Günümüzün başarılı müelliflerinden Zekeriya Efiloğlu, yeni çıkardığı "Kendine Bir Güzellik Yap" kitabının tanıtımı öncesinde günümüzdeki evlilik, aile ve evlatlarla meskende yaşanan sıkıntılar için tahlil olabilecek açıklamaları Yasemin.com editörlerinden Busenur Çalık'a yaptı.
Hem toplumsal medya hesaplarında hem de Youtube platformunda binlerce kişinin aile problemlerini ortadan kaldıracak tahlil teklifleriyle ses getiren muharrir Zekeriya Efiloğlu, evlatlarımızı yetiştirirken kimi mevzuları anlatmakta geç kaldığımızı belirterek ailenin temelini oluşturan asıl kıymetlerimizi, cep telefonlarıyla bir arada yok ettiğimizi vurguladı. Boşanma nedenlerinin geçmiş yıllarda şiddetli geçimsizlik olduğunu günümüzde ise noktasını aldatmaya bıraktığını söyleyen Zekeriya Efiloğlu, gerek serilerde gerekse televizyon ekranlarında örnek bir aile rol model alınabilecek girişimlerin hızlandırılmasını konusunda tekliflerde bulundu.
Yasemin.com/ÖZEL
Çevre medya tasarrufu arttıkça sevgi ve hürmet kavramlarının azaldığını görüyoruz. Münhasıran yeni yetişen nesillerde bu nispet daha çokça. Bunun önüne geçilebilir mi?
Siz gençlerimize teknolojinin esiri olmayı, teknolojiye sahip olmayı, onunla yaşamayı öğretirseniz neden mümkün olmasın. Ama biz de "hemen yasaklayalım" diye bir algı var. Neden yasaklıyorsunuz? Bununla yaşamayı evlatlarınıza öğretmelisiniz. Örneğin; meskene bir kutu yapmalısınız. Akşamları herkes meskene geldikten sonra cep telefonlarını o kutunun içerisine koymalı. Bunu yaparken meskendeki asıl hizmetlerini unutmamalıdır. Ama çaldığı sürece telefonu kullanmalı, işi bittiğinde tekrar kutunun içerisine koymalıdır. Bu formülü denemelisiniz.
Topluluğumuzda maatteessüf çevre medya, cep telefonu, internet, teknolojik aletler devreye girdikçe "bunun yüzünden sosyalleşemedik" algısı oluşuyor. Vakit devir aynanın önüne geçerek olumlu şeyler söyleyerek bu algıyı hafifletebilirsiniz. "Evet, toplumsallaşmanın önündeki köstek, toplumsal medya değil, bizim bakış açımız. Çevre medya araçları hayatımızdan çıktıktan sonra biz daha çokça malumat sahibi olduk" üzere yahut "Sosyal medya hayatımızdan çıktıktan sonra daha ziyade yerküreyi ve birbirimizi, Allah'ı, inancımızı tanır olduk." yaklaşımında bulunabiliriz. Bir de hatası kendi üzerimizden alıp eşyalara, şahıslara, hadiselere, tarihe katmamalıyız.
"AMAN BİZ YAŞAMADIK EVLATLARIMIZ YAŞASIN DEMEYİN"
Günahı diğerlerine atmamak lazım diyoruz. Evet hatası nerede aramalıyız? Gençler mi yoksa yetişkinler mi daha çok etkileniyor?
Ben 47 yaşındayım. Bizi nasıl yetiştirdiler hatırlar mısınız? Pederin evladını kucağına almadığı, sevgi sözcükleri söylemediği velev Şark ve Güneydoğu'da memleketimizin büyük bir nispetinde evlat sevmenin neredeyse yasak ve yanlış olduğu, evlatla tıpkı sofraya oturmanın abes karşılandığı bir kültürde yetiştik. Bu ne diyanet ile ne inançla ne kültürle hiç alakası olmayan bir yapı. Bu yapıyla yetişen evlatlar ebeveyn olduklarında "Aman biz yaşamadık evlatlarımız yaşasın" "Aman biz görmedik evlatlar görsün" "Aman ben almadım evlatlar alsın" dediler, o evlatlar da ağzımıza tükürdü. İkisi de yanlış.
Akıllıca olan ise; Evlatlarınıza hayır demeyi öğretin. Zira "hayır" sözünün ne olduğunu bilmeyen bir nesil gelmeye başladı. Gün içerisinde mesela evlada "Hayır yani yok dediğinizde" evlattan şöyle bir karşılık geliyor "Nasıl yok, lakin arkadaşımın var". Bu adımda yapmanız gereken katiyen hayır demenin ne demek olduğunu öğretmektir.
Buradaki en büyük hatayı bizler yapıyoruz. "Akademik muvaffakiyet diyoruz, neredeyse bir yıl boyunca konuta misafir geleceği devir evlat ders çalışıyor, üniversite imtihana hazırlanıyor" diyerek misafirleri erteliyoruz. Bunun dışında aklık yapılacağı vakit "Aman kızım sen dersini çalış ben aklığı yaparım" diyoruz. Gelgelelim bırakın evlatlarınız paklığı de yapsın anasına yardım da etsin. Örnekte vermiş olduğum üzere vakalar gerçekleştiğinde elbette muhabere kurmakta, etrafında neler olduğunu fark etmekte meseleler yaşayacak.
"SİZ O EVLATLARDAN NE BEKLİYORSUNUZ?"
Başkaca toplumsallaşmak aileden başlar. Siz kendi evladınızın gözünün içine bakarak iki kelam etmezseniz, etraftaki kişilerle ne konuşmasını bekliyorsunuz? Siz haneye geldiğiniz devir tek dünyanız seriler, cep telefonu ekranı kadarsa o evlattan ne bekliyorsunuz?
Örneğin; akşam olduğunda ailenin daima bir arada olduğu tek bölge sofradır. Sizce evlatlar neden sofraya gelmiyor? Zira o sofrada ana ve peder tüm günün yükünü evlatlardan çıkaracaklarını biliyorlar. Örneğin "Derslerin nasıl? Arkadaşların nasıl?" diyerek acilen yargılama cümleleri başlayacak. "Sen zati... ile başlayan, komşunun evladı... ile devam eden sonrasında biz bu türlü değildik..." cümleleri üst üste gelecek. Evlatlar bu yüzden sofraya gelmiyor. Ben şiddette ailelere yapmamasını öneriyorum. Sofraya oturduğunuzda yemeğin tadını çıkarın.
"ÇOCUKLARINIZA 'AŞKIM' DİYE HİTAP ETMEYİN!"
Evlatlarınızı severken ya da konuşurken mutlaka "aşkım" dememelisiniz. Münhasıran iki cinsin birbirine söylemesi gereken sözcükleri kullanmamalısınız. Bunun bölgesine "yavrum, evladım, çocuğum" hitaplarını kullanabilirsiniz. "Biz evladım ile arkadaş gibiyiz" demeyin. Evlatlarınızın arkadaşa gereksinimi yok. Evlatlarınıza ana ve peder olun. En çok onlara muhtaçlığı var.
"TÜM BUNLAR AİLEYİ YOK ETMEK İÇİN YAPILIYOR"
Pekala evlatlarına tapan aileler demiştik. Bu evlatlar ebeveyn olduklarında nasıl olacak?
Açıkçası bu sorunuza pek olumlu yanıt veremeyeceğim. Ben bazen gençlere verdiğim konferanslarda bahsediyorum. Onlara diyorum ki "Sizin için üzülüyorum. Zira 40-50 yıl sonra mezarınızda ağlayacak aile bulamayacaksınız". Bunu söylemekteki hedefim hisleri birazda olsun tahrik etmek. Zira bir evladın bu hattaki en kıymetli kaynağı ailesidir. Uygun bir aile kazanılmış en büyük zaferdir. Sizi kayıtsız ve koşulsuz seven tek kişiler topluluğu o çatının altında yaşar. Bilhassa Avrupa'da 'aile' diye bir kavram yok. Avrupa'da 2050 yılında her sokakta yürüyen 2 kimseden biri gayri legal münasebetin sonucu olarak doğacak. Şuan başka devletlerde nispetler %68. Lakin bizim devletimizde bu orantılar çok düşük. Ancak dikkat ederseniz bu topluluğu şuan yıkmaya çalışıyorlar. Örnek verecek olursak; Şu anda gençlerimizin adeta tapınır hale geldiği Koreceyi ezberlemek için çırpındığı bir müzik öbeği var. Onun üzerinden yürütülen "cinsiyetsiz topluluk projesi" bulunuyor. Tüm bunların hepsi aileyi yok etmek için yapılıyor. Mahsusen BTS müzik kümesi üzerinden yürütülen bir algı operasyonu var. Bu kümeye bakarsanız erkek yahut kız olduğu belirli olmayan solistler mahal alıyor. Türkiye'de de birebir biçimde seriler üzerinden yapılıyor bu operasyonlar.
Günümüzdeki evlatlar ve gençler bu manada şanslı olduğu kadar şansız da. Neden diyecek olursanız, "Yanlışı nerede yaptığımızı bilirsen doğruyu aramak üzere bahanelerin olur." Bunlar şu anda nerede yanlış yaptıklarını farkında değiller. Şayet bir duvara toslarlar ise bence doğruyu bulmak için uğraş ederler. Bu açından bakarsak bizden daha şanslılar. Zira ellerinde bu kadar argüman, içtimaî medya üzere imkanlar var.
"ŞİDDETLİ GEÇİMSİZLİK DERTLERI NOKTASINI ALDATMAYA BIRAKTI"
- Analarımızın "sana güveniyorum lakin etrafa güvenmiyorum" lafını malum hepimiz duyar olduk. Bu türlü bir toplulukta ahlaklı bir evlat nasıl yetiştirilir?
Etraf ve etraf bed diyoruz fakat bu topluluğu bu türlü yapan bizleriz. Zararlı unsurlara bulaşmasından ya da kişilerin dışarıdaki yaptığı davranışlardan korktuğu için ana pederler bu cümleyi kullanıyorlar. Lakin bizler "Hangi koşullar olursa olsun, girdiği ortamda etkilenmeyen ancak girdiği ortamı etkileyen bir birey yetiştirdik mi?" Aslında orada kendilerini itiraf ediyorlar. "Biz seni hangi ortama girersen gir, bu formda yetiştiremedik." demeye getiriyorlar. O yüzden aileler biraz da bunu kendi kabahatlerini bir itiraf olarak görecekler. "Benim evladım âlâ lakin topluluk kötü" cümlesi sizce ne nokta yanlışsız? Biraz da buna bakmak lazım.
Ahlaklı bir nesil yetiştirmek istiyorsak evvel ahlak kurallarını ve sevgiyi hanemize getirmemiz gerekiyor. Eski yıllarda boşanma davalarında bakarsak şayet, "şiddetli geçimsizlik" vardı. Günümüzde ise "aldatmak" var. Bu yüzden hatayı evvel kendimizde aramalıyız. Bu meselelerin önüne geçebilmek için gerçek rol modellerle, bakış açısıyla aileye yönelik çalışmaları hızlandırmalıyız. Bu da yatırım ile yapılır. "İzlenmesin fakat akıllıca olsun, takip edilmesin lakin akıllıca olsun" Elbette bir gün herkes gerçek olduğunu kabul edecek. Sizlere bu mevzuyla ilgili bir hikaye anlatmak istiyorum;
"Bir Kızılderili ile torunu obaların önünde konuşuyor. Torunu diyor ki;
- Sevgili dedeciğim her obanın önünde bir köpek, bizim obanın önünde neden iki köpek var?
Kızılderili yanıt veriyor;
- Sevgili torunum, fark ettin mi birisi siyah biri de beyaz renkte. Birisi benim için uygunluğu oburu ise berbatlığı temsil ediyor.
Torunu çabucak soruyor;
- Pekala dedeciğim hangi hangisini yener?
Dedesinin yanıtı çok yalın fakat çok mükemmel. Karşılığı "Ben hangisini beslersem" oluyor. "
"KUSURSUZ BİR CİNAYET"
- Yapılan araştırmalara nazaran boşanma nispetleri geçtiğimiz yıla nazaran 10,9 artarak 142 bin 442'e ulaştı. Bu nispetlerin artmasında en büyük neden sizce ne olabilir? Peygamber Efendimiz (SAV) devrindeki ülfeti günümüz gençlerinde neden göremiyoruz?
Boşanma oraları artıyor, artmaya da devam edecek. Avrupa devletlerinde ortalama 2 kimseden biri boşanıyor Orantılar artık %60'a yakın hale geldi. Devletimizde ise bu nispet %25 seviyesinde. Boşanma nispetlerinin en çok görüldüğü kitle ise "eğitimli" olanlar. Bunun nedeni ise ebeveynlerin birinci problemde "kızım çekme kahrını gel" demesidir. 2. neden ise "seni bir evlendirelim de hatun seni adam etsin". Bizim toplumuzda evlilik öncesi müesseseler yanlışsız çalışmıyor. Yasal olarak 18 yaş, inancımıza nazaran ise buluğ çağına erdikten sonra evlenebiliyor. Ama bana sorarsanız 25 yaştan evvel katiyen evlendirmem. Neden diye soracak olursanız "Kocaman kocaman büyümüş aklı mercimek üzere olan, değerin, sevginin, merhametin, fedakarlığın ne olduğunu bilmeyen kişiler çoğaldı Bu kişilerle tıpkı meskene girdiğini vakit kusursuz bir cinayet işlemiş oluyorsunuz." Aşk fizyolojik olarak bitince devreye değer, sevgi, merhamet girmediği sürece o bahsettiğimiz ellerin terlemesi, karnında kelebekler uçuşması, göz bebeğinin büyümesi kısa sürecektir. Şayet bahsettiğimiz sevgi, değer da yoksa yeni aşklara yelken açmak başlayacaktır.
Hz. Peygamberimiz (SAV) devrindeki "Konuş Ya Aişe, huzur duyayım" ya da "Seni kördüğüm üzere seviyorum Ya Aişe" demesi bununla birlikte her hususta istişare etmesi, asla sesini yükseltmemesi, konuşması ve olumsuz cümle kurmaması 128 bin Peygamberin hepsi bu halde yaklaşımlarda bulunurken rol model olmuşlardır. Ama günümüzde topluluğumuzda hatun "dövülür" diye bir bakış açısı var. Bu hoş dinimizi, inancımızı incir çekirdeğini bile doldurmayacak sebeplerden ötürü kirletmeyelim. Hangi Peygamberler eşini dövmüş ya da sesini yükseltmiş? Bu türlü bir yerküre yok. Bütün bunlardan yola çıkarak bir muhabbeti, ülfeti kaybettik.
"ANNESİ KILIKLI KOCALAR YETİŞİYOR"
- Evliliklerde sık rastlanan meselelerden biri de erkeklerin anası ve eşleri arasında kalması. Hanımlar bu durumda nasıl bir yol izlemeli?
Kur'an-ı Kerim'de Zıhar hadisesi var. Buna en şık örnek o hadisedir. O ayette motamot şu söyleniyor; "Allah bir kişinin göğüs boşluğunda iki kalp yaratmamıştır, analarınıza benzeterek haram olsun dediğiniz eşlerinizi analarınız kılmamış, evlâtlıklarınızı da gerçek oğullarınız yapmamıştır. Bunlar sizin kendi iddianızdır; hak ve hakikati Allah söyler, gerçek yolu da O gösterir."(Ahzâb Mühleti 4.ayet) Çok değerli bir ayrıntı var bu ayette. Siz bir validenin sırtını eşe benzetmemeyi ya da evladı da evlada benzetmeme hissini bir evlada ne vakit vereceksiniz? Bizim inancımıza nazaran buluğ çağına erişenler evlenebiliyor ise bu hissin 9 yaşından itibaren evlatlara öğretilmesi gerekiyor. Allah'a duyulan, karşı cinse duyulan duyguyu özcesi his ile ilgili ne varsa, evlatlarımız internetten, serilerden, üçüncü şahıslardan öğrenmemeli. Bu hisleri öğrenmeden yetişen evlatlar validesine ve pederine duyduğu hisleri eşinde aramaya başlıyor. Bulamadığı vakit da "annesi kılıklı kocalar" yahut "babasında aşk arayan eşler" ortaya çıktı.
ZEKERİYA EFİLOĞLU KİMDİR?
Günümüzün başarılı müelliflerinden Zekeriya Efiloğlu, 28 Mart 1972 yılında Ordu'nun Akkuş vilayetinde yerküreye geldi. İlkokulu Ünye Anafartalar ilkokulunda, ortaokul ve liseyi yatılı olarak Samsun Ladik Akpınar Hoca Lisesinde bitiren Efiloğlu, Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesinden 1993 yılında mezun olmuştur. Tıpkı yıl Şanlıurfa'nın Halfeti kazasındaki Hilalli İlköğretim Mektebinde hocalık hayatına başlamıştır. 2011 yılında Ahmet Yesevi Üniversitesi Eğitim Idaresi ve Kontrolü Sahasında Yüksek Lisans yapan Zekeriya Efiloğlu, Gaziantep Şahinbey Gülşen Batar Anadolu Lisesi’nde Mektep Yöneticisi olarak vazife yapmakta. Evli ve 3 evlat pederi olan Efiloğlu, Kalbime Yazdım Seni, Mandalina Çekirdeği, Aşkın Peşinde, Kendine Bir Güzellik Yap ve daha birçok isimde kitabı bulunmaktadır.