Turkiyede kutuphaneciliğin durumu
Turkiyede kutuphanecilik
T urkiye’de 900 yıllık bir kutuphane geleneği vardır Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk donemlerinde kutuphaneler; camii, turbe, medrese ve imarethane gibi kurumlar icinde yer almıştır Daha sonraları yonetim olarak her ne kadar vakıflar bunyesinde yer alıyor olsalar da ayrı birer kuruluş olarak kutuphaneler ortaya cıkmaya başlamıştır Bu nitelikteki ilk kutuphane, 1678 yılında Koprulu Fazıl Ahmet Paşa tarafından İstanbul’da kurulan Koprulu Kutuphanesidir İmparatorluğun buyumesi ile birlikte Anadolu’nun bir cok yerinde de kutuphaneler kurulmuştur Donemin devlet ve din buyukleri tarafından kurulan vakıflar yoluyla yaşatılan bu kutuphanelerden bazıları, koleksiyonları ile gunumuzde de varlığını surdurmektedir 1884 yılında kurulan ve bugun de Beyazıt Devlet Kutuphanesiadıyla hizmet veren Kutuphanei Osmaniyeise Osmanlı doneminde devlet eliyle kurulmuş olan ilk kutuphanedir
1920 yılında TBMM Hukumeti’nin kurulmasından sonra Milli Eğitim Bakanlığı bunyesinde bir Kultur Dairesioluşturulmuş ve kutuphaneler bu daireye bağlanmıştır 3 Mart 1924 tarihinde Tevhidi Tedrisat (Oğretimin Birleştirilmesi) Kanunu ile butun vakıf kutuphaneleri MEB bunyesinde toplanmıştır 1946 yılında, halen Ankara’da hizmet vermekte olan Milli Kutuphanekurulmuştur 1954’ten itibaren uc universitede kutuphanecilik bolumleri acılmış ve kutuphanecilik konusunda lisans ve yuksek lisans duzeyinde eğitim verilmeye başlanmıştır
Halen Kultur ve Turizm Bakanlığı bunyesinde Kutuphaneler ve Yayımlar Genel Mudurluğu’ne bağlı olarak hizmet veren halk, cocuk ve yazma eser kutuphanesi sayısı Mayıs 2003 itibariyle 1440’a ulaşmıştır Bu kutuphanelerde bulunan 125 milyon civarında kitaptan, 2002 yılı icerisinde 20 milyondan fazla okuyucu yararlanmıştır Ceşitli nedenlerle yerleşik halk kutuphanelerinden faydalanamayan, merkezden uzak semtlerde, kasaba ve koylerde yaşayan vatandaşlara 65 gezici kutuphane ile hizmet goturulmektedir Ulkede ayrıca ceşitli kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, gercek ve tuzel kişi niteliğindeki kurumlar, her duzeydeki okullar ve universitelerde de kutuphaneler bulunmaktadır Cağın teknolojik gelişmelerine uygun olarak kultur birikimlerinin halk kutuphaneleri aracılığıyla kullanıcılara en kısa zamanda ve en etkin bicimde ulaştırılması amacıyla 1997 yılında “Kutuphane Otomasyon Projesi hazırlıkları başlamış ve eKGM adıyla calışmalar devam etmektedir
Ayrıca AB uye ve aday ulkelerinin 2001 yılında başlattıkları ve bu ulkelerde bulunan halk kutuphaneleri, muzeler ve arşivler arasında enformasyon teknolojilerine dayalı bir işbirliği olan PULMANXT (Public Libraries, Museums and Archives Network) projesine Turkiye 2002’de tam uye olarak kabul edilmiştir Proje kapsamında Ankara Adnan Otuken, İstanbul Orhan Kemal ve İzmir Ataturk İl Halk Kutuphaneleri 2003’te otomasyona gecirilecektir
Alıntıdır
Turkiyede kutuphanecilik
T urkiye’de 900 yıllık bir kutuphane geleneği vardır Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk donemlerinde kutuphaneler; camii, turbe, medrese ve imarethane gibi kurumlar icinde yer almıştır Daha sonraları yonetim olarak her ne kadar vakıflar bunyesinde yer alıyor olsalar da ayrı birer kuruluş olarak kutuphaneler ortaya cıkmaya başlamıştır Bu nitelikteki ilk kutuphane, 1678 yılında Koprulu Fazıl Ahmet Paşa tarafından İstanbul’da kurulan Koprulu Kutuphanesidir İmparatorluğun buyumesi ile birlikte Anadolu’nun bir cok yerinde de kutuphaneler kurulmuştur Donemin devlet ve din buyukleri tarafından kurulan vakıflar yoluyla yaşatılan bu kutuphanelerden bazıları, koleksiyonları ile gunumuzde de varlığını surdurmektedir 1884 yılında kurulan ve bugun de Beyazıt Devlet Kutuphanesiadıyla hizmet veren Kutuphanei Osmaniyeise Osmanlı doneminde devlet eliyle kurulmuş olan ilk kutuphanedir
1920 yılında TBMM Hukumeti’nin kurulmasından sonra Milli Eğitim Bakanlığı bunyesinde bir Kultur Dairesioluşturulmuş ve kutuphaneler bu daireye bağlanmıştır 3 Mart 1924 tarihinde Tevhidi Tedrisat (Oğretimin Birleştirilmesi) Kanunu ile butun vakıf kutuphaneleri MEB bunyesinde toplanmıştır 1946 yılında, halen Ankara’da hizmet vermekte olan Milli Kutuphanekurulmuştur 1954’ten itibaren uc universitede kutuphanecilik bolumleri acılmış ve kutuphanecilik konusunda lisans ve yuksek lisans duzeyinde eğitim verilmeye başlanmıştır
Halen Kultur ve Turizm Bakanlığı bunyesinde Kutuphaneler ve Yayımlar Genel Mudurluğu’ne bağlı olarak hizmet veren halk, cocuk ve yazma eser kutuphanesi sayısı Mayıs 2003 itibariyle 1440’a ulaşmıştır Bu kutuphanelerde bulunan 125 milyon civarında kitaptan, 2002 yılı icerisinde 20 milyondan fazla okuyucu yararlanmıştır Ceşitli nedenlerle yerleşik halk kutuphanelerinden faydalanamayan, merkezden uzak semtlerde, kasaba ve koylerde yaşayan vatandaşlara 65 gezici kutuphane ile hizmet goturulmektedir Ulkede ayrıca ceşitli kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, gercek ve tuzel kişi niteliğindeki kurumlar, her duzeydeki okullar ve universitelerde de kutuphaneler bulunmaktadır Cağın teknolojik gelişmelerine uygun olarak kultur birikimlerinin halk kutuphaneleri aracılığıyla kullanıcılara en kısa zamanda ve en etkin bicimde ulaştırılması amacıyla 1997 yılında “Kutuphane Otomasyon Projesi hazırlıkları başlamış ve eKGM adıyla calışmalar devam etmektedir
Ayrıca AB uye ve aday ulkelerinin 2001 yılında başlattıkları ve bu ulkelerde bulunan halk kutuphaneleri, muzeler ve arşivler arasında enformasyon teknolojilerine dayalı bir işbirliği olan PULMANXT (Public Libraries, Museums and Archives Network) projesine Turkiye 2002’de tam uye olarak kabul edilmiştir Proje kapsamında Ankara Adnan Otuken, İstanbul Orhan Kemal ve İzmir Ataturk İl Halk Kutuphaneleri 2003’te otomasyona gecirilecektir
Alıntıdır