Yavuz Sultan Selim Seferleri

ISelimYavuz Sultan Selim


ISelimYavuz Sultan Selim Seferleri

I Selim ya da Yavuz Sultan Selim 9 Osmanlı padişahı ve 74 İslam halifesidir

Yavuz Sultan Selim 8 senelik kısa hukumdarlığı esnasında Caldıran, Mercidabık ve Ridaniye gibi uc buyuk meydan savaşı sonrasında Orta Doğuya 4 asır surecek bir duzen getirmiştir

Fatih Sultan Mehmed 1461de Trabzonu alarak bolgeyi Osmanlı idaresine katmıştı Trabzon sancağına ilk olarak Şehzade Bayezidin buyuk oğlu Şehzade Abdullah tayin edilmişti Şehzade Abdullah, Fatih Sultan Mehmedin vefat tarihi olan 1481e kadar bu gorevde kalmıştır Şehzade Abdullahtan sonra Trabzon sancak beyliğine bu gorevde 29 yıl kalacak olan Bayezidin oğullarından Şehzade Selim atanmıştır

Yavuz Selimin şehzadelik devri seferlerinin en meşhurları Gurcistan taraflarına yaptığı 3 sefer ve bunlardan ozellikle 1508 yılında cıktığı Kutayis seferidir

Trabzon ile Kutayis mevkisinin kuş ucuşu mesafesi 280 kilometre olup sarp dağlar arasından gecen karayolu ile bu mesafe neredeyse ikiye katlanmaktadır ki bu rakamlar seferin ciddiyetini gostermek acısından muhimdir

Gurcistan seferleri oldukca cetin şartlar altında gercekleşmiştir Bolgenin ne derece zorlu olduğunu Yavuz Selim devrinin tanınmış alimlerinden Kemalpaşaza Şoyle Anlatmış

Şehzade Selim, Trabzondan yaptığı uc Gurcistan Seferi ile Gurcistanın bir kısmını hakimiyeti altına almıştı1499 yılında Acem diyarında yepyeni bir şahsiyet ortaya cıktı; Şah İsmail İsmail 1499da başladığı mucadele neticesinde İranda Safevi devletini kurmuştuArtık en muhim hedefi Osmanlı Turkiyesiydi Bunun icin II Bayezidden cekinmeden Şiiliği halife adı verilen daileri vasıtası ile Anadolu Turkleri arasında buyuk isyanlara ve goclere sebep olacak derece de yaymaya calışıyordu

Osmanlı Padişahı II Bayezid karşısında yumuşak ve ılımlı bir politika izleyerek, Ona mektuplarında baba diye hitabederek, Osmanlı ulkesinde butun siyasi emellerini gercekleştirmek isteyen ve adeta riyakar bir tavır sergileyen Şah İsmailin yegane endişesi ve kaygısı, başına bir kac defa da problem acan, Trabzon Sancak Beyi Şehzade Selim idi

Nitekim Şehzade Selim Trabzonda valiyken, İrandaki meydana gelen saltanat değişimini, Şah İsmailin, karakter ve şahsiyetini, emellerini cok iyi biliyordu Şehzade Selim, Trabzondan yaptığı uc Gurcistan Seferi ile Gurcistanın buyuk bir kısmını hakimiyeti altına almıştı

MERCİDABIK SAVAŞI

Osmanlılar ile Memlukluler arasında, Fatih Sultan Mehmet devrinden beri suregelen anlaşmazlıklar bulunsa da İran Seferi, Memluk ve Safevilerin ittifak yapmalarına neden olmuştur Ayrıca Yavuz'un Safeviler'e karşı sefere cıktığını haber alan Memluk Sultanı ordusunu Osmanlı sınırına kaydırmıştı Yavuz Sultan Selim doneminde, Dulkadiroğlu Beyliği'ne son verilmesi, Osmanlılar ile Memlukluler arasındaki mevcut gerginliği daha da arttırdı 1516 yılında Sadrazam Hadim Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Suriyeden gecmesine Memluklerin izin vermemesi uzerine, Yavuz Sultan Selim 5 Haziran 1516'da Mısır seferine cıkmış, 27 Temmuz gunu Osmanlı Ordusu Mısır sınırına dayanmıştır Memluk Sultanlığına bağlı Antep (18 Ağustos 1516) ve Besni (19 Ağustos 1516) kaleleri birer gun arayla teslim olmuştur Ancak asıl savaş 24 Ağustos 1516'da Halep yakınlarında Mercidabık'ta gercekleşmiş, Memluk Ordusu Osmanlıların ezici top ateşi karşısında fazla dayanamamıştır Savaş sonunda yaşlı Memluk Sultanı Kansu Gavri atından duşerek olmuştur

RİDANİYE SAVAŞI

28 Ağustos 1516'da Halep'e giren Yavuz Sultan Selim hicbir direnmeyle karşılaşmadan şehri teslim almıştır Hama (19 Eylul 1516), Humus (21 Eylul 1516) ve Şam (27 Eylul 1516) aynı şekilde teslim olurken, Lubnan emirleri de Osmanlı hakimiyetini kabul etmiştir 21 Aralık, 1516'da Sadrıazam Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Han Yunus Şavasında Canberdi Gazali'yi yenmiş, boylece Filistin yolu acılmıştır

24 Ocak 1517'de Kahire alınmıştır 4 Şubat 1517'de Yavuz torenle Kahire'ye girmiş ve Mısır Memlukleri'ne bağlı Abbasi halifeliğine son vermiştir

Bu seferde cok buyuk ganimet elde edilmişti ve Mısır'daki Osmanlı ordusu erzak ve muhimmat gerektiriyordu Sultan Selim İstanbul'a gemi ile haber gondererek 80 parca yarar gemi ve 20 parca kadırgadan oluşan bir filonun İstanbul'dan acele gonderilmesini istedi

Destek filosu ancak 26 Mart'ta İstanbul'dan yol almaya başladı İskenderiye limanına ulaşan filo orada Sultan Selim icin cok gorkemli bir donanma gosterisi sergilediler Ele gecen hazineler ve ganimet malları bu filoya yuklenerek 15 Temmuz'da İstanbul'a gonderildi

Mısır Seferi sonunda Suriye, Filistin ve Mısır, Osmanlı hakimiyetine girmiştir Ayrıca Hicaz ve yoresi de Osmanlı topraklarına katılmıştır Doğu ticaret yolları tamamen Osmanlıların eline gecmiştir Elde edilen ganimetler ve alınan vergilerle Osmanlı Hazinesi dolmuştur 6 Temmuz 1517'de Kutsal Emanetler Osmanlı eline gecmiştir Ayrıca Kıbrıs'taki Venedikliler Memlukler'e verdikleri vergiyi Osmanlılar'a odemeye başlamıştır

Mısır'ın alınmasıyla Baharat Yolu da Osmanlı kontrolune gecmiştir Devrin en onemli iki ticaret yolu İpek ve Baharat Yolu'nu ele geciren Osmanlı bu sayede Avrupa ulkeleri, ekonomik yonden Osmanlılara bağımlı duruma gelmiştir Ancak Umit Burnu'nun keşfi nedeniyle bu avantaj uzun sure kullanılamamıştır

Bunlara ek olarak, Mısır'ın Osmanlı hakimiyetine girmesi ve Tomanbay'ın olumunden sonra; Yavuz Sultan Selim, Kansu Gavri'nin kendisine rakip olarak cıkardığı kardeşi Ahmed'in oğlu Kasım'ı ele gecirtmiş ve oldurtmuştur

imagesyavuzsultanselimseferleri5b0ec5b0526a5