Yazgıcılık Ne Aramak
Evrenin ve insanın danışıklı olduğunu ileri süren anlama
Bilimsel bilgilerden mahrum (cahil N) yer alan halk müziği, tüm olup bitenleri üstün bir gücün yönetimine (iradesine N) bağlayarak yazgıcı bir anlayışa varmışlardır Yazgı ya da alınyazısı, hiçbir vakit değiştirilemeyecek olan bir sonucun önceden belirlenmesidir ve bu bakımdan insana en küçük bir serbest tanımaz ‘ ’alınyazısı öğretisi, başarının, ne çalışmaya ne de insanın becerikliliğine (kapasitesine, yeteneğine N) dayanmadığının, insanın denetinden bağımsız koşullara bağlı olduğunun dinsel ifadesidir ’ ’insanlar, alınyazılarına boyun eğmelidirler, durumlarına razı olmalıdırlar, yüksek veya daha iyi yaşamak istememelidirler Yazgıcılık öğretisi, metafizik alanda insanın tanrı karşısındaki mesuliyet ilkesiyle bir hali çatışmış, bu çatışma ‘elindelik (iradei cüz ’iye) ’ öğretisiyle çözümlenmek istenmiştir Oysa insan kafası ortaçağın en karanlık günlerinde bile yazgıcılık öğretisini kökünden yıkıncaya kadar şu soruyu sormaya devam etmiştir: ’ ’ Her şey evvelden belirlenmişse, ceza niçin? ’ ’
Metafizik yazgıcılık bilimsel gerekircilikle (kaçınılmaz sona inanma) karıştırılmamalıdır Gerekircilikte belirlenmiş nedenler muhakkak sonuçları doğurur, neden ortadan kaldırılarak (etkilenerek N)sonuç değiştirilebilir Yazgıcılıktaysa ne neden bellidir ne de netice; belli olan tek şey, muhakkak olmayan bir sonucun değiştirilemeyeceğidir
Bu yüzdendir ancak hastalanan gerekirci doktora gider, çünkü sonucu değiştirebilir; hastalanan yazgıcıysa yatağa girip sonucu bekler, çünkü ne etse bu sonucu değiştiremeyeceğine inanmaktadır S458,459 Bk Zorunluk, Özgürlük, Tesadüf, Yasa, Gerekircilik, Nedensellik
(Yazgıcılık, gerekircilik sezgisinin dinsel ifadesidir Gerekirciliği yani doğa ve toplum yasalarından kaynaklanan hukuki zorunluğu sezen fakat bunu değiştirebileceklerinin bilgisinden yoksun ilk insanların bunu dinsel bir şekilde ifade etmeleridir Zorunlulukla birlikte kısmen bir özgür de olduğu için bunu da iradei cüz ’iye (hür irade) ile açıklama etmişlerdir N) *
Evrenin ve insanın danışıklı olduğunu ileri süren anlama
Bilimsel bilgilerden mahrum (cahil N) yer alan halk müziği, tüm olup bitenleri üstün bir gücün yönetimine (iradesine N) bağlayarak yazgıcı bir anlayışa varmışlardır Yazgı ya da alınyazısı, hiçbir vakit değiştirilemeyecek olan bir sonucun önceden belirlenmesidir ve bu bakımdan insana en küçük bir serbest tanımaz ‘ ’alınyazısı öğretisi, başarının, ne çalışmaya ne de insanın becerikliliğine (kapasitesine, yeteneğine N) dayanmadığının, insanın denetinden bağımsız koşullara bağlı olduğunun dinsel ifadesidir ’ ’insanlar, alınyazılarına boyun eğmelidirler, durumlarına razı olmalıdırlar, yüksek veya daha iyi yaşamak istememelidirler Yazgıcılık öğretisi, metafizik alanda insanın tanrı karşısındaki mesuliyet ilkesiyle bir hali çatışmış, bu çatışma ‘elindelik (iradei cüz ’iye) ’ öğretisiyle çözümlenmek istenmiştir Oysa insan kafası ortaçağın en karanlık günlerinde bile yazgıcılık öğretisini kökünden yıkıncaya kadar şu soruyu sormaya devam etmiştir: ’ ’ Her şey evvelden belirlenmişse, ceza niçin? ’ ’
Metafizik yazgıcılık bilimsel gerekircilikle (kaçınılmaz sona inanma) karıştırılmamalıdır Gerekircilikte belirlenmiş nedenler muhakkak sonuçları doğurur, neden ortadan kaldırılarak (etkilenerek N)sonuç değiştirilebilir Yazgıcılıktaysa ne neden bellidir ne de netice; belli olan tek şey, muhakkak olmayan bir sonucun değiştirilemeyeceğidir
Bu yüzdendir ancak hastalanan gerekirci doktora gider, çünkü sonucu değiştirebilir; hastalanan yazgıcıysa yatağa girip sonucu bekler, çünkü ne etse bu sonucu değiştiremeyeceğine inanmaktadır S458,459 Bk Zorunluk, Özgürlük, Tesadüf, Yasa, Gerekircilik, Nedensellik
(Yazgıcılık, gerekircilik sezgisinin dinsel ifadesidir Gerekirciliği yani doğa ve toplum yasalarından kaynaklanan hukuki zorunluğu sezen fakat bunu değiştirebileceklerinin bilgisinden yoksun ilk insanların bunu dinsel bir şekilde ifade etmeleridir Zorunlulukla birlikte kısmen bir özgür de olduğu için bunu da iradei cüz ’iye (hür irade) ile açıklama etmişlerdir N) *