 m Ufak Ağrı 3925 m yüksekliğe sahiptir Dağın yükseltisi daimi kar sınırını geçtiği için 4000 m den itibaren buzullar görülür Volkanlar lav, volkanik breş ve tüflerden oluşur
Bir inanışa kadar, Büyük ağrı dağı Nuh'un gemisinin karaya oturduğu dağdır Nuh tufanı
sonucunda karaya oturan geminin burada kaldığı öne sürülmektedir 1983 yılından itibaren kutsal geminin kalıntılarını burada arama çalışmaları hızlanmıştır Günümüzde burası açık hava müzesi olarak koruma altına alınmıştır Gerçekte bu, gemi biçiminde bir şekil, iz (siluet)dir Ilk bakışta aslında gemiye benzeşen bu yapının heyelanın etkisiyle mi, yahut Nuh' un gemisinin karaya oturduğu yer mi olduğu az önce kavga konusudur Bu şekil yer kabuğunun bir oyunu sonucunda oluşsa dahi, şekil yer bilimleri açısından da ilginçtir
Sızı'nın güneydoğusunda bulunan Tendürek faaliyeti en yakın tarihte sona eren volkanlardan biridir Dağ sıcak su ve gazlar püskürtme evresindedir
Nemrut Dağı, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Van Gölü'nün batısında yer alan bir volkandır
Yükseltisi 2935 m olan Nemrut volkanın zirvesinde çapı 6 kmyi bulan ve dik yamaçlar ile taraflı daire şekilli bir kaldera bulunur Kalderanın batısında bir göl yer alır Jeolojik kayıtlara tarafından Nemrut Volkanından son lav çıkışları 1441, 1597 ve 1692 yıllarında yaşanmıştır 1441 yılında, ahali arasında “Olijist Mevkii olarak adlandırılan yerde, aktivite sonucu lav akıntıları yaklaşık 10 km2'lik bir alanda etkin olmuştur Günümüzde Nemrut volkanından sıcak gazlar çıkmaktadır
Jeologlar Türkiye'nin faaliyete geçebilecek en 'riskli' yanardağı olarak, Bitlis sınırlarında yer alan Nemrut Dağı'nı göstermektedirler
Sönmüş bir volkan olan Süphan dağı, Anadolu'nun Büyük Ağrı ve Cilo dağından sonradan
üçüncü yüksek dağıdır Van Göl'nün kuzeyinde bulunan Süphan dağını en yüksek zirvesi
4058 mdir ve irtifa bir örtü buzulu ile kaplıdır Bu dağdan çıkan lavlar Van Gölü'ne değin akmıştır aktif sayılacak öteki bir volkanı Sancı sınırları içinde bulunan Tendürek volkanıdır
Dağın doğusunda yer alan ve çapı yaklaşık 500 metre olan kraterden sıcak su buharları ve shidrojen sülfür gazları çıkar Bu gazlar kraterin kenarlarında, sarı renkli bir mineral olan kükürt oluşumunu sağlar Volkandan püsküren sıcak su buharlarının sıcaklığı yaklaşık 60ºC civarındadır
D AKDENİZ BÖLGESİ VOLKANLARI
Ülkemizdeki genç volkanların bir bölümü AntakyaMaraş çevresinde (CeyhanHassa) yer alır
Üç yığın volkan konisinden çıkan akıcı lavlar ovanın eğimine doğru akarak süngerimsi,
üzerinde yürünmesi fazla kuvvet bir örtü oluşturmuştur Halk aralarında bu lav akıntılarına “leçe denilmektedir
E GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ VOLKANLARI
Bu bölgemizde Diyarbakır'ın kuzeyinde yer alan Karacadağ fazla akan lavların üst üste
yığılması oluşmuş basık görünümlü bir volkandır *