Delta varyantı korkutuyor! Aşılamada belirli etaba gelen ülkelerde varyantın baskın hale gelmesi, 80’den fazla ülkede görülmesi salgında ‘dördüncü dalga’ telaşına yol açarken, Türkiye’de durum ne? Sinovac ve BioNTech aşılarının bu varyanta karşı koruyuculuğu var mı? TÜSAD Lideri, İzmir Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Berna Kömürcüoğlu, 7 soruda Delta Varyantı ile ilgili merak edilenlere karşılık verdi.
1. Delta varyantı yeni mi bulundu?
Hürriyet gazetesinden Fulya Soybaş'ın sorularını yanıtlayan Doç. Dr. Berna Kömürcüoğlu, Delta varyantının yeni olmadığını, varyantlara Yunan harflerinin verildiğini belirtti. Kömürcüoğlu, "Biz Delta varyantını aslında Hindistan varyantı olarak biliyoruz ama 1 Haziran prestijiyle Dünya Sıhhat Örgütü değişikliğe gitti ve varyant isimlerini Yunan alfabesinden harflerle değiştirdi. İngiliz varyantı Alpha, Güney Afrika varyantı Beta, Brezilya varyantı Gama, Hindistan varyantı ise Delta olarak anılıyor artık" dedi.
2. Delta varyantı daha mı bulaşıcı?
Delta varyantının ‘çift mutasyonlu’ olduğunu vurgulayan Kömürcüoğlu, "Yani 2 mutasyonlu virüs birleşiyor (California mutasyonu üzerine spike proteinin yapısını değiştirmesi ile) üçüncü, muhteşem bulaşıcı yeni bir mutasyon oluşuyor. Bu yeni mutasyonun antikordan kaçabilme özelliği var. Aşı aktifliğinin bu virüs için daha düşük olduğunu gösteren datalar geliyor. Bir araştırmaya nazaran Delta varyantı Alfa’ya kıyasla yüzde 60 oranında daha bulaşıcı" dedi.
Doç. Dr. Berna Kömürcüoğlu'nun Delta varyantı ile ilgili sorulara verdiği karşılıklar şöyle:
3. Belirtiler neler, farklılıkları var mı?
Mide, baş ve boğaz ağrısı, bulantı, ishal, kusma, yüksek ateş, burun akıntısı ile kendini gösteriyor. Gençlerde ağır bir soğuk algınlığı şeklinde ortaya çıkıyor. Koronavirüste görmeye alıştığımız tat ve koku almada kayıpların ise daha geride kaldığı biliniyor.
4. Delta varyantı ülkemizdeki aşılardan kurtulabilir mi?
Maalesef Sinovac ile ilgili elimizde çok bilgi yok. Singapur’dan gelen kimi datalara nazaran aşı Delta virüse karşı 25’te 1 tesirli üzere. Pfizer-BioNTech aşısı en tesirli olanı üzere... Birinci dozdan sonra hastaneye yatmaya karşı yüzde 94, iki dozdan sonra hastaneye yatmaya karşı yüzde 96 tesirli olan aşının, Delta varyantına karşı ise bir dozdan sonra yüzde 36, iki dozdan sonra yüzde 88 tesirli olduğu tespit edildi. Türkiye’de sıhhat çalışanları biliyorsunuz ocak ayında Sinovac ile aşılandı, 3. doz vakti geldi. O nedenle tüm varyantlara karşı daha tesirli olduğu gözlemlenen BioNTech ile bir ‘pekiştirme’ dozunun daha uygun olacağı söylenebilir.
5. Tek kurtarıcı aşı mı?
Yanlışsız. Aşılar tek kurtarıcımız şu an için. Rusya alarm verdi; oluşan yeni olayların yüzde 90’ının Delta varyantı olduğu bildirildi. Hem komşuyuz hem de yaz geldi malumunuz. Rusya’dan fazlaca turist gelecek. Bu da varyantın Türkiye’ye yayılabileceği manasına geliyor. Buna karşı kesinlikle tedbir alınmalı. Aşılama şu an çok yeterli gidiyor. Bu süratle devam edip, yüzde 70’leri geçersek, Avrupa’nın da korktuğu 4. dalgadan halkımızı korumakta başarılı oluruz.
6. Salgında 4. dalga mı?
Dünya genelinde korkulan bu maalesef. İngiltere olağanlaşmayı 1 ay daha erteledi. Yasakları kaldırmıyor. Vakalarda son bir haftada yüzde 79’luk artış olduğu belirtiliyor. Fransa, İngiltere’den gelecek olanlara karantina uygulanması kararı aldı. Olay sayılarında rekor bir artışın kaydedildiği Moskova’da an prestijiyle 9 bin 120 Covid-19 hadisesi görüldü. Delta varyantı nedeniyle hadise sayıları son haftalarda 3’e katlandı. Biz de sonbahar ile viral enfeksiyon devrine gireceğiz. O vakte kadar aşılamaları tamamlayabilir, toplumsal bağışıklık oranlarını yakalayabilirsek en az hasarla bunu atlatabiliriz. Umuyorum, bu süratle gidersek, ülkemizde 4. piki görmeyiz ya da tahminen çok küçük bir artış ile bu güçlü süreci tamamlarız.
7. Aşıdan sonra kendimizi korumak için ne yapmalıyız?
1,5 metre uzaklık, el yıkama, maske takma ve havalandırma gibi kurallara motamot devam etmek gerekiyor. Unutmayın ki aşılı olsanız dahi virüs alabilir, hastalığı hafif semptomlarla geçirebilirsiniz. Az da olsa bulaştırıcı olma ihtimaliniz de var. Ayrıca aşı olmayan, yaygın genç nüfus var. Hele de bizde başka ülkelerden de fazla. Kuralları hiçe saymak için çok erken. Yüzde 70 üzeri toplumsal bağışıklık olacak ki tahminen o vakit maske-mesafe-hijyeni bırakacağız... Şimdi o evreye gelmedik! Tekrar erken bir formda gevşedik! Kendimizi ve yakınlarımızı korumak istiyorsak bunlara dikkat etmek şart! Yayılmanın durdurulması için varyantın olduğu bölgelere seyahat etmekten de kaçınılmalı.