bilgiliadam
Yeni Üye
Turkler tarihte hangi alfabeleri kullanmışlar
Gokturk (Orhun) alfabesi: Metinleri Orta Asya'aki Orhun Nehri kıyısında bulunduğu icin Gokturk veya Orhun ismi ile anılır Orhun'a yerleşen Turkler tarafından kullanıldığı icin de Turuk, Turk Alfabesi denir Turklere mahsustur ve Esik Kurgan yazısına benzer Hunlar, Gokturkler ve sathi olarak da Asya ve Avrupa'a yayılan Turk kavimleri, kullanmıştır Bu alfabede resmin goze hitap ettiği ve ses haline geldiği acıkca gorulur Gokturk alfabesi otuz sekiz harften meydana gelir Dordu sesli olup, sekiz sesi karşılar, gerisi sessizdir Ayrıca ok, ko, uk, ku, uk, ku, nc, nd, gibi heceler ayrı harflerle gosterilmiştir Sesli harfleri, sessizler okutur Sağdan sola doğru yazılır Tonyukuk, Kultigin ve Bilge Kağan hatırasına yazılıp, dikilen Orhun Abideleri bu alfabenin şaheser numunesidir Bunlar ayrıca Turkce'nin bilinen ilk yazılı metinleridir
Uygur alfabesi: Gokturklerden sonra Turkistan'a devlet kuran Uygurlardan adını alır Uygurlar ve Turkistan'daki Turkler kullandı On sekiz işaretten meydana gelir Dordu sesli, gerisi sessizdir Harfler umumiyetle birbirine bitişiktir, cok defa başta, ortada ve sonda olmak uzere uc şekli vardır Sağdan, sola doğru yazılır Sekizinci asırdan, on ikinci asra kadar yaygın, on beşinci asra kadar mevzii bir şekilde gorulur Bu yazının katiplerine, bakşı, bakşıgeri veya serbahşı adları da verilmiştir
Arapİslam alfabesi: Turklerin topluca İslamiyet'i kabulunden, yani 10 asırdan sonra geniş bir sahada butun Turkİslam devletleri tarafından kullanıldı Arap Alfabesi yirmi sekiz harf olmasına rağmen Turklerin kullandığı İslam harfleri otuz bir ile otuz altı harften meydana gelir Sağdan sola doğru yazılan bu alfabe, butun Turkluğu kucaklamış ve Turkce'nin ceşitli lehcelerinde, pekcok kitap, kitabe yazılmıştır Muazzam ve kesintisiz abidevi eserler bu alfabe ile verildi Turkiye, İslam alemi ve dunyanın her yerindeki kutuphane ve kitapseverlerin kitaplıklarında İslam harfleriyle yazılmış milyonlarca Turkce eser mevcuttur Dunyanın en buyuk ve muazzam arşivi, Turk İslam alfabesiyle yazılan Turkce evraklarla doludur
Kiril alfabesi: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği hudutları icinde yaşayan Turkler tarafından kullanılmaktadır Kiril Alfabesi, ihtiyari olmayıp, Rus ve komunist emperyalizmin zoraki tatbikidir Komunist idare, Turklere tek bir alfabe kullandırmayıp, milli birliği bozmak icin on sekiz Turk boyuna değişik işaretli alfabe kullandırmıştır Suni bir Slav alfabesidir Otuz sekiz harftir On biri sesli, gerisi sessizdir Soldan sağa doğru yazılır Kullanma alanı, Rusya'aki Turkler icindir
Latin alfabesi: Bu alfabe, 1925 yılında ilk defa Azeri Turkluğu tarafından kullanılmıştır Turkiye Cumhuriyeti'in kurulmasından sonra; 1928'e Turkiye'e kullanılmaya başlandı Gunumuzde, Turkiye ve Avrupa Turkleri kullanır Latin asıllı yirmi dokuz harften meydana gelir Sekizi sesli, gerisi sessizdir
Turkler; OrhunTurk, UygurSogd, Arapİslam, KirilSlav ve Latin alfabelerinden başka Sogd, Mani, Brahmi, Suryani, Rum, Slav vs gibi alfabeleri de kısmen kullanmışlardır
Gokturk (Orhun) alfabesi: Metinleri Orta Asya'aki Orhun Nehri kıyısında bulunduğu icin Gokturk veya Orhun ismi ile anılır Orhun'a yerleşen Turkler tarafından kullanıldığı icin de Turuk, Turk Alfabesi denir Turklere mahsustur ve Esik Kurgan yazısına benzer Hunlar, Gokturkler ve sathi olarak da Asya ve Avrupa'a yayılan Turk kavimleri, kullanmıştır Bu alfabede resmin goze hitap ettiği ve ses haline geldiği acıkca gorulur Gokturk alfabesi otuz sekiz harften meydana gelir Dordu sesli olup, sekiz sesi karşılar, gerisi sessizdir Ayrıca ok, ko, uk, ku, uk, ku, nc, nd, gibi heceler ayrı harflerle gosterilmiştir Sesli harfleri, sessizler okutur Sağdan sola doğru yazılır Tonyukuk, Kultigin ve Bilge Kağan hatırasına yazılıp, dikilen Orhun Abideleri bu alfabenin şaheser numunesidir Bunlar ayrıca Turkce'nin bilinen ilk yazılı metinleridir
Uygur alfabesi: Gokturklerden sonra Turkistan'a devlet kuran Uygurlardan adını alır Uygurlar ve Turkistan'daki Turkler kullandı On sekiz işaretten meydana gelir Dordu sesli, gerisi sessizdir Harfler umumiyetle birbirine bitişiktir, cok defa başta, ortada ve sonda olmak uzere uc şekli vardır Sağdan, sola doğru yazılır Sekizinci asırdan, on ikinci asra kadar yaygın, on beşinci asra kadar mevzii bir şekilde gorulur Bu yazının katiplerine, bakşı, bakşıgeri veya serbahşı adları da verilmiştir
Arapİslam alfabesi: Turklerin topluca İslamiyet'i kabulunden, yani 10 asırdan sonra geniş bir sahada butun Turkİslam devletleri tarafından kullanıldı Arap Alfabesi yirmi sekiz harf olmasına rağmen Turklerin kullandığı İslam harfleri otuz bir ile otuz altı harften meydana gelir Sağdan sola doğru yazılan bu alfabe, butun Turkluğu kucaklamış ve Turkce'nin ceşitli lehcelerinde, pekcok kitap, kitabe yazılmıştır Muazzam ve kesintisiz abidevi eserler bu alfabe ile verildi Turkiye, İslam alemi ve dunyanın her yerindeki kutuphane ve kitapseverlerin kitaplıklarında İslam harfleriyle yazılmış milyonlarca Turkce eser mevcuttur Dunyanın en buyuk ve muazzam arşivi, Turk İslam alfabesiyle yazılan Turkce evraklarla doludur
Kiril alfabesi: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği hudutları icinde yaşayan Turkler tarafından kullanılmaktadır Kiril Alfabesi, ihtiyari olmayıp, Rus ve komunist emperyalizmin zoraki tatbikidir Komunist idare, Turklere tek bir alfabe kullandırmayıp, milli birliği bozmak icin on sekiz Turk boyuna değişik işaretli alfabe kullandırmıştır Suni bir Slav alfabesidir Otuz sekiz harftir On biri sesli, gerisi sessizdir Soldan sağa doğru yazılır Kullanma alanı, Rusya'aki Turkler icindir
Latin alfabesi: Bu alfabe, 1925 yılında ilk defa Azeri Turkluğu tarafından kullanılmıştır Turkiye Cumhuriyeti'in kurulmasından sonra; 1928'e Turkiye'e kullanılmaya başlandı Gunumuzde, Turkiye ve Avrupa Turkleri kullanır Latin asıllı yirmi dokuz harften meydana gelir Sekizi sesli, gerisi sessizdir
Turkler; OrhunTurk, UygurSogd, Arapİslam, KirilSlav ve Latin alfabelerinden başka Sogd, Mani, Brahmi, Suryani, Rum, Slav vs gibi alfabeleri de kısmen kullanmışlardır