Voleybolun Kuralları Nelerdir,
Voleybolun Kuralları,
OYUN ALANI VE GEREÇLERİ
1 OYUN SAHASI
Oyun sahası, oyun alanı ve hür bölgeden oluşur Bu saha dikdörtgen ve simetrik olmalıdır
11 ÖLÇÜLER
Oyun alanı, 18 x 9 m ölçülerinde bir dikdörtgendir ve en az 3 m genişliğinde olan bir bağımsızlık alan ile çevrilmiştir
Oyun sahasının üstünde bulunan özgür oyun boşluğu, her türlü engelden arındırılmış olmalıdır Özgürlük oyun boşluğu, oyun sahasının yüzeyinden ölçüldüğünde asgari 7 m yüksekliğinde olmalıdır
FIVBnin Dünya Müsabakalarında özgürlük alan tabi çizgilerden ölçüldüğünde minimum 5 m ve dip çizgilerden ölçüldüğünde minimum 8 m genişliğinde olacaktır Özgürlük oyun boşluğu ise oyun sahasının yüzeyinden ölçüldüğünde en düşük 125 m yüksekliğinde olacaktır
12 OYUN SAHASININ YÜZEYİ
121 Sahanın yüzeyi düz, yatay ve yeknesak olmalıdır Oyuncular için sakatlanmaya yol açacak herhangi bir risk teşkil etmemelidir Pürüzlü ve kaygan yüzeylerde oynanması yasaktır
FIVBnin Dünya Müsabakalarında yalnızca tahta ya da sentetik bir yüzeyin kullanılmasına izin verilir Bu yüzey daha önce FIVB göre onaylanmış olmalıdır
122 Kapalı salonlarda oyun alanının yüzeyi açık renkte olmalıdır FIVBnin Dünya Müsabakalarında çizgiler için beyaz, oyun alanı ve özgürlük bölge için bambaşka renkler kullanılmalıdır
123 Açık hava sahalarında drenaj nedeniyle her metre için 5 mmlik bir eğime müsaade edilir Saha çizgilerinin sert bir maddeden oluşturulması yasaktır
13 OYUN ALANININ ÜZERİNDEKİ ÇİZGİLER
131 Bütün çizgiler 5 cm genişliğindedir Çizgiler, zeminden ve diğer çizgilerden farklı ve açık renkte olmalıdır
132 Sınır çizgileri
İki emrindeki ve iki dip çizgi oyun alanını belirler Emrindeki ve dip çizgilerin her ikisi de oyun alanının boyutlarına dahil olarak çizilir
133 Orta çizgi
Orta çizginin tam ortası oyun alanını 9 x 9 m boyutlarında iki eşdeğer alana böler Bu çizgi, filenin tam altından iki yan çizgi arasında uzanır
134 Hamle çizgisi
Her oyun alanında orta çizginin tam ortasından geriye 3 mlik bir saldırı çizgisi çizilir
FIVBnin Dünya Müsabakalarnda hücum çizgisi bağlı çizgilerden itibaren toplam 175 mlik kesilmiş çizgilerle uzatılmıştır 5 cm eninde, 15 cm boyundaki bu 5 adet kısa çizgi 20 cm aralıklarla çizilmelidir
14BÖLGELER VE SAHALAR
141 Ön bölge
Her oyun alanında ön bölge orta çizginin tam ortasıve hücum çizgisiyle (genişliği dahil) sınırlıdırÖn bölgenin alt çizgiler dışarıya bağımsızlık bölgenin ardına kadar uzandığı varsayılır
142 Servis bölgesi
Servis bölgesi, dip çizginin arkasından 9 m genişliğindedir (dip çizgi hariç)
Bu bölgenin emrindeki sınırları, alt çizgilerin uzantısı olarak dip çizgilerden 20 cm geride ve bunlara dikey 15 cm uzunluğunda iki kısa çizgiyle belirlenir Her iki kısa çizgi de servis bölgesinin genişliğine dahildir
Servis bölgesinin derinliği özgür bölgenin sonuna kadar devam eder
143 Oyuncu değişiklik bölgesi
Oyuncu değişim bölgesi, her iki atak çizgisiyle sınırlanan ve yazı hakeminin masasına değin olan bölgedir
144 Isınma sahası
FIVBnin Dünya Müsabakalarında ısınma sahaları yaklaşık 3 x 3 m boyutlarında, serbest bölgenin dıştan ve oturma sıralarının bulunduğu taraftaki köşelerde yer alır (Şekil 1)
15ISI
EN DÜŞÜK ısı 10 Cnin (50 F) aşağı olmayacaktır
FIVBnin Dünya Müsabakalarında maksimum ısı 25 Cden (77 F) daha yüksek ve en az ısı 16 Cden (61 F) daha düşük olmayacaktır
16AYDINLATMA
FIVBnin Dünya Müsabakalarında ışıklandırma, oyun sahası yüzeyinden 1 m yükseklikte ölçülmek suretiyle 1000 ile 1500 lux aralarında olacaktır
2 FİLE VE DİREKLER
21 FİLENİN YÜKSEKLİĞİ
211 File, orta çizginin üzerinde ve buna düşey olarak yer alır; erkekler için 243 m ve bayanlar için 224 m yüksekliğindedir
212 Filenin yüksekliği oyun alanının ortasından ölçülür Filenin iki kenar yüksekliği elbette aynı olmalı ve buradaki boy kuralda belirli
yüksekliği 2 cmden artı geçmemelidir
22YAPISI
File, 1 m genişliğinde, 950 m uzunluğundadır ve 10 cmlik karelerden müteşekkil siyah iplerden yapılmıştır
Filenin üst kısmında 5 cm genişliğinde, iki kat beyaz çadır bezinden yapılmış yatay bir bant file boyunca dikilmiştir Bandın her iki ucunda onu direklere bağlayan ve gergin durmasını sağlayan bir ipin geçtiği bir delik bulunur
Bandın içinden geçen elastiki kablo fileyi direklere bağlar ve üst kısmının gergin durmasını sağlar
Filenin alt kısmında (yatay bantsız) kareler arasından geçen bir ip onu direklere bağlar ve filenin alt kısmının gergin durmasını sağlar
23 YAN BANTLAR
İki adet beyaz bant, her iki emrindeki çizginin üzerinde yer alacak şekilde fileye düşey olarak bağlanır
Bunlar 5 cm genişliğinde ve 1 m uzunluğunda olup filenin bir parçası olarak kabul edilir
24ANTENLER
Anten, 180 m uzunluğunda ve 10 mm çapında, fiberglas ya da güya bir maddeden üretilmiş esnek bir çubuktur
Anten emrindeki bandın dış tarafına bağlanır Antenler karşılıklı olarak filenin ters yönlerine yerleştirilir
Antenlerin her birinin 80 cmlik üst kısımları filenin üzerinde devam eder ve bu kısımlar zıt (tercihen kırmızı ve beyaz) renkte 10 cmlik teritlerle itaretlenir
Antenler filenin bir parçası sayılır ve geçiş boşluğunun bağlı sınırlarını belirler ( Kaide 1111)
25 DİREKLER
251 Filenin bağlandığı direkler, tabi çizgilerin dışından 050 m ile 100 m mesafede yerlettirilmittir Direkler 255 m yüksekliğinde ve tercihen ayarlanabilir olmalıdır
252 Direkler düzgün ve dairesel olmalı, zemine tel kullanılmadan tutturulmalıdır Tehlikeli ve engelleyici unsurlar taşımamalıdır
26 ILAVE MALZEMELER
Bütün ilave malzemeler FIVB yönetmelikleriyle belirlenir
3TOPLAR
31STANDARTLAR
Top, içinde lastik ya da sanki bir maddeden bir kese yer alan, küresel ve dış kısmı elastik deri ya da sentetik deriden üretilmiş olacaktır Sentetik deri materyalin onayı FIVB yönetmeliklerince belirlenmiştir
Tek bir açık renk veya FIVB tarafından homologe edilmiş renklerin kombinasyonu kullanılabilir
Çevresi 6567 cm ve ağırlığı 260280 grdir
İç basıncı 0300325 kgcm2dir (294331882 mbar veya hPa)
32 TOPLARIN BENZERLİĞİ
Bir müsabakada kullanılan bütün toplar çevre genişliği, siklet, basınç, nesil ve renk olarak benzer özellikte olmalıdır
FIVBnin Dünya Müsabakalarının, Kıtasal ve Ulusal veya Lig Şampiyonalarının FIVB onaylı toplarla oynanması gerekir
33 ÜÇ TOP SİSTEMİ
FIVBnin Dünya Müsabakalarında üç top kullanılacaktır Bu durumda birer tane bağımsızlık bölgenin her bir köşesinde, birer tane baş ve asistan hakemlerin ardından almak üzere altı top toplayıcı bulunur
BIRIM İKİ
KATILANLAR
4 TAKIMLAR
41 TAKIMIN OLUŞUMU
411Bir takım en fazla 12 oyuncu, bir koç, bir asistan koç, bir masör ve bir tıp doktorundan oluşur Oyunculardan biri müsabaka cetvelinde takım kaptanı olarak belirtilmelidir
FIVBnin Dünya Müsabakalarında tıp doktoruna FIVB göre evvelden yetki verilmiş olmalıdır
412 Her takımın 12 oyuncudan oluşan nihai listesinde bir (1) Libero belirtme hakkı vardır
413 Libero dışıdaki oyunculardan biri yarışma cetvelinde ekip kaptanı olarak belirtilmelidir
414 Sadece müsabaka cetveline belirtilen oyuncular oyun alanına girebilirler ve müsabakaya iştirak edebilirler Koç ve ekip kaptanı müsabaka cetvelini imzaladıktan sonra belirtilen oyuncular değiştirilemez
42 TAKIMIN YERLEŞİMİ
421 Oyunda olmayan oyuncular takımın oturma sıralarında oturmalı ya da kendi ısınma sahalarında bulunmalıdırlar (Kaide 144) Koç (Kural 523) ve takımın diğer mensupları da takımın oturma sıralarında oturmakla birlikte buradan geçici olarak ayrılabilirler Takımların oturma sıraları yazı hakemi masasının alt taraflarına, serbest bölgenin dışına yerleştirilir
422 Müsabaka sırasında sadece takım mensuplarının takımlarının sırasında oturmalarına veya ısınma sahasında bulunmalarına müsaade edilir (Kural 411)
423 Oyunda olmayan oyuncular oyun sırasında ısınma sahasında (Kural 144), molalarda ise kendi oyun alanlarının arkasındaki bağımsızlık bölgede topsuz olarak ısınabilirler Oyuncular set arasında bağımsızlık bölge içinde ısınma amacıyla top kullanabilirler
43MALZEMELER
Bir oyuncunun malzemeleri forma, tort, çorap ve spor ayakkabısından oluşur
431 Bir takımın forma, şort ve çorapları tektip, temiz ve aynı renkte olmalıdır
432 Ayakkabılar hafif, elastik, lastik veya deri tabanlı ve topuksuz olmalıdır
FIVBnin Büyükler Dünya ve Kıta Müsabakalarında bir takımın ayakkabı renkleri aynı olmalıdır; oysa marka ambleminin rengi ve dizaynında çeşitlilik olabilir Forma ve şortların FIVB homologasyon standartlarına uyması gerekir
433 Oyuncuların formaları 1den 18e kadar numaralandırılmış olmalıdır
a) Numaralar formanın ön ve arkadaki ortasında bulunmalıdır Numaraların renk ve parlaklığı formanın renk ve parlaklığına zıt olmalıdır
b) Numaraların yüksekliği göğüste en düşük 15 cm, sırtta asgari 20 cm olmalıdır Numaraların yazıldığı bandın genişliği ise en düşük 2 cm olacaktır
434 Takım kaptanının formasında, göğüs numarasının aşağı 8 x 2 cmlik bir şerit olmalıdır
435 Öteki oyunculardan bambaşka renkte olan (Kaide 431) (Libero oyuncusu haricinde Kural 85) veya da kurallara uygun olmayan şekilde numaralandırılmış (Kural 433) formaların giyilmesi yasaktır
436 FIVB Dünya Müsabakalarında oyuncuların numaraları şortun sağ paçasında tekrarlanacaktır Numaranın yüksekliği 4 ile 6 cm aralarında ve numaranın yazıldığı bant en düşük 1cm olmalıdır
44 MALZEME DEĞİŞİKLİKLERİ
Bat hakem bir veya daha pozitif oyuncuya tu konularda müsaade verebilir:
441 çıplak ayakla oynamak,
442 set aralarında ya da oyuncu değişikliğinden sonra nemli formaları renk, tasarı ve numarası aynı almak şartıyla yenileriyle değişim,
443 soğuk havalarda tüm takım için (Libero hariç) aynı renk ve dizayna sahip ve (4331)e uygun numaralı olması şartıyla takımların eşofmanla oynaması Böyle bir müsaade takımın tüm oyuncularının eşofman giymesini gerektirir
45 YASAKLANMIŞ EŞYALAR
451 Oyuncuların sakatlanmasına sebep olabilecek veya onlara yapay bir avantaj sağlayacak şeylerin kullanılması yasaklanmıştır
452 Oyuncular riski kendisine ait edinmek kaydıyla gözlük ve lens takabilir
5 TAKIM LİDERLERİ
Ekip kaptanı ve koç kendi ekip mensuplarının tutum ve disiplininden sorumludur
51 KAPTAN
511 MAÇ ÖNCESİ takım kaptanı yarışma cetvelini imzalar ve kurada takımını temsilcilik eder
512 MAÇ ESNASINDA takım kaptanı oyun alanında olduğu sürece oyun kaptanı olarak atama yapar Takım kaptanı oyunda olmadığı zaman koç veya kanımca kendisi oyun kaptanı rolünü üstlenmek üzere bir başka oyuncuyu tahsis eder Bu oyun kaptanı; değiştirilene, ekip kaptanı oyuna dönene veya set bitene kadar ekip kaptanının sorumluluklarını üstlenir Topun oyun dışı olduğu zamanlarda bütün takım mensupları içerisinde sadece oyun kaptanı hakemlerle söylev hakkına sahiptir:
5121 kuralların uygulanması ve yorumu hakkında tanımlama ister ve aynı zamanda takım arkadaşlarının istek veya sorularını da iletir Eğer oyun kaptanı baş hakemin açıklamalarına katılmazsa, bu karara itiraz edebilir ve anında hakeme maçın sonunda yarışma cetveline devlete ait bir itiraz kaydettirme hakkını gizli tuttuğunu belirtir (Kaide 2324);
5122 Şu konularda yetki ister:
a)malzeme değişikliği
b)takımların pozisyonlarının tetkiki
c)zemin, file ve top, vs kzntrolü;
5123 mola ve oyuncu değişikliği talebinde bulunur (Kaide 1621)
513 MAÇ SONUNDA takım kaptanı:
5131 hakemlere tetekkür eder ve sonucu doğrulamak için yarışma cetvelini imzalar;
5132 Eğer takım kaptanı (ya da yerine ödev edilen oyun kaptanı) daha önce baş hakeme herhangi bir anlaşmazlık bildirmişse, uyuşmazlık teyit edilebilir ve müsabaka cetveline resmi bir itiraz olarak kaydedilebilir (Kaide 5121)
52 KOÇ
521 Koç, maç süresince takımının oyuncularını oyun alanının dışından yönlendirir Açılış pozisyonlarını, oyuncu değişikliklerini ve yönerge devretmek Için molaları devir eder Bu görevlerde temas kuracağı yetkili yardımcı hakemdir
522 MAÇTAN ÖNCE koç kendi oyuncularının isim ve numaralarını yarışma cetveline kaydettirir ya da bunları denetleme eder ve sonradan yarışma cetvelini imzalar
523 MAÇ ESNASINDA koç:
5231 her setten önce pozisyon kağıdını sürükleyici bir şekilde doldurarak imzalar ve yazı hakemine veya tezgâhtar hakeme verir;
5232 takımının sırasında, yazı hakemine en yakın yerde oturur; oysa geçici olarak yerini terk edebilir;
5233 ara verme ve oyuncu değişikliği taleplerinde bulunur;
5234 diğer takım mensupları gibi oyun sahasındaki oyunculara yönerge verebilir Koç bu direktifleri maçı engellemeden veya geciktirmeden, takımının oturma sırasının önündeki hür bölgede durarak veya ısınma sahasına değin yürüye yürüye verebilir
53 YARDIMCI KOÇ
531 Asistan koç, takımın oturma sırasında oturur; oysa maça müdahale etme hakkı yoktur
532 Koç takımın başından ayrılmak zorunda kalırsa, muavin koç oyun kaptanının ricası ve baş hakemin müsaadesiyle koçun görevlerini üstlenebilir
BÖLÜM ÜÇ
OYUN DÜZENİ
6 BİR SAYI OLMAK, SET VE MAÇ KAZANMAK
61 BİR SAYI ALMAK
611 Oyun Hataları
Ne vakit ekip bu kurallara uymayan bir harekette bulunur veya bir şekilde bu kuralları çiğnerse, hakemlerden biri oyun hatası için düdük çalar Hatalara hakemler karar verir ve kurallara kadar cezalarını tayin ederler
6111 eğer art arda iki veya daha artı kusur yapılırsa, yalnızca ilk yapılan hata dikkate alınır;
6122 eğer iki ya da daha artı kusur rakipler kadar aynı anda yapılırsa, bu bir ÇİFT HATAdır ve rally tekrarlattırılır
612 Bir hatanın sonuçları
Her kusur rallynin kaybedilmesiyle sonuçlanır:
6121 Eğer yanlış takımın rakibi servis attıysa, bir sayı alır ve servis atmaya devam eder;
6122 Eğer yanlış takımın rakibi servis karşıladıysa, bir rakam alır ve servis kullanım hakkı kazanır
62 SET KAZANMA
Bir set (sonuç seti 5inci hariç) asgari 2 sayı farkla 25 sayıya ulaşan takım tarafından kazanılır Sayılarda 2424lük denklik olması halinde oyun iki sayılık farka ulaşılana değin (2624, 2725) devam eder
63 MAÇ KAZANMAK
631 Maç, üç seti alan takım tarafından kazanılır
632 Setlerde 22lik denklik olması halinde, sonuç seti (5inci) minimum 2 sayı farkla 15 rakam üzerinden oynanır
4 MAÇTA HAZIR BULUNMAMA VE EKSIK TAKIM
641 Eğer bir takım sahaya misafir etme edildikten daha sonra oynamayı reddederse, maçta hazır bulunmadığı bildiri edilir ve canice olarak setleri 250, maçı da 30lık sonuçla kaybeder
642 Geçerli bir sebep göstermeksizin zamanında oyun alanında bulunmayan bir takımın maçta hazırlanmış bulunmadığı duyuru edilir ve Kaide 641deki gibi itlem görür
643 bazı set veya maç için YETERSIZ ilan edilirse, seti ya da maçı kaybeder (Kural 731a) Muhalif takıma seti veya maçı kazanması için gerekli sayılar ya da rakam ve setler verilir Yetkisiz bildiri edilen ekip ise daha önce aldığı sayı ve setleri aynen muhafaza eder
7 OYUNUN YAPISI
71 KURA
Müsabakadan önce baş hakem birincil servisi atacak takımı ve takımların birinci setteki sahalarını atamak için kura atışı yapar Eğer netice seti oynanacaksa, her yerde kura atışı yapılır
711 Kura iki takım kaptanının huzurunda atılır
712 Kurayı kazananın seçenekleri:
YA
7121 servis atma ya da karşılama hakkı
YA DA
7122 oyun alanının seçimi
Kurayı kaybeden kalan seçenekleri alır
713 ayrı olarak ısınma halinde ilk servisi atacak takım filede ilk ısınacak takımdır
72 ISINMA DEVRESİ
721 Maç öncesinde takımlar diğer bir sahada ısınma olanağı bulmuşlarsa, 3er dakika, bulamamışlarsa 5er dakika filede ısınabilirler
722 İki takımın kaptanı anlaşarak birlikte ısınmak isterlerse, Kural 721deki şartlara göre filede 6 ya da 10 dakika ısınabilirler
73 TAKIMIN DİZİLİŞİ
731 Her takımın oyunda her zaman altı oyuncusu olmalıdır
7311 Oyun alanındaki oyuncuların dönme sırası, takımların başlangıç dizilişiyle belirlenir Bu sıra set boyunca korunmalıdır
7312 bir takım liberobildirme hakkını kullandığında (Kural 85) altı açılış oyuncusunun yanında liberonun numarasının da ilk setin pozisyon kağıdında belirtilmesi gerekir
732 Her setin batlamasından önce koç kendi takımının açılış dizilişini pozisyon kağıdında göstermelidir Bu kağıt düzgün bir şekilde doldurulup imzalanarak yardımcı hakeme veya yazı hakemine verilir
733 Bir setin başlangıç dizilişinde yer almayan oyuncular, o set için yerine geçen kimse oyunculardır
734 Pozisyon kağıdının yardımcı hakem veya yazı hakemine teslim edilmesinden daha sonra dizilişte adi oyuncu değişikliğinin dıştan hiçbir değişim yapılmasına müsade verilemez
735 Oyuncuların sahadaki yerleri ve pozisyon kağıdı aralarında çelişki
7351 Setin başlamasından önce oyuncuların oyun alanındaki yerleriyle pozisyon kağıdı arasında çeşitlilik varsa, oyuncular pozisyon kağıdında gösterilen yerlerine geçmelidirler Bu durumda cinayet verilmez
7352 Aynı şekilde, eğer oyun alanında pozisyon kağıdına yazılmamış bir oyuncu varsa, set başlamadan önce sahadaki diziliş pozisyon kağıdına göre düzeltilmelidir Bu durumda suç oluşturan verilmez
7353 aynı zamanda eğer koç pozisyon kağıdına yazılmamış bir oyuncuyu ya da oyuncuları oyun alanında yakalamak isterse, kurallara yerinde oyuncu değişikliği istek etmelidir Bu değiştirme ya da şansın dönmesi yarışma cetveline işlenecektir
74 POZİSYONLAR
Servis atan oyuncunun topa vurduğu anda her ekip kendi oyun alanında dönüş sırasına kadar pozisyon almalıdır (servis atan oyuncu hariç)
741 Oyuncuların pozisyonları aşağıdaki gibi numaralandırılmıştır:
7411 Filenin önünde bulunan üç oyuncu ön hat oyuncusudur ve 4 (önsol), 3 (önorta), 2 (önsağ) numaralı pozisyonlarda dururlar
7412 Diğer üç oyuncu arka hat oyuncusudur ve 5 (arkadakisol), 6 (arkaorta), 1 (arkadakisağ) numaralı pozisyonlarda dururlar
742 Oyuncular arasındaki benzer pozisyonlar
7421 Her arka hat oyuncusu kendisiyle ilgili ön hat oyuncusuna kadar filenin daha peşinde yer almalıdır
7422 Ön hat ve arka hat oyuncuları, Kaide 741de açıklanmış sıraya göre birbirlerinin yanında durmalıdırlar
743 Oyuncuların pozisyonları, yere temas eden ayaklarının pozisyonlarına kadar ve aşağıda açıklanmış şekilde saptama ve denetim edilir:
7431 her ön hat oyuncusunun ayağının en azından bir kısmı orta çizgiye kendisiyle ilgili arka hat oyuncusunun ayaklarından daha yakın olmalıdır
7432 sağ (sol) tarafta yer alan her oyuncunun ayağının en azından bir kısmı sağ (sol) taraftaki yan çizgiye kendi sırasında besbelli bulunan oyuncunu ayaklarından daha yakın olmalıdır
744 Servis atıldıktan sonra oyuncular her tarafa hareket edebilir ve kendi oyun alanlarında veya özgür bölgede herhangi bir pozisyon alabilirler
75 POZİSYON HATASI
751 Eğer servis atan oyuncunun topa vurduğu anda herhangi bir oyuncu akıcı pozisyonda değilse, takımı pozisyon hatası yapar (Kaide 73 ve 74)
752 Servis atan oyuncu topa vurduğu anda servis hatası yaparsa (Kaide 134 ve 1371), bu hata pozisyon hatasından önce gelir
753 Eğer topa vurulduktan sonra bir servis hatası olursa (Kaide 1372), cezalandırılacak olan pozisyon hatasıdır
754 Bir pozisyon hatası aşağıdaki sonuçları doğurur:
7541 ekip rallynin kaybedilmesiyle cezalandırılır (Kural 612); muhalif ekip bir rakam alır (Kural 62) ve servis atma hakkı kazanır;
7542 oyuncuların pozisyonları düzeltilir
76 DÖNÜŞ
761 Dönüş sırası açılış dizilişiyle belirlenir ve set baştan başa oyuncuların pozisyonları ve servis sırasına tarafından kontrol edilir
762 Servisi tedarik eden ekip servis atma hakkını kazandığı vakit bu takımın oyuncuları saat yönünde bir pozisyon dönmelidir: 2 nolu pozisyondaki oyuncu servis atmak için 1 noya gider, 1 nolu pozisyondaki oyuncu 6 noya geçer, vs
77 DÖNÜŞ HATALARI
771 Dönüş hatası, SERVİSİN dönüş sırasına kadar atılmadığı süre yapılır (Kaide 761) Bu koşul aşağıdaki sonuçları doğurur:
7711 ekip rallynin kaybedilmesiyle cezalandırılır (Kaide 612); muhalif takım bir rakam alır (Kural 62) ve servis atma hakkı kazanır;
7712 oyuncuların dönüş sırası düzeltilir
772 Buna ek olarak yazı hakemi hatanın yapıldığı hatıra tam olarak belirleyecek ve takımın kusur yaptıktan sonra kazandığı tüm sayılar iptal edilecektir Karşı Taraf takımın sayıları geçerli kalır Eğer hatanın yapıldığı lahza saptama edilemiyorsa, kazanılmış sayılar iptal edilmez; uygulanacak tek suç oluşturan rally kaybıdır
8 OYUNCU DEĞİŞİKLİĞİ
Oyuncu değişikliği, bir oyuncunun yazı hakem kadar kaydedildikten sonradan oyun alanını terk etmesi gereken bir diğer oyuncunun pozisyonuna geçirmek için oyuna girme hareketidir Oyuncu değişikliği, hakem müsaadesi gerektirir (oyuncu değişikliği işlemleri için Kaide 165e bakınız)
81 DEĞİŞİKLİKLERİN LİMİTLERİ
811 Her sette her takıma maksimum altı oyuncu değişikliği yapma izni verilir Bir veya daha artı oyuncu benzer anda değişebilir
812 Açılış dizilişinde bulunan bir oyuncu bir sette yalnız bir defa oyundan çıkabilir ve diziliş pozisyonunda önceki yerine girebilir
813 Bir protez oyuncu açılış dizilişindeki bir oyuncunun yerine bir sette bir kere girebilir ve sadece aynı oyuncuyla yer değiştirebilir
82 İSTİSNAİ DEĞIŞTIRME
Oyuna devam edemeyecek şekilde sakatlanmış bir oyuncu kurallara uygun olarak değiştirilmelidir Bu mümkün değilse, Kural 81de belirli sınırlamalar dışarıya takıma bir İSTİSNAİ değişiklik yapma hakkı tanınır İstisnai değişiklik, sakatlanma anında oyun alanında olmayan herhangi bir oyuncunun (libero dıştan) sakatlanan oyuncunun yerine oyuna girmesi demektir Sakatlanan oyuncuya değiştirildikten sonra her tarafta maça girme izni verilmez
83 İHRAÇTAN DOLAYI DEĞIŞTIRME
OYUNDAN ÇIKARILAN ya da DİSKALİFİYE edilen bir oyuncu (Kural 2123 ve 2124) kurallara uygun bir şekilde değiştirilmelidir Bu muhtemel değilse,ekip BECERIKSIZ duyuru edilir (Kaide 643)
84 KURALLARA UYGUNSUZ DEĞIŞIKLIK
841 Oyuncu değişikliği Kural 81de açıklanmış sınırları aşıyorsa, bu kurallarauygun olmayan bir değişikliktir (Kaide 82deki şart hariç)
842 bazı kurallara uygun olmayan bir değişim yapmış ve oyuna başlamışsa (Kural 91), aşağıdaki işlemler uygulanacaktır:
8421 takım rally kaybı ile cezalandırılır; rakip takım bir rakam alır ve servis atma hakkı kazanır;
8422 değiştirme düzeltilir,
8423 yanlış takımın hata oluştuğu andan itibaren aldığı sayılar iptal edilir Rakibinin sayıları aynen kalır
85 LİBERO OYUNCUSU
851 Liberonun (Kural 412) maçtan önce yarışma cetvelinde özel olarak ayrılmış çizgiye kaydedilmesi gerekir Numarasının da ilk setin pozisyon kağıdına eklenmesi gerekir (Kural 731)
852 Bir libero oyuncusuna ait özel kurallar aşağıdaki gibidir:
8521 Malzemeler:
Liberonun takımın diğer üyeleriyle zıtlık oluşturacak öbür renkte bir forma ya da yelek giymesi (ya da farklı tasarımlı) gerekir (Kaide 435)
8522 Oyun hareketleri:
a) Libero herhangi bir geri hat oyuncusunun yerini alabilir
b) Görevleri bir geri hat oyuncusu olmakla sınırlandırılmıştır ve bağlantı hemencecik top file üst kenar yüksekliğini bütünüyle aşmışsa, hiçbir yerden (oyun sahası ve özgürlük alanda dahil) bir hücum vuruşunu tamamlayamaz
c) Servis atamaz, blok yapamaz veya blok tetebbüsünde bulunamaz
d) Ön alan ya da uzantısında yer alan bir liberonun overhand parmak pasından gelen bir topa filenin üstteki kenar seviyesinden daha yüksekte atak yapılamaz Eğer libero böyle bir vuruşu ön bölgenin peşinde yapıyorsa, topa serbestçe saldırı yapılabilir
8523 Oyuncuların yerine geçiş:
a) Liberonun bir oyuncunun yerine geçmesi düzenli değiştirme olarak sayılmaz Bu yer değiştirmeler sınırsızdır; ancak liberonun yerine yalnızca daha önce yer değiştirdiği oyuncu geçebilir ve ikisi arasında bir rally olması gerekir
b) Bu yer değiştirmeler ancak top oyun dışındayken ya da asistan hakemin ekip dizilişini kontrol etmesinden daha sonra (bir setin başlamasından önce) ve servis düdüğünden önce yapılabilir
c) Bir libero fakat atak çizgisi ve dip çizgisi aralarında takım sırasının önündeki alt çizgiden sahaya girip çıkabilir
d) Sakatlanan bir liberonun değiştirilmesi:
Baş hakemin onayının peşinde sakatlanan bir liberonun yerine maç sırasında o setin pozisyon kağıdında yer almayan kayıtlı oyuncularda biri geçebilir Sakatlanan libero maçın geri kalan bölümünde oyuna yeniden giremez
Sakatlanan bir liberonun yerine geçecek oyuncunun görevleri, oyunun geri kalan kısmında ve oynanmakta olan FIVB ya da Kıta Müsabakasının öteki maçlarında libero olmakla sınırlandırılır
BÖLÜM DÖRT
OYUN HAREKETLERİ
9 OYUNUN SEYRİ
91 OYUNDAKİ TOP
Bat hakemin müsaadesiyle servis için topa vurulduğu an top oyundadır
92 OYUN KADINSI TOP
Top, hakemlerden biri kadar düdük çalınarak değerlendirilen hatanın yapıldığı ya da kusur dışı olarak düdüğün çalındığı andan itibaren oyun dışıdır
93 DAHİL TOP
Top, sınır çizgileri dahil elde etmek üzere oyun alanı içinde yere değdiği süre dahildir (Kaide 132)
94 HARİÇ TOP
Top şu koşullarda hariçtir:
941 zemine bağlantı eden kısmı hudut çizgisinin adamakıllı dışındaysa;
942 oyun alanı dıştan bir cisme, tavana veya oyun dışındaki bir kişiye değerse;
943 antenlere, kablolara ve direklere veya bağlı bantlar dışındaki fileye değerse;
944 Kaide 1112de belirtilmiş durum hariç, file düşey düzlemini geçiş boşluğunun kısmen veya en ince ayrıntısına kadar dışından geçerse;
945 filenin altından daha aşağı boşluğu iyice geçerse (Kural 1113)
10 TOPLA OYNAMA
Her takım kendi oyun sahası ve oyun boşluğunda oynamalıdır (Kaide 1112 hariç) bununla birlikte top hür bölgenin dışından da geri döndürülebilir
101 TAKIM VURUŞLARI
bir takım topu filenin üzerinden geri göndermek için üç vuruş (blok temasına ilaveten, Kural 1541) yapma hakkına sahiptir Eğer daha pozitif vuruş yapılırsa, takım DÖRT VURUŞ hatası yapmış olur
Takımın vuruşları yalnızca oyuncuların can atarak yaptıkları vuruşları değil; aynı zamanda topla isteksizce yaptıkları temasları da kapsar
1011 BİRBİRİNİ PEŞINE DÜŞÜP TAKIP EDEN TEMASLAR
Bir oyuncu sıralı iki kere topa vuramaz (Kural 1023, 1521 ve 1542 hariç)
1012 AYNI ANDA YAPILAN TEMASLAR
İki veya üç oyuncu topa benzer anda dokunabilir
10121 İki (üç) ekip arkadaşı topa aynı anda dokunduğu süre bu iki (üç) vuruş olarak göz önüne alınır (blok hariç) İki (üç) takım arkadaşı topa uzanır; ama sadece bir oyuncu bağlantı ederse, bu bir vuruş olarak sayılır Oyuncular çarpışırlarsa, bu kusur olarak değerlendirilmez
10122 İki karşı taraf file üstünde topa benzer anda temas etmişler ve top oyunda kalmışsa, topun sahasında kaldığı takımın yeniden üç vuruş yapma hakkı vardır Böyle bir top dışarı giderse, bu karşısında taraftaki takım için bir hatadır
10123 Topa iki muhalif oyuncu kadar benzer anda yapılan bağlantı TUTULMUŞ TOP olarak değerlendirilirse (Kural 1022), bu bir ÇİFT HATAdır (Kural 6112) ve rally tekrarlattırılır
1013 YARDIMLI VURUŞLAR
Oyun sahası içinde bir oyuncunun topa gelmek için takım arkadaşlarından, herhangi bir yapıdan veya cisimden yardım almasına müsade verilmez
aynı zamanda hata yapmak üzere olan bir oyuncu (fileye dokunmak ya da orta çizgiyi geçmek gibi) ekip arkadaşları tarafından durdurulabilir ya da geri çekilebilir *
Voleybolun Kuralları,
OYUN ALANI VE GEREÇLERİ
1 OYUN SAHASI
Oyun sahası, oyun alanı ve hür bölgeden oluşur Bu saha dikdörtgen ve simetrik olmalıdır
11 ÖLÇÜLER
Oyun alanı, 18 x 9 m ölçülerinde bir dikdörtgendir ve en az 3 m genişliğinde olan bir bağımsızlık alan ile çevrilmiştir
Oyun sahasının üstünde bulunan özgür oyun boşluğu, her türlü engelden arındırılmış olmalıdır Özgürlük oyun boşluğu, oyun sahasının yüzeyinden ölçüldüğünde asgari 7 m yüksekliğinde olmalıdır
FIVBnin Dünya Müsabakalarında özgürlük alan tabi çizgilerden ölçüldüğünde minimum 5 m ve dip çizgilerden ölçüldüğünde minimum 8 m genişliğinde olacaktır Özgürlük oyun boşluğu ise oyun sahasının yüzeyinden ölçüldüğünde en düşük 125 m yüksekliğinde olacaktır
12 OYUN SAHASININ YÜZEYİ
121 Sahanın yüzeyi düz, yatay ve yeknesak olmalıdır Oyuncular için sakatlanmaya yol açacak herhangi bir risk teşkil etmemelidir Pürüzlü ve kaygan yüzeylerde oynanması yasaktır
FIVBnin Dünya Müsabakalarında yalnızca tahta ya da sentetik bir yüzeyin kullanılmasına izin verilir Bu yüzey daha önce FIVB göre onaylanmış olmalıdır
122 Kapalı salonlarda oyun alanının yüzeyi açık renkte olmalıdır FIVBnin Dünya Müsabakalarında çizgiler için beyaz, oyun alanı ve özgürlük bölge için bambaşka renkler kullanılmalıdır
123 Açık hava sahalarında drenaj nedeniyle her metre için 5 mmlik bir eğime müsaade edilir Saha çizgilerinin sert bir maddeden oluşturulması yasaktır
13 OYUN ALANININ ÜZERİNDEKİ ÇİZGİLER
131 Bütün çizgiler 5 cm genişliğindedir Çizgiler, zeminden ve diğer çizgilerden farklı ve açık renkte olmalıdır
132 Sınır çizgileri
İki emrindeki ve iki dip çizgi oyun alanını belirler Emrindeki ve dip çizgilerin her ikisi de oyun alanının boyutlarına dahil olarak çizilir
133 Orta çizgi
Orta çizginin tam ortası oyun alanını 9 x 9 m boyutlarında iki eşdeğer alana böler Bu çizgi, filenin tam altından iki yan çizgi arasında uzanır
134 Hamle çizgisi
Her oyun alanında orta çizginin tam ortasından geriye 3 mlik bir saldırı çizgisi çizilir
FIVBnin Dünya Müsabakalarnda hücum çizgisi bağlı çizgilerden itibaren toplam 175 mlik kesilmiş çizgilerle uzatılmıştır 5 cm eninde, 15 cm boyundaki bu 5 adet kısa çizgi 20 cm aralıklarla çizilmelidir
14BÖLGELER VE SAHALAR
141 Ön bölge
Her oyun alanında ön bölge orta çizginin tam ortasıve hücum çizgisiyle (genişliği dahil) sınırlıdırÖn bölgenin alt çizgiler dışarıya bağımsızlık bölgenin ardına kadar uzandığı varsayılır
142 Servis bölgesi
Servis bölgesi, dip çizginin arkasından 9 m genişliğindedir (dip çizgi hariç)
Bu bölgenin emrindeki sınırları, alt çizgilerin uzantısı olarak dip çizgilerden 20 cm geride ve bunlara dikey 15 cm uzunluğunda iki kısa çizgiyle belirlenir Her iki kısa çizgi de servis bölgesinin genişliğine dahildir
Servis bölgesinin derinliği özgür bölgenin sonuna kadar devam eder
143 Oyuncu değişiklik bölgesi
Oyuncu değişim bölgesi, her iki atak çizgisiyle sınırlanan ve yazı hakeminin masasına değin olan bölgedir
144 Isınma sahası
FIVBnin Dünya Müsabakalarında ısınma sahaları yaklaşık 3 x 3 m boyutlarında, serbest bölgenin dıştan ve oturma sıralarının bulunduğu taraftaki köşelerde yer alır (Şekil 1)
15ISI
EN DÜŞÜK ısı 10 Cnin (50 F) aşağı olmayacaktır
FIVBnin Dünya Müsabakalarında maksimum ısı 25 Cden (77 F) daha yüksek ve en az ısı 16 Cden (61 F) daha düşük olmayacaktır
16AYDINLATMA
FIVBnin Dünya Müsabakalarında ışıklandırma, oyun sahası yüzeyinden 1 m yükseklikte ölçülmek suretiyle 1000 ile 1500 lux aralarında olacaktır
2 FİLE VE DİREKLER
21 FİLENİN YÜKSEKLİĞİ
211 File, orta çizginin üzerinde ve buna düşey olarak yer alır; erkekler için 243 m ve bayanlar için 224 m yüksekliğindedir
212 Filenin yüksekliği oyun alanının ortasından ölçülür Filenin iki kenar yüksekliği elbette aynı olmalı ve buradaki boy kuralda belirli
yüksekliği 2 cmden artı geçmemelidir
22YAPISI
File, 1 m genişliğinde, 950 m uzunluğundadır ve 10 cmlik karelerden müteşekkil siyah iplerden yapılmıştır
Filenin üst kısmında 5 cm genişliğinde, iki kat beyaz çadır bezinden yapılmış yatay bir bant file boyunca dikilmiştir Bandın her iki ucunda onu direklere bağlayan ve gergin durmasını sağlayan bir ipin geçtiği bir delik bulunur
Bandın içinden geçen elastiki kablo fileyi direklere bağlar ve üst kısmının gergin durmasını sağlar
Filenin alt kısmında (yatay bantsız) kareler arasından geçen bir ip onu direklere bağlar ve filenin alt kısmının gergin durmasını sağlar
23 YAN BANTLAR
İki adet beyaz bant, her iki emrindeki çizginin üzerinde yer alacak şekilde fileye düşey olarak bağlanır
Bunlar 5 cm genişliğinde ve 1 m uzunluğunda olup filenin bir parçası olarak kabul edilir
24ANTENLER
Anten, 180 m uzunluğunda ve 10 mm çapında, fiberglas ya da güya bir maddeden üretilmiş esnek bir çubuktur
Anten emrindeki bandın dış tarafına bağlanır Antenler karşılıklı olarak filenin ters yönlerine yerleştirilir
Antenlerin her birinin 80 cmlik üst kısımları filenin üzerinde devam eder ve bu kısımlar zıt (tercihen kırmızı ve beyaz) renkte 10 cmlik teritlerle itaretlenir
Antenler filenin bir parçası sayılır ve geçiş boşluğunun bağlı sınırlarını belirler ( Kaide 1111)
25 DİREKLER
251 Filenin bağlandığı direkler, tabi çizgilerin dışından 050 m ile 100 m mesafede yerlettirilmittir Direkler 255 m yüksekliğinde ve tercihen ayarlanabilir olmalıdır
252 Direkler düzgün ve dairesel olmalı, zemine tel kullanılmadan tutturulmalıdır Tehlikeli ve engelleyici unsurlar taşımamalıdır
26 ILAVE MALZEMELER
Bütün ilave malzemeler FIVB yönetmelikleriyle belirlenir
3TOPLAR
31STANDARTLAR
Top, içinde lastik ya da sanki bir maddeden bir kese yer alan, küresel ve dış kısmı elastik deri ya da sentetik deriden üretilmiş olacaktır Sentetik deri materyalin onayı FIVB yönetmeliklerince belirlenmiştir
Tek bir açık renk veya FIVB tarafından homologe edilmiş renklerin kombinasyonu kullanılabilir
Çevresi 6567 cm ve ağırlığı 260280 grdir
İç basıncı 0300325 kgcm2dir (294331882 mbar veya hPa)
32 TOPLARIN BENZERLİĞİ
Bir müsabakada kullanılan bütün toplar çevre genişliği, siklet, basınç, nesil ve renk olarak benzer özellikte olmalıdır
FIVBnin Dünya Müsabakalarının, Kıtasal ve Ulusal veya Lig Şampiyonalarının FIVB onaylı toplarla oynanması gerekir
33 ÜÇ TOP SİSTEMİ
FIVBnin Dünya Müsabakalarında üç top kullanılacaktır Bu durumda birer tane bağımsızlık bölgenin her bir köşesinde, birer tane baş ve asistan hakemlerin ardından almak üzere altı top toplayıcı bulunur
BIRIM İKİ
KATILANLAR
4 TAKIMLAR
41 TAKIMIN OLUŞUMU
411Bir takım en fazla 12 oyuncu, bir koç, bir asistan koç, bir masör ve bir tıp doktorundan oluşur Oyunculardan biri müsabaka cetvelinde takım kaptanı olarak belirtilmelidir
FIVBnin Dünya Müsabakalarında tıp doktoruna FIVB göre evvelden yetki verilmiş olmalıdır
412 Her takımın 12 oyuncudan oluşan nihai listesinde bir (1) Libero belirtme hakkı vardır
413 Libero dışıdaki oyunculardan biri yarışma cetvelinde ekip kaptanı olarak belirtilmelidir
414 Sadece müsabaka cetveline belirtilen oyuncular oyun alanına girebilirler ve müsabakaya iştirak edebilirler Koç ve ekip kaptanı müsabaka cetvelini imzaladıktan sonra belirtilen oyuncular değiştirilemez
42 TAKIMIN YERLEŞİMİ
421 Oyunda olmayan oyuncular takımın oturma sıralarında oturmalı ya da kendi ısınma sahalarında bulunmalıdırlar (Kaide 144) Koç (Kural 523) ve takımın diğer mensupları da takımın oturma sıralarında oturmakla birlikte buradan geçici olarak ayrılabilirler Takımların oturma sıraları yazı hakemi masasının alt taraflarına, serbest bölgenin dışına yerleştirilir
422 Müsabaka sırasında sadece takım mensuplarının takımlarının sırasında oturmalarına veya ısınma sahasında bulunmalarına müsaade edilir (Kural 411)
423 Oyunda olmayan oyuncular oyun sırasında ısınma sahasında (Kural 144), molalarda ise kendi oyun alanlarının arkasındaki bağımsızlık bölgede topsuz olarak ısınabilirler Oyuncular set arasında bağımsızlık bölge içinde ısınma amacıyla top kullanabilirler
43MALZEMELER
Bir oyuncunun malzemeleri forma, tort, çorap ve spor ayakkabısından oluşur
431 Bir takımın forma, şort ve çorapları tektip, temiz ve aynı renkte olmalıdır
432 Ayakkabılar hafif, elastik, lastik veya deri tabanlı ve topuksuz olmalıdır
FIVBnin Büyükler Dünya ve Kıta Müsabakalarında bir takımın ayakkabı renkleri aynı olmalıdır; oysa marka ambleminin rengi ve dizaynında çeşitlilik olabilir Forma ve şortların FIVB homologasyon standartlarına uyması gerekir
433 Oyuncuların formaları 1den 18e kadar numaralandırılmış olmalıdır
a) Numaralar formanın ön ve arkadaki ortasında bulunmalıdır Numaraların renk ve parlaklığı formanın renk ve parlaklığına zıt olmalıdır
b) Numaraların yüksekliği göğüste en düşük 15 cm, sırtta asgari 20 cm olmalıdır Numaraların yazıldığı bandın genişliği ise en düşük 2 cm olacaktır
434 Takım kaptanının formasında, göğüs numarasının aşağı 8 x 2 cmlik bir şerit olmalıdır
435 Öteki oyunculardan bambaşka renkte olan (Kaide 431) (Libero oyuncusu haricinde Kural 85) veya da kurallara uygun olmayan şekilde numaralandırılmış (Kural 433) formaların giyilmesi yasaktır
436 FIVB Dünya Müsabakalarında oyuncuların numaraları şortun sağ paçasında tekrarlanacaktır Numaranın yüksekliği 4 ile 6 cm aralarında ve numaranın yazıldığı bant en düşük 1cm olmalıdır
44 MALZEME DEĞİŞİKLİKLERİ
Bat hakem bir veya daha pozitif oyuncuya tu konularda müsaade verebilir:
441 çıplak ayakla oynamak,
442 set aralarında ya da oyuncu değişikliğinden sonra nemli formaları renk, tasarı ve numarası aynı almak şartıyla yenileriyle değişim,
443 soğuk havalarda tüm takım için (Libero hariç) aynı renk ve dizayna sahip ve (4331)e uygun numaralı olması şartıyla takımların eşofmanla oynaması Böyle bir müsaade takımın tüm oyuncularının eşofman giymesini gerektirir
45 YASAKLANMIŞ EŞYALAR
451 Oyuncuların sakatlanmasına sebep olabilecek veya onlara yapay bir avantaj sağlayacak şeylerin kullanılması yasaklanmıştır
452 Oyuncular riski kendisine ait edinmek kaydıyla gözlük ve lens takabilir
5 TAKIM LİDERLERİ
Ekip kaptanı ve koç kendi ekip mensuplarının tutum ve disiplininden sorumludur
51 KAPTAN
511 MAÇ ÖNCESİ takım kaptanı yarışma cetvelini imzalar ve kurada takımını temsilcilik eder
512 MAÇ ESNASINDA takım kaptanı oyun alanında olduğu sürece oyun kaptanı olarak atama yapar Takım kaptanı oyunda olmadığı zaman koç veya kanımca kendisi oyun kaptanı rolünü üstlenmek üzere bir başka oyuncuyu tahsis eder Bu oyun kaptanı; değiştirilene, ekip kaptanı oyuna dönene veya set bitene kadar ekip kaptanının sorumluluklarını üstlenir Topun oyun dışı olduğu zamanlarda bütün takım mensupları içerisinde sadece oyun kaptanı hakemlerle söylev hakkına sahiptir:
5121 kuralların uygulanması ve yorumu hakkında tanımlama ister ve aynı zamanda takım arkadaşlarının istek veya sorularını da iletir Eğer oyun kaptanı baş hakemin açıklamalarına katılmazsa, bu karara itiraz edebilir ve anında hakeme maçın sonunda yarışma cetveline devlete ait bir itiraz kaydettirme hakkını gizli tuttuğunu belirtir (Kaide 2324);
5122 Şu konularda yetki ister:
a)malzeme değişikliği
b)takımların pozisyonlarının tetkiki
c)zemin, file ve top, vs kzntrolü;
5123 mola ve oyuncu değişikliği talebinde bulunur (Kaide 1621)
513 MAÇ SONUNDA takım kaptanı:
5131 hakemlere tetekkür eder ve sonucu doğrulamak için yarışma cetvelini imzalar;
5132 Eğer takım kaptanı (ya da yerine ödev edilen oyun kaptanı) daha önce baş hakeme herhangi bir anlaşmazlık bildirmişse, uyuşmazlık teyit edilebilir ve müsabaka cetveline resmi bir itiraz olarak kaydedilebilir (Kaide 5121)
52 KOÇ
521 Koç, maç süresince takımının oyuncularını oyun alanının dışından yönlendirir Açılış pozisyonlarını, oyuncu değişikliklerini ve yönerge devretmek Için molaları devir eder Bu görevlerde temas kuracağı yetkili yardımcı hakemdir
522 MAÇTAN ÖNCE koç kendi oyuncularının isim ve numaralarını yarışma cetveline kaydettirir ya da bunları denetleme eder ve sonradan yarışma cetvelini imzalar
523 MAÇ ESNASINDA koç:
5231 her setten önce pozisyon kağıdını sürükleyici bir şekilde doldurarak imzalar ve yazı hakemine veya tezgâhtar hakeme verir;
5232 takımının sırasında, yazı hakemine en yakın yerde oturur; oysa geçici olarak yerini terk edebilir;
5233 ara verme ve oyuncu değişikliği taleplerinde bulunur;
5234 diğer takım mensupları gibi oyun sahasındaki oyunculara yönerge verebilir Koç bu direktifleri maçı engellemeden veya geciktirmeden, takımının oturma sırasının önündeki hür bölgede durarak veya ısınma sahasına değin yürüye yürüye verebilir
53 YARDIMCI KOÇ
531 Asistan koç, takımın oturma sırasında oturur; oysa maça müdahale etme hakkı yoktur
532 Koç takımın başından ayrılmak zorunda kalırsa, muavin koç oyun kaptanının ricası ve baş hakemin müsaadesiyle koçun görevlerini üstlenebilir
BÖLÜM ÜÇ
OYUN DÜZENİ
6 BİR SAYI OLMAK, SET VE MAÇ KAZANMAK
61 BİR SAYI ALMAK
611 Oyun Hataları
Ne vakit ekip bu kurallara uymayan bir harekette bulunur veya bir şekilde bu kuralları çiğnerse, hakemlerden biri oyun hatası için düdük çalar Hatalara hakemler karar verir ve kurallara kadar cezalarını tayin ederler
6111 eğer art arda iki veya daha artı kusur yapılırsa, yalnızca ilk yapılan hata dikkate alınır;
6122 eğer iki ya da daha artı kusur rakipler kadar aynı anda yapılırsa, bu bir ÇİFT HATAdır ve rally tekrarlattırılır
612 Bir hatanın sonuçları
Her kusur rallynin kaybedilmesiyle sonuçlanır:
6121 Eğer yanlış takımın rakibi servis attıysa, bir sayı alır ve servis atmaya devam eder;
6122 Eğer yanlış takımın rakibi servis karşıladıysa, bir rakam alır ve servis kullanım hakkı kazanır
62 SET KAZANMA
Bir set (sonuç seti 5inci hariç) asgari 2 sayı farkla 25 sayıya ulaşan takım tarafından kazanılır Sayılarda 2424lük denklik olması halinde oyun iki sayılık farka ulaşılana değin (2624, 2725) devam eder
63 MAÇ KAZANMAK
631 Maç, üç seti alan takım tarafından kazanılır
632 Setlerde 22lik denklik olması halinde, sonuç seti (5inci) minimum 2 sayı farkla 15 rakam üzerinden oynanır
4 MAÇTA HAZIR BULUNMAMA VE EKSIK TAKIM
641 Eğer bir takım sahaya misafir etme edildikten daha sonra oynamayı reddederse, maçta hazır bulunmadığı bildiri edilir ve canice olarak setleri 250, maçı da 30lık sonuçla kaybeder
642 Geçerli bir sebep göstermeksizin zamanında oyun alanında bulunmayan bir takımın maçta hazırlanmış bulunmadığı duyuru edilir ve Kaide 641deki gibi itlem görür
643 bazı set veya maç için YETERSIZ ilan edilirse, seti ya da maçı kaybeder (Kural 731a) Muhalif takıma seti veya maçı kazanması için gerekli sayılar ya da rakam ve setler verilir Yetkisiz bildiri edilen ekip ise daha önce aldığı sayı ve setleri aynen muhafaza eder
7 OYUNUN YAPISI
71 KURA
Müsabakadan önce baş hakem birincil servisi atacak takımı ve takımların birinci setteki sahalarını atamak için kura atışı yapar Eğer netice seti oynanacaksa, her yerde kura atışı yapılır
711 Kura iki takım kaptanının huzurunda atılır
712 Kurayı kazananın seçenekleri:
YA
7121 servis atma ya da karşılama hakkı
YA DA
7122 oyun alanının seçimi
Kurayı kaybeden kalan seçenekleri alır
713 ayrı olarak ısınma halinde ilk servisi atacak takım filede ilk ısınacak takımdır
72 ISINMA DEVRESİ
721 Maç öncesinde takımlar diğer bir sahada ısınma olanağı bulmuşlarsa, 3er dakika, bulamamışlarsa 5er dakika filede ısınabilirler
722 İki takımın kaptanı anlaşarak birlikte ısınmak isterlerse, Kural 721deki şartlara göre filede 6 ya da 10 dakika ısınabilirler
73 TAKIMIN DİZİLİŞİ
731 Her takımın oyunda her zaman altı oyuncusu olmalıdır
7311 Oyun alanındaki oyuncuların dönme sırası, takımların başlangıç dizilişiyle belirlenir Bu sıra set boyunca korunmalıdır
7312 bir takım liberobildirme hakkını kullandığında (Kural 85) altı açılış oyuncusunun yanında liberonun numarasının da ilk setin pozisyon kağıdında belirtilmesi gerekir
732 Her setin batlamasından önce koç kendi takımının açılış dizilişini pozisyon kağıdında göstermelidir Bu kağıt düzgün bir şekilde doldurulup imzalanarak yardımcı hakeme veya yazı hakemine verilir
733 Bir setin başlangıç dizilişinde yer almayan oyuncular, o set için yerine geçen kimse oyunculardır
734 Pozisyon kağıdının yardımcı hakem veya yazı hakemine teslim edilmesinden daha sonra dizilişte adi oyuncu değişikliğinin dıştan hiçbir değişim yapılmasına müsade verilemez
735 Oyuncuların sahadaki yerleri ve pozisyon kağıdı aralarında çelişki
7351 Setin başlamasından önce oyuncuların oyun alanındaki yerleriyle pozisyon kağıdı arasında çeşitlilik varsa, oyuncular pozisyon kağıdında gösterilen yerlerine geçmelidirler Bu durumda cinayet verilmez
7352 Aynı şekilde, eğer oyun alanında pozisyon kağıdına yazılmamış bir oyuncu varsa, set başlamadan önce sahadaki diziliş pozisyon kağıdına göre düzeltilmelidir Bu durumda suç oluşturan verilmez
7353 aynı zamanda eğer koç pozisyon kağıdına yazılmamış bir oyuncuyu ya da oyuncuları oyun alanında yakalamak isterse, kurallara yerinde oyuncu değişikliği istek etmelidir Bu değiştirme ya da şansın dönmesi yarışma cetveline işlenecektir
74 POZİSYONLAR
Servis atan oyuncunun topa vurduğu anda her ekip kendi oyun alanında dönüş sırasına kadar pozisyon almalıdır (servis atan oyuncu hariç)
741 Oyuncuların pozisyonları aşağıdaki gibi numaralandırılmıştır:
7411 Filenin önünde bulunan üç oyuncu ön hat oyuncusudur ve 4 (önsol), 3 (önorta), 2 (önsağ) numaralı pozisyonlarda dururlar
7412 Diğer üç oyuncu arka hat oyuncusudur ve 5 (arkadakisol), 6 (arkaorta), 1 (arkadakisağ) numaralı pozisyonlarda dururlar
742 Oyuncular arasındaki benzer pozisyonlar
7421 Her arka hat oyuncusu kendisiyle ilgili ön hat oyuncusuna kadar filenin daha peşinde yer almalıdır
7422 Ön hat ve arka hat oyuncuları, Kaide 741de açıklanmış sıraya göre birbirlerinin yanında durmalıdırlar
743 Oyuncuların pozisyonları, yere temas eden ayaklarının pozisyonlarına kadar ve aşağıda açıklanmış şekilde saptama ve denetim edilir:
7431 her ön hat oyuncusunun ayağının en azından bir kısmı orta çizgiye kendisiyle ilgili arka hat oyuncusunun ayaklarından daha yakın olmalıdır
7432 sağ (sol) tarafta yer alan her oyuncunun ayağının en azından bir kısmı sağ (sol) taraftaki yan çizgiye kendi sırasında besbelli bulunan oyuncunu ayaklarından daha yakın olmalıdır
744 Servis atıldıktan sonra oyuncular her tarafa hareket edebilir ve kendi oyun alanlarında veya özgür bölgede herhangi bir pozisyon alabilirler
75 POZİSYON HATASI
751 Eğer servis atan oyuncunun topa vurduğu anda herhangi bir oyuncu akıcı pozisyonda değilse, takımı pozisyon hatası yapar (Kaide 73 ve 74)
752 Servis atan oyuncu topa vurduğu anda servis hatası yaparsa (Kaide 134 ve 1371), bu hata pozisyon hatasından önce gelir
753 Eğer topa vurulduktan sonra bir servis hatası olursa (Kaide 1372), cezalandırılacak olan pozisyon hatasıdır
754 Bir pozisyon hatası aşağıdaki sonuçları doğurur:
7541 ekip rallynin kaybedilmesiyle cezalandırılır (Kural 612); muhalif ekip bir rakam alır (Kural 62) ve servis atma hakkı kazanır;
7542 oyuncuların pozisyonları düzeltilir
76 DÖNÜŞ
761 Dönüş sırası açılış dizilişiyle belirlenir ve set baştan başa oyuncuların pozisyonları ve servis sırasına tarafından kontrol edilir
762 Servisi tedarik eden ekip servis atma hakkını kazandığı vakit bu takımın oyuncuları saat yönünde bir pozisyon dönmelidir: 2 nolu pozisyondaki oyuncu servis atmak için 1 noya gider, 1 nolu pozisyondaki oyuncu 6 noya geçer, vs
77 DÖNÜŞ HATALARI
771 Dönüş hatası, SERVİSİN dönüş sırasına kadar atılmadığı süre yapılır (Kaide 761) Bu koşul aşağıdaki sonuçları doğurur:
7711 ekip rallynin kaybedilmesiyle cezalandırılır (Kaide 612); muhalif takım bir rakam alır (Kural 62) ve servis atma hakkı kazanır;
7712 oyuncuların dönüş sırası düzeltilir
772 Buna ek olarak yazı hakemi hatanın yapıldığı hatıra tam olarak belirleyecek ve takımın kusur yaptıktan sonra kazandığı tüm sayılar iptal edilecektir Karşı Taraf takımın sayıları geçerli kalır Eğer hatanın yapıldığı lahza saptama edilemiyorsa, kazanılmış sayılar iptal edilmez; uygulanacak tek suç oluşturan rally kaybıdır
8 OYUNCU DEĞİŞİKLİĞİ
Oyuncu değişikliği, bir oyuncunun yazı hakem kadar kaydedildikten sonradan oyun alanını terk etmesi gereken bir diğer oyuncunun pozisyonuna geçirmek için oyuna girme hareketidir Oyuncu değişikliği, hakem müsaadesi gerektirir (oyuncu değişikliği işlemleri için Kaide 165e bakınız)
81 DEĞİŞİKLİKLERİN LİMİTLERİ
811 Her sette her takıma maksimum altı oyuncu değişikliği yapma izni verilir Bir veya daha artı oyuncu benzer anda değişebilir
812 Açılış dizilişinde bulunan bir oyuncu bir sette yalnız bir defa oyundan çıkabilir ve diziliş pozisyonunda önceki yerine girebilir
813 Bir protez oyuncu açılış dizilişindeki bir oyuncunun yerine bir sette bir kere girebilir ve sadece aynı oyuncuyla yer değiştirebilir
82 İSTİSNAİ DEĞIŞTIRME
Oyuna devam edemeyecek şekilde sakatlanmış bir oyuncu kurallara uygun olarak değiştirilmelidir Bu mümkün değilse, Kural 81de belirli sınırlamalar dışarıya takıma bir İSTİSNAİ değişiklik yapma hakkı tanınır İstisnai değişiklik, sakatlanma anında oyun alanında olmayan herhangi bir oyuncunun (libero dıştan) sakatlanan oyuncunun yerine oyuna girmesi demektir Sakatlanan oyuncuya değiştirildikten sonra her tarafta maça girme izni verilmez
83 İHRAÇTAN DOLAYI DEĞIŞTIRME
OYUNDAN ÇIKARILAN ya da DİSKALİFİYE edilen bir oyuncu (Kural 2123 ve 2124) kurallara uygun bir şekilde değiştirilmelidir Bu muhtemel değilse,ekip BECERIKSIZ duyuru edilir (Kaide 643)
84 KURALLARA UYGUNSUZ DEĞIŞIKLIK
841 Oyuncu değişikliği Kural 81de açıklanmış sınırları aşıyorsa, bu kurallarauygun olmayan bir değişikliktir (Kaide 82deki şart hariç)
842 bazı kurallara uygun olmayan bir değişim yapmış ve oyuna başlamışsa (Kural 91), aşağıdaki işlemler uygulanacaktır:
8421 takım rally kaybı ile cezalandırılır; rakip takım bir rakam alır ve servis atma hakkı kazanır;
8422 değiştirme düzeltilir,
8423 yanlış takımın hata oluştuğu andan itibaren aldığı sayılar iptal edilir Rakibinin sayıları aynen kalır
85 LİBERO OYUNCUSU
851 Liberonun (Kural 412) maçtan önce yarışma cetvelinde özel olarak ayrılmış çizgiye kaydedilmesi gerekir Numarasının da ilk setin pozisyon kağıdına eklenmesi gerekir (Kural 731)
852 Bir libero oyuncusuna ait özel kurallar aşağıdaki gibidir:
8521 Malzemeler:
Liberonun takımın diğer üyeleriyle zıtlık oluşturacak öbür renkte bir forma ya da yelek giymesi (ya da farklı tasarımlı) gerekir (Kaide 435)
8522 Oyun hareketleri:
a) Libero herhangi bir geri hat oyuncusunun yerini alabilir
b) Görevleri bir geri hat oyuncusu olmakla sınırlandırılmıştır ve bağlantı hemencecik top file üst kenar yüksekliğini bütünüyle aşmışsa, hiçbir yerden (oyun sahası ve özgürlük alanda dahil) bir hücum vuruşunu tamamlayamaz
c) Servis atamaz, blok yapamaz veya blok tetebbüsünde bulunamaz
d) Ön alan ya da uzantısında yer alan bir liberonun overhand parmak pasından gelen bir topa filenin üstteki kenar seviyesinden daha yüksekte atak yapılamaz Eğer libero böyle bir vuruşu ön bölgenin peşinde yapıyorsa, topa serbestçe saldırı yapılabilir
8523 Oyuncuların yerine geçiş:
a) Liberonun bir oyuncunun yerine geçmesi düzenli değiştirme olarak sayılmaz Bu yer değiştirmeler sınırsızdır; ancak liberonun yerine yalnızca daha önce yer değiştirdiği oyuncu geçebilir ve ikisi arasında bir rally olması gerekir
b) Bu yer değiştirmeler ancak top oyun dışındayken ya da asistan hakemin ekip dizilişini kontrol etmesinden daha sonra (bir setin başlamasından önce) ve servis düdüğünden önce yapılabilir
c) Bir libero fakat atak çizgisi ve dip çizgisi aralarında takım sırasının önündeki alt çizgiden sahaya girip çıkabilir
d) Sakatlanan bir liberonun değiştirilmesi:
Baş hakemin onayının peşinde sakatlanan bir liberonun yerine maç sırasında o setin pozisyon kağıdında yer almayan kayıtlı oyuncularda biri geçebilir Sakatlanan libero maçın geri kalan bölümünde oyuna yeniden giremez
Sakatlanan bir liberonun yerine geçecek oyuncunun görevleri, oyunun geri kalan kısmında ve oynanmakta olan FIVB ya da Kıta Müsabakasının öteki maçlarında libero olmakla sınırlandırılır
BÖLÜM DÖRT
OYUN HAREKETLERİ
9 OYUNUN SEYRİ
91 OYUNDAKİ TOP
Bat hakemin müsaadesiyle servis için topa vurulduğu an top oyundadır
92 OYUN KADINSI TOP
Top, hakemlerden biri kadar düdük çalınarak değerlendirilen hatanın yapıldığı ya da kusur dışı olarak düdüğün çalındığı andan itibaren oyun dışıdır
93 DAHİL TOP
Top, sınır çizgileri dahil elde etmek üzere oyun alanı içinde yere değdiği süre dahildir (Kaide 132)
94 HARİÇ TOP
Top şu koşullarda hariçtir:
941 zemine bağlantı eden kısmı hudut çizgisinin adamakıllı dışındaysa;
942 oyun alanı dıştan bir cisme, tavana veya oyun dışındaki bir kişiye değerse;
943 antenlere, kablolara ve direklere veya bağlı bantlar dışındaki fileye değerse;
944 Kaide 1112de belirtilmiş durum hariç, file düşey düzlemini geçiş boşluğunun kısmen veya en ince ayrıntısına kadar dışından geçerse;
945 filenin altından daha aşağı boşluğu iyice geçerse (Kural 1113)
10 TOPLA OYNAMA
Her takım kendi oyun sahası ve oyun boşluğunda oynamalıdır (Kaide 1112 hariç) bununla birlikte top hür bölgenin dışından da geri döndürülebilir
101 TAKIM VURUŞLARI
bir takım topu filenin üzerinden geri göndermek için üç vuruş (blok temasına ilaveten, Kural 1541) yapma hakkına sahiptir Eğer daha pozitif vuruş yapılırsa, takım DÖRT VURUŞ hatası yapmış olur
Takımın vuruşları yalnızca oyuncuların can atarak yaptıkları vuruşları değil; aynı zamanda topla isteksizce yaptıkları temasları da kapsar
1011 BİRBİRİNİ PEŞINE DÜŞÜP TAKIP EDEN TEMASLAR
Bir oyuncu sıralı iki kere topa vuramaz (Kural 1023, 1521 ve 1542 hariç)
1012 AYNI ANDA YAPILAN TEMASLAR
İki veya üç oyuncu topa benzer anda dokunabilir
10121 İki (üç) ekip arkadaşı topa aynı anda dokunduğu süre bu iki (üç) vuruş olarak göz önüne alınır (blok hariç) İki (üç) takım arkadaşı topa uzanır; ama sadece bir oyuncu bağlantı ederse, bu bir vuruş olarak sayılır Oyuncular çarpışırlarsa, bu kusur olarak değerlendirilmez
10122 İki karşı taraf file üstünde topa benzer anda temas etmişler ve top oyunda kalmışsa, topun sahasında kaldığı takımın yeniden üç vuruş yapma hakkı vardır Böyle bir top dışarı giderse, bu karşısında taraftaki takım için bir hatadır
10123 Topa iki muhalif oyuncu kadar benzer anda yapılan bağlantı TUTULMUŞ TOP olarak değerlendirilirse (Kural 1022), bu bir ÇİFT HATAdır (Kural 6112) ve rally tekrarlattırılır
1013 YARDIMLI VURUŞLAR
Oyun sahası içinde bir oyuncunun topa gelmek için takım arkadaşlarından, herhangi bir yapıdan veya cisimden yardım almasına müsade verilmez
aynı zamanda hata yapmak üzere olan bir oyuncu (fileye dokunmak ya da orta çizgiyi geçmek gibi) ekip arkadaşları tarafından durdurulabilir ya da geri çekilebilir *