İngiliz sunucu ve model Alexa Chung, geçtiğimiz aylarda katıldığı bir programda nadiren görülen ruhsal rahatsızlıklardan biri olan Imposter Sendromu'na yakalandığını açıkladı. Chung, yaşadığı zorlukları ve illetin neden olduğu durumlardan bahsetti. Evet ımposter sendromu nedir? Belirtileri nelerdir ve tedavisi var mıdır? Sizler için yerkürede nadiren görülen ımposter sendromu hakkında bilinmeyenleri araştırdık.
Birinci sefer 1970 yıllarında psikolog Suzanne Imes ve Pauline Rose Clance tarafından keşfedildi. Ünlü psikologlar illete çoklukla yüksek noktalarda olan kimselerin yakalandığını açıklıyor. Birçok insan illeti duyduktan sonra acep bende mi bunu yaşıyorum sorusunu soruyor. Başarılı olan şahıslar bulundukları konuma kendi muvaffakiyetleri ile gelmediklerini talih yapıtı oralara geldiklerini inanır. Bunun talih yapıtı olduğunu düşünen insanlar, bir gün yalanlarının ortaya çıkacaklarına inanır. Gerilim ve kaygı ile alevlenen bu durum şahısta ataklara sebep olur. Birden görülmeye başlanan bu durumda kendilerini içtimaî ortamlardan uzak meblağlar. Habersiz ve gayrikâfi olduklarını düşündüklerinden izole bir ömür sürdürmeyi tercih ederler. Kendilerini mütemadi sahtekar hissettiklerinden hayat kalitelerini de düşürürler. Yerküre yıldızlarında görülen bu sıhhat sorunu vaktinde müdahale edilmediğinde intihara kadar sürükleyebilir. Erkeklere orantıyla başarılı hatunlarda daha sık rastlanan bir derttir.
PEKALA IMPOSTER SENDROMU NASIL ORTAYA ÇIKAR?
Yapılan araştırmalarda rahatsızlığa neden olan en yaygın durum kişinin bilinçaltıdır. Çocuklukta yaşanmış rastgele bir travma ımposter sendromumun yaşanmasına neden olabilir. Ailesinin kendisinden daima muvaffakiyet beklemesi bir vade sonra evladın yaptıklarına karşı kuşku duymaya başlamasına sebebiyet verir. Mütehassıslar muvaffakiyetlerini kabul etmemeye başlayan bireyin bir müddet sonra yaptıkları önünde kuşku duymaya başladıklarını söylüyor. Her şeyi başarmasına karşın muvaffakiyetinin dış etkenlerden ötürü yaşandığını düşünür. Bu duruma birebir devranda dimağ yorgunluğundan ötürü da yaşanabiliyor. Haddinden fazla muvaffakiyet kişinin kendini daha farklı hususlarda ispatlamaya çalışırken de beyefendisinin yorulması bilinç kaybına neden olur.
IMPOSTER SENDROMUNUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
- Içtimaî ortamlardan uzak durmak
- Yaptıklarını mütemadi sorgulamak
- Bilinç altına yerleştirdiklerinden ötürü daima kabus görmek
- Muvaffakiyetlerini sorgulamaya başlamak
- Hisleri önünde karmaşık hissetme
- Yeteneklerinin olmadığını ve kendisini bir sahtekar olarak görmek üzere belirtileri yaşıyorsanız bir bilirkişiye görünmekte yarar var.
ÜNLÜ MODEL ALEXA CHUNG'TAN FARKLI İTİRAF!
Hastalık geçtiğimiz Londra Moda haftasına damga vuran sunucu ve model Alexa Chung, yaptığı bir söyleşide ımposter marazından muzdarip olduğunu açıklamıştı. Birinci koleksiyonunu sergileyen Chung, illetini işte şu laflarla anlattı: "Bu, modaya şahsi bir şey değil, yaptığım her şeyde bunu hissediyorum. Vogue'a yazı yazmak, büyük bir sendrom sebebi... Televizyonda canlı yayına çıkmadan evvel 'Bunu yapmak için donanımlı mıyım?' diye düşünüyorum. Kendinizin farkında olmak âlâ bir şey zira bu, öğrenmeye açık olmanızı sağlıyor. Şayet egoist olursanız ve bulunduğunuz tarafı büsbütün hak ettiğinizi düşünürseniz, gelişime ve dönüşüme gizli olursunuz."
IMPOSTER SENDROMUNUN TEDAVİSİ VAR MIDIR?
Sendrom üzerine birçok çalışma yapan psikologlar, kişinin öncelikle bir sıhhat sorunu yaşadığını fark etmesi ve bunun üzerine gitmesi gerektiğini düşündü. Mükemmelliyetçi olma illetin yaygınlaşmasına neden olduğundan hastanın yaptıklarında kusursuzluk aramamasını tavsiye ediliyor. Birebir vakitte yaptıkları başarılara inanarak gerilerinde durumları gerektiği vurgulanıyor. Ferdî terapiler de bu bahis da nispeten tesirli olabilir.