6 Şubat 2023 sabahın birinci saatlerinde Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7.7 büyüklüğünden sonra, etraf vilayetlerde ve ülkenin pek çok bölgesinde gerisi arkasına zelzeleler meydana gelmeye devam ediyor. Kandilli Rasathanesi ve AFAD tarafından açıklanan bilgilerde, pek çok artçı sarsıntının meydana geldiği belirtiliyor. Vatandaşlar yeni bir sarsıntı olup olmayacağını merak ediyor. Pekala tekrar zelzele bekleniyor mu? Artçı zelzeleler deva edecek mi? Yeni bir sarsıntı olacak mı? İşte ayrıntılar...
Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7.7 büyüklüğündeki zelzelenin akabinde öğlen saatlerinde 7.6 büyüklüğünde yeni bir sarsıntı meydana geldi.
Üst üste büyük sarsıntılar yaşanmasının akabinde artçı zelzeleler etraf vilayetleri sallamaya devam ediyor. Temel merkez zelzelelerin şiddeti büyük olduğundan, artçıların boyutu da büyük oluyor.
Başka Bir Sarsıntı Bekleniyor mu?
Kandilli Rasathanesi tarafından yapılan açıklamalarda, 6 Şubat 2023 bugün gerçekleşen 7.7 büyüklüğündeki Kahramanmaraş zelzelesinin, 17 Ağustos 1999 sarsıntısından sonra en büyük zelzele olduğu kaydedildi.
Doç .Dr. Doğan Kalafat, 'Artçı sarsıntıların en büyüğü 6.6 boyutunda. 4'ün üzerine çıkan artçı sarsıntılar var. Artçı sarsıntılar yaklaşık 1 yıl sürecektir. O yüzden vatandaşlarımızın kesinlikle hasarlı binalardan kaçınması ve konutlarına girmemesini diliyoruz.' dedi.
Tekrar Zelzele Olur mu?
İTÜ Jeoloji Mühendisliği Kısım Lideri Prof. Dr. Ziyadin Çakır, Kahramanmaraş sarsıntısı sonrası, 'Deprem Doğu Anadolu Fayı'ndaki bir kısmı tetikledi. Bu bölgedeki sarsıntılar Nurdağı'na gerçek fayı tetikleyebilir. Uzun vakittir burada zelzele olmuyordu. 7.4'lük büyük zelzeledeki ana fay Doğu Anadolu Fayı'nda gelen sarsıntı değil. Çok uzakta meydana gelmiş. Hala bir tehlike mevcut maalesef ki.' açıklamasında bulundu.
Uzmanlar Konutlarınıza Girmeyin Diyor!
Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Vazifelisi Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir zelzele sonrası vatandaşları uyardı.
'İlk tahliller yanlışlı olabilir. İki farklı fayın kırıldığını pek düşünmüyorum. Artçı şoklar 6,5'e kadar çıkabilir. İnsanların konutlarına girmemesi çok yanlışsız olur. Büyük sarsıntının artçıları da büyük olacaktır. İklimin şu anda nasıl olduğunu biliyoruz lakin daha inançlı bir yerde olmaları daha yararlı.'
Celal Şengör'ün Kahramanmaraş Zelzelesi Yorumları
Celal Şengör katıldığı televizyon programında 7.7'lik Kahramanmaraş zelzelesi sonrası yeni bir zelzele beklentisi yaşanıp yaşanmayacağı konusunda yorumlarda bulundu:
'Bu beklenmeyen bir şey değildi. Aşağı üst 1513'den beri önemli büyük bir zelzelenin olmadığı durum. Depremin değişikliği üçlü eklem etrafında iki tane zelzelesi tetiklemiş olmasıdır. Burada üçlü eklemin nasıl çalıştığı konusunda kıymetli bir zelzeledir bu. Artık Hatay daha riskli. Adana'da olabilir. Antakya'da da olacak. Bununla ilgili vakit vermek mümkün değil. Hiçbir zelzele şu tarihte olacak demek mümkün değil. Sarsıntısı evvelce kestirmek hava durumunu kestirmek üzere değil.
Bizim bu tip felaketlere en hazırlıklı milletler ortasında olmamız lazım. Bizdeki büyük sarsıntılar ekseriyetle yanal atılım depremleridir. Hiçbir vakit 9,5'u bulmaz. Bizde en büyük 8 olur. Erzincan'ın 8 olduğunu söyleyenler var. 7.9 diyenler var. Doğu Anadolu fayı üzerinde olabilecek sarsıntılar 7 artı bir şeyler olabilir. 8'den büyük olacağını hiç zannetmiyorum.'
Naci Görür Kahramanmaraş Zelzelesi Yorumları: "Marmara Zelzelesini Hala Bekliyoruz!"
Prof. Dr. Naci Görür, Kahramanmaraş sarsıntısı sonrası canlı yayında isyan etti.
'Ben dahil tüm aklı başındaki yer bilimciler bu zelzelenin göz nazaran göre geldiğini aylar, yıllar öncesinden söyledik. Daha Elazığ sarsıntının olduğu vakit şu anda gaye Çelek, Ermenek ve Kahramanmaraş'tır. Merkezi hükümete de davette bulundum. Bilimsel bilgiler bunu gösteriyor diye söylemeye başladım. 2020-23 ortasında bunu söylememize karşın o bölgedeki mahallî yöneticilerden hiçbir reaksiyon almadık. Biri de ne söylüyorsunuz, demedi.
Doğu Anadolu Fayı üzerinde sarsıntıların gelebileceğini öngördük. Elazığ'da Elazığlıların bir zelzele kentinde oturduğunu fark etmediğini gördüm ve kentte konferanslar verdik. İnönü Üniversite'de konuşmalar yaptım, Malatya'da halka seslendim. Bunun üzerine bir proje hazırladık. Harita Genel Komutanlığı'nın işin içine sokarak proje hazırladık. Devlet Planlama'ya sunduk, TÜBİTAK'a sunduk, reddedildi.
Nedenini de söyleyeyim çok kolay bir matematik var bu işte Elazığ sarsıntısı olduğu vakit Elazığ doğrultu atılımlı oldu. Bu sarsıntının kırığı Malatya’ya kadar geldi. Malatya’dan bu Kahramanmaraş’a kadar olan kısmı kırılmadı. Her doğrultu atılımlı fay kırıldığı vakit kırılmayan yerine güç transfer eder. Bu kolay gerçeğe bilimsel gerçeğe dayanarak dedik ki; ‘Şimdi Maraş bölgesi tehdit altına girdi dikkatli olun!’
Burada bir çarpıcı örnek daha vereceğim. 1999 sarsıntısı olduğu vakit 17 Ağustos’taki benim de dahil olduğum yer bilimciler dedik ki ‘Düzce’ye dikkat! Marmara’ya dikkat!’ bunu 17 Ağustos’tan çabucak sonra dedik. Biz Düzce’ye dikkat dediğimiz için Düzce’de çabucak süratli hızlı zelzeleye hazırlık yapıldı. 3 ay sonra bizim ihtarımızdan sonra sarsıntı geldi 7.2 hazırlık olduğu için 803 insan öldü. Marmara’yı hala bekliyoruz. Daha sarsıntı olmadı. Yani demek istediğim, bu bizim bilimsel ikazımız ya! ‘Adam bunu söyledi’ değil ya! Bu bilim! Bu bilimsel öngörü ve gerçekten de oluyor. Biz bunu falcılık olarak yapmıyoruz.'
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener'in Açıklaması:
'Aslında sarsıntı, Kahramanmaraş, Gaziantep vilayet hudutlarının birleştiği yerde oluyor. Zelzelenin büyüklüğünü 7.4 olarak verdik. Saat 04:17'de oldu. Doğu Anadolu fayı üzerinde, geniş bir alanda olan bir zelzele. 180 km'lik fayı kırabileceği varsayım ediliyor. Bu zelzele 17 Ağustos 1999 sarsıntısından sonra en büyük sarsıntı. Maalesef o büyüklükteki zelzelesi yine yaşıyoruz. Daima 'Marmara'da zelzele ne vakit olacak' diyorduk. Türkiye'de yaşıyorsak maalesef bu sarsıntılara hazır olmamız gerekiyor.'
Marmara'da Zelzele Bekleniyor mu? İstanbul'da Zelzele Olacak mı?
Deprembilimciler ve jeologlar zelzeleye dair kesin gün ve saat kestirimi yapmanın imkansız olduğunu ısrarla vurguluyor. Sarsıntı olacak bölgelerin evvelce tespit edilebildiğini ama vaktini söylemenin mümkün olmadığını lisana getiriyorlar.
Kırılması beklenen ve kırıldığında bilhassa İstanbul olmak üzere Marmara Bölgesini derinden etkileyecek olan Kuzey Anadolu Fay Çizgisi'nin, ne vakit kırılacağına ait bir bilgi bulunmuyor. Kahramanmaraş'ta meydana gelen sarsıntıda kırılan fay çizgisinin, Marmara Deniz'inden geçen fay çizgisiyle kontağı bulunmuyor. Kahramanmaraş sarsıntısının İstanbul sarsıntısını tetikleyeceği söylentileri ise gerçeği yansıtmıyor.
Artçı Sarsıntılar Sürecek mi?
Deprem İzleme Müdür Yardımcısı Dr. Selda Altıncı Poyraz'ın açıklaması:
'Biz burada daima telefon alıyoruz. Göçük altında kalan vatandaşlar bize ulaşamıyor, zira telefon çizgileri çok ağır. Biz de sabahtan beri birçok telefon aldık. En çok telefonu Hatay'dan alıyoruz. Burada kıymetli olan artçıların aylarca devam edebileceği, kesinlikle AFAD'ın ihtarlarını dinlemelerini istiyoruz. Hasar almış bina yıkılabilir mi? Artçı zelzelenin büyüklüğüne bağlı, şayet 6.7 yada 6.8 büyüklüğünde artçılar olursa doğal ki binayı yıkması kelam konusu olabilir.'
Kahramanmaraş'ta Bir Sarsıntı Daha Olur mu? Fay Sınırı Kırıldı mı, Koptu mu?
6 Şubat 2023 üssü Kahramanmaraş olan 7.7 şiddetindeki zelzelenin akabinde Kahramanmaraş ve etraf vilayetlerde artçı sarsıntılar sürmeye devam ediyor. Uzmanlar tarafından yapılan açıklamalarda, artçı sarsıntıların bir yıl boyunca sürebileceği söz ediliyor. Zelzelenin şiddetinin büyük olması, artçıların da şiddetli olmasına yol açıyor.
Kahramanmaraş'ta 'fay sınırı koptu' savları ise gerçeklik hissesi taşımıyor. Husus hakkında, 'Teknoloji ve çağdaş bilime nazaran, zelzelelerin evvelce varsayım edilmesi mümkün değil. Halkı paniğe sürükleyecek bilim dışı tezlerden uzak durulmalı' sözlerine yer verildi.
Kaç Sarsıntı Oldu?
Dün akşam İçişleri Bakanı Süleyman Soylu yaptığı açıklamada, 'Şu ana kadar en büyüğü 6.6 olan 22 artçı sarsıntı meydana geldi. 6'nın üzerinde 6 sarsıntı var, en büyüğü 6,6. Bir tanesi de Nurdağı'nda oldu.' tabirlerine yer verdi. Kandilli Rasathanesi tarafından açıklanan datalarda, sarsıntının etkilediği 10 vilayette toplam 100'den fazla artçı meydana geldiği görüldü.
