Geçmişte kâr eden fabrikaları çalıştırılmayan özelleştirme kapsamındaki Türkeşeker’in yıllık ziyanı 1 milyar TL daha artarak 4,6 milyar TL oldu.
Birgün'den Nurcan Gökdemir'in haberine nazaran, uzun yıllar kâr eden lakin son yıllarda çalıştırılmadığı için kurumun üzerinde yük olan şeker fabrikalarının sayısı arttıkça kurumun ziyanı da dev boyutlara ulaşıyor. Bir yılda ortaya çıkan yaklaşık 1 milyar TL’lik ziyanla kurumun toplam ziyanı 4,6 milyar TL oldu.
Faaliyet raporu açıklandı
Türkşeker’in 2020 yılı faaliyetlerine ait raporu açıklandı. Buna nazaran Mücahit Alkan’ın genel müdürlüğünü yaptığı kurum 2020’de de ziyan etti. Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. ve bağlı iştirakleri, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 20 Aralık 2000 tarihli kararıyla özelleştirme kapsamına alındı. 2007 yılında tüm kamu paylarının özelleştirme programına alınmasıyla kurum, Özelleştirme Yönetimi Başkanlığı’na bağlandı. Özelleştirme Yüksek Heyeti, özelleştirme süreçlerini daima erteledi ve özelleştirme süreçlerinin tamamlanmasının 31 Aralık 2023’e kadar uzatılmasına karar verildi.
Uzun müddet devredilemedi
Özelleştirmede kurumun değerli taşınmazları, kâr eden fabrikaları çoklukla pazarlık metoduyla özelleştirildi.
Tartışmalı ihalelerden kimileri yargı konusu da oldu, yöre halkı ve sendikaların müracaatları birtakım kararların iptalini sağladı. İhaleleri alanların yükümlülüklerini yerine getirmemeleri sonucu da tamamlanamayan evre süreçleri oldu. Uzayıp giden bu süreçte fabrikalarda çarklar da dönmedi. Özelleştirme Yönetimi Başkanlığı kararı ile Sümer Holding A.Ş.’ye devredilen Bor, Ereğli ve Ilgın Şeker Fabrikaları, Danıştay İdari Kurulu’nun 2007’de yürütmeyi durdurma kararı alması üzerine Türkşeker’e devredildi.
2011’de ihaleye çıkarılan Malatya, Erzincan, Elazığ, Elbistan, Kastamonu, Kırşehir, Turhal, Yozgat, Çorum, Çarşamba Şeker Fabrikaları’nın satış süreci Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun kararı ile iptal edildi.
2018’de Afyon, Alpullu, Bor, Burdur, Çorum, Elbistan, Erzincan, Erzurum, Ilgın, Kastamonu, Kırşehir, Muş, Turhal ve Yozgat şeker fabrikalarının özelleştirilmesi için ihale süreci başlatıldı. Teklif verilmeyen Kastamonu Şeker Fabrikası dışında Afyon, Alpullu, Bor, Burdur, Çorum, Elbistan, Erzincan, Erzurum, Ilgın, Kırşehir, Muş, Turhal ve Yozgat şeker fabrikalarının pazarlık görüşmeleri tamamlandı. Bu fabrikalardan Afyon, Alpullu, Bor, Çorum, Elbistan, Erzincan, Erzurum, Kırşehir, Muş ve Turhal’ın evre süreçleri tamamlandı. Burdur, Yozgat ve Ilgın şeker fabrikalarının satışı ise Cumhurbaşkanlığı kararıyla iptal edildi. Bölüm süreçlerinden 3,4 milyar TL elde edildi.
Ziyan büyüdü
Yılan öyküsüne dönen özelleştirmeler sonucunda çok sayıda fabrika üretim yapamaz hale geldi, çalışan sayısı azaldı.
2009 yılındaki ziyanı 8,8 milyon TL olan kurum, 2013’te 251 milyon TL, 2014’te 197 milyon TL, 2015’te 100 milyon TL, 2016’da 76 milyon TL, 2017’de 358 milyon TL ziyan etti. Türkşeker’in 2018’de açıkladığı ziyan 1 milyar 354 milyon liraya fırladı. 2019’da bir ölçü gerileyerek 968 milyon liraya düşen yıllık ziyan 2020’de 969 milyon lira oldu. Geçmiş yıllardakilerle birlikte kurumun toplam ziyanı 4 milyar 636 milyon liraya çıktı.
Borç 2.5 milyar TL'ye çıktı
2019 sonu prestijiyle 3,1 milyar TL olan mali borçlar 4,6 milyar TL’ye, 1,7 milyar TL olan ticari borçlar 2,5 milyar TL’ye çıktı.