Yelken Sporu Nedir, Tarihçesi
Yelken Sporu
İnsanoğlunun suyun kaldırma kuvvetinden istifade ederek kullandığı teknelere rüzgarın enerjisini de eklemesiyle oluşan ve önceleri bir ulaşım biçimiyken daha sonra doğayla mücadelenin ağır bastığı bir faaliyet halene gelen spor dalı Özellikle açık denizlere kıyısı olan ülkelerin benimsediği yelkenli tekneler, ulaşım ve savaş amaçlarıyla da kullanıldı Yelkenli bir spor dalı olarak benimseyen birincil ülke İngiltere ’dir 1693 yılında Seamark Cub adında bir kulübün kurulmasından sonra yelken sporu dünyanın öteki ülkelerine de yayıldı
Bu spor, deniz sporlarının en zevklisi ve en çok yapılanıdır Yelken sporu küçüklü büyüklü değişik teknelerle yapılır
Milletlerarası Olimpiyat Komitesinin belirlediği ve günümüzde kullanılan tekneler şunlardır:
1) Finn; 4,5 m boyunda, tek karakter olup, yelken alanı 10 m2dir
2) 470; ikili bir dingi olup, 4,7 m boyundadır 13 metrekarelik başlıca yelkene ilave olarak 13 metrekarelik yardımcı balon yelken ve yelkeninin dışa sarkarak denge sağlamasına yarayan bir tropez vardır
3) Flying Dutchman; 605 m boyunda olup, asıl yelkeni 1858 m2, balon yelkeni 175 metrekaredir
4) Tornado; 61 m boyunda olup, iki kişiliktir Yelken alanı 2183 metrekaredir
5) Star; 692 m boyunda, iki kişilik olup, yelken alanı 2613 metrekaredir
6) Soling; 815 m boyunda, üç kişiliktir Yelken alanı 217 metrekaredir Olimpiyat sınıfı teknelerin en büyüğüdür
7) Winglider: 36 m boyunda olup, 65 metrekarelik yelken alanı vardır Sörf tahtası ve üzerine dikilmiş 45 metrelik bir direkten meydana gelmiştir Bu sporu yapanların tekneyle ilgili teknik bilgilere sâhip olmaları gereklidir
Yelken sporu 19 yüzyılın ikinci yarısında yat sporunun gelişmesiyle başladı Bu yatlarla denizlerde, göllerde ve akarsularda yelken yarışları düzenleniyordu Bu spor daha sonraları gelişerek Olimpiyat Oyunlarında da yapılmaya başlandı Her ülkede bu sporla ilgili bir federasyon bulunmaktadır Yurdumuzda Cumhûriyet sonrası gelişen yelken sporu Yelken Federasyonu kontrolünde faaliyetlerini sürdürmektedir
1957 senesinden sonra bununla ilgili değişik klüpler kurulmuştur Bugün yelken sporuyla uğraşan birçok spor kulübü vardır Yelken yarışları, yarışmacıların belirtilen bir yönde, çevresinden dolaşmaları gereken şamandıralarla tespit edilmiş bir istikamet üzerinde yapılır Bu güzergâhın toplam uzunluğu 10 ile 20 mil arasında değişir Yarışma yelken açmış olarak başlama usulüne göre, karadan ya da bir gemiden top atışı ya da bayrakla hareket işâreti verilir
Yarışmacıların uymak zorunda olduğu kurallar Uluslararası Yat Federasyonu göre saptama edilmiştir Yelken yarışlarının puanlaması ise şöyledir: Birinci gelen “O, ikinci 3, üçüncü 5, dördüncü 8, beşinci 10, altıncı 11, yedinci 13, sekizinci 14 gibi puan alır Yarışı terk eden tekneler ise en son tüketen tekneden % 10 pozitif puan alır
Türk yelken sınıfları: Yurdumuzda genelde optimist, cadet, 380, 470, Finn, Laser ve Dragon sınıflarında yarışmalar düzenlenir Bu sınıflarda Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Federasyon Kupaları ile Türkiye Birinciliği yarışmaları yapılır
*
Yelken Sporu
İnsanoğlunun suyun kaldırma kuvvetinden istifade ederek kullandığı teknelere rüzgarın enerjisini de eklemesiyle oluşan ve önceleri bir ulaşım biçimiyken daha sonra doğayla mücadelenin ağır bastığı bir faaliyet halene gelen spor dalı Özellikle açık denizlere kıyısı olan ülkelerin benimsediği yelkenli tekneler, ulaşım ve savaş amaçlarıyla da kullanıldı Yelkenli bir spor dalı olarak benimseyen birincil ülke İngiltere ’dir 1693 yılında Seamark Cub adında bir kulübün kurulmasından sonra yelken sporu dünyanın öteki ülkelerine de yayıldı
Bu spor, deniz sporlarının en zevklisi ve en çok yapılanıdır Yelken sporu küçüklü büyüklü değişik teknelerle yapılır
Milletlerarası Olimpiyat Komitesinin belirlediği ve günümüzde kullanılan tekneler şunlardır:
1) Finn; 4,5 m boyunda, tek karakter olup, yelken alanı 10 m2dir
2) 470; ikili bir dingi olup, 4,7 m boyundadır 13 metrekarelik başlıca yelkene ilave olarak 13 metrekarelik yardımcı balon yelken ve yelkeninin dışa sarkarak denge sağlamasına yarayan bir tropez vardır
3) Flying Dutchman; 605 m boyunda olup, asıl yelkeni 1858 m2, balon yelkeni 175 metrekaredir
4) Tornado; 61 m boyunda olup, iki kişiliktir Yelken alanı 2183 metrekaredir
5) Star; 692 m boyunda, iki kişilik olup, yelken alanı 2613 metrekaredir
6) Soling; 815 m boyunda, üç kişiliktir Yelken alanı 217 metrekaredir Olimpiyat sınıfı teknelerin en büyüğüdür
7) Winglider: 36 m boyunda olup, 65 metrekarelik yelken alanı vardır Sörf tahtası ve üzerine dikilmiş 45 metrelik bir direkten meydana gelmiştir Bu sporu yapanların tekneyle ilgili teknik bilgilere sâhip olmaları gereklidir
Yelken sporu 19 yüzyılın ikinci yarısında yat sporunun gelişmesiyle başladı Bu yatlarla denizlerde, göllerde ve akarsularda yelken yarışları düzenleniyordu Bu spor daha sonraları gelişerek Olimpiyat Oyunlarında da yapılmaya başlandı Her ülkede bu sporla ilgili bir federasyon bulunmaktadır Yurdumuzda Cumhûriyet sonrası gelişen yelken sporu Yelken Federasyonu kontrolünde faaliyetlerini sürdürmektedir
1957 senesinden sonra bununla ilgili değişik klüpler kurulmuştur Bugün yelken sporuyla uğraşan birçok spor kulübü vardır Yelken yarışları, yarışmacıların belirtilen bir yönde, çevresinden dolaşmaları gereken şamandıralarla tespit edilmiş bir istikamet üzerinde yapılır Bu güzergâhın toplam uzunluğu 10 ile 20 mil arasında değişir Yarışma yelken açmış olarak başlama usulüne göre, karadan ya da bir gemiden top atışı ya da bayrakla hareket işâreti verilir
Yarışmacıların uymak zorunda olduğu kurallar Uluslararası Yat Federasyonu göre saptama edilmiştir Yelken yarışlarının puanlaması ise şöyledir: Birinci gelen “O, ikinci 3, üçüncü 5, dördüncü 8, beşinci 10, altıncı 11, yedinci 13, sekizinci 14 gibi puan alır Yarışı terk eden tekneler ise en son tüketen tekneden % 10 pozitif puan alır
Türk yelken sınıfları: Yurdumuzda genelde optimist, cadet, 380, 470, Finn, Laser ve Dragon sınıflarında yarışmalar düzenlenir Bu sınıflarda Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Federasyon Kupaları ile Türkiye Birinciliği yarışmaları yapılır
*