Camellia Sinensis'in yaprakları körpe iken acilen toplanır ve kurutulursa bundan elde edilen eser Yeşil Çay ismini alır. Çay yaprağına yüksek sıcaklıkta şok soldurma uygulanır ve bu halde enzimler aktifleşemez. Enzimler etkin olmadığında fermentasyon da gerçekleşemez. Sonuç olarak yapraklar yeşil kalır. Şayet az süreç görüp de oksidasyona maruz kalırsa Oolong Çayı (Ou-long: kara ejderha) denen eser elde edilir. Tüm yerkürede en yaygın sürece tekniği olan yüksek oksidasyon sonucu da Siyah Çay olarak bildiğimiz eser ortaya çıkmaktadır. Tüm bu çay tipleri aslında tek bir bitkiden elde edilir. Sürece tekniği çeşitliliği sayesinde yerküre üzerinde pek çok kültürün farklı damak zevklerine hitap eden çay çeşitleri oluşmaktadır. Siyah çay soldurma, kıvırma, fermentasyon ve kurutma süreçlerine uğrarken yeşil çay yalnızca kıvırma ve kurutma süreçlerine maruz kalır. Fermentasyona uğramadığı için antioksidan içeriği daha yüksektir.
Sürece tekniğine nazaran çayın bileşimi değişmektedir. Çay bitkisi (Camellia Sinensis) yüksek nispette antioksidan içeren bir bitkidir. Bu özelliği sayesinde ilmî araştırmalarda epeyce çokça ölçüde mahal almaktadır. Bileşiminde en çok antioksidan içeren çeşidi Yeşil Çay'dır.
Yeşil çayın içindeki antioksidan tipi flavonol ve kateşinlerdir. Yeşil çayın bileşiminde kateşinin pek çok formu taraf almaktadır fakat en çok bulunan epigallocatechin-3-gallate (EGCG) formudur (diğerleri: epikateşin, epikateşingallat, epigallokateşingallat, epigallokateşin, kateşin, gallokateşin). Kateşinler üzerinde yapılan ilmî çalışma sonuçları yeşil çayın mucizevi bir içecek olduğunu kanıtlamıştır.
Yeşil çay içindeki kateşinler sayesinde kanser riskini azaltır. Kateşin emildikten sonra maksat dokulara ulaşarak antikanser aktivite göstermektedir. Kanser oluşumunun tüm safhalarında (proliferasyon, transformasyon, inflamasyon, apoptozis, metastaz ve işgal safhaları) bilakis tesir sağlayarak kanser hücresine karşı savaşmaktadır. Tümörü küçültür.
Yeşil çayın içindeki kateşinler sayesinde metabolik sendromun önlenmesinde potansiyel yararları vardır. Kolestrolü düşürür. Tansiyonu ve kan şekerini ayarlar. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki yeşil çayın yahut kateşin (EGCG) içeren besin desteklerinin kilo idaresinde, kan şekeri denetiminde ve kalp damar marazları risklerinin azaltılmasında yararı vardır. Bunu vücuttaki yağ yakımını arttırarak başarır. Yağ yakımının artması yağ dokusunun azalmasını sağlar. Azalan yağ dokusu sayesinde obezite, tip2 diyabet, kalp damar marazları ve metabolik sendrom riski de azalmış olur. Yeşil çay içindeki flavonoidler sayesinde kan damarlarını güçlendirir. Yüksek tansiyonu önler.
Zayıflama diyetlerinde kateşinin yağ yakıcı tesiri kanıtlanmıştır. Kan şekerini denetim etmesi sayesinde iştah denetimini de sağlar. Yeşil çay kaeteşinlerinin vücutta leptin seviyesini arttırıcı tesiri bulunmuştur. Leptin, vücut tartısını düzenlemede vazife alan, hem besin alımını hem de kuvvet harcamasını başlatan hipotalamustan salınan bir proteindir. Vücutta leptin seviyesinin artması iştahı azaltan bir mekanizmadır.
Yeşil çay içindeki kafein sayesinde performansı tesirler dinamiklik kazandırır, yorgunluk ve uyku halini ortadan kaldırır. Bu nedenle uyku sorunu olanların yeşil çayı gündüz içmeleri tavsiye edilir. Kafein aktivitesine bağlı olarak idrar söktürücüdür. Bu sayede vücuttaki ödemi atar. İdrar söktürücü özelliğinden ötürü zayıflama diyetlerinde ödem sıkıntısını önler. İdrara çıkmayı kolaylaştırdığı için böbrek sıhhati açısından yararlıdır.
Yeşil çay içindeki C vitamini sayesinde gerilimi azaltır. Gribal enfeksiyonlara karşı direnci arttırır. Sigaranın olumsuz tesirlerine karşı savaşmak için C vitamini kıymetlidir.
Tüm bu tesirlerden faydalanmak için günde en az 3 fincan yaşil çay içmek gerekmektedir. Günde 3 fincan yeşil çay içildiğinde 200-300 mg kateşin alınmış olur. İçtiğimiz yeşil çaydaki kateşin ölçüsü çayın kalitesine, demleme vadesine, tekniğine bağlı olarak değişmektedir. 1 fincan yeşil çaydan alınan antioksidan tesiri 1 porsiyon ıspanak, brokoli, havuç yahut çileğinkinden bile daha ziyadedir. Tadını sevmediği için yeşil çay tüketemeyenlerin kateşinin yararlarından eksik kalmamaları için kateşin içeren kişisel besin destekleri kullanmaları da önerilebilir. Bu besin destekleri kafein içermediği için inançla kullanılabilir.
Hazırlayan: Diyetisyen Serap Orak Tufan
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.