Varikosel; erkeklerde testis torbasındaki damarların genişlemesidir Testisi çepeçevre saran toplayıcı damarların bir takım sebeplerden nedeniyle genişlemesi ve içerisinde kan birikmesidir
%98 sol tarafta olur %2 ise her iki tarafta görülür
Önemi kısırlığa sebebiyet vermesinden dolayıdır Hastaların ağrı olmazsa da testisteki tohum hücrelerini bozacağı için çare olmaları gerekmededir
2030 yaş grubunda en fazladır Hiç belirti vermeyen varikoseller de vardır Bu oran toplumda %1625 dir
Solda sık görülmesinin sebepleri şunlardır: 1Soldaki toplar damarın boşaldığı yer ana damarla düşey açı yapar bu nedenle kan tamamiyle boşalmaz
2Testisin sol toplar damarı daha uzundur
3Sağ testis birazcık daha aşağıda ve daha sarkıktır
4Soldaki toplar damarın içerisinde kanı ileri pompalayacak kapakçıklar daha eksik ve yetersizdir
5Soldaki damardaki basınç daha fazladır Böylece kanı ileri sevk edemez
6Genç bekarlarda psikonörotik bozukluklar diğer bir sebeptir
Varikosel ortak olduğu zaman karın içerisinde diğer bir niçin var mı diye araştırmakta fayda vardır
Varikoselin Etkisi
1İnsanda tohum hücrelerinin gelişmesi için en yerinde ısı 35 derecedir Bayağı ceset ısısı 3637 derecedir İşte bu aradaki ısı farkını testis torbası sağlar Varikosel de ise kanlanma daha fazla olduğundan nedeniyle torba bu özelliğini kaybeder Dolayısıyla tohum hücrelerinde keza sayı ayrıca de kalite olarak düşme gözükür
2Testisin çevresinde kan göllenmesi olduğu için kanın içindeki bazı hormonlar direk olarak testise tesir ederek tohum hücrelerini bozar
3Damardaki göllenme testisin dış kısmına kutup etki eder hücrelerin hareketliliğini önler
4Bir Takım evlenmemiş genç bekarlarda soldaki bu şişkinlik psikolojik bozukluk meydana getirir
Belirtileri:
Vakaların birçok bulgu vermez Diğer bir hastalığa bakılırken tesadüfen gözükür
Belirti veren varikoselde ağrı olabilir Testiste çekilme hissi vardırÖzellikle ayakta dururken ve sıcakta damarlar belirginleşir ve el ile bir sicim gibi his edilir
İlerlemiş vakalarda testisin kıvamı yumuşamıştır ve büyüklüğü azıcık azalmıştır Varikoselin büyüklüğü ve tahribatına göre üç dereceye ayrılır Bu sınıflandırma bayağı el muayenesi veya ultrasonografi ile yapılır
Tohum hücrelerinin sayımında varikoselin derecesi hakkında bilgi verir Böylece ameliyat kararına asistan olur
Bu gün bundan böyle varikosel teşhisleri ve ameliyat kararları Doppler Ultrasonografi ile konulmaktadır
Koruyucu Tedbirler:
1Fazla ayakta durmamaya dikkat edilir Akşam mutlaka uzun oturulup ayakların yükseğe kaldırılması sağlanır
2Testis torbasındaki kan drenajını önleyen hareketlerden kaçınılır
3Testis ve torbanın hareketini önleyen kot gibi sıcacık pantolonun giyilmez Kot pantolonunu bir diğer negatif etkisi yazları sıcak kışları soğuk tutuğu için testisin ısısını bozar Hem çok sert vahşi ve kalın bez olması nedeni ile testisin havalanmasını önler
Tedavi:
Hasta evli çocuk sahibi ve bir şikayeti yoksa, koruyucu tedbirler ile hastalık tedavi edilir
Lakin ağrı varsa tohum hücresi tahlilinde (Spermiogram) sayı ve kalite düşükse ameliyat gereklidir
Ameliyat ne kadar erken yapılırsa testis hücreleri pek fazla kurtarılacağı için iyidir
koskocoman varislerde torbanın üzerinden damar paketlerinin çıkarılması ile ameliyat yapılır Kolay bir ameliyattır Bölgesel duyumsuzlaşma ile gerçekleştirilir Narkoz devretmek gerekmez Ameliyattan korkan ve evhamlı olan hastalara narkoz verilebilir Bu kararı narkoz doktoru hastanın durumuna (Yürek, akçiğer)ve tahlillerine tarafından verir
Ameliyat:
Ameliyat 2 şekilde yapılır
1 Klasik: Kasık bölgesinin üzerinden açılır Testis kordonu bulunur ve atar damarlar korunarak genişlemiş toplar damarlar bağlanır
2 Mikrocerrahi: Yine kasık kanalından açılır Bu kez mikroskop aşağıda atar ve toplar damar ayrımı yapılarak damarlar bağlanır
Son zamanlarda mikrocerrahi ile ameliyat yapılmasının daha avantajlı olduğu kongrelerde sunulmaktadır Bu kararı azıcık da ameliyat yapacak doktora bırakılması daha iyidir Sebebi de her varikosel benzer olmamaktadır
Ameliyat 20 dakika sürer Mikrocerrahi 4045 dakika daha uzun sürer
Ameliyat sonrası tohum hücreleri tahlili 3 ay sonra tekrarlanır ve netice değerlendirilir
Ara Sıra varikosel ameliyat kısırlık yönünden netice vermemektedir Bunun sebebi; kısırlık sebebinin sadece varikosel olmamasıdır
Varikosel Hakkında Sık Sorulan Sorular:
Varikosel Nedir? Tedavide Ameliyat Koşul mıdır?
Varikosel aynı bacaklardaki damarların varisleşmesi gibi torba damarlarının genişlemesidir Sebebi muhakkak olmayıp bir damar bozukluğudur Önemi, yumurtayı çevreleyen damarların göllenmesi sonucu ısı artışına niçin olur ve testisin fonksiyonunu bozarak kısırlığa yol açar
Bu damar genişlemesini önleyecek veya tedavi edecek bir ilaç yoktur, varikoselin dereceleri vardır Bu dereceler Doppler Ultrasonu sonucu belli olur
Grade 1: Ameliyat gerekmeyebilir Spermiogram tahlilindeki sperm değerleri göz önünde bulundurulur
Grade 2: Spermiogram bozuksa ve sancı varsa ameliyat gerekir
Grade 3: Ameliyat şarttır
Ameliyat 2 şekilde yapılır Sıradan cerrahi usul Mikroskop aşağı her iki metodun bir birine üstünlükleri yoktur Önmli olan genişleme yapmış toplar damarların bağlanmasıdır Bu sırada atar damar korunmalıdır
Ameliyat narkoz vererek ya da bölgesel duyumsuzlaşma (yerel) duyu yitimi ile olur 15 dakika sürer Kuvvet bir ameliyat değildir Sabahleyin ameliyat olan hasta akşam üzeri taburcu olabilir Ameliyattan 2 saat sonradan su ve gıda alabilir
Ameliyat Sonrası Ağrılar ve Şişlik Ne Değin Devam Eder?
Ameliyat sonrası ameliyata ast şişlik ya da sancı fazla kez görülür Ağrının nedeni açıklanamazsa da şişlik damar düzenini bozulmasından dolayısı ile kan akımının zorlaşmasında ileri gelir Bu şişkinlik 15 gün veya 1 ay dek sürebilir Ağrıda bu zaman içerisinde olabilir 1 aydan fazla devamlı ağrılar ve şişlik için her yerde denetlemek gerekir Su ya da kan toplanması, iltihap, deri altı sıvının artmış olması gibi sebepler araştırılır Bunun için ultrason sürüklemek gereklidir
Hangi Herif Ameliyat Olmalıyım?
Ameliyat 2 şekilde yapılır
1 Olağan: Kasık bölgesinin üzerinden açılır Testis kordonu bulunur ve atar damarlar korunarak genişlemiş toplar damarlar bağlanır
2 Mikro cerrahi: Tekrar kasık kanalından açılır Bu kere mikroskop altında atar ve toplar damar ayrımı yapılarak damarlar bağlanır
Son zamanlarda mikro cerrahi ile ameliyat yapılmasının daha ayrıcalıklı olduğu kongrelerde sunulmaktadır Bu kararı birazcık da ameliyat yapacak doktora bırakılması daha iyidir Sebebi de her varikosel benzer olmamaktadır
Ameliyat Sonrası Nelere Dikkat Etmelidir?
1 Çok ayakta durmamalı, uzun süre oturup kasıkları bükülmüş vaziyetine getirmemeli
2 Ağır kaldırmamalı Mecburi hareketler yapılmamalı Kabızlıktan kaçınılmalı Bol su ve posalı gıda yenmeli Ikınma, öksürük ve hapşırmadan korunmalı Bunlardan korunamıyorsanız elinizi yar yerine koyup daha sonra öksürün Böylece karın içi basınç yara yerine zarar vermez
3 Bisiklete, motosiklete binilmemeli
4 Bilhassa ayakları ve kalça üşütmemeli
5 Ağır spor ve futboldan en altında 2 ay uzakta durmalı Bundan daha sonra yinede fazla yorulmamaya uyarı edilir Futbolda testise veya kasığa bir tekme gelme ihtimalini unutmayın Bu ameliyat yarasına ve testise sıradan halden daha fazla hasar verebilir
6 Cinsel etkinlikler (Masturbasyon ve cinsel birleşme) en erken 20 gün sonradan başlanılmalı Olur Ya daha önce olursa bere açılması, cerahat kapma gibi yara yerine zararı olabilir Spermlere ya da testis işlevine zararı olmaz Gece rüyada boşalma ya da kendiliğinden boşalmanız ameliyat veya testisin fonksiyonuna hasar verici bir etkisi yoktur
7 Banyoyu dikiş alındıktan 1 gün sonradan yapılması iyi olur Olur Ya çok kirlenildiği düşünülürse yaraya gelmeyecek şekilde lifle ve sabunla vücut silinir
8 Doktorunuzun verdiği ilaçlar kullanılmalıdır
9 Sperm tahlili en erken 3 ay sonra yapılmalı Bunun nedeni testis her 3 ayda bir sperm üretir 6 aylık tahlilde iyi olur
Ameliyat Sonrası Spermde Düzelme Olur mu? Kısırlık Giderilir mi?
Şayet kısırlık varikoselden ileri geliyorsa varikosel ameliyatlarında başarı şansı %80 dir Fakat kısırlığın nedeni başka şeylerse kısırlık kaybolmamaktadır Ama çok kez sperm değerleri, hareketlilik ve sayısı artmaktadır Değerler hakkında emin veri edinmek için spermiogramı ameliyattan 3 ay sonradan yapılması gereklidir Çünkü testis yeni sperm üretimi ama bu periyottan sonradan tamamlamaktadır
Ameliyat Sonrası Damarlar Elime Geliyor Niçin?
Varikosel ameliyatında varisleşmiş damarlar çıkarılmayıp sadece bağlanmaktadır Yani damar aynen uygun durur ama bağlandığı için kan geri gidemez ve damar içinde kalır Bu damar el ile his edilir Ara Sıra ameliyat olmamış gibi bir hisse sebebiyet verir Bu alışılagelmiş bir durumdur Bu damar 152 ay gibi bir zamanda kişinin yapısına kadar erir Körleşir
DrAli Hatay
%98 sol tarafta olur %2 ise her iki tarafta görülür
Önemi kısırlığa sebebiyet vermesinden dolayıdır Hastaların ağrı olmazsa da testisteki tohum hücrelerini bozacağı için çare olmaları gerekmededir
2030 yaş grubunda en fazladır Hiç belirti vermeyen varikoseller de vardır Bu oran toplumda %1625 dir
Solda sık görülmesinin sebepleri şunlardır: 1Soldaki toplar damarın boşaldığı yer ana damarla düşey açı yapar bu nedenle kan tamamiyle boşalmaz
2Testisin sol toplar damarı daha uzundur
3Sağ testis birazcık daha aşağıda ve daha sarkıktır
4Soldaki toplar damarın içerisinde kanı ileri pompalayacak kapakçıklar daha eksik ve yetersizdir
5Soldaki damardaki basınç daha fazladır Böylece kanı ileri sevk edemez
6Genç bekarlarda psikonörotik bozukluklar diğer bir sebeptir
Varikosel ortak olduğu zaman karın içerisinde diğer bir niçin var mı diye araştırmakta fayda vardır
Varikoselin Etkisi
1İnsanda tohum hücrelerinin gelişmesi için en yerinde ısı 35 derecedir Bayağı ceset ısısı 3637 derecedir İşte bu aradaki ısı farkını testis torbası sağlar Varikosel de ise kanlanma daha fazla olduğundan nedeniyle torba bu özelliğini kaybeder Dolayısıyla tohum hücrelerinde keza sayı ayrıca de kalite olarak düşme gözükür
2Testisin çevresinde kan göllenmesi olduğu için kanın içindeki bazı hormonlar direk olarak testise tesir ederek tohum hücrelerini bozar
3Damardaki göllenme testisin dış kısmına kutup etki eder hücrelerin hareketliliğini önler
4Bir Takım evlenmemiş genç bekarlarda soldaki bu şişkinlik psikolojik bozukluk meydana getirir
Belirtileri:
Vakaların birçok bulgu vermez Diğer bir hastalığa bakılırken tesadüfen gözükür
Belirti veren varikoselde ağrı olabilir Testiste çekilme hissi vardırÖzellikle ayakta dururken ve sıcakta damarlar belirginleşir ve el ile bir sicim gibi his edilir
İlerlemiş vakalarda testisin kıvamı yumuşamıştır ve büyüklüğü azıcık azalmıştır Varikoselin büyüklüğü ve tahribatına göre üç dereceye ayrılır Bu sınıflandırma bayağı el muayenesi veya ultrasonografi ile yapılır
Tohum hücrelerinin sayımında varikoselin derecesi hakkında bilgi verir Böylece ameliyat kararına asistan olur
Bu gün bundan böyle varikosel teşhisleri ve ameliyat kararları Doppler Ultrasonografi ile konulmaktadır
Koruyucu Tedbirler:
1Fazla ayakta durmamaya dikkat edilir Akşam mutlaka uzun oturulup ayakların yükseğe kaldırılması sağlanır
2Testis torbasındaki kan drenajını önleyen hareketlerden kaçınılır
3Testis ve torbanın hareketini önleyen kot gibi sıcacık pantolonun giyilmez Kot pantolonunu bir diğer negatif etkisi yazları sıcak kışları soğuk tutuğu için testisin ısısını bozar Hem çok sert vahşi ve kalın bez olması nedeni ile testisin havalanmasını önler
Tedavi:
Hasta evli çocuk sahibi ve bir şikayeti yoksa, koruyucu tedbirler ile hastalık tedavi edilir
Lakin ağrı varsa tohum hücresi tahlilinde (Spermiogram) sayı ve kalite düşükse ameliyat gereklidir
Ameliyat ne kadar erken yapılırsa testis hücreleri pek fazla kurtarılacağı için iyidir
koskocoman varislerde torbanın üzerinden damar paketlerinin çıkarılması ile ameliyat yapılır Kolay bir ameliyattır Bölgesel duyumsuzlaşma ile gerçekleştirilir Narkoz devretmek gerekmez Ameliyattan korkan ve evhamlı olan hastalara narkoz verilebilir Bu kararı narkoz doktoru hastanın durumuna (Yürek, akçiğer)ve tahlillerine tarafından verir
Ameliyat:
Ameliyat 2 şekilde yapılır
1 Klasik: Kasık bölgesinin üzerinden açılır Testis kordonu bulunur ve atar damarlar korunarak genişlemiş toplar damarlar bağlanır
2 Mikrocerrahi: Yine kasık kanalından açılır Bu kez mikroskop aşağıda atar ve toplar damar ayrımı yapılarak damarlar bağlanır
Son zamanlarda mikrocerrahi ile ameliyat yapılmasının daha avantajlı olduğu kongrelerde sunulmaktadır Bu kararı azıcık da ameliyat yapacak doktora bırakılması daha iyidir Sebebi de her varikosel benzer olmamaktadır
Ameliyat 20 dakika sürer Mikrocerrahi 4045 dakika daha uzun sürer
Ameliyat sonrası tohum hücreleri tahlili 3 ay sonra tekrarlanır ve netice değerlendirilir
Ara Sıra varikosel ameliyat kısırlık yönünden netice vermemektedir Bunun sebebi; kısırlık sebebinin sadece varikosel olmamasıdır
Varikosel Hakkında Sık Sorulan Sorular:
Varikosel Nedir? Tedavide Ameliyat Koşul mıdır?
Varikosel aynı bacaklardaki damarların varisleşmesi gibi torba damarlarının genişlemesidir Sebebi muhakkak olmayıp bir damar bozukluğudur Önemi, yumurtayı çevreleyen damarların göllenmesi sonucu ısı artışına niçin olur ve testisin fonksiyonunu bozarak kısırlığa yol açar
Bu damar genişlemesini önleyecek veya tedavi edecek bir ilaç yoktur, varikoselin dereceleri vardır Bu dereceler Doppler Ultrasonu sonucu belli olur
Grade 1: Ameliyat gerekmeyebilir Spermiogram tahlilindeki sperm değerleri göz önünde bulundurulur
Grade 2: Spermiogram bozuksa ve sancı varsa ameliyat gerekir
Grade 3: Ameliyat şarttır
Ameliyat 2 şekilde yapılır Sıradan cerrahi usul Mikroskop aşağı her iki metodun bir birine üstünlükleri yoktur Önmli olan genişleme yapmış toplar damarların bağlanmasıdır Bu sırada atar damar korunmalıdır
Ameliyat narkoz vererek ya da bölgesel duyumsuzlaşma (yerel) duyu yitimi ile olur 15 dakika sürer Kuvvet bir ameliyat değildir Sabahleyin ameliyat olan hasta akşam üzeri taburcu olabilir Ameliyattan 2 saat sonradan su ve gıda alabilir
Ameliyat Sonrası Ağrılar ve Şişlik Ne Değin Devam Eder?
Ameliyat sonrası ameliyata ast şişlik ya da sancı fazla kez görülür Ağrının nedeni açıklanamazsa da şişlik damar düzenini bozulmasından dolayısı ile kan akımının zorlaşmasında ileri gelir Bu şişkinlik 15 gün veya 1 ay dek sürebilir Ağrıda bu zaman içerisinde olabilir 1 aydan fazla devamlı ağrılar ve şişlik için her yerde denetlemek gerekir Su ya da kan toplanması, iltihap, deri altı sıvının artmış olması gibi sebepler araştırılır Bunun için ultrason sürüklemek gereklidir
Hangi Herif Ameliyat Olmalıyım?
Ameliyat 2 şekilde yapılır
1 Olağan: Kasık bölgesinin üzerinden açılır Testis kordonu bulunur ve atar damarlar korunarak genişlemiş toplar damarlar bağlanır
2 Mikro cerrahi: Tekrar kasık kanalından açılır Bu kere mikroskop altında atar ve toplar damar ayrımı yapılarak damarlar bağlanır
Son zamanlarda mikro cerrahi ile ameliyat yapılmasının daha ayrıcalıklı olduğu kongrelerde sunulmaktadır Bu kararı birazcık da ameliyat yapacak doktora bırakılması daha iyidir Sebebi de her varikosel benzer olmamaktadır
Ameliyat Sonrası Nelere Dikkat Etmelidir?
1 Çok ayakta durmamalı, uzun süre oturup kasıkları bükülmüş vaziyetine getirmemeli
2 Ağır kaldırmamalı Mecburi hareketler yapılmamalı Kabızlıktan kaçınılmalı Bol su ve posalı gıda yenmeli Ikınma, öksürük ve hapşırmadan korunmalı Bunlardan korunamıyorsanız elinizi yar yerine koyup daha sonra öksürün Böylece karın içi basınç yara yerine zarar vermez
3 Bisiklete, motosiklete binilmemeli
4 Bilhassa ayakları ve kalça üşütmemeli
5 Ağır spor ve futboldan en altında 2 ay uzakta durmalı Bundan daha sonra yinede fazla yorulmamaya uyarı edilir Futbolda testise veya kasığa bir tekme gelme ihtimalini unutmayın Bu ameliyat yarasına ve testise sıradan halden daha fazla hasar verebilir
6 Cinsel etkinlikler (Masturbasyon ve cinsel birleşme) en erken 20 gün sonradan başlanılmalı Olur Ya daha önce olursa bere açılması, cerahat kapma gibi yara yerine zararı olabilir Spermlere ya da testis işlevine zararı olmaz Gece rüyada boşalma ya da kendiliğinden boşalmanız ameliyat veya testisin fonksiyonuna hasar verici bir etkisi yoktur
7 Banyoyu dikiş alındıktan 1 gün sonradan yapılması iyi olur Olur Ya çok kirlenildiği düşünülürse yaraya gelmeyecek şekilde lifle ve sabunla vücut silinir
8 Doktorunuzun verdiği ilaçlar kullanılmalıdır
9 Sperm tahlili en erken 3 ay sonra yapılmalı Bunun nedeni testis her 3 ayda bir sperm üretir 6 aylık tahlilde iyi olur
Ameliyat Sonrası Spermde Düzelme Olur mu? Kısırlık Giderilir mi?
Şayet kısırlık varikoselden ileri geliyorsa varikosel ameliyatlarında başarı şansı %80 dir Fakat kısırlığın nedeni başka şeylerse kısırlık kaybolmamaktadır Ama çok kez sperm değerleri, hareketlilik ve sayısı artmaktadır Değerler hakkında emin veri edinmek için spermiogramı ameliyattan 3 ay sonradan yapılması gereklidir Çünkü testis yeni sperm üretimi ama bu periyottan sonradan tamamlamaktadır
Ameliyat Sonrası Damarlar Elime Geliyor Niçin?
Varikosel ameliyatında varisleşmiş damarlar çıkarılmayıp sadece bağlanmaktadır Yani damar aynen uygun durur ama bağlandığı için kan geri gidemez ve damar içinde kalır Bu damar el ile his edilir Ara Sıra ameliyat olmamış gibi bir hisse sebebiyet verir Bu alışılagelmiş bir durumdur Bu damar 152 ay gibi bir zamanda kişinin yapısına kadar erir Körleşir
DrAli Hatay