Sağlıklı bir kadında berrak (bazan beyaz, mat), ciğ yumurta beyazı gibi, kokusuz bir akıntı (gunde 5 ml, bir tatlı kaşığı kadar) normal olarak kabul edilir
Adet gunlerine gore akışkanlık ve rengi değişebilir Adet kanamasını takip eden donemde sarıkahverenkli (parcalanmış kan hucreleri nedeniyle) olan akıntı, yumurtalık hormonlarının en yuksek olduğu iki adet ortası donemde daha cok ve akışkandır Bu sıvı vajina yan duvarlarından sızma ve vajina girişi ve idrar deliği kenarındaki bezlerin salgılarıyla oluşur
Genel olarak pH asittirAsit pH ’yı vajinada hastalığa neden olmadan yaşayan ve şekeri parcalayarak laktik asit oluşturan, laktobasil denilen bakteriler sağlar Boylece vajina icerisinde mantar sporları ve diğer bakterilerin coğalması engellenir Laktobasillerin şekerden asit yapmaları icin yumurtalık hormonları gereklidir
Estrojen hormonunun azaldığı menapozda vajende şeker ve laktobasiller azalarak enfeksiyona yakalanma oranı artarAyrıca başka organların iltihabi hastalıklarının (bademcik, mesane, ortakulak, akciğer vb) tedavisi icin kullanılan antibiyotikler laktobasilleri de oldurerek vajinada mantar ve diğer bakteri enfeksiyonlarının oluşmasına yol acabilir
Vajinal enfeksiyonlar ve bunlara bağlı akıntıların onlenmesi icin en ciddi onlem vajendeki laktobasillerin korunmasıdır Pek cok onlemin temelinde bu yatar Anormal sayılan akıntılar;
* Kesilmiş sut gibi beyaz,
* Kanlı
* Et suyu gibi
* Sarı – yeşil renkli ve ic camaşırda iz bırakan,
* Bol, sarıgri kopuklu,
* Kotu kokulu (ozellikle cinsel ilişkiden sonra bozulmuş balık kokusu)
şeklinde sıralanabilir Akıntıya aşağıdaki yakınmalar da eşlik edebilir
* Kaşıntı
* Yanma
* Ağrılı ilişki
* İdrar yaparken yanma
* Sık ve az az idrar yapma
* Kızarıklık
* Duzensiz kanama veya ilişkiden sonra kanama,
Tanı icin jinekolojik muayeneyi takiben, direk akıntıdan alınan orneğin mikroskopik incelemesi,
akıntının boyanarak (Gram vb) mikroskopik incelemesi kultur alınarak mikrobun uretilmesi rahim ağzı suruntusu (Paptest, smear ) yapılabilir Akıntı nedenleri;
* Mantar, Trikomonas, Gardnerella,Klamidya vb değişik mikroplarla enfeksiyon
* Rahim İci Alet ile doğum kontrolu,
* Kanserler (ozellikle kanlı akıntı veya ilişkiden sonra kanama varsa),
* Polip,
* Kucuk kız cocuklarında vajina icinde yabancı cisim,
* Rahim ağzının dışa donuk olması(eversiyon ve ektopi)
olabilir Tedavi nedene yonelik olarak yapılmalıdır Tanı ve tedavi mutlaka bir doktor tarafından duzenlenmelidirUlkemizde sıklıkla “Sadece akıntım var, bir ilac verebilirmisiniz diyerek eczaneye gidip ilac almak, birkac fitil ve tedaviden sonra doktora gitmek cok yaygın , yanlış bir uygulamadır Uygun olmayan ilaclarla daha direncli enfeksiyonlara neden olmak, bir kanseri ilacla tedavi etmeye calışırak erken tanı ve başarıyla tedavi olma şansını kacırmak mumkundur
Akıntılarla ilgili en onemli olan konu; normal ve anormal akıntıyı tanımak ve akıntılı hastalıklara neden olabilecek kişisel alışkanlıklar ve hijenik hatalardan kurtulmaktır Akıntılı ( ozellikle enfeksiyonlara) hastalıklara yakalanmamak icin;
* İlşikiden ve adet kanaması bittikten sonra, vajina ici yıkanmamalıdır (vajinal duş) Eğer bir temizlik yapılacaksa, vajina dış kısmı ılık, duru, temiz suyla yıkanabilir Yıkama işleminden sonra vajen girişi kurulanmalıdır
* Tuvalette temizlik onden arkaya doğru yapılmalıdır
* Banyo, havuz, sauna ve egzersizden sonra ıslak,terli camaşır veya mayolar vucutta uzun sure kalmamalıdır
* Havuz, hamam, sauna , kuvet ve her gibi ortak kullanılan yerlerin temizliğinden emin olunmalıdır
* Eğer cok eşli bir cinsel yaşam varsa , prezervatif ile korunmalıdır
* İc camaşırlar doğal (pamuklu , yun) maddelerden uretilmiş olmalıdır
* Vajinal tampon ve pedler sık sık değiştirilmelidir ( en cok 6 saat)
* Koku icin vajen girişinde deodoran parfum veya sabunlar (notral pH ‘lı ve doktor onerisyle alınanlar dışında) kullanılmamalıdır
* Dar pantolon, sıkı ic camaşırları veya etekler (en azından uzun sureli) kullanılmamalıdır
* Duzenli paptest yaptırılmalıdır
* Şeker Hastalığı varsa kontrol altında tutulmalıdır Tatlandırıcı kullanımına bağlı daha sık mantar enfeksiyonları olduğu ifade edilmektedir Ancak bu sıklıkla, kullanım nedeni olan şeker hastalığına da bağlı olabilir
Yaz ve tatil aylarında yukarıdaki onerilere uymak zorlaştığından, yazın vajinal akıntılara daha sık rastlanılabilir Bu nedenle hijyenik kurallara her zaman buyuk bir dikkatle uyulmalıdır
Bir miktar akıntı mutlaka olacaktır Unutmayın ki vajende hic ıslaklık olmaması, kuruluk ayrı bir hastalıktır Yani vajina kuru olamaz Ulkemizde en cok cinsel ilişki ve adetten sonra kadınlarımızın bir kısmı, kirlendikleri gerekcesiyle “bulaşık camaşır yıkarcasına vajinanın icini yıkayarak, burada bulunan koruyucu asiti ureten Laktobasil ’leri yok ederek, tekrarlayan mantar ve diğer mikrobik hastalıklara neden olmaktadır
Adet gunlerine gore akışkanlık ve rengi değişebilir Adet kanamasını takip eden donemde sarıkahverenkli (parcalanmış kan hucreleri nedeniyle) olan akıntı, yumurtalık hormonlarının en yuksek olduğu iki adet ortası donemde daha cok ve akışkandır Bu sıvı vajina yan duvarlarından sızma ve vajina girişi ve idrar deliği kenarındaki bezlerin salgılarıyla oluşur
Genel olarak pH asittirAsit pH ’yı vajinada hastalığa neden olmadan yaşayan ve şekeri parcalayarak laktik asit oluşturan, laktobasil denilen bakteriler sağlar Boylece vajina icerisinde mantar sporları ve diğer bakterilerin coğalması engellenir Laktobasillerin şekerden asit yapmaları icin yumurtalık hormonları gereklidir
Estrojen hormonunun azaldığı menapozda vajende şeker ve laktobasiller azalarak enfeksiyona yakalanma oranı artarAyrıca başka organların iltihabi hastalıklarının (bademcik, mesane, ortakulak, akciğer vb) tedavisi icin kullanılan antibiyotikler laktobasilleri de oldurerek vajinada mantar ve diğer bakteri enfeksiyonlarının oluşmasına yol acabilir
Vajinal enfeksiyonlar ve bunlara bağlı akıntıların onlenmesi icin en ciddi onlem vajendeki laktobasillerin korunmasıdır Pek cok onlemin temelinde bu yatar Anormal sayılan akıntılar;
* Kesilmiş sut gibi beyaz,
* Kanlı
* Et suyu gibi
* Sarı – yeşil renkli ve ic camaşırda iz bırakan,
* Bol, sarıgri kopuklu,
* Kotu kokulu (ozellikle cinsel ilişkiden sonra bozulmuş balık kokusu)
şeklinde sıralanabilir Akıntıya aşağıdaki yakınmalar da eşlik edebilir
* Kaşıntı
* Yanma
* Ağrılı ilişki
* İdrar yaparken yanma
* Sık ve az az idrar yapma
* Kızarıklık
* Duzensiz kanama veya ilişkiden sonra kanama,
Tanı icin jinekolojik muayeneyi takiben, direk akıntıdan alınan orneğin mikroskopik incelemesi,
akıntının boyanarak (Gram vb) mikroskopik incelemesi kultur alınarak mikrobun uretilmesi rahim ağzı suruntusu (Paptest, smear ) yapılabilir Akıntı nedenleri;
* Mantar, Trikomonas, Gardnerella,Klamidya vb değişik mikroplarla enfeksiyon
* Rahim İci Alet ile doğum kontrolu,
* Kanserler (ozellikle kanlı akıntı veya ilişkiden sonra kanama varsa),
* Polip,
* Kucuk kız cocuklarında vajina icinde yabancı cisim,
* Rahim ağzının dışa donuk olması(eversiyon ve ektopi)
olabilir Tedavi nedene yonelik olarak yapılmalıdır Tanı ve tedavi mutlaka bir doktor tarafından duzenlenmelidirUlkemizde sıklıkla “Sadece akıntım var, bir ilac verebilirmisiniz diyerek eczaneye gidip ilac almak, birkac fitil ve tedaviden sonra doktora gitmek cok yaygın , yanlış bir uygulamadır Uygun olmayan ilaclarla daha direncli enfeksiyonlara neden olmak, bir kanseri ilacla tedavi etmeye calışırak erken tanı ve başarıyla tedavi olma şansını kacırmak mumkundur
Akıntılarla ilgili en onemli olan konu; normal ve anormal akıntıyı tanımak ve akıntılı hastalıklara neden olabilecek kişisel alışkanlıklar ve hijenik hatalardan kurtulmaktır Akıntılı ( ozellikle enfeksiyonlara) hastalıklara yakalanmamak icin;
* İlşikiden ve adet kanaması bittikten sonra, vajina ici yıkanmamalıdır (vajinal duş) Eğer bir temizlik yapılacaksa, vajina dış kısmı ılık, duru, temiz suyla yıkanabilir Yıkama işleminden sonra vajen girişi kurulanmalıdır
* Tuvalette temizlik onden arkaya doğru yapılmalıdır
* Banyo, havuz, sauna ve egzersizden sonra ıslak,terli camaşır veya mayolar vucutta uzun sure kalmamalıdır
* Havuz, hamam, sauna , kuvet ve her gibi ortak kullanılan yerlerin temizliğinden emin olunmalıdır
* Eğer cok eşli bir cinsel yaşam varsa , prezervatif ile korunmalıdır
* İc camaşırlar doğal (pamuklu , yun) maddelerden uretilmiş olmalıdır
* Vajinal tampon ve pedler sık sık değiştirilmelidir ( en cok 6 saat)
* Koku icin vajen girişinde deodoran parfum veya sabunlar (notral pH ‘lı ve doktor onerisyle alınanlar dışında) kullanılmamalıdır
* Dar pantolon, sıkı ic camaşırları veya etekler (en azından uzun sureli) kullanılmamalıdır
* Duzenli paptest yaptırılmalıdır
* Şeker Hastalığı varsa kontrol altında tutulmalıdır Tatlandırıcı kullanımına bağlı daha sık mantar enfeksiyonları olduğu ifade edilmektedir Ancak bu sıklıkla, kullanım nedeni olan şeker hastalığına da bağlı olabilir
Yaz ve tatil aylarında yukarıdaki onerilere uymak zorlaştığından, yazın vajinal akıntılara daha sık rastlanılabilir Bu nedenle hijyenik kurallara her zaman buyuk bir dikkatle uyulmalıdır
Bir miktar akıntı mutlaka olacaktır Unutmayın ki vajende hic ıslaklık olmaması, kuruluk ayrı bir hastalıktır Yani vajina kuru olamaz Ulkemizde en cok cinsel ilişki ve adetten sonra kadınlarımızın bir kısmı, kirlendikleri gerekcesiyle “bulaşık camaşır yıkarcasına vajinanın icini yıkayarak, burada bulunan koruyucu asiti ureten Laktobasil ’leri yok ederek, tekrarlayan mantar ve diğer mikrobik hastalıklara neden olmaktadır