iltasyazilim
Yeni Üye
ISelimYavuz Sultan Selim
ISelimYavuz Sultan Selim Seferleri
I Selim veya Yavuz Sultan Selim 9 Osmanlı padişahı ve 74 İslam halifesidir
Yavuz Sultan Selim 8 senelik kısa hükümdarlığı esnasında Çaldıran, Mercidabık ve Ridaniye gibi üç büyük meydan savaşı ardından Orta Doğuya 4 yüzyıl sürecek bir düzen getirmiştir
Fatih Sultan Mehmed 1461de Trabzonu alarak bölgeyi Osmanlı idaresine katmıştı Trabzon sancağına ilk olarak Şehzade Bayezidin büyük oğlu Şehzade Abdullah tayin edilmişti Şehzade Abdullah, Fatih Sultan Mehmedin vefat tarihi olan 1481e değin bu görevde kalmıştır Şehzade Abdullahtan sonradan Trabzon sancak beyliğine bu görevde 29 yıl kalacak olan Bayezidin oğullarından Şehzade Selim atanmıştır
Yavuz Selimin şehzadelik devri seferlerinin en meşhurları Gürcistan taraflarına yaptığı 3 sefer ve bunlardan özellikle 1508 yılında çıktığı Kutayis seferidir
Trabzon ile Kutayis mevkisinin kuş uçuşu mesafesi 280 kilometre olup sarp dağlar arasından geçen karayolu ile bu mesafe az kalsın ikiye katlanmaktadır ancak bu rakamlar seferin ciddiyetini uygulamak açısından mühimdir
Gürcistan seferleri oldukça çetin şartlar altında gerçekleşmiştir Bölgenin ne derece zorlu olduğunu Yavuz Selim devrinin ünlü alimlerinden Kemalpaşaza Şöyle Anlatmış
Şehzade Selim, Trabzondan yaptığı üç Gürcistan Seferi ile Gürcistanın bir kısmını hâkimiyeti altına almıştı1499 yılında Acem diyarında yepyeni bir kişilik ortaya çıktı; Şah İsmail İsmail 1499da başladığı uğraş neticesinde İranda Safevi devletini kurmuştuArtık en önemli hedefi Osmanlı Türkiyesiydi Bunun için II Bâyezidden çekinmeden Şiiliği halife adı verilen dâileri vasıtası ile Anadolu Türkleri arasında büyük isyanlara ve göçlere sebep olacak derece de yaymaya çalışıyordu
Osmanlı Padişahı II Bayezid aleyhinde yumuşak ve ılımlı bir politika izleyerek, Ona mektuplarında baba diye hitâbederek, Osmanlı ülkesinde tüm siyasi emellerini yerine getirmek isteyen ve neredeyse riyakar bir hitabe sergileyen Şah İsmailin yegane endişesi ve kaygısı, başına bir kaç defa da problem açan, Trabzon Sancak Beyi Şehzâde Selim idi
Nitekim Şehzâde Selim Trabzonda valiyken, İrandaki meydana gelen saltanat değişimini, Şah İsmailin, kişilik ve şahsiyetini, emellerini biliyordu Şehzade Selim, Trabzondan yaptığı üç Gürcistan Seferi ile Gürcistanın büyük bir kısmını hâkimiyeti altına almıştı
MERCİDABIK SAVAŞI
Osmanlılar ile Memlüklüler arasında, Fatih Sultan Mehmet devrinden beri süregelen anlaşmazlıklar bulunsa da İran Seferi, Memlük ve Safevilerin ittifak yapmalarına niçin olmuştur Keza Yavuz'un Safeviler'e karşısında sefere çıktığını haber alan Memlük Sultanı ordusunu Osmanlı sınırına kaydırmıştı Yavuz Sultan Selim döneminde, Dulkadiroğlu Beyliği'ne son verilmesi, Osmanlılar ile Memlüklüler arasındaki mevcut gerginliği daha da arttırdı 1516 yılında Sadrazam Hadim Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Suriyeden geçmesine Memlüklerin müsade vermemesi üzerine, Yavuz Sultan Selim 5 Haziran 1516'da Darı seferine çıkmış, 27 Temmuz günü Osmanlı Ordusu Mısır sınırına dayanmıştır Memlük Sultanlığına ast Antep (18 Ağustos 1516) ve Besni (19 Ağustos 1516) kaleleri birer gün arayla teslim olmuştur Oysa ana savaş 24 Ağustos 1516'da Halep yakınlarında Mercidabık'ta gerçekleşmiş, Memlük Ordusu Osmanlıların ezici top ateşi karşı fazla dayanamamıştır Savaş sonunda ihtiyar Memlük Sultanı Kansu Gavri atından düşerek ölmüştür
RİDANİYE SAVAŞI
28 Ağustos 1516'da Halep'e giren Yavuz Sultan Selim hiçbir direnmeyle karşılaşmadan şehri teslim almıştır Hama (19 Eylül 1516), Humus (21 Eylül 1516) ve Şam (27 Eylül 1516) aynı şekilde teslim olurken, Lübnan emirleri de Osmanlı hakimiyetini kabul etmiştir 21 Aralık, 1516'da Sadrıazam Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Han Yunus Şavasında Canberdi Gazali'yi yenmiş, böylece Filistin yolu açılmıştır
24 Ocak 1517'de Kahire alınmıştır 4 Şubat 1517'de Yavuz törenle Kahire'ye girmiş ve Darı Memlükleri'ne yan Abbasi halifeliğine son vermiştir
Bu seferde çok büyük ganimet elde edilmişti ve Mısır'daki Osmanlı ordusu erzak ve muhimmat gerektiriyordu Sultan Selim İstanbul'a gemi ile haber göndererek 80 parça yarar gemi ve 20 parça kadırgadan oluşan bir filonun İstanbul'dan telaş gönderilmesini istedi
Yardım filosu oysa 26 Mart'ta İstanbul'dan yol almaya başladı İskenderiye limanına ulaşan filo orada Sultan Selim için fazla görkemli bir donanma gösterisi sergilediler Ele geçen hazineler ve ganimet malları bu filoya yüklenerek 15 Temmuz'da İstanbul'a gönderildi
Darı Seferi sonunda Suriye, Filistin ve Darı, Osmanlı hakimiyetine girmiştir Hem Hicaz ve yöresi de Osmanlı topraklarına katılmıştır Doğu ticaret yolları en ince ayrıntısına kadar Osmanlıların eline geçmiştir Elde edilen ganimetler ve alınan vergilerle Osmanlı Hazinesi dolmuştur 6 Temmuz 1517'de Tanrısal Emanetler Osmanlı eline geçmiştir Keza Kıbrıs'taki Venedikliler Memlükler'e verdikleri vergiyi Osmanlılar'a ödemeye başlamıştır
Mısır'ın alınmasıyla Baharat Yolu da Osmanlı kontrolüne geçmiştir Devrin en kayda değer iki ticaret yolu Ipek ve Baharat Yolu'nu ele geçiren Osmanlı bu sayede Avrupa ülkeleri, hesaplı yönden Osmanlılara bağımlı duruma gelmiştir Ama Ümit Burnu'nun keşfi sebebiyle bu üstünlük uzun vakit kullanılamamıştır
Bunlara ilave olarak, Mısır'ın Osmanlı hakimiyetine girmesi ve Tomanbay'ın ölümünden daha sonra; Yavuz Sultan Selim, Kansu Gavri'nin kendisine muhalif olarak çıkardığı kardeşi Ahmed'in oğlu Kasım'ı ele geçirtmiş ve öldürtmüştür
*
ISelimYavuz Sultan Selim Seferleri
I Selim veya Yavuz Sultan Selim 9 Osmanlı padişahı ve 74 İslam halifesidir
Yavuz Sultan Selim 8 senelik kısa hükümdarlığı esnasında Çaldıran, Mercidabık ve Ridaniye gibi üç büyük meydan savaşı ardından Orta Doğuya 4 yüzyıl sürecek bir düzen getirmiştir
Fatih Sultan Mehmed 1461de Trabzonu alarak bölgeyi Osmanlı idaresine katmıştı Trabzon sancağına ilk olarak Şehzade Bayezidin büyük oğlu Şehzade Abdullah tayin edilmişti Şehzade Abdullah, Fatih Sultan Mehmedin vefat tarihi olan 1481e değin bu görevde kalmıştır Şehzade Abdullahtan sonradan Trabzon sancak beyliğine bu görevde 29 yıl kalacak olan Bayezidin oğullarından Şehzade Selim atanmıştır
Yavuz Selimin şehzadelik devri seferlerinin en meşhurları Gürcistan taraflarına yaptığı 3 sefer ve bunlardan özellikle 1508 yılında çıktığı Kutayis seferidir
Trabzon ile Kutayis mevkisinin kuş uçuşu mesafesi 280 kilometre olup sarp dağlar arasından geçen karayolu ile bu mesafe az kalsın ikiye katlanmaktadır ancak bu rakamlar seferin ciddiyetini uygulamak açısından mühimdir
Gürcistan seferleri oldukça çetin şartlar altında gerçekleşmiştir Bölgenin ne derece zorlu olduğunu Yavuz Selim devrinin ünlü alimlerinden Kemalpaşaza Şöyle Anlatmış
Şehzade Selim, Trabzondan yaptığı üç Gürcistan Seferi ile Gürcistanın bir kısmını hâkimiyeti altına almıştı1499 yılında Acem diyarında yepyeni bir kişilik ortaya çıktı; Şah İsmail İsmail 1499da başladığı uğraş neticesinde İranda Safevi devletini kurmuştuArtık en önemli hedefi Osmanlı Türkiyesiydi Bunun için II Bâyezidden çekinmeden Şiiliği halife adı verilen dâileri vasıtası ile Anadolu Türkleri arasında büyük isyanlara ve göçlere sebep olacak derece de yaymaya çalışıyordu
Osmanlı Padişahı II Bayezid aleyhinde yumuşak ve ılımlı bir politika izleyerek, Ona mektuplarında baba diye hitâbederek, Osmanlı ülkesinde tüm siyasi emellerini yerine getirmek isteyen ve neredeyse riyakar bir hitabe sergileyen Şah İsmailin yegane endişesi ve kaygısı, başına bir kaç defa da problem açan, Trabzon Sancak Beyi Şehzâde Selim idi
Nitekim Şehzâde Selim Trabzonda valiyken, İrandaki meydana gelen saltanat değişimini, Şah İsmailin, kişilik ve şahsiyetini, emellerini biliyordu Şehzade Selim, Trabzondan yaptığı üç Gürcistan Seferi ile Gürcistanın büyük bir kısmını hâkimiyeti altına almıştı
MERCİDABIK SAVAŞI
Osmanlılar ile Memlüklüler arasında, Fatih Sultan Mehmet devrinden beri süregelen anlaşmazlıklar bulunsa da İran Seferi, Memlük ve Safevilerin ittifak yapmalarına niçin olmuştur Keza Yavuz'un Safeviler'e karşısında sefere çıktığını haber alan Memlük Sultanı ordusunu Osmanlı sınırına kaydırmıştı Yavuz Sultan Selim döneminde, Dulkadiroğlu Beyliği'ne son verilmesi, Osmanlılar ile Memlüklüler arasındaki mevcut gerginliği daha da arttırdı 1516 yılında Sadrazam Hadim Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Suriyeden geçmesine Memlüklerin müsade vermemesi üzerine, Yavuz Sultan Selim 5 Haziran 1516'da Darı seferine çıkmış, 27 Temmuz günü Osmanlı Ordusu Mısır sınırına dayanmıştır Memlük Sultanlığına ast Antep (18 Ağustos 1516) ve Besni (19 Ağustos 1516) kaleleri birer gün arayla teslim olmuştur Oysa ana savaş 24 Ağustos 1516'da Halep yakınlarında Mercidabık'ta gerçekleşmiş, Memlük Ordusu Osmanlıların ezici top ateşi karşı fazla dayanamamıştır Savaş sonunda ihtiyar Memlük Sultanı Kansu Gavri atından düşerek ölmüştür
RİDANİYE SAVAŞI
28 Ağustos 1516'da Halep'e giren Yavuz Sultan Selim hiçbir direnmeyle karşılaşmadan şehri teslim almıştır Hama (19 Eylül 1516), Humus (21 Eylül 1516) ve Şam (27 Eylül 1516) aynı şekilde teslim olurken, Lübnan emirleri de Osmanlı hakimiyetini kabul etmiştir 21 Aralık, 1516'da Sadrıazam Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Han Yunus Şavasında Canberdi Gazali'yi yenmiş, böylece Filistin yolu açılmıştır
24 Ocak 1517'de Kahire alınmıştır 4 Şubat 1517'de Yavuz törenle Kahire'ye girmiş ve Darı Memlükleri'ne yan Abbasi halifeliğine son vermiştir
Bu seferde çok büyük ganimet elde edilmişti ve Mısır'daki Osmanlı ordusu erzak ve muhimmat gerektiriyordu Sultan Selim İstanbul'a gemi ile haber göndererek 80 parça yarar gemi ve 20 parça kadırgadan oluşan bir filonun İstanbul'dan telaş gönderilmesini istedi
Yardım filosu oysa 26 Mart'ta İstanbul'dan yol almaya başladı İskenderiye limanına ulaşan filo orada Sultan Selim için fazla görkemli bir donanma gösterisi sergilediler Ele geçen hazineler ve ganimet malları bu filoya yüklenerek 15 Temmuz'da İstanbul'a gönderildi
Darı Seferi sonunda Suriye, Filistin ve Darı, Osmanlı hakimiyetine girmiştir Hem Hicaz ve yöresi de Osmanlı topraklarına katılmıştır Doğu ticaret yolları en ince ayrıntısına kadar Osmanlıların eline geçmiştir Elde edilen ganimetler ve alınan vergilerle Osmanlı Hazinesi dolmuştur 6 Temmuz 1517'de Tanrısal Emanetler Osmanlı eline geçmiştir Keza Kıbrıs'taki Venedikliler Memlükler'e verdikleri vergiyi Osmanlılar'a ödemeye başlamıştır
Mısır'ın alınmasıyla Baharat Yolu da Osmanlı kontrolüne geçmiştir Devrin en kayda değer iki ticaret yolu Ipek ve Baharat Yolu'nu ele geçiren Osmanlı bu sayede Avrupa ülkeleri, hesaplı yönden Osmanlılara bağımlı duruma gelmiştir Ama Ümit Burnu'nun keşfi sebebiyle bu üstünlük uzun vakit kullanılamamıştır
Bunlara ilave olarak, Mısır'ın Osmanlı hakimiyetine girmesi ve Tomanbay'ın ölümünden daha sonra; Yavuz Sultan Selim, Kansu Gavri'nin kendisine muhalif olarak çıkardığı kardeşi Ahmed'in oğlu Kasım'ı ele geçirtmiş ve öldürtmüştür
*