Vertigo Nedir?
Baş dönmesinin latincesi olarak tarif edebileceğimiz vertigo; kişinin kendisinin veya çevresinin dönmesi, düşecekmiş gibi hissetme durumları yaratan bir denge kaybı hissidir. İç kulaktaki denge organı, göz ve vücuttaki kas iskelet sistemindeki, sensörlerin koordine çalışmasıyla vücudumuzda denge sağlanır. Bu koordine çalışmaya öncülük eden de beyindir. İç kulaktaki denge organının en önemli görevi başın uzaydaki konumu hakkında beyne sürekli bilgi göndermektir. Bu bilgi akışı dengeyi sağlamaya yardımcı olur. En çok iç kulak hastalıklarının belirtisinde karşımıza çıkarken aynı zaman da diğer birçok hastalığın temelinde de denge kaybı görülmektedir. İç kulağımızda denge organı ve işitme organı yan yana bulunması sebebiyle denge bozukluğu ve işitme kaybı kişilerde ayrı ayrı ortaya çıkacağı gibi tek başına da kendini gösterebilir. Eğer baş dönmesi ve işitme kaybını aynı anda yaşıyor iseniz bu büyük ihtimalle iç kulakta olan bir rahatsızlık sebebiyle ortaya çıkmıştır diyebiliriz.
Vertigo Belirtileri
Kalp-damar sisteminden kaynaklanan nedenler, iç kulak ve bağlantılarına bağlı nedenler, nörolojik nedenlerle ortaya çıkmasının yanı sıra psikolojik etkenler de vertigo şikayetlerine sebep olabilir.
Hastalarımız kafalarını hafif hareket ettirdiğinde, yere eğilip kalktıklarında kısa süreli baş dönmesi şikayetlerinde bulunurlar. Bu baş dönmesi sorunu kişileri gece uyurken bile rahatsız edecek şekilde ileri bir boyutta da olabilir.
Bazı hastalarda baş dönmesinin uzun süre devam etmesinin yanı sıra kusma gibi şikayetlerin de olduğu görülür. Kulakta çınlama, uğultu, dolgunluk durumu da kişinin rahatsızlarına eklenebilir. Baş dönmesinin nedenine ve türüne göre atak süreleri değişir.
Vertigo sebebi olan hastalıklardan bahsedecek olursak; Vestibüler nörit (denge sinirinin iltihabı), tekrarlayıcı vestibülopati, benign pozisyonel başdönmesi (kristal oynaması), yaşlılığa bağlı başdönmesi ,multiple skleroz, epilepsi (sara), migren, vertebrobaziler yetmezlik, hidrops (Meniere hastalığı, alerji, hipotiroidi, sifiliz, herpes simpleks enfeksiyonu, kabakulak, mondini anomalisi gibi farklı hastalıklar nedeniyle ortaya çıkabilir), labirentit, kulağa toksik ilaç kullanımı, travma, akustik nörinom, merkezi sinir sistemi tümörleri ,merkezi sinir sistemi enfeksiyonları, inflamatuar hastalıklardır.
Vertigo Tedavisi
Doğru bir tanı konulması için hasta şikayetlerini ve öyküsünü doktora eksiksiz bir şekilde anlatmalıdır. Baş dönmesi şikayetine yol açan hastalıkların çok ve çeşitli olması nedeniyle kesin tanıya ulaşmak için uygulanan basit testlerden, kapsamlı kan tahlilleri, vestibüler testler ve görüntüleme yöntemleri gib geniş ved kapsamlı tetkikler gerekebilir. Daha sonra altta yatan nedeni bulmaya yönelik olarak merkezi sinir sistemi ve iç kulakla ilgili testler yapılır. Kulak burun boğaz uzmanının önerisine uygun olarak vestibüler rehabilitasyon tedavisi uygulanır. Çeşitli egzersiz ve kafa manevraları ile denge bozukluğu tedavisi yapılır. Bu tedavi sürecinde hastaların kafein, alkol ve tütün ürünlerinden uzak durması gerekmektedir İlaç tedavisi de ayrıca yapılabilir ve cerrahi tedavilere ise nadiren başvurulur. Menier hastalığında hastalara tuzsuz diyet ve idrar söktürücü ilaçlar verilir. Orta kulak enfeksiyonu olan durumlarda antibiyotik tedavisi uygulanır. Kulakta iyileşmeyen enfeksiyon durumlarında ise cerrahi tedaviye başvurulur.
Denge kaybına ek olarak çift görme, baş ağrısı, konuşma güçlüğü, denge kaybı, bilinç kaybı, kol ve bacaklarda güçsüzlük yaşadığı durumlarda hasta nöroloji bölümünce de değerlendirilmelidir.