Vajinismus kadınların korku, kaygı ve endişelerinden dolayı cinsel ilişkiye izin vermemesi, verememesi olarak cevaplanmaktadır. Kadının elinde olmadan ortaya çıkan bir korunma refleksidir. Kadın eşini iter, bacaklarını kapatmaya çalışır, kendini geriye doğru çeker, bacaklarında özellikle uyluk bölgesinde titreme ve kasılmalar görülür. Eğer zorla ilişkiye girmeye çalışılırsa kadın ciddi acı duyar. Evliliklerinin ilk günlerinde cinsel istekleri gayet yerinde olan hastalarımızın cinsel birleşmeyi her denemden sonra yaşadıkları hayal kırıklıkları ve olumsuzluklar zaman içinde kendilerine olan güvenlerinin azalmasına ve cinsel isteksizliğe neden olur. Vajina girişini çevreleyen baskın kas grubu "Pubik Kaslar" olarak adlandırılır, bunlar düz kas grubudur ve refleks olarak çalışırlar. Vajinismusda yaşanan kasılma istem dışıdır ve asla kadının kendi kontrolünde değildir. Olayın bitmesiyle ile birlikte kaslar gevşeyerek eski normal durumuna geri döner. Kadınlarda vajinismus değişik formlarda görülebilir. Bazıları sadece cinsel ilişki esnasında oluşur; ancak doktor muayenesi esnasında sorun yaşamazlar. Bazıları hiçbir nesnenin girişine izin vermezler.
Vajinismus belirtileri nelerdir?
İlişki sırasında vajen bölgesi kaslarında istemsiz şekilde kasılma meydana gelmesi vajinismusun temel belirtisidir ancak durumun şiddetinin hastalar arasında değişkenlik gösterebilir.Vajinismus yaşayan kadınların problemin oluştuğu anda bu kasılmaları kontrol etmesi oldukça zordur. Vajinismus belirtileri şu şekilde özetlenebilir:
- Ağrılı cinsel ilişki
- Cinsel birleşmenin zor ya da imkansız olması
- Tampon kullanımı sırasında ağrı oluşması
- Jinekolojik muayene sırasında ağrı meydana gelmesi
- Cinsel birleşme denenirken kas spazmı oluşması
- Oluşan ağrı belirtisi hafif bir rahatsızlık hissinden yanma hissine kadar farklı düzeylerde meydana gelebilir.
Vajinismus nasıl tedavi edilir?
Vajinismus, tamamen tedavi edilebilen bir hastalıktır. Vajinismus tedavisi için öncelikle kişi yaşadığı sorunun farkına varmalı ve problemin bir cinsel işlev bozukluğu olduğunu kabullenmelidir. Tedavi yöntemi belirlenmeden önce, kişinin geçmişinde vajinismusa sebep olmuş olabilecek durumlar, primer mi sekonder mi vajinismus yaşadığı ve vajinismusun ne derecede olduğu tespit edilmelidir. Yapılan araştırmaların sonuçları, vajinismusun %80-90 oranında psikolojik kaynaklı olduğu yönündedir. İlk cinsel ilişki hakkında hastanın yaşadığı kaygı, korku ve stres gibi olumsuz duygular terapi aracılığıyla giderilmeye çalışılır. Bu terapiler doktorun veya psikoloğun uygun görmesi halinde kadının partneri ile birlikte de yapılabilir ve böylesi bir durumda çiftlere vajinismus tedavisi için cinsellik eğitimi verilebilir.
Daha önce cinsel birleşme yaşanmış olsa da bazı sorunlar nedeniyle vajinada kasılmaya sebep olan sekonder vajinismus da cinsel birlikteliği engelleyebilir. Kimi zaman cinsel birliktelik sırasında şiddetli ağrılar görülür. Böylesi bir durumda sorunun kaynağına inilerek bilişsel ve psikolojik tedaviler uygulanır. Vajinismus, fiziksel bir nedenden de kaynaklanıyor olabilir. Psikolojik nedenlerin yanı sıra, eğer varsa fizyolojik nedenleri de belirleyip o doğrultuda tedavi uygulamak önemlidir. Bu durumda vajinadaki yapısal bozuklukların düzeltilmesine yönelik tedavi uygulanır. Tedaviler genellikle lokal anesteziyle himenin (halk arasındaki adıyla "kızlık zarı”) çıkarılması veya vajinada enfeksiyon olduğu durumlarda ilaç tedavisi uygulanması şeklindedir. Vajinismus için uygulanan tedavi yöntemleri vajinanın istem dışı kasılmasını önleyici, kasların esnekliğini sağlayıcı fiziksel uygulamalardır.
Vajinismus derecesi orta seviyede ise hastanın tedaviye hemen yanıt vermesi beklenmemelidir. İlk seviyeye göre vajinadaki kasılmalar oldukça şiddetlidir. Hiçbir şekilde cinsel birliktelik söz konusu değildir. Jinekolog muayenelerine karşı korku vardır. Vajinismusun en üst derecesinde ise durum daha da ciddi bir boyut alır. Hasta muayeneyi reddedebilir. Cinsel birlikteliğe karşı titreme, bayılma gibi aşırıya varan tepkiler söz konusu olabilir. Bu gibi hastalar için psikolojik telkinleri ve terapileri içeren uygun bir tedavi planı oluşturulur.