Yumurtalık kistleri çoğu kadının hayatında en az bir kez karşılaştığı bir sağlık sorunudur. Yumurtalık kistleri genellikle belirti vermemektedirler. Jinekolojik muayene esnasında tesadüfen saptanırlar.
Yumurtalık Kisti Nedir?
Yumurtalık kistleri diğer adıyla over kistler, kadın yumurtalıklarında en sık görülen problemlerdendir. Yumurtalık, işlevi itibari ile kist üretebilmektedir ve kistler bu nedenle çoğunlukla işlevsel ve zararsız olmaktadırlar.
Yumurtalık Kisti Türleri
- Fonksiyonel kistler
- Follikül kistler
- Çikolata kistleri
- Dermoid kistler
- Kist adenom
Üreme çağındaki kadınlarda yumurtalıklarda sağda veya solda olmak üzere her ay basit (follikül) kistler oluşmaktadır. Üreme çağında görülen yumurtalık kistleri genellikle iyi huylu olmakta ve iki ay içinde kendiliğinden kaybolma eğilimi göstermektedirler. Kadınlarda ergenlikten menopoza kadarki süreçte basit kist (follikül) oluşumu hormonların kontrolünde olan fizyolojik bir olaydır.
Yumurtalarda sağda ve solda meydana gelen kistlerden biri diğerine göre daha fazla büyüyerek yumurtalama zamanı çatlamakta ve içindeki yumurtayı fallop tüplerine yönlendirmektedir. Follikül kistleri çoğunlukla adet kanamasından 14 gün kadar önce çatlamaktadırlar. Üreme çağında, hipofiz bezinden salgılanan hormonlar folliküllerin erken çatlamasına veya büyümesine neden olabilirler.
Folliküller şu gibi sebeplerle zamanından önce çatlayabilmektedir ;
- Hava değişimi
- Yolculuk
- Stres
- Yorgunluk
- Aşırı spor yapmak
- Kilo alıp vermek
Yumurtalık Kisti Belirtileri Nelerdir?
- Adet düzensizliği
- Şişkinlik hissi
- Kasık ve bel ağrısı
- Cinsel beraberlik esnasında ağrı
- Sık idrara çıkma
Basit kistler için herhangi bir tedavi uygulanması gerekmemektedir. Bunların çoğu yukarıda da belirttiğimiz üzere 2 ay içinde kendiliğinden yok olmaktadırlar.
Üreme çağında görülen basit kistler ultrasonografide siyah yuvarlak top gibi ve ince duvarlı görünürler. Bu kistler genellikle iyi huyludurlar ve takibe takibe alınırlar. İki ayda kaybolmayan kistler hastadan kan vermesi istenerek değerlendirilmelidir.
Ultrasonografide kist duvarları kalınsa, kist homojen değilse veya düzensizse mutlaka ayrıntılı tahliller yapılmalı ve sonuca göre operasyon planlanmalıdır. 5 cm’den büyük olan, hızlı büyüyen, izlem veya doğum kontrol haplarına rağmen devam eden kistler ameliyat edilmelidirler.
Yumurtalık kistleri, nadir durumlarda acil operasyon gerektirmektedir. Bunlar kistlerin patlaması, yırtılması sonucu karın içinde kanama meydana gelmesi veya torsiyon dediğimiz sapı etrafında dönerek kanlanmanın bozulması gibi durumlardır.
