Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Manisa’nın Soma ilçesinde 13 Mayıs 2014’te 301 çalışanın öldüğü maden faciasına ait davada, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği kararın düzeltilerek onanmasına oy çokluğuyla hükmetti. Bu kararla kalan cezasını tamamlamak için tekrar cezaevine girecek olan madenin işvereni Can Gürkan, ölen her bir madenci için yalnızca 8 gün mahpus yatmış olacak.
Independent Türkçe'den Can Bursalı'nın haberine nazaran, Daire Lideri Ahmet Er ve üye Ender Güngüneş'in şerh düştüğü karar, dairenin bürokrasi kökenli üyeleri Kenan İpek, Fuzuli Aydoğdu ve Mustafa Yapıcı'nın kabul oylarıyla çıktı.
Bürokrasi kökenli üç Yargıtay hakimi, Yargıtay'ın verdiği birinci bozma kararından sonra daireye atanmış ve sanıkların mümkün kastla öldürme kabahatinden cezalandırılmalarına yönelik kararı da bozmuştu.
Hapis cezası onandı, mesleksel ceza bozuldu
Yargıtay 12. Ceza Dairesi'nin kararında, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde tekrar yapılan yargılamada 16 Haziran 2021'deki duruşmada madenin işvereni Can Gürkan'a verilen 20, Türkiye Kömür İşletmeleri Baş Kontrolörleri Adem Ormanoğlu ve Efkan Kurt'a verilen 12 yıl 6 aylık mahpus cezası onandı. Ormanoğlu ve Kurt'a verilen iki yıl müddetle denetim teşkilatı başmühendisliği vazifesini yapmalarının yasaklanması kararı ise bozuldu.
Patron Gürkan'a mahpus yolu göründü
Yargıtay 12. Ceza Dairesi'nin onama kararıyla birlikte, işveren Can Gürkan'a tekrar cezaevi yolu açıldı. 2020 yılındaki infaz düzenlemesinden yararlanan Gürkan, yaklaşık iki buçuk yıl daha mahpus yatacak.
Gürkan'a verilen 20 yıl cezanın infazı yarı yarıya indirilerek 10 yıla düşürülecek. 3 yıl kontrollü hürlük ve Gürkan'ın mahpusta kaldığı 4,5 yıl da düşülecek. Cezanın 2 yıl 6 aylık infazı kalacak.
Ceza onanırsa işveren Gürkan, toplamda 7 yıl mahpusta kalmış olacak. Gürkan, 301 madencinin her biri için 8 gün mahpus yatmış olacak. Öte yandan Gürkan'ın yurtdışına çıkış yasağı da bulunmuyor.
Muhalif üyeler: Muhtemel kastla cezalandırılmalıydı
Oy çokluğuyla çıkan karara şerh düşen daire lideri Ahmet Er ve üye hakim Ender Güngüneş, sanıkların mümkün kastla öldürme cürmünden cezalandırılması gerektiği istikametinde görüş bildirdi.
Er ve Güngüneş'in görüşüne nazaran, sanıklar 301 sefer öldürme ve 167 kere yaralama hatasından binlerce yıl mahpus cezasına çarptırılmalıydı.
Başkan Er: 'Olursa olsun' mantığıyla hareket etti
Karara muhalefet şerhi koyan lider Ahmet Er, Can Gürkan'ın maden ocağındaki yüksek riski bilmesine karşın 'olursa olsun' mantığı ile hareket ettiğini ve bu nedenle muhtemel kastla öldürme hatasından cezalandırılması gerektiğini belirtti.
Üye Güngüneş: Muhtemel kastın içi boşaltıldı
Muhalif üye Ender Güngüneş ise, Gürkan'ın ihmallerine karşın mümkün kastla öldürme kabahatinden cezalandırılmamasının, Türk Ceza Kanunu'nda yer alan muhtemel kastla öldürme kabahatinin içini boşaltacağını ve öteki bir olayda bu suçlamayla ceza verilemeyeceğini görüşünü lisana getirdi.
Ne olmuştu?
Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 30 Eylül 2020'de, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nin verdiği, istinafın da onadığı kararı bozmuştu. 12. Ceza Dairesi, sanıkların 'bilinçli taksirle öldürme' cürmünden değil, 301 kere mümkün kastla öldürme ve 162 kere yaralama kabahatinden cezalandırılması gerektiğini belirtmişti.
Bu karar, başta facianın yaşandığı Eynez ocağının sahibi Can Gürkan olmak üzere, sanıkların binlerce yıl mahpus cezasıyla cezalandırılması demekti.
Yargıtay'ın 30 Eylül 2020'deki bozma kararından sonra duruşma günü beklenirken süreç ağır işledi.
Bu sırada Yargıtay 12. Ceza Dairesi'nin üyeleri değişti. Üye değişikliğinden çabucak sonra Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, 8 Ocak 2021'de 12. Ceza Dairesi'nin 30 Eylül 2020 tarihli kararına itiraz etti.
İtirazın akabinde, 12. Ceza Dairesi'nin yeni üyeleri 10 gün içinde yaklaşık 6 bin sayfalık belgeyi inceledi ve itirazı haklı bularak sanıkların muhtemel kastla öldürme hatasından değil, şuurlu taksirle öldürme hatasından cezalandırılması gerektiğine hükmederek, evvelki kararı bozdu.
12. Ceza Dairesi'nin 30 Eylül 2020'deki birinci kararından sonra duruşma günü vermek için 3 aydan fazla bir mühlet bekleyen Akhisar Ceza Mahkemesi, yeni karardan çabucak sonra duruşma günü verdi.
2021 yılının nisan ayında tekrar başlayan yargılamanın sonucunda, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi, madenin işvereni Can Gürkan'a şuurlu taksirle öldürme cürmünden 20 yıl, birebir suçlamayla Türkiye Kömür İşletmeleri Baş Kontrolörleri Adem Ormanoğlu ve Efkan Kurt'a 12 yıl 6 aylık mahpus cezası verdi.