Yumurtalık kanseri belirtileri
yumurtalık kanserinin belirtileri
yumurtalık kanseri evreleri
yumurtalık kanseri belirtisi
Over kanseri, kadınlarda görülen bütün kanserlerinin % 4 ’ünü, genital kanserlerin %2025 ini olusturur Kadınların %12 ’sinin hayatının bir döneminde yumurtalık kanserine yakalanacağı hesaplanmıştır En çok öldüren bayan genital kanseridir Tanının çoğunlukla geç konulabilmesi, nedenlerinin bütün bilinmemesi ve yerinde korunma yöntemi gelistirilemediğinden, hastaların %6070 ’ i tedavilere rağmen 5 yıl içinde kaybedilmektedirSon 30 yılda tedavideki gelişmelere rağmen, 5 sene yaşama şansı %38 ’den ama %43 ’e çıkabilmiştir
Hastaların %80 ’i menapozdadır ve daha fazla 60 yaş cıvarında görülür 45 yaştan önce daha eksik ve çocukluk çağında (bütün yumurtalık kanserlerinin %1 ’den daha azı) arada bir görülmektedir
BELİRTİLER:
genellikle sinsi seyreden bir hastalıktır ve özel bulguları yoktur Yumurtalık kanseri olan hastalar %7080 oranında kanser ileri evrelere geldiğinde teşhis alırlar Hastayı hekime getiren şikayet genel olarak karın ağrısı ve karın şişkinliğidir Midebağırsak belirtileri (mesaneye ve barsaklara yaptığı bası nedeniyle sık idrara çıkma, kabızlık,ishal,bulantı, kusma, geğirme, iştahsızlık) genel olarak başka hastalıklara bağlanarak tanı konulamamaktadır ya da geç konulmaktadırAdet düzensizliği, vaginal kanama, nadir olarak büyük bir kistik kitlenin sapı civarda dönmesi ya da yırtılması sonucu şamatacı bir tablo ortaya çıkıp ivedi servislerde tanı konabilir
NIÇIN veya TEHLIKE FAKTÖRLERİ:
Yumurtalık kanserinde genetik ve çevresel (beslenme, ilaçlar, talk pudrası, enfeksiyonlar vb) böylece çok tehlike faktörü ortaya atılmıştır
İki 1derece akrabada (anne,kızkardeş ) yumurtalık kanseri varsa yumurtalık kanserine yakalanma ihtimali %50 ’dirTek bir 1derece akrabasında yumurtalık kanseri olanlarda tehlike,ailesinde hiç kanser olmayanlara tarafından 24 kat artmaktadır
Evlenmemek, doğum yapmamak, gebe kalmamak veya geç çocuk sahibi elde etmek, çocuğunu emzirmemek riski artırmaktadır
Yumurtlama ilaçları kullanarak kısırlık tedavisi görenlerde riskin arttığını ileri süren çalışmalar vardır
Talk(pudra) kullananlarda daha artı yumurtalık kanseri görüldüğü bildirilmiştir
Doğuştan Olan var olan bir takım kalıtımsal bozukluklarda (46 XY kadın ) 30 ’lu yaşlarda %25 ’e varan yumurtalık kanseri görülmektedir
Birincil gebeliğin genç yaşlarda olması ve emzirme riski azaltır
Doğum kontrol hapı kullanmak ve tüplerin bağlanması riski azaltmaktadır
Over kanserlerinin %5 inin ailesel geçişli olduğu kabul edilmektedir (Lynch 2 sendromu , herediter kolorektal kanser ailesi) Bu hastalarda fazla sayıda organda kanserler (yumurtalık, kalın bağırsak , rahim içi, meme) görülür BRCA1 geni, meme ile birlikte yumurtalık kanserine de yatkınlık sağlar Bu geni taşıyan ABD deki kadınların 50 yaşına değin %67 oranında meme yada over (yumurtalık) kanserine yakalanma riski taşıdığı hesaplanmıştır
KANSER ÖNCÜSÜ HASTALIK :
Çok tipik bir “kanser öncüsü hastalık yoktur Bir Takım yumurtalık kistleri ya da kitleleri tanı konulduğunda (operasyonla) iyi huylu olsalar da sonradan kansere dönüşebilirler Bazı genetik bozukluklar ve ailesel riskler de bu başlık altında değerlendirilebilir Ailesel kanser eğilimi varsa çocuk ricası tamamlandıktan daha sonra yumurtalıklar ameliyatla çıkarılıp kanser gelişme riski azaltılabilir Bu hastalar çocuk doğurma yaşına değin doğum kontrol haplarıyla korunarak riski azaltabilirler
TARAMA:
Aşina etkin bir tarama yöntemi yoktur Jinekolojik muayene , kanda saptama edilen bir takım maddeler (tümör belirteçleri), ultrason, doppler ultrason ile yapılan tarama çalışmaları rahim ağzı kanserlerindeki gibi basit, ucuz ve etkili olamamıştır Bitkiler belirteçleri (CA125, CA199, BHCG,CEA,AlfaFP) taramadan çok kitle tespit edildiğinde bunun iyi veya kötü huylu olduğunu tespit ve tedavinin sonuçlarını izlemekte kullanılmaktadır
TANI:
Jinekolojik muayene,ultrason ile tespit edilen yumurtalık kitleleri, ur belirteçleri ve doppler ölçümlerine de bakılarak (kendiliğinden kaybolmayan kolay kistler dahil) keza tanı keza de tedavi için (endoskopik ya da klasik) ameliyata alınmalıdırlar Ameliyat keza teşhis keza de çare için gereklidir
ÇARE :
Cerrahi
Kemoterapi (ilaç tedavisi)
Radyoterpi şeklindedir
Hastalığın başlangıç aşamasında olduğu (tek bir yumurtalıkta sınırlı iken) ve çocuk ricası olan genç hastalarda , yalnızca o yumurtalık çıkarılarak çocuk sahibi olmaya müsade verilebilir Daha ileri evrelerde, yaşlı ve çocuk isteği olmayan hastalarda rahim, tüpler, yumurtalıklar, eğer bitkiler yayılmışsa bütün yayıldığı odak ya da organlar ve karın lenf bezeleri muhtemel olduğunca az bitki örtüsü bırakacak şekilde çıkarılır Cerrahi tedavi genellikle ilaç tedavisi ve daha az olarak ışın tedavisi ile desteklenir
Herşeye rağmen yumurtalık kanseri en fazla öldüren kanser türüdür 5 yıl sağ kalma şansı % 40 cıvarındadır Hastalık çok erken aşamada yakalandığında %90 ’lara varan sağkalım şansı , fakat hastaların %1015 ’inde elde edilebilmektedir genel olarak ileri aşamalarda teşhis konulduğundan ortalama sağkalım şansı düşüktür *
yumurtalık kanserinin belirtileri
yumurtalık kanseri evreleri
yumurtalık kanseri belirtisi
Over kanseri, kadınlarda görülen bütün kanserlerinin % 4 ’ünü, genital kanserlerin %2025 ini olusturur Kadınların %12 ’sinin hayatının bir döneminde yumurtalık kanserine yakalanacağı hesaplanmıştır En çok öldüren bayan genital kanseridir Tanının çoğunlukla geç konulabilmesi, nedenlerinin bütün bilinmemesi ve yerinde korunma yöntemi gelistirilemediğinden, hastaların %6070 ’ i tedavilere rağmen 5 yıl içinde kaybedilmektedirSon 30 yılda tedavideki gelişmelere rağmen, 5 sene yaşama şansı %38 ’den ama %43 ’e çıkabilmiştir
Hastaların %80 ’i menapozdadır ve daha fazla 60 yaş cıvarında görülür 45 yaştan önce daha eksik ve çocukluk çağında (bütün yumurtalık kanserlerinin %1 ’den daha azı) arada bir görülmektedir
BELİRTİLER:
genellikle sinsi seyreden bir hastalıktır ve özel bulguları yoktur Yumurtalık kanseri olan hastalar %7080 oranında kanser ileri evrelere geldiğinde teşhis alırlar Hastayı hekime getiren şikayet genel olarak karın ağrısı ve karın şişkinliğidir Midebağırsak belirtileri (mesaneye ve barsaklara yaptığı bası nedeniyle sık idrara çıkma, kabızlık,ishal,bulantı, kusma, geğirme, iştahsızlık) genel olarak başka hastalıklara bağlanarak tanı konulamamaktadır ya da geç konulmaktadırAdet düzensizliği, vaginal kanama, nadir olarak büyük bir kistik kitlenin sapı civarda dönmesi ya da yırtılması sonucu şamatacı bir tablo ortaya çıkıp ivedi servislerde tanı konabilir
NIÇIN veya TEHLIKE FAKTÖRLERİ:
Yumurtalık kanserinde genetik ve çevresel (beslenme, ilaçlar, talk pudrası, enfeksiyonlar vb) böylece çok tehlike faktörü ortaya atılmıştır
İki 1derece akrabada (anne,kızkardeş ) yumurtalık kanseri varsa yumurtalık kanserine yakalanma ihtimali %50 ’dirTek bir 1derece akrabasında yumurtalık kanseri olanlarda tehlike,ailesinde hiç kanser olmayanlara tarafından 24 kat artmaktadır
Evlenmemek, doğum yapmamak, gebe kalmamak veya geç çocuk sahibi elde etmek, çocuğunu emzirmemek riski artırmaktadır
Yumurtlama ilaçları kullanarak kısırlık tedavisi görenlerde riskin arttığını ileri süren çalışmalar vardır
Talk(pudra) kullananlarda daha artı yumurtalık kanseri görüldüğü bildirilmiştir
Doğuştan Olan var olan bir takım kalıtımsal bozukluklarda (46 XY kadın ) 30 ’lu yaşlarda %25 ’e varan yumurtalık kanseri görülmektedir
Birincil gebeliğin genç yaşlarda olması ve emzirme riski azaltır
Doğum kontrol hapı kullanmak ve tüplerin bağlanması riski azaltmaktadır
Over kanserlerinin %5 inin ailesel geçişli olduğu kabul edilmektedir (Lynch 2 sendromu , herediter kolorektal kanser ailesi) Bu hastalarda fazla sayıda organda kanserler (yumurtalık, kalın bağırsak , rahim içi, meme) görülür BRCA1 geni, meme ile birlikte yumurtalık kanserine de yatkınlık sağlar Bu geni taşıyan ABD deki kadınların 50 yaşına değin %67 oranında meme yada over (yumurtalık) kanserine yakalanma riski taşıdığı hesaplanmıştır
KANSER ÖNCÜSÜ HASTALIK :
Çok tipik bir “kanser öncüsü hastalık yoktur Bir Takım yumurtalık kistleri ya da kitleleri tanı konulduğunda (operasyonla) iyi huylu olsalar da sonradan kansere dönüşebilirler Bazı genetik bozukluklar ve ailesel riskler de bu başlık altında değerlendirilebilir Ailesel kanser eğilimi varsa çocuk ricası tamamlandıktan daha sonra yumurtalıklar ameliyatla çıkarılıp kanser gelişme riski azaltılabilir Bu hastalar çocuk doğurma yaşına değin doğum kontrol haplarıyla korunarak riski azaltabilirler
TARAMA:
Aşina etkin bir tarama yöntemi yoktur Jinekolojik muayene , kanda saptama edilen bir takım maddeler (tümör belirteçleri), ultrason, doppler ultrason ile yapılan tarama çalışmaları rahim ağzı kanserlerindeki gibi basit, ucuz ve etkili olamamıştır Bitkiler belirteçleri (CA125, CA199, BHCG,CEA,AlfaFP) taramadan çok kitle tespit edildiğinde bunun iyi veya kötü huylu olduğunu tespit ve tedavinin sonuçlarını izlemekte kullanılmaktadır
TANI:
Jinekolojik muayene,ultrason ile tespit edilen yumurtalık kitleleri, ur belirteçleri ve doppler ölçümlerine de bakılarak (kendiliğinden kaybolmayan kolay kistler dahil) keza tanı keza de tedavi için (endoskopik ya da klasik) ameliyata alınmalıdırlar Ameliyat keza teşhis keza de çare için gereklidir
ÇARE :
Cerrahi
Kemoterapi (ilaç tedavisi)
Radyoterpi şeklindedir
Hastalığın başlangıç aşamasında olduğu (tek bir yumurtalıkta sınırlı iken) ve çocuk ricası olan genç hastalarda , yalnızca o yumurtalık çıkarılarak çocuk sahibi olmaya müsade verilebilir Daha ileri evrelerde, yaşlı ve çocuk isteği olmayan hastalarda rahim, tüpler, yumurtalıklar, eğer bitkiler yayılmışsa bütün yayıldığı odak ya da organlar ve karın lenf bezeleri muhtemel olduğunca az bitki örtüsü bırakacak şekilde çıkarılır Cerrahi tedavi genellikle ilaç tedavisi ve daha az olarak ışın tedavisi ile desteklenir
Herşeye rağmen yumurtalık kanseri en fazla öldüren kanser türüdür 5 yıl sağ kalma şansı % 40 cıvarındadır Hastalık çok erken aşamada yakalandığında %90 ’lara varan sağkalım şansı , fakat hastaların %1015 ’inde elde edilebilmektedir genel olarak ileri aşamalarda teşhis konulduğundan ortalama sağkalım şansı düşüktür *