Yıldırım Bayezid Külliyesi Hakkında Tarihi Veri
Yapılış Tarihi 1382
Banii Şehzade Şimşek Bayezid
Dönemi Ilk dönem Osmanlı mimarisi
Şimşek Bayezid Külliyesi, Bolu ’nun Mudurnu ilçesinde 14 Yy ’ın son çeyreğinde yapı edilen külliye yapısıdır Camii Osmanlı mimarisinde tek kubbeli plan şemasının yalın biçimde uygulandığı en erken örneklerden biri olma nedeni ile tartı taşımaktadır
TARİHÇE
Camii, medrese ve çifte hamamdan meydana gelen bu külliyenin banisi Yıldırım Bayezid olup bu yapılar topluluğu da onun adı ile anılmaktadır Mudurnu ’nun en büyük camiisi olduğu için millet arasında Büyük Camii olarak da bilinmektedir Yapının kitabesi yoktur
MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Camii, merkezi planlı kubbeli bir plan şeması göstermektedir Üç gözlü ve üzeri kubbe ile örtülü son cemaat yeri bulunmaktadır Yapı en ince ayrıntısına kadar moloz taştan yapı edilmiş olup tümce kapısında bilye kullanılmıştır
Kubbe yüksek bir kasnak üzerine oturtulmuş olup kubbe geçişleri tromplar ile sağlanmıştır Camiinin sağlamlığını arttırmak için beden duvarları oldukça kalın tutulmuştur Kubbe alçaltan başlatılmasına rağmen camii içinde iken bu şart hissedilmemektedir
Son cemaat yeri iki yandan duvarlar ile kapatılmış olup burası tümce kapısı ile benzer eksendedir Camiinin aydınlığını karşılayan penceler güneyde, doğuda, batıda ve kasnakta yer almaktadır Camiinin minaresi ise son cemaat yerinin önünde ve egemen iken 1744 yılında camiinin sağında baştan inşa edilmiştir
Yapının şadırvanı olduğu bilinsede günümüze ulaşmamıştır 1999 depreminde büyük hasar gören yapı restore çalışmalarından daha sonra 2001 yılında tekrar hizmete açılmıştır
Yapının mihrabı misket dikdörtgen bir nişten oluşturulmuştur Nişin çevresinde ayetler bulunur ve bu ayetler yapı içindeki nadir süslemelerden biridir Sekiz sütunun taşıdığı mahfil sonra tazelenmiş olup, bugün orijinal değildir tıpatıp ahşaptan üretilmiş olan minber gibi
MEDRESE VE HAMAM
Bugün mevcut olmayan medresenin camiinin kuzeyinde yahut kuzeydoğusunda olduğu kabul edilmektedir Vakfiyesinde geçen 1382 tarihi, yapı tarihi olarak görülmektedir
Hamamın kapısı üzerindeki yazıt de medrese ile ilgili bir data yer almamakla birlikte medresenin 1922 yılında hapishane olarak kullanıldığı bilinmektedir Oysa 1953 yılında medrese de tıpkı şadırvan gibi ayrıntılarıyla ortadan kalkmıştır
Külliyeden geriye bugün sadece hamam kalmıştır Bugün Mudurnu Hamamı adı ile anılmaktadır 1382 yılında inşa edilen hamam erken Osmanlı mimarisinin güzide örneklerinden biridir Mermer kapısı üzerinde kitabesi bulunmaktadır ve bu kitabeden mimarının Ömer bİbrahim olduğu anlaşılmaktadır
Şehzadeliği esnasında inşa ettirdiği bu hamamın kitabesinde kendisinden ‘ ’Sultan ’ ’ daha sonraki yıllarda yapı ettirdiği Bolu Orta Hamamı ’nın kitabesinde ise ‘ ’Çelebi ’ ’ unvanı kullanmıştır
Hamamın mimari özelliklerine bakacak olursak; yapının erkekler kısmındaki soyunmalık bölümü 20 metre çapındaki bir kubbe ile örtülmüştür Hamamın iki kısmı sırık uca birleştirilmiş, kadınlar bölümüne nazaran erkekler bölümü daha büyük tutulmuştur
Yapı malzemesi olarak moloz taş kullanılmış olup yine de mukarnaslar ile tezyinat yapılmıştır Yapının adeta genelinde görülen mukarnasın özellikle girişlerde, kubbe geçişlerinde ve kubbelerin iç yüzeylerinde yoğun kullanımı göz doldurucu niteliktedir
196465 yıllarında bir yangın geçiren hamam 1968 yılında onarım görerek işletilmek üzere kiralanmıştır Hamam 1974 yılında tekrar tamir edilmiş, 2006 yılında oldukça ayrıntılı bir onarım daha geçirmiş ve uzun zamandır çalışmayan kadınlar kısmı da hizmet vermeye başlamıştır Hamam bugün Mudurnu Belediyesi kadar işletilmektedir
Gerek cami gerekse hamam, 20 metreye yakın çaptaki kubbeleriyle kubbe yapımı gelişmesinin erken Osmanlı mimarisinde ne ölçülere vardığını belirten fazla önemli örneklerdir *
Yapılış Tarihi 1382
Banii Şehzade Şimşek Bayezid
Dönemi Ilk dönem Osmanlı mimarisi
Şimşek Bayezid Külliyesi, Bolu ’nun Mudurnu ilçesinde 14 Yy ’ın son çeyreğinde yapı edilen külliye yapısıdır Camii Osmanlı mimarisinde tek kubbeli plan şemasının yalın biçimde uygulandığı en erken örneklerden biri olma nedeni ile tartı taşımaktadır
TARİHÇE
Camii, medrese ve çifte hamamdan meydana gelen bu külliyenin banisi Yıldırım Bayezid olup bu yapılar topluluğu da onun adı ile anılmaktadır Mudurnu ’nun en büyük camiisi olduğu için millet arasında Büyük Camii olarak da bilinmektedir Yapının kitabesi yoktur
MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Camii, merkezi planlı kubbeli bir plan şeması göstermektedir Üç gözlü ve üzeri kubbe ile örtülü son cemaat yeri bulunmaktadır Yapı en ince ayrıntısına kadar moloz taştan yapı edilmiş olup tümce kapısında bilye kullanılmıştır
Kubbe yüksek bir kasnak üzerine oturtulmuş olup kubbe geçişleri tromplar ile sağlanmıştır Camiinin sağlamlığını arttırmak için beden duvarları oldukça kalın tutulmuştur Kubbe alçaltan başlatılmasına rağmen camii içinde iken bu şart hissedilmemektedir
Son cemaat yeri iki yandan duvarlar ile kapatılmış olup burası tümce kapısı ile benzer eksendedir Camiinin aydınlığını karşılayan penceler güneyde, doğuda, batıda ve kasnakta yer almaktadır Camiinin minaresi ise son cemaat yerinin önünde ve egemen iken 1744 yılında camiinin sağında baştan inşa edilmiştir
Yapının şadırvanı olduğu bilinsede günümüze ulaşmamıştır 1999 depreminde büyük hasar gören yapı restore çalışmalarından daha sonra 2001 yılında tekrar hizmete açılmıştır
Yapının mihrabı misket dikdörtgen bir nişten oluşturulmuştur Nişin çevresinde ayetler bulunur ve bu ayetler yapı içindeki nadir süslemelerden biridir Sekiz sütunun taşıdığı mahfil sonra tazelenmiş olup, bugün orijinal değildir tıpatıp ahşaptan üretilmiş olan minber gibi
MEDRESE VE HAMAM
Bugün mevcut olmayan medresenin camiinin kuzeyinde yahut kuzeydoğusunda olduğu kabul edilmektedir Vakfiyesinde geçen 1382 tarihi, yapı tarihi olarak görülmektedir
Hamamın kapısı üzerindeki yazıt de medrese ile ilgili bir data yer almamakla birlikte medresenin 1922 yılında hapishane olarak kullanıldığı bilinmektedir Oysa 1953 yılında medrese de tıpkı şadırvan gibi ayrıntılarıyla ortadan kalkmıştır
Külliyeden geriye bugün sadece hamam kalmıştır Bugün Mudurnu Hamamı adı ile anılmaktadır 1382 yılında inşa edilen hamam erken Osmanlı mimarisinin güzide örneklerinden biridir Mermer kapısı üzerinde kitabesi bulunmaktadır ve bu kitabeden mimarının Ömer bİbrahim olduğu anlaşılmaktadır
Şehzadeliği esnasında inşa ettirdiği bu hamamın kitabesinde kendisinden ‘ ’Sultan ’ ’ daha sonraki yıllarda yapı ettirdiği Bolu Orta Hamamı ’nın kitabesinde ise ‘ ’Çelebi ’ ’ unvanı kullanmıştır
Hamamın mimari özelliklerine bakacak olursak; yapının erkekler kısmındaki soyunmalık bölümü 20 metre çapındaki bir kubbe ile örtülmüştür Hamamın iki kısmı sırık uca birleştirilmiş, kadınlar bölümüne nazaran erkekler bölümü daha büyük tutulmuştur
Yapı malzemesi olarak moloz taş kullanılmış olup yine de mukarnaslar ile tezyinat yapılmıştır Yapının adeta genelinde görülen mukarnasın özellikle girişlerde, kubbe geçişlerinde ve kubbelerin iç yüzeylerinde yoğun kullanımı göz doldurucu niteliktedir
196465 yıllarında bir yangın geçiren hamam 1968 yılında onarım görerek işletilmek üzere kiralanmıştır Hamam 1974 yılında tekrar tamir edilmiş, 2006 yılında oldukça ayrıntılı bir onarım daha geçirmiş ve uzun zamandır çalışmayan kadınlar kısmı da hizmet vermeye başlamıştır Hamam bugün Mudurnu Belediyesi kadar işletilmektedir
Gerek cami gerekse hamam, 20 metreye yakın çaptaki kubbeleriyle kubbe yapımı gelişmesinin erken Osmanlı mimarisinde ne ölçülere vardığını belirten fazla önemli örneklerdir *