Kaygı Nedir?
Kaygı sadece bir duygu değil aynı zamanda kişinin insanlığının bir işareti olarak kabul edilir. Psikologlar, psikiyatristler ve biyologlar kaygının faydalı işlevleri de olduğunu, hayatı korumanın ve kaçış reaksiyonunun bir ifadesi olarak organizmanın tehlike anındaki hareketliliği için gerekli olduğunu kabul etmişlerdir. Herkes zaman zaman endişelenir ve bu tamamen normaldir.
Kaygı, gelecekte muhtemel olumsuz sonuçlar meydana gelmesini beklemek ile ilgili bilişsel bir süreçtir. Kaygı oluşturabilecek birçok şey olsa da tipik olarak ‘’ya...olursa’’ soruları ortaktır. Kaygı gelecekle ilgilidir ve her zaman olumsuzdur. Bir durumun tehlikeli olduğuna dair yargılar sonucu oluşur. Kişi olasılığın çok düşük olduğunu bilse de kaygı katastrofiktir yani kişi olabilecek en kötü senaryoya odaklanır. Kaygıyı tetikleyen şeylerin başında belirsizlik vardır. Öngörülemez durumlarda endişelenme olasılığınız daha fazladır. Ne olacağıyla ilgili birçok ihtimal vardır ama ne olacağını kesin olarak bilemezsiniz. Günlük hayatta iş, aile, sağlık, maddi sorunlar gibi durumlar insanı kaygılandırabilir ama bu kaygı hafif ve baş edilebilir düzeydedir.
Peki kaygı ne zaman bir sorundur?
Çoğu gün endişeli hal, karşılaşılan duruma göre aşırı olması, kişinin günlük yaşamını engellemesi, yaşam kalitesinin bozulmasını bir problem olarak değerlendirebiliriz.
Yaygın Anksiyete Bozukluğu’nda ise en az 6 ay süresince çoğu gün devam eden günlük olaylarla ilgili aşırı ve kontrol edilemez bir kaygı vardır. Gerçek bir neden olsun ya da olmasın kişi kaygıyı kontrol etmekte zorlanır, sürekli kötü bir şey olacağı düşüncesini denetim altına almakta zorluk çeker. Zihin geleceğe yönelik olumsuz senaryolar çizer, bu senaryoların gerçekleşmemesi için tedbirler alır ve bunun sonucunda kişinin işlevselliği büyük ölçüde zarar görür. DSM-5’e göre aygın anksiyete bozukluğu tanısı için kaygı ve kuruntuya ek olarak aşağıdaki altı belirtiden üçü veya daha çoğu bulunması gerekirken çocuklarda sadece bir maddenin olması yeterlidir.
-
Huzursuzluk, gerginlik ya da sürekli diken üzerinde olma -
Kolay yorulma -
Odaklanmada zorluk ya da zihin boşalması -
Kolay kızma -
Kas gerginliği -
Uyku bozuklukları