Yeşil İmaret Camii Tarihi ve Ozellikleri
Banii II Murat
Halk arasındaki adı Yahşi Bey Camii
Mimar Tire Sancak Beyi
Yeri Tireİzmir
Yeşil İmaret Camii, Tire ’de 15 yy ’da inşa edilen camii olup halk arasında Yahşi Bey Camii olarak bilinmektedir Banisi II Murat olup Tire sancak beyi tarafından yaptırılmış olan eserin kitabesi yoktur Orijinalliğini yitirmiş olan eser pek cok kez onarım gecirmiştir
MİMARİ OZELLİKLERİ
Zaviyeli camii plan şemasına girmektedir Camii moloz taş ve tuğla malzeme ile inşa edilmiş olup tek minaresi doğu kısmından yukselmektedir 5 gozlu son cemaat yerinin uzeri kubbe ile ortulu olup bu bolum daha işcilikli bir ozellik gosterir Kubbeye geciş elemanı ortadaki kubbede ucgen kuşak dizisi gorulurken yanlardaki kubbelerde pandantif yer almaktadır Kaidesiz olan sutun ve sutun başlıkları devşirme malzemedir Yapının beden dubarları cift sıra kirpi sacak dizisi ile hareketlendirilmiştir
Ana mekanı orten kubbenin uzeri kurşun ile kaplanmış olup yandaki kubbeli mekanlarda da ve yarım kubbeli mekandaki pencereler ile aydınlatma sağlanmaktadır Bu pencerelerin her biri farklı bir işcilik gostermekte olup merkezi kubbenin kasnağında da sivri kemerli pencereler gorulur
Yapının cumle kapısı cift renk mermer kullanımının bir orneğini teşkil ederken basık kemerli olup mukarnaslı kavsarası bulunmaktadır Kavsaranın ortasında bir pencere gorulurken, kapısı iki kanatlı ahşaptan olup uzerindeki panolar bitkisel motifler ile suslenmiştir Ana mekana girişi sağlayan bu kapıdan girildiğinde, harim bolumunun sağındaki ve solundaki odalar dikkat cekmektedir Bu odalarda birer ocak nişi ve pencere bulunmaktadır Mekan girişlerindeki kapılar ahşap sanatının en guzel orneklerini sergilemektedir
Yapının kuzeydoğusunda minaresi yer almakta ve beşgen planlı bir kaide uzerinde yukselmektedir Tamamen orijinaliğini yitirmiş olan minare tuğla ve taş malzeme ile orulmuştur Silindir govdesini kaplayan firuze ve mor renk sırlı tuğlalar yer yer dokulmuştur Ana mekanın onundeki yarım kubbeli kısım bir seki yardımı ile yukseltilmiş olup bu kısmı orten kubbe 21 dilimli olması ile dikkat cekmektedir
Yapının mihrabı cephede kutle halinde cıkıntı yapmaktadır Derin bir mihrap nişinin uzerini 13 keskin dilimin oluşturduğu bir kemer ortmekte koşeler ise mukarnaslarla bezenmektedir Mihrabın alınlık kısmı bitkisel tezyinatın guzel bir orneğini yansıtmaktaıdr Kalem işi madalyonların suslediği nişlerin alt kısımlarına birer pencere acılmıştır
ONEMİ
Mimari ozellikleriyle Osmanlı bolgesindeki imaretlerin tipolojisini devam ettirmektedir Tire Yeşil İmaret Camiinde ilk defa ana kubbeye bağlanan yarım kubbe ile sağlanan gelişme, Osmanlı cami mimarisinde merkezi kubbenin yarım kubbelerle birlikte ceşitli denemeler halinde uygulandığı plan şemalarıyla daha ileri bir aşamaya taşınmıştır
Banii II Murat
Halk arasındaki adı Yahşi Bey Camii
Mimar Tire Sancak Beyi
Yeri Tireİzmir
Yeşil İmaret Camii, Tire ’de 15 yy ’da inşa edilen camii olup halk arasında Yahşi Bey Camii olarak bilinmektedir Banisi II Murat olup Tire sancak beyi tarafından yaptırılmış olan eserin kitabesi yoktur Orijinalliğini yitirmiş olan eser pek cok kez onarım gecirmiştir
MİMARİ OZELLİKLERİ
Zaviyeli camii plan şemasına girmektedir Camii moloz taş ve tuğla malzeme ile inşa edilmiş olup tek minaresi doğu kısmından yukselmektedir 5 gozlu son cemaat yerinin uzeri kubbe ile ortulu olup bu bolum daha işcilikli bir ozellik gosterir Kubbeye geciş elemanı ortadaki kubbede ucgen kuşak dizisi gorulurken yanlardaki kubbelerde pandantif yer almaktadır Kaidesiz olan sutun ve sutun başlıkları devşirme malzemedir Yapının beden dubarları cift sıra kirpi sacak dizisi ile hareketlendirilmiştir
Ana mekanı orten kubbenin uzeri kurşun ile kaplanmış olup yandaki kubbeli mekanlarda da ve yarım kubbeli mekandaki pencereler ile aydınlatma sağlanmaktadır Bu pencerelerin her biri farklı bir işcilik gostermekte olup merkezi kubbenin kasnağında da sivri kemerli pencereler gorulur
Yapının cumle kapısı cift renk mermer kullanımının bir orneğini teşkil ederken basık kemerli olup mukarnaslı kavsarası bulunmaktadır Kavsaranın ortasında bir pencere gorulurken, kapısı iki kanatlı ahşaptan olup uzerindeki panolar bitkisel motifler ile suslenmiştir Ana mekana girişi sağlayan bu kapıdan girildiğinde, harim bolumunun sağındaki ve solundaki odalar dikkat cekmektedir Bu odalarda birer ocak nişi ve pencere bulunmaktadır Mekan girişlerindeki kapılar ahşap sanatının en guzel orneklerini sergilemektedir
Yapının kuzeydoğusunda minaresi yer almakta ve beşgen planlı bir kaide uzerinde yukselmektedir Tamamen orijinaliğini yitirmiş olan minare tuğla ve taş malzeme ile orulmuştur Silindir govdesini kaplayan firuze ve mor renk sırlı tuğlalar yer yer dokulmuştur Ana mekanın onundeki yarım kubbeli kısım bir seki yardımı ile yukseltilmiş olup bu kısmı orten kubbe 21 dilimli olması ile dikkat cekmektedir
Yapının mihrabı cephede kutle halinde cıkıntı yapmaktadır Derin bir mihrap nişinin uzerini 13 keskin dilimin oluşturduğu bir kemer ortmekte koşeler ise mukarnaslarla bezenmektedir Mihrabın alınlık kısmı bitkisel tezyinatın guzel bir orneğini yansıtmaktaıdr Kalem işi madalyonların suslediği nişlerin alt kısımlarına birer pencere acılmıştır
ONEMİ
Mimari ozellikleriyle Osmanlı bolgesindeki imaretlerin tipolojisini devam ettirmektedir Tire Yeşil İmaret Camiinde ilk defa ana kubbeye bağlanan yarım kubbe ile sağlanan gelişme, Osmanlı cami mimarisinde merkezi kubbenin yarım kubbelerle birlikte ceşitli denemeler halinde uygulandığı plan şemalarıyla daha ileri bir aşamaya taşınmıştır