Varikosel embolizasyonu seslenmek bile güç Peki adı bile karmakarışık olan bu işlem ne işe yarıyor? Varikosel embolizasyonu nedir?
Varikosel hem yaygın ayrıca de ilginç sorunlardan Bir Takım hastalar varikoseli farketmez bile Sperm sayısı ve kalitesi de normalse tedavi görmeye bile gerek kalmaz Kimi vakalarda varikoselle kısırlık arasında ilişki gözlemlenebilir Bazıları da yoğun ağrıdan yakınabilir Testiste varikosele yan atrofi (küçülme, büzülme) gelişebilir Bu durumda müdahale zaruri olur
Varikosel tanısında ilk evre kuşkusuz hastanın gözlediği belirtiler Skrotumun elle yapılan incelemesinde varikosel damarları zahmetsizce saptanabilir Farkedilemeyecek ölçüde ufak olanlar da görüntüleme teknikleriyle (mesela renkli Doppler ultrasonla) belirlenebilir Peşinden soruna müdahale için hazırlıklar başlar
Embolizasyon nasıl yapılıyor?
Varikosele neden olan şişirilmiş, uzamış, kıvrılmış damarların kesilmeden bloke edilmesine dayanan operasyonlardan biri olan embolizasyon netice odaklı yöntemlerden Etkinliği bir yana, varikosele ilişkin öteki çare yöntemleri gibi, kısırlığa çözüm getirip getirmediği noktasında bazı kuşkular laf konusu
Varikosel embolizasyonu ayakta yapılan tedavilerden Hasta aynı gün evine dönebilir Işlem öncesi birkaç saat her tarafında yemek yememek gerekiyor diğer taraftan kasık bölgesinin tıraş edilmesi koşul
Operasyon ayrıntıları
Hasta sırtüstü yatıyor Karın altı bölgeye, kasıklara lokal duyu yitimi uygulanıyor Hasta bayılmıyor, bilinci açık kalıyor Hastalık hissederse cerraha ya da hemşireye söylüyor Onlar da zorunlu görürse hastaya ağrı kesici veriliyor
Embolizasyon tekniği diğer işlem yöntemlerine kıyasla fazla daha ufak ölçekte gerçekleşiyor Büyük* kesi başlamak gerekmiyor Bunun yerine cerrah kasık bölgesindeki büyük damara (kasıktan geçen toplardamara) iğne yerleştiriyor Daha Sonra bu iğnenin içinden tüp (kateter) geçiriliyor Tüp testislerdeki varikosel damarlara dek iletiliyor Cerrah işlemin aşamalarını bu sırada değişik görüntüleme teknikleriyle denetliyor Tüp müdahale edilmesi gereken konuma, bozulmuş damarlara gelince önümüzde iki seçenek var:
1*** Damarı tıkamak için yay yarı metal klips (koil) kullanılabilir
2*** Damar içine minicik balon (ya da köpük) yerleştirilebilir**
Cerrah sorunlu damarları bu yöntemlerden biriyle bloke ettikten daha sonra röntgende görülebilen renkli sıvıdan enjekte ediyor Bu Nedenle müdahalenin damarı aslında tıkayıp tıkamadığı anlaşılıyor
Embolizasyon kısırlığa çözüm mü?
Konuya ilişkin 3 araştırma üretilmiş İlkine bakılırsa embolizasyonla müdahale edilen 10 hastadan 2 – 3 kadarı operasyonu izleyen 1 – 2 sene içinde eşlerini gebe bırakabilmiş Araştırma operasyon geçirmeyen hastaları göz önüne almadığı için sonuçları karşılaştırmak olanaksız Özet Olarak uygulamanın işe yarayıp yaramadığını çakmak şiddet
Embolizasyon tekniğiyle gerçekleşen operasyonun varikoselin yol açtığı ağrı ve rahatsız hissini ne düzeyde giderebildiğine ilişkin hiç araştırma yapılmamış olması ilginç ayrıntılardan
Testiste damarların bloke edilmesi görece güvenli müdahalelerden kabul edilebilir lakin yine de ara sıra küçük de olsa sorunlar çıkabilir Görüntülemeyi sağlayan renkli akışkan alerji yapabilir mesela Hissizlik alerjisi de gelişebilir Operayondan önce doktora mevcut alerjilere ilişkin öğretmek büyük ağırlık taşıyor
Avantajları Dezavantajları
Embolizasyon cerrahi müdahaleye oranla daha güvenli bir işlem Yara izi değil Dikiş yok Operasyonun hepsi kasık bölgesinde küçük bir açıklıktan yapılıyor Uygulama baştan sona azami 2 – 3 saat sürüyor Lokal uyuşma yetiyor Bu yöntemde komplikasyon riski cerrahi müdahaleden fazla daha düşük En önemlisi, genelde tek tarafta (solda) görülen varikosel her iki testiste de gözlemleniyorsa embolizasyonla her ikisine de ulaşılabilir Bambaşka kesi gerekmez*
Varikosele cerrahi müdahalede hastanede bakım gerekebilir Oysa embolizasyon tekniğiyle aynı gün eve dönülebilir Cerrahi müdahale geçiren hastanın iyileşmesi haftalarca sürerken bu yöntemle 1 – 2 gün içinde bayağı tempoya dönülebilir*
Her işlem gibi embolizasyon tekniğinin de kusurları var Embolizasyonda kasıktan iğneyle giriliyor demiştik Bütün bu noktada morarma, şişme (hematom) oluşabilir Özenle tedavi edilmesi koşul Varikosel operasyonu geçirenlerin % 5 – 6 ’sında buna benzer sorunlar gelişiyor
Karnın daha aşağı bölgesinde sancı operasyonun yaygın alt etkilerinden Hastanın midesi bulanabilir, kusabilir, beli ağrıyabilir analjezik kullanması gerekebilir
Varikosel hem yaygın ayrıca de ilginç sorunlardan Bir Takım hastalar varikoseli farketmez bile Sperm sayısı ve kalitesi de normalse tedavi görmeye bile gerek kalmaz Kimi vakalarda varikoselle kısırlık arasında ilişki gözlemlenebilir Bazıları da yoğun ağrıdan yakınabilir Testiste varikosele yan atrofi (küçülme, büzülme) gelişebilir Bu durumda müdahale zaruri olur
Varikosel tanısında ilk evre kuşkusuz hastanın gözlediği belirtiler Skrotumun elle yapılan incelemesinde varikosel damarları zahmetsizce saptanabilir Farkedilemeyecek ölçüde ufak olanlar da görüntüleme teknikleriyle (mesela renkli Doppler ultrasonla) belirlenebilir Peşinden soruna müdahale için hazırlıklar başlar
Embolizasyon nasıl yapılıyor?
Varikosele neden olan şişirilmiş, uzamış, kıvrılmış damarların kesilmeden bloke edilmesine dayanan operasyonlardan biri olan embolizasyon netice odaklı yöntemlerden Etkinliği bir yana, varikosele ilişkin öteki çare yöntemleri gibi, kısırlığa çözüm getirip getirmediği noktasında bazı kuşkular laf konusu
Varikosel embolizasyonu ayakta yapılan tedavilerden Hasta aynı gün evine dönebilir Işlem öncesi birkaç saat her tarafında yemek yememek gerekiyor diğer taraftan kasık bölgesinin tıraş edilmesi koşul
Operasyon ayrıntıları
Hasta sırtüstü yatıyor Karın altı bölgeye, kasıklara lokal duyu yitimi uygulanıyor Hasta bayılmıyor, bilinci açık kalıyor Hastalık hissederse cerraha ya da hemşireye söylüyor Onlar da zorunlu görürse hastaya ağrı kesici veriliyor
Embolizasyon tekniği diğer işlem yöntemlerine kıyasla fazla daha ufak ölçekte gerçekleşiyor Büyük* kesi başlamak gerekmiyor Bunun yerine cerrah kasık bölgesindeki büyük damara (kasıktan geçen toplardamara) iğne yerleştiriyor Daha Sonra bu iğnenin içinden tüp (kateter) geçiriliyor Tüp testislerdeki varikosel damarlara dek iletiliyor Cerrah işlemin aşamalarını bu sırada değişik görüntüleme teknikleriyle denetliyor Tüp müdahale edilmesi gereken konuma, bozulmuş damarlara gelince önümüzde iki seçenek var:
1*** Damarı tıkamak için yay yarı metal klips (koil) kullanılabilir
2*** Damar içine minicik balon (ya da köpük) yerleştirilebilir**
Cerrah sorunlu damarları bu yöntemlerden biriyle bloke ettikten daha sonra röntgende görülebilen renkli sıvıdan enjekte ediyor Bu Nedenle müdahalenin damarı aslında tıkayıp tıkamadığı anlaşılıyor
Embolizasyon kısırlığa çözüm mü?
Konuya ilişkin 3 araştırma üretilmiş İlkine bakılırsa embolizasyonla müdahale edilen 10 hastadan 2 – 3 kadarı operasyonu izleyen 1 – 2 sene içinde eşlerini gebe bırakabilmiş Araştırma operasyon geçirmeyen hastaları göz önüne almadığı için sonuçları karşılaştırmak olanaksız Özet Olarak uygulamanın işe yarayıp yaramadığını çakmak şiddet
Embolizasyon tekniğiyle gerçekleşen operasyonun varikoselin yol açtığı ağrı ve rahatsız hissini ne düzeyde giderebildiğine ilişkin hiç araştırma yapılmamış olması ilginç ayrıntılardan
Testiste damarların bloke edilmesi görece güvenli müdahalelerden kabul edilebilir lakin yine de ara sıra küçük de olsa sorunlar çıkabilir Görüntülemeyi sağlayan renkli akışkan alerji yapabilir mesela Hissizlik alerjisi de gelişebilir Operayondan önce doktora mevcut alerjilere ilişkin öğretmek büyük ağırlık taşıyor
Avantajları Dezavantajları
Embolizasyon cerrahi müdahaleye oranla daha güvenli bir işlem Yara izi değil Dikiş yok Operasyonun hepsi kasık bölgesinde küçük bir açıklıktan yapılıyor Uygulama baştan sona azami 2 – 3 saat sürüyor Lokal uyuşma yetiyor Bu yöntemde komplikasyon riski cerrahi müdahaleden fazla daha düşük En önemlisi, genelde tek tarafta (solda) görülen varikosel her iki testiste de gözlemleniyorsa embolizasyonla her ikisine de ulaşılabilir Bambaşka kesi gerekmez*
Varikosele cerrahi müdahalede hastanede bakım gerekebilir Oysa embolizasyon tekniğiyle aynı gün eve dönülebilir Cerrahi müdahale geçiren hastanın iyileşmesi haftalarca sürerken bu yöntemle 1 – 2 gün içinde bayağı tempoya dönülebilir*
Her işlem gibi embolizasyon tekniğinin de kusurları var Embolizasyonda kasıktan iğneyle giriliyor demiştik Bütün bu noktada morarma, şişme (hematom) oluşabilir Özenle tedavi edilmesi koşul Varikosel operasyonu geçirenlerin % 5 – 6 ’sında buna benzer sorunlar gelişiyor
Karnın daha aşağı bölgesinde sancı operasyonun yaygın alt etkilerinden Hastanın midesi bulanabilir, kusabilir, beli ağrıyabilir analjezik kullanması gerekebilir