konudan bahsetmek istiyorum: zorbalık. Her yıl milyonlarca insanı doğrudan etkileyen karmaşık ve heterojen bir olgu olarak tanımlanan zorbalık, çağımızın en büyük sorunlarından biridir. Zorbalık, doğrudan sözlü veya fiziksel tacizi içerebileceği gibi isteksiz birini zorla ikna etmek, tehdit ederek ya da manipüle ederek istediklerini yaptırmak gibi daha üstü örtülü yöntemleri de kapsar. Zorbalık eden taraf bir grup ise eylem “mobbing” olarak adlandırılır. Zorbalığı tamamen ortadan kaldıramasak bile alacağımız önlemlerle bu problemin etkilerini en aza indirgemek mümkündür. Bu konudaki karmaşalardan biri de zorbalığın tam olarak ne olduğunu anlamamaktır. Yapılan bir araştırma (Rigby & Griffiths, 2010) öğretmenlerin büyük bir kısmının okulda yapılan zorbalığı (özellikle sosyal dışlanma gibi ilişkisel zorbalıklar) nasıl raporlamaları gerektiğini bilmediklerini, dolayısıyla etkili bir şekilde müdahale edemediklerini göstermiştir. Bunun nedeni zorbalığın daha çok fiziksel olarak algılanmasıdır. Zorbalığın yaygınlığını saptamak güç olmakla birlikte 2013 yılında Ulusal Eğitim İstatistikleri Merkezi tarafından yapılan bir araştırmada 6. ve 12. sınıf aralığında olan öğrencilerin %28’inin zorbalığa maruz kaldığı gözlemlenmiştir.
Araştırmacılar (Olweus, 1993; Craig & Peplar, 1999; Ross, 1998); Zorbalığı önlemeye ilişkin çeşitli stratejiler geliştirmişlerdir:
-
Yetişkinleri durumdan haberdar edin, önleme dahil olmalarını sağlayın. -
Zorbalığın asla kabullenemez olduğunu açıkça ortaya koyun -
Zorbalık/kurban problemlerine ayrılmış bir okul konferansı düzenleyin -
Okul bahçesinde, koridorlarında ve lavabolarında yetişkin kontrolünü ve dikkati arttırın -
Önemsemeye, saygıya ve güvenliğe eğilin -
Başkalarına zarar vermenin sonuçlarına eğilin -
Tüm saldırganlık vakalarının takipçisi olun -
Okul idaresi, öğretmenler, ebeveynler arasındaki iletişimi geliştirin -
Okulda öğrencilerin sorunlarını anlatabilecekleri, önerilerde bulunabilecekleri bir mektup kutusu bulundurun. -
Birlikte öğrenim aktivitelerini gösterin -
Zorbalık gösterene öfke kontrolünde ve empati oluşturmalarında yardımcı olun -
İkili ilişkilerde pozitif olmaya özendirin
Okuldaki öğretmenlerin bir sorumluluğu da zorbalık kurbanlarına yardımdır. Bu yardımlardan bazıları:
-
Eğer biri konuşmak niyeti ile yaklaşmışsa mutlaka dinlenmelidir. Bazen bir kurbanın tüm istediği ve ihtiyacı dinlenilmesidir. -
Durumu araştırdıktan sonra düzeltme maksadıyla zorbalık ile kurban arasına girilebilir. Durum daha kötü olmadan soruna çözüm bulma şansı olabilir. -
Zorbalığın ve kurbanın aileleri bilgilendirilmelidir. Onlarla çözümleri konuşun. Mümkünse birlikte bir toplantı düzenleyin. -
Zorbalık uygulayan öğrenci, ailesi ve öğretmenle konu hakkındaki gelişmeleri takip edin -
Okulda zorbalık tutumlarını ve mağdur güvenliğini takip edin
