Yapılan bir araştırma, Kovid-19'un bilişsel kabiliyetlerde değerli oranda kayba neden olduğunu ortaya koydu.
Independent Türkçe'nin aktardığına göre Imperial College London ve Cambridge Üniversitesi'nden bilim insanları, Ocak-Aralık 2020 periyodunda 12 bin 689’u farklı seviyede Kovid geçirenlerden oluşan 81 bin 337 kişiyi bilişsel kabiliyetlerini ölçmeye yönelik bir dizi sorudan oluşan bir testten geçirdi.
The Lancet mecmuasında yayımlanan bu araştırma, Kovid-19'dan güzelleşenlerin bilişsel kabiliyetlerinin kıymetli düşüşe uğradığını gözler önüne serdi.
Buna nazaran Kovid'i hafif atlatanlar dahil hastalığı geçirenler, zeka testi çözmede hastalık geçirmeyenlere nazaran daha çok zorlandı. Kovid'i ağır geçirenlerde bilişsel kabiliyet kaybı daha büyük oranda oldu.
7 puana varan IQ kaybı
BBC'nin Horizon programı için Büyük Britanya Zeka Testi isimli bir çalışma yürüten araştırmacılar, pandeminin patlak vermesi üzerine bunu Kovid geçirenlerle geçirmeyenler ortasında kıyaslama çalışmasına dönüştürdü.
Kovid'e yakalananların yakalanmayanlara kıyasla zeka testinde daha düşük performans gösterme eğiliminde olduğunu saptayan araştırmacılar, en büyük kaybın akıl yürütme, planlama ve problem çözme gerektiren misyonlarda gözlemlendiğini, bunun uzun süren Kovid'de 'beyin sisi', yoğunlaşmada zorluk, hakikat sözleri bulmada zorlanmanın yaygın görüldüğüne dair evvelki bulgularla dengeli olduğu belirtildi.
Evvelki araştırmalar, Kovid'den güzelleşenlerin büyük bölümünün nöropsikiyatrik ve bilişsel komplikasyonlardan etkilendiğini saptamıştı.
Bilişsel düşük performans seviyesi birebir vakitte hastalığın ne kadar ağır geçirildiğiyle de ilgili. En büyük kayıplar, 7 puana varan IQ kaybıyla hastaneye yatırılıp ventilatöre bağlananlarda gözlendi ki, bu, daha evvel felç geçirmiş ve öğrenme zahmeti bildirenlerde gözlemlenenden bile daha büyük bir oran.
Geri döndürülemez sonuçlar yaratıyor
Bilişsel gerileme ile hastalandıktan sonra geçen vakit ortasındaki bağı da inceleyen bilim insanlarının bu iki etken ortasında hiçbir bağ bulamaması Kovid'in geri döndürülemez sonuçlar yarattığı formunda yorumlandı.
Yalnızca 275 iştirakçiden oluşan küçük bir alt küme, hem Kovid'e yakalanmadan evvel hem de yakaladıktan sonra kelam konusu zeka testinden geçse de, araştırmada çoğunlukla kesitsel bir metodoloji kullanılması, neden-sonuç hakkında kesin sonuçlar çıkarma yeteneğini sınırladı.
Lakin geniş çaplı ve sosyoekonomik açıdan çeşitlilik arz eden örneklem, araştırmacıların evvelce var olan şartlar da dahil olmak üzere geniş çeşitlilikteki potansiyel olarak ortak değişkenleri denetim etmesine müsaade verdi.