Hepimiz biliyoruz ki kendine inanan ve başaracak gücü kendinde bulan insanlar daha cesur, denemeye hazır ve dolayısıyla daha üretken olurlar. Kişinin cesaretini, üretkenliğini ve hatta mutluluğunu etkileyen en önemli faktörlerden biri de ‘olumlu benlik algısıdır’.
Kişinin benlik saygısının olumlu bir şekilde oluşmasını etkileyen birçok etmen vardır. Benlik oluşumunun temelinin atıldığı çocukluk yılları ise bizler için önemlidir.
Çocuklarda bu imaj anne ve babasının etkisi ile gelişmeye başlar. Anne/babanın desteklediği ve ilgi gösterdiği çocuklar olumlu benlik saygısı geliştirebilirler.
Peki, olumlu benlik algısına sahip çocuklar nasıl yetiştiririz?
Çocuğunuza Seçim Hakkı Verin: Sizin tarafınızdan önceden belirlenmiş makul seçimler sunmanız onları güçlendirmiş hissettirir. Örneğin, kahvaltıda çocuğunuza yumurta veya krep seçeneği sunabilirsiniz. Küçük yaşta seçimler yapmayı deneyimlemek çocuğunuzu büyüdükçe karşılaşacağı daha zor seçimlere hazırlamaya yardımcı olacaktır.
Her Şeyi Onun Yerine Yapmayın: Sabırlı olun ve yapabileceği işleri onun halletmesine izin verin. Örneğin, okul öncesi çocuğunuzu giydirmek daha hızlı ve daha kolay olabilir ancak bunu çocuğunuzun yapmasına izin vermek yeni beceriler kazanmasına yardımcı olur. Erken çocukluk döneminde yeni zorluklarla ne kadar çok karşılaşırsa, o kadar yetkin ve kendinden emin olur.
Her Zaman Hata Yapma Şansı Olduğunu Hatırlatın: Kimsenin mükemmel olmadığını aktarmalı ve kimsenin de ondan mükemmel olmasını beklemediğini bilmeli. Çocukların hatalarına tepki verme şekliniz onların kendilerine vereceği tepkiyi de şekillendirir. Gerektiğinde kendine şefkat gösterebileceğini hissettirmelisiniz.
Yersiz ve Abartılı Övgüden Kaçının: Çocuklar samimiyetsiz ve temelinde doğruluk payı bulunmayan övgü tespitinde ustadır. Çocuğunuzu cesaretlendirmek için sık sık övebilirsiniz ancak bunu yapma yolunuza dikkat etmelisiniz. Örneğin, çocuğunuzun çizdiği resme ‘Vay canına! Dünyadaki en iyi ressam sensin’ ile övmek yerine ‘Hmm.. sarı rengi ağırlıklı kullanmayı tercih etmişsin, bu hoş görünüyor. Ayrıca babanın sakallarını da çizmeyi unutmamışsın. Bütün ailemizi bu şekilde çizmeni seviyorum.’ diyerek çizdiği resimden fark ettiğiniz detayları vurgulamak daha yerinde bir övgü olacaktır.
Başkaları İle Karşılaştırmayın: Her çocuk biriciktir ve kendine ait özellikleri vardır. Kardeşiyle veya bir başkası ile yapacağınız karşılaştırmalar kendini değersiz hissetmesine sebep olabilir.
Sevgili Ebeveynler, olumlu bir benlik algısı, çocuğunuza verebileceğiniz en büyük hediyelerden biridir. Benlik saygısı yüksek olan çocuklar kendilerini sevdiklerini ve sevildiklerini hisseder ve daha mutlu bireyler olurlar. Kendilerine olan bu saygı ve inançları onları daha üretken ve yaratıcı insanlar olmaya yönlendirir.