Yıldırım nasıl oluşur ve düşer
Yıldırımlar, atmosferde meydana gelen ani elektrik boşalmalarıdır. Bazen bir bulutun içerisinde, bazen bulutların arasında, bazense bulutlarla yeryüzü arasında yıldırımlar meydana gelir. Dünya’da büyük çoğunluğu karalar üzerinde, her saniye yaklaşık 40-50, her yıl yaklaşık 1,4 milyar kez yıldırım görülür. Yeryüzünün en çok yıldırım meydana gelen bölgesi Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin doğusunda yer alan Kifuka isimli küçük bir köydür. Bu köyün civarındaki her bir kilometrekareye yılda ortalama 158 yıldırım düşer. Her ne kadar yüzyıllardır bilimsel çalışmalara konu olsa da yıldırımların neden ve nasıl oluştuğu hâlâ tam olarak anlaşılabilmiş değil. Bir elektrik boşalmasının meydana gelmesi için aralarında elektrik potansiyel farkı olan iki bölge ve bu bölgeleri birbirinden ayıran elektrik direnci yüksek bir ortam gerekir.
Yıldırımlar da gök gürültülü fırtınalar sırasında bulutların çeşitli bölgeleri arasında potansiyel farkı oluşmasının sonucudur. Atmosfer, elektrik yüklerinin serbestçe hareket etmesini ve bu potansiyel farkının sıfırlanmasını
engelleyen ortam görevi görür. Bugün elektrik yüklerinin hangi süreçlerle birbirinden ayrıldığı ve yıldırımların oluşmasına sebep olan ilk kıvılcımı neyin çaktığı tam olarak açıklanamıyor.
Yıldırımlar Nasıl Oluşur Kısaca
Bulutların içinde ve bulutların arasında meydana gelen yıldırımlar, bulutlarla yeryüzü arasında meydana gelen yıldırımlara göre daha yaygındır. Ancak bu yıldırımlar hakkındaki bilgilerimiz hayli sınırlı. Bu durumun en önemli sebebi bulutların içerisindeki fiziksel koşullar hakkında ölçüm yapmanın zorluğu. Bulutlarla yeryüzü arasında meydana gelen yıldırımlar, her ne kadar yıldırımların sadece %25’ini oluştursa da bu yıldırımlar hakkındaki bilgilerimiz daha fazla. Çünkü yeryüzündeki bilimsel cihazlar kullanılarak bu yıldırımların meydana geldiği sıradaki fiziksel koşullar hakkında ölçüm yapılabiliyor.
Bulutlarla yeryüzü arasında meydana gelen yıldırımlar, tüm yıldırımlar arasında canlıların yaşamı için en tehlikeli Yıldırımlar Nasıl Oluşur Kısacaolanlarıdır. Bu yıldırımlar sırasında uzunluğu beş kilometreye varan plazma kanalları oluşur. Bu iletken kanal boyunca hareket eden elektrik akımı potansiyel farkı sıfırlanana kadar devam eder. Yıldırım çarpan cisimler büyük bir ısıya maruz kalır. Öyle ki bir ağacın içinden geçen yıldırım ağacın reçinesinin buharlaşmasına ve gövdesinin yanmasına sebep olabilir. Toprağa düşen yıldırımlarsa, bazen toprağın erimesiyle ve fulgurit olarak adlandırılan boru biçimli camsı maddelerin oluşmasıyla sonuçlanır. Yıldırım çarpan insanların yaklaşık %90’ı hayatta kalmayı başarsa da, bu insanların iç organlarında ve sinir sistemlerinde büyük hasar oluşur.
Yıldırımların azot döngüsünde önemli bir rolü vardır. Havadaki azot gazının oksitlenmesini ve böylece nitratların oluşmasını sağlarlar. Yağmurlar sayesinde yeryüzüne inen bu nitratlar, bitkilerin ve diğer organizmaların büyümesine yardımcı olan gübre görevi görür. Güneş Sistemi’ndeki diğer gezegenlerin atmosferlerinde de yıldırımlar meydana gelir.
Yıldırımlar, atmosferde meydana gelen ani elektrik boşalmalarıdır. Bazen bir bulutun içerisinde, bazen bulutların arasında, bazense bulutlarla yeryüzü arasında yıldırımlar meydana gelir. Dünya’da büyük çoğunluğu karalar üzerinde, her saniye yaklaşık 40-50, her yıl yaklaşık 1,4 milyar kez yıldırım görülür. Yeryüzünün en çok yıldırım meydana gelen bölgesi Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin doğusunda yer alan Kifuka isimli küçük bir köydür. Bu köyün civarındaki her bir kilometrekareye yılda ortalama 158 yıldırım düşer. Her ne kadar yüzyıllardır bilimsel çalışmalara konu olsa da yıldırımların neden ve nasıl oluştuğu hâlâ tam olarak anlaşılabilmiş değil. Bir elektrik boşalmasının meydana gelmesi için aralarında elektrik potansiyel farkı olan iki bölge ve bu bölgeleri birbirinden ayıran elektrik direnci yüksek bir ortam gerekir.
Yıldırımlar da gök gürültülü fırtınalar sırasında bulutların çeşitli bölgeleri arasında potansiyel farkı oluşmasının sonucudur. Atmosfer, elektrik yüklerinin serbestçe hareket etmesini ve bu potansiyel farkının sıfırlanmasını
engelleyen ortam görevi görür. Bugün elektrik yüklerinin hangi süreçlerle birbirinden ayrıldığı ve yıldırımların oluşmasına sebep olan ilk kıvılcımı neyin çaktığı tam olarak açıklanamıyor.
Yıldırımlar Nasıl Oluşur Kısaca
Bulutların içinde ve bulutların arasında meydana gelen yıldırımlar, bulutlarla yeryüzü arasında meydana gelen yıldırımlara göre daha yaygındır. Ancak bu yıldırımlar hakkındaki bilgilerimiz hayli sınırlı. Bu durumun en önemli sebebi bulutların içerisindeki fiziksel koşullar hakkında ölçüm yapmanın zorluğu. Bulutlarla yeryüzü arasında meydana gelen yıldırımlar, her ne kadar yıldırımların sadece %25’ini oluştursa da bu yıldırımlar hakkındaki bilgilerimiz daha fazla. Çünkü yeryüzündeki bilimsel cihazlar kullanılarak bu yıldırımların meydana geldiği sıradaki fiziksel koşullar hakkında ölçüm yapılabiliyor.
Bulutlarla yeryüzü arasında meydana gelen yıldırımlar, tüm yıldırımlar arasında canlıların yaşamı için en tehlikeli Yıldırımlar Nasıl Oluşur Kısacaolanlarıdır. Bu yıldırımlar sırasında uzunluğu beş kilometreye varan plazma kanalları oluşur. Bu iletken kanal boyunca hareket eden elektrik akımı potansiyel farkı sıfırlanana kadar devam eder. Yıldırım çarpan cisimler büyük bir ısıya maruz kalır. Öyle ki bir ağacın içinden geçen yıldırım ağacın reçinesinin buharlaşmasına ve gövdesinin yanmasına sebep olabilir. Toprağa düşen yıldırımlarsa, bazen toprağın erimesiyle ve fulgurit olarak adlandırılan boru biçimli camsı maddelerin oluşmasıyla sonuçlanır. Yıldırım çarpan insanların yaklaşık %90’ı hayatta kalmayı başarsa da, bu insanların iç organlarında ve sinir sistemlerinde büyük hasar oluşur.
Yıldırımların azot döngüsünde önemli bir rolü vardır. Havadaki azot gazının oksitlenmesini ve böylece nitratların oluşmasını sağlarlar. Yağmurlar sayesinde yeryüzüne inen bu nitratlar, bitkilerin ve diğer organizmaların büyümesine yardımcı olan gübre görevi görür. Güneş Sistemi’ndeki diğer gezegenlerin atmosferlerinde de yıldırımlar meydana gelir.