Yaratıcı Evrim Ne Demek
Evrimin sadece nitesel değişimlerle gercekleştiğini ileri suren Henri Bergson’un oğretisi
Fransız duşunuru Henri Bergson (18591941), 1907 yılında yayımladığı ‘Yaratıcı Evrim’ adlı yapıtıyla, evrimin sadece nitesel değişimlerle gercekleştiğini ileri surmuştur Evrimi sadece nicesel değişimlerden ibaret bulan Spencer’ın vulger evrimciliğine karşıt bulunan bu duşunce, evrim kuramını yeni bir metafizik cıkmaza sokmak amacını gutmektedir
Bergson’a gore gelişme, yaratıcı bir karakter taşır ve doğal nedenlerle acıklanamaz Oyleyse evrimi yoneten yaratıcı bir guc bulunmalıdır Nitelikce değişme bir yaratımdır Yaratımsa yaratıcıyı gerektirir
Yaratıcı evrim kuramı, evrim gerceği karşısında metafizik direnişin son aşamasıdır Metafizik duşunce onceleri evrimi tumuyle yadsımıştı Varlıklar bir yaratmanın urunuyduler ve hic değişmeden yaratıldıkları andaki bicimlerini muhafaza ediyorlardı, daha acık bir deyişle, nasıl yaratılmışlarsa hala oyleydiler ve hep oyle kalacaklardı
Metafizik duşunce, ikinci aşamasında, (bilimsel veriler karşısında N) evrim gerceğine boyun eğmek zorunda kaldı; ancak evrimin nasıl olduğunu ve nasıl anlaşılması gerektiğini tartışmaya başladı
Ucuncu aşama, evrimin sadece niceliksel (miktarca) birikmelerle gercekleştiğini savunmakla belirdi (vulger evrimcilik)
Dorduncu aşama, evrimin niceliksel bir değişime bağlı olmaksızın sadece nitelikce (vasıfca) gercekleştiğini ve bunun da bir yaratma işi olduğunu savunmakla belirdi (yaratıcı evrim)
1920’lerde, eytişimsel ozdekciliğin evrim anlayışını bulandırmak ve duraksı kafaları yeni bir alana cekmek icin ‘yuze cıkma evrimi’ deyimiyle cevrilebilecek İngilizce emergent evolution adı altında yeni bir idealist evrim anlayışı ileri surulmuştur Yenigercekci İngiliz duşunuru Lloyd Morgan’ın ileri surduğu ve Samuel Alaxander ve başkalarının izlediği bu evrim kuramına gore evrim, tanrısal bir planla gercekleşmektedir Bu kurama gore insanlar da hayvanlardan nitelikce farklıdır, sadece organik alem değil, inorganik alem de bu planla oluşmaktadır Orneğin atomun ozelliği, atomu meydana getiren elemanların ozelliklerinden cıkarılamaz Her gelişen butunluk, kendisini meydana getiren parcalarda bulunmayan yepyeni bir ozelliği yuze cıkarır Yapısalcılık anlayışıyla da ilgili bulunan bu idealist anlayışa gore evren, ozdeksel olmayan zamanmekandan oluşmuştur ve ozdek, bu ozdeksizliğin urunudur Bu yeni idealizm yeni gercekcilik akımı icinde yer almakta ve ruhgocunu savunacak kadar cağdışına duşmektedir
Evrimin sadece nitesel değişimlerle gercekleştiğini ileri suren Henri Bergson’un oğretisi
Fransız duşunuru Henri Bergson (18591941), 1907 yılında yayımladığı ‘Yaratıcı Evrim’ adlı yapıtıyla, evrimin sadece nitesel değişimlerle gercekleştiğini ileri surmuştur Evrimi sadece nicesel değişimlerden ibaret bulan Spencer’ın vulger evrimciliğine karşıt bulunan bu duşunce, evrim kuramını yeni bir metafizik cıkmaza sokmak amacını gutmektedir
Bergson’a gore gelişme, yaratıcı bir karakter taşır ve doğal nedenlerle acıklanamaz Oyleyse evrimi yoneten yaratıcı bir guc bulunmalıdır Nitelikce değişme bir yaratımdır Yaratımsa yaratıcıyı gerektirir
Yaratıcı evrim kuramı, evrim gerceği karşısında metafizik direnişin son aşamasıdır Metafizik duşunce onceleri evrimi tumuyle yadsımıştı Varlıklar bir yaratmanın urunuyduler ve hic değişmeden yaratıldıkları andaki bicimlerini muhafaza ediyorlardı, daha acık bir deyişle, nasıl yaratılmışlarsa hala oyleydiler ve hep oyle kalacaklardı
Metafizik duşunce, ikinci aşamasında, (bilimsel veriler karşısında N) evrim gerceğine boyun eğmek zorunda kaldı; ancak evrimin nasıl olduğunu ve nasıl anlaşılması gerektiğini tartışmaya başladı
Ucuncu aşama, evrimin sadece niceliksel (miktarca) birikmelerle gercekleştiğini savunmakla belirdi (vulger evrimcilik)
Dorduncu aşama, evrimin niceliksel bir değişime bağlı olmaksızın sadece nitelikce (vasıfca) gercekleştiğini ve bunun da bir yaratma işi olduğunu savunmakla belirdi (yaratıcı evrim)
1920’lerde, eytişimsel ozdekciliğin evrim anlayışını bulandırmak ve duraksı kafaları yeni bir alana cekmek icin ‘yuze cıkma evrimi’ deyimiyle cevrilebilecek İngilizce emergent evolution adı altında yeni bir idealist evrim anlayışı ileri surulmuştur Yenigercekci İngiliz duşunuru Lloyd Morgan’ın ileri surduğu ve Samuel Alaxander ve başkalarının izlediği bu evrim kuramına gore evrim, tanrısal bir planla gercekleşmektedir Bu kurama gore insanlar da hayvanlardan nitelikce farklıdır, sadece organik alem değil, inorganik alem de bu planla oluşmaktadır Orneğin atomun ozelliği, atomu meydana getiren elemanların ozelliklerinden cıkarılamaz Her gelişen butunluk, kendisini meydana getiren parcalarda bulunmayan yepyeni bir ozelliği yuze cıkarır Yapısalcılık anlayışıyla da ilgili bulunan bu idealist anlayışa gore evren, ozdeksel olmayan zamanmekandan oluşmuştur ve ozdek, bu ozdeksizliğin urunudur Bu yeni idealizm yeni gercekcilik akımı icinde yer almakta ve ruhgocunu savunacak kadar cağdışına duşmektedir