Uzunhava Turku Sozleri
Ağlatan Turkuler Uzunhavalar
Uzunhava Turkuler
Usulsuz ezgilerdir Bu ezgiler olcu ve ritm bakımından serbest olmakla beraber, dizisi ve dizi icindeki seyri belli kalıplara bağlıdır Yani soyleyen kişi belirli uslup ve avaz cercevesinde zevk ve isteğine gore nağmeyi uzatıp kısaltabilir
Avaz, Aydos, Beşiri, Bozlak, Cukuova, Dağbaşı, Divan, Eğin, Elezber, Garib, Gerali, Gurbet havası, Hoyrat, Hoyrat, İbrahimi, Kalenderi, Kayabaşı, Kerem*, Maya, Mustezad, Nevruzi, Tatyan, Turkmani, Yol havası ve Yuksek hava diye adlandırılan parcalar ve bir kısım ağıt lar, kısmen yahut tamamiyle bu grupta mutalaa edilir Uzunhavalar yorelere gore farklı usluplarda icra edilirler ve Avşar, ağzı, Azeri ağzı, Eğin ağzı, Erzurum ağzı, Harput ağzı, Kerkuk ağzı gibi isimlerle anılırlar
Uzunhavalar hakkında Muzaffer Sarısozen, Mahmut Ragıp Gazimihal, Halil Bedi Yonetken, Sadi Yaver Ataman, Ahmet Adnan Saygun, Nida Tufekci ve Mehmet A Ozbek gibi araştırmacılar ceşitli goruşler ileri surmuşlerdir Butun bunları değerlendiren Suleyman Şenel, ileri surulen goruşler cercevesinde uzunhavaların esaslarını şoyle belirlemiştir:
1 Serbest ritmlidir (olcusuz, usulsuz, serbest olculu, serbest ağız, serbest tartımlı tabirleri yerine)
2 Dizisi ve dizi icindeki seyri belli kalıplara bağlıdır
3 Kelime ritmine uyan veya bir heceye bir not isabet eden Resitatif (Parlando recitetivo) veya Parlando rubato tarzındadır
4 Ritmli ezgilerle ic ice gorulebilir
a Aralarında, baş ve sonlarında olculu saz kısımları, pasajlar olabilir
Esasta kırık, fakat başta, arada usulsuz pasajlar olabilir
5 Kuruluşu 2 maddeye uymakla birlikte sondaki muzik cumlesini asılı bırakan ve tekrarlanan (of, vah, oy oy) gibi terennum katmalı olabilir vs
Dumanlı Dağlar
Başı pare pare dumanlı dağlar
Hastanın halından ne bilsin sağlar
Gozlerim yaş doker icim kan ağlar
Eee neydim eee neydim
El vurdu bir yandan sen de bir yandan
Eee felek bir yandan da gurbet bir yandan
Hasta ettin yataklar da yatırdın
Aşkımı sevdamı aldın goturdun
Sen deryaydın ben gemiydim batırdın
Eee neydim eee neydim
El vurdu bir yandan sen de bir yandan
Eee felek bir yandan da gurbet bir yandan
Ozan Zeynel olur boyle macera
Goz goz oldu sinemde ki bu yara
Ezelde gulmedi bu bahtım kara
Eee neydim eee neydim
El vurdu bir yandan sen de bir yandan
Eee felek bir yandan da gurbet bir yandan
Baba Bugun
Baba bugun dağlar yeşile boyandı
Kim yandı kim uyandı
Gozlerim ağam kalbime ateş duştu
İcimde yar dayandı gozlerim ağam
Su serptim ataş sonsun
Serptiğim su dayandı
Aman aman aman aman
Aman aman aman aman elinden
Digel otur o guzel boyuna ben de olem
Baba bugun dağlar başı dolu kar
Benzim sarı ufkum dar
Gozlerim ağam her gelen benzin sorar
Bilmem kalbimde ne var
Gozlerim ağam her gelen benzin sorar
Bilmem kalbimde ne var
Aman aman aman aman
Aman aman aman aman elinden
Digel otur o guzel boyuna ben de olem