Komplo teorileri, basitçe, bir küme insanın olayları yahut durumları asıl mantığı dışında açıklamasıdır. Hususları farklı olsa da her komplo teorisinin ortak özellikleri var. Örneği tüm dünya ülkelerini ve liderlerini parmağında oynatan İlluminati isimli şeytani örgüt üzerinden verelim. Birinci olarak, komplo teorilerinde karşı çıkanların hareketleri ve gayeleri yasa dışı ve tehdit edici olur. İlluminati komplosunda olduğu üzere; hepimizin beyninin müziklerle yıkandığı ve dünya nüfusunun bu halde denetim edildiği savunulur.
Komplo teorilerinin ikinci ortak noktası da teorinin merkezinde yer alan örgütün ya da olayların kapalı yürütüldüğü kanısıdır. Halbuki dünya nüfusunu yönlendiren hakim fikirler, kapalı zımnî değil; sinema sinemaları, diziler, reklamlar ve toplumsal medya ortamında açık açık yönlendirilebilir. Lakin bu yönlendirmeyi zımnî örgütler değil, çoğunlukla bir şeyler tüketmenizi isteyen şirketler yapar.
Tanınan komplo teorileri:
- "Deprem makinesi HAARP ile yapay zelzeleler oluşturuluyor"
- "Masonlar kapalı bir örgüttür, vahşice ayinler yapar"
- "Bermuda Şeytan Üçgeni uçakları ve gemileri yutuyor"
- "Mısır Piramitlerini uzaylılar yaptı"
- "Hitler ölmedi; Güney Amerika'ya hatta Ay’a kaçtı"
- "İnsanlar hiç Ay’a gitmedi"
- "Koronavirüs aslında yok"
Yanlış: HAARP teknolojisini kullanarak Amerika yeryüzünde istediği vakit sarsıntılar ve öbür doğal afetleri tetikleyebilir. Ayrıyeten Amerika HAARP ile kitleler üzerinde zihin denetim deneyleri de yapmakta.
Hakikat: Yüksek Frekanslı Etkin Auroral Araştırma Programı’nın kısaltması olan HAARP, dünyayı saran, dünya yüzeyinin 50 ila 400 mil üstünde, uzayın tam kenarında bulunan iyonosfer katmanının özelliklerini ve davranışını incelemeyi amaçlayan bilimsel bir çalışmadır. HAARP bu araştırmaların incelenmesi için dünyanın en yüksek güçlü ve yüksek frekanslı vericisidir.
2010 yılında gerçekleşen Haiti zelzelesinden de sorumlu tutulduktan sonra HAARP'ta çalışan bilim insanları bir açıklama yapmak zorunda kalmıştı. Kullandıkları araçların komploda olduğu üzere değil, "iyonosferde biriken doğal güç ölçüsünden çok altında bir güç birikimine sebep olduğunu" ve "böyle bir gücün bahsedilen zelzelelere ve hava durumu değişikliklerine sebep olmayacağını" açıkladılar.
HAARP’ı işleten Alaska Fairbanks Üniversitesi Jeofizik Enstitüsü müdür Bob McCoy “Bu bir silah değil ve olamaz. Yüksek frekanslı radyoların çalışma formu, atmosferin bu sinyallere şeffaf olmasıdır. Bunu 10 kat büyütüp deneseydik, tekrar de havayı etkileyemezdik. Zihin mi? Zihindeki elektrik sinyalleri çok düşük frekanstır. HAARP çok büyük frekanstır, dalgalar metre uzunluğundadır" açıklamasını yaptı. Komplo teorileri üzerine HAARP kapılarına herkese açmış olmasına karşın, bu teorilere hala inanan binlerce insan mevcut.
- Kaynaklar: HAARP (Evet, HAARP'ın resmi internet sitesi), Britannica, Associated Press
Yanlış: Masonlar yaptıkları ayinlerde canlılara ziyan verip hatta öldürüp onların kanlarını içerler. Ayrıyeten İlluminati de masonların kurduğu bir örgüttür.
Gerçek: Masonluk, TDK'da yer alan tanıma nazaran "Birtakım kardeşlik unsurlarını benimseyen, birbirlerini parola ve işaretlerle tanıyan, loca denilen kısımlara ayrılan kimselerden heyeti dernek" manasına geliyor. Bu derneklerin üyelerine de mason ismi veriliyor. Yani "masonluk" kendi başına bir örgütü değil, vazifesi tanımlıyor. Tarihi kökenlerine bakıldığında İngiliz İmparatorluğu’nun ilerlemesiyle yayıldığı görülen masonluk, faaliyetleri yürüten dernek ya da vakıfların saklılık unsurları nedeniyle birçok komplo teorisi ile bir ortada anılıyor. Masonlar, üyesi oldukları dernek ya da toplulukların “gizli bir topluluk” olmadığını; fakat faaliyetlerin yahut planlamalarının yalnızca üyelerine açık olduğunu söylüyorlar. Üyelerin ise aslında mason olduklarını saklamak üzere bir sorumlulukları yok.
Türkiye'de faaliyet yürüten Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Locası'nın resmi internet sitesinde bu topluluğun "bilgi ve kardeşlik üzerine kurulu" olduğu söyleniyor. Ayrıyeten "başkalarına yardım etme isteğinin, şahsî gelişimin doğal bir yan ürünü" olduğunu savunuluyor. Nispeten güçlü ve varlıklı insanlardan oluşan masonlar; ulusal ve lokal hayır kurumlarına her gün 2 milyon doların üzerinde bağış yapıyor. Ülkemizde faaliyet gösteren Rotary, Rotaract, Lions üzere kulüpler, masonluk faaliyetlerinin yürütüldüğü öbür dernek, vakıf ya da yapılanmalar olarak gösterilebilir. Kısaca komplolarda bahsi geçen "masonluk" tarifi; ulaşılabilen resmi kaynaklarla doğrulanan bir tarif değil. Alışılmış internetin dehlizlerinde gizli olan, komplolara kaynaklık eden çeşitli imgelerin kaynağını ve tespit etmek çok güç.
- Kaynaklar: Britannica, Mason.org.tr, TDK
Yanlış: Bermuda Şeytan Üçgeni uçakları, gemileri ve insanları yutan bir yapıya sahip ve üzerinden geçen her şey yok oluyor.
Yanlışsız: Her gün dünyanın her yerinde hava yahut deniz kazaları meydana geliyor.
Miami, Bermuda ve Porto Riko’nun ortasında kalan ve "Bermuda Şeytan Üçgeni" olarak anılan bölge, birçok teoriye konut sahipliği yapıyor. Aslında insanların her gün olaysız bir biçimde gezindiği bir bölge olan Bermuda Şeytan Üçgeni’nde kaybolan gemi ve uçakların uzaylılar tarafından kaçırıldığı, Atlantis kıtasına bağlı bir portaldan geçtiği, çeşitli girdaplarla öbür boyutlara ulaştığı üzere bilgiler teorilerin temelini oluşturuyor.
Fırtınalar, resifler ve Gulf (Körfez) Akıntısı nedeniyle zorlayıcı kaidelere konut sahipliği yapan bu bölge, denizcilik ve öbür ulaşımlar için zorluklara neden oluyor. Denizcilik sigortası şirketi Lloyd’s of London; Bermuda Üçgeni'ni bilhassa tehlikeli bir yer olarak tanımıyor. Bölge ile ilgili Amerika Kıyı Güvenliği'nin yaptığı açıklama ise şu biçimde: “Yıllar içinde bölgede meydana gelen birçok uçak ve gemi kayıplarının gözden geçirilmesinde, zayiatın fizikî nedenlerden öteki rastgele bir şeyin sonucu olduğunu gösteren hiçbir şey keşfedilmedi. Hiçbir harikulâde etken tespit edilmedi."
Kaynaklar: Britannica, History, USA National Ocean Service
"Mısır Piramitlerini uzaylılar yaptı"
Yanlış: Mısır'daki piramitlerin uzaylılar tarafından taşların kaldırılmasını sağlayan teknolojik aletlerle yada büyülerle yapıldı. Uzaylıların getirdiği teknolojiler olmasa piramitlerin hiçbir yapılamazdı.
Yanlışsız: Mısır'daki piramitlerin uzaylılar tarafından yapıldığı teorisi oryantalizmden diğer bir şey değildir. Bilmeyenler için: oryantalizm; gelişmiş ülkelerin, kendilerine nispeten gelişmemiş ülkeler ve potansiyellerini aşağılamak üzerine kurulmuş bir niyet sistemidir. Batıda hiçbir ülkede görülmeyen bu devasa yapıların, gelişmiş ülkelere nazaran Antik Mısır’da yaşayan beşerler tarafından inşa edilmesi imkansızdır.
Mısır’da yer alan 3 büyük piramit; uzaylılar tarafından inşa edilmediği üzere köleler tarafından da inşa edilmedi. Mısır’ın doğu çölünde bulunan bir kaya ocağı olan Hatnub’da, İngiliz ve Fransızlardan oluşan bir takım, son derece teknolojik başarılara işaret eden, tabana oyulmuş bir rampa buldu. Rampa epeyce dikti ve her iki tarafından merdivenlerle çevrilmişti. Yapılan çalışmalarda bu tıp bir sistemin daha evvel keşfedilmediği ve hatta bu rampanın 4,500 yıl öncesine dayandığı açıklandı. Bu piramitlerin üretiminden 500 yıl öncesi demek. Birden fazla Mısırbilimci, Mısırlıların piramitleri inşa etmek için rampa sistemleri kullandığını düşünüyor. İnşasında ne kadar beşere ve insan gücüne gereksinim duyulmadığını bilmediğimiz bu devasa yapılar, büyük rampalar sayesinde inşa edildiler.
Kaynaklar: Discovery, History, IEEE
"Hitler ölmedi; Güney Amerika'ya hatta Ay’a kaçtı"
Yanlış: Hitler savaş sırasında mağlup olacağını ve yaptıklarının sonuçlarına katlanacağını düşündüğünden ötürü Güney Amerika'ya kaçtı. Hatta birtakım iddalara nazaran kendisi ileri Nazi teknolojilerine sahip özel uzay araçlarını kullanarak Ay’a kaçtı. Hitler’in hala Ay’daki üssünde ya da Güney Amerika’da yaşadığını savunan beşerler var.
Gerçek: Fransız bilim insanları, Adolf Hitler’in siyanür içip kendi başına sıkarak intihar ettikten sonra 1945’te öldüğünü kanıtlamak için dişlerinin modüllerini tahlil ettiler. Mayıs 2018’de European Journal of Internal Medicine’de yayınlanan araştırma, diktatörün dişleri ve kafatasının bilimsel tahlili yoluyla Adolf Hitler'in vefatıyla ilgili komplo teorilerine son vermiş oldu. Baş araştırma müellifi Philippe Charlier AFP'ye, "Çalışmamız Hitler'in 1945'te öldüğünü kanıtlıyor" dedi. "Dişler gerçek, kuşku yok."
"İnsanlar hiç Ay’a gitmedi"
Yanlış: ABD'nin 1969 yılında Ay'a insan gönderdiği Apollo 11 vazifesi; Soğuk Savaş nedeniyle uzay rekabetine girdiği SSCB'ye prestij kaybettirmek için uydurulan bir yalandı. Aslında beşerler, yani dolaylı olarak beşerler hiç aya gitmedi.
Gerçek: 1969 yılında Neil Armstrong ve Buzz Aldrin’i aya çıkarmak için tam 400.000 NASA çalışanına gereksinim duyuldu. Ortalarında Türk bilim insanlarının da bulunduğu bu büyük bilim ordusuna karşı, insanların Ay'a hiç gitmediğini savunan komplo teorileri, genelde bilim zıddı şahıslardan çıkıyor. ABD'li gazeteci muharrir Bill Kaysing'in birinci kere ortaya attığı ters argümanlar; Ay'dan gelen fotoğraflarda "bayrağın hiç dalgalanmaması gibi" çıkarımları temel alıyor. Bu çıkarımın en büyük desteği ise Ay'da bir atmosferin, dolayısı ile bayrağın dalgalanmasını sağlayacak bir hava akışının olmaması. Başka argümanlardan birisi de Ay'da çekilen fotoğraflarda hiç yıldızın görülmemesi.
Bu komplonun neden safsata olduğuna dair açıklamalar için sizi aşağıdaki içeriklerimize davet ediyoruz:
"Koronavirüs aslında yok"
Yanlış: Koronavirüs diye bir şey yok. Varsa da dış ülkelerin aşıdan ve maskelerden para kazanmak; öteki ülkeleri denetim altında tutmak uğruna dünyaya saldıkları bir hastalık.
Yanlışsız: Malesef koronavirüs diye bir virüs var, ve yeni keşfedilmedi. Hatta koronavirüs yalnızca bir tıp değil, bir virüs ailesine verilen genel isim. Nasıl tek bir bakteri tipi yoksa, fakat kolay kolay tanımlamak için hepsine bakteri diyorsak; koronavirüs de misal bir halde bir virüs kümesini tanımlıyor. 2020'nin son günlerinde başlayıp bir yılda milyonlarca can alan salgına neden koronavirüse ise SARS-Cov-2 ismi veriliyor. Koronavirüsün başka cinsleri 2002'de MERS, 2003'te SARS salgınlarına neden olmuş, lakin bu salgınlar günümüzdeki kadar tesirli olmadan önlenebilmişti. SARS-Cov-2'nin neden olduğu Covid-19 salgını ise cinsimizin karşılaştığı en ölümcül koronavirüs salgını oldu.
Covid-19 hastatığına neden olan SARS-Cov-2 ismi verilen koronavirüs tipi, soğuk algınlığında da görülebilen birtakım tesirlere sahip. Bu nedenle neredeyse her kış atlattığımız griple karıştırılabiliyor. Belirtilerinin şahıstan bireye değiştiği koronavirüs malesef bildiğimiz grip kadar temiz değil. Dünyadaki yıllık bilgilere bakarak COVID-19’un, grip kadar ölümcül olmadığını söyleyebiliriz ancak gripten çok daha bulaşıcı olduğu kesin.
COVID-19’un insan üretimi bir virüs olduğuna dair rastgele bir delil şimdi elde edilmedi. Her ne kadar eski Amerikan lideri Trump’ın danışmanı Steve Bannon tarafından kurulan kümenin, koronavirüsün kasıtlı olarak bir Çin laboratuvarında yapıldığı tez edilse de aksi kanıtlandı. Bilim insanları, virüsün genetik dizisinin ve SARS ile olan benzerliğinin, virüsün bir laboratuvarda üretilmiş olmadığını kanıtladığını defalrda söylediler. 2020 yılının Mart ayında yayınlanan bir “SARS-CoV-2’nin Proksimal Kökeni” isimli makalede, virüsün gen dizilimini inceleyen bilim insanları, virüsün doğal süreçlerden kaynaklandığı sonucuna vardılar.
Kaynaklar: Sıhhat Bakanlığı, Live Science, Nature
Böylelikle dünya üzerinde en çok inanılan komplo teorileri listemizin sonuna geldik. Pekala ya siz okuyucularımız her bir komplo teorisi üzerine daha ayrıntılı içerikler görmek ister misiniz? Şayet istiyorsanız hangi teoriden başlayalım. Yorumlar kısmında fikirlerinizi bekliyoruz.
İçeriğin Kapak Görseli: Brian Britigan, POLITICO
