Son Konu

Agresyon, Dürtüsellik ve İntihar

morfeus

Yeni Üye
Katılım
12 Kas 2021
Mesajlar
378,918
Tepkime
0
Puanları
36
Yaş
45
Konum
Rusya
Credits
0
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0


İntihar, bir çok faktörün neden olduğu kompleks bir davranıştır. İntiharın en bilinen risk faktörleri ve kestirimleri ortasında, evvelki intihar teşebbüsleri, klinik semptomlar, yetersiz medikal ve toplumsal takviye yer alır. Bunların yanı sıra, intiharın tahminen de en değerli öngörülebilirliği bir psikopatolojinin yer almasından geçer. Gerçekleşen intihar olaylarının %90’ı psikiyatrik hastalıklarından kaynaklı olup en sık karşılaşılan hastalıklar ortasında; majör depresyon, unsur kullanımı, B Kümesi Kişilik Bozuklukları (Antisosyal KB, Borderline KB, Histrionik KB ve Narsisistik KB) ve şizofreni yer alır.

Bazen, direkt bir teşebbüs ile sonuçlanmasa bile intihar kanısı biz uzmanlar tarafından kesinlikle dikkate alınmaktadır zira intihar teşebbüsü niyet ile başlar. Günlük hayatımızda olduğu üzere fikrin direkt davranış ya da sözel ifadeye dönüşmesi üzere algılanmasın. Bir intihar kanısı 5 yıl sonrada aksiyona geçebilir. Bunun müddetini kanıyı davranışa dönüştüren tetikleyici olayların yoğunluğu belirlemektedir.

Pekala ya agresyon hakkında neler söyleyebiliriz? Psikoloji ve psikiyatri literatüründe agresyon; ziyan verme isteği duyan bir kişinin diğer bir şahsa karşı rastgele bir ziyan verici davranışı olarak ele alınmaktadır. Tekrar literatüre nazaran, agresyonu yüksek bir birey bu agresyonu karşısındaki bireye fizikî ya da sözel olarak yansıtabilir. Araştırmalar gösteriyor ki, agresyonun en çok açığı çıktığı periyotlar bireyin gerilimli ve sevmediği/gerçek manada bulunmak istemediği durumlar. Ve, bu tip durumlarda temelde 2 farklı agresyon gösterme formülünü seçiyoruz. Bunlardan birincisi, reaktif agresyon yani gerçek tehdit algısına ya da provokatif davranışlar karşısında açığa çıkardığımız his yüklü, denetim edilmesi güç ve dürtüsel olan agresyon iken; proaktif agresyon da his yükü olmayan, denetim edilebilmiş davranışları ortaya koyuyoruz. Örneklendirmek gerekirse, reaktif agresyon bir arbede anında karşı tarafa sözel yahut fizikî karşılık vermek olarak sayılırken; proaktifte dolaylı yollardan ‘trip atmak, iletileri aramaları karşılıksız bırakmak, küsmek’ bu agresyonu yansıtıyoruz.

Üçüncü terimimiz dürtüsellik hakkında bakalım neler söyleyebiliriz. Dürtüsellik aslında kişiliğin temel yapılarından biri zira dürtüsellik birtakım durumlarda bizi tehditlerden müdafaaya yarayabilir. Fakat, dürtüselliğin denetimden çıktığı durumlar bizi direkt olarak tehdit potasına gönderebilir. Literatürde aslında bu söylediklerimi takviyeler nitelikte. Dürtüselliğin kişilik yapısından kaynaklandığını, gelişmemiş öz-kontrol, zayıf planlama yeteneği, yeni ve denenmiş kompleks tecrübelere çok merak, risk alan bir yapıya sahip olmak ve ertelemektense anlık hazza ehemmiyet vermenin bunu desteklediğini söylemektedir.

Totalde agresyon ve dürtüselliği ise intihar davranışının temelinde ele alabiliyoruz ya da bunların ortasında üçlü bir kombinasyon yapıp her bir ikili yapıyı başkasının temeline koyabiliyoruz. Kulağa biraz karışık geliyor olsa gerek? Şöyle ki, agresif bir kişinin genel olarak dürtüselliği fazladır zira zayıf planlama yeteneği ve zayıf öz-kontrolü vardır. Gerilim yaratan bir durumda ya da bir tehdit algısı karşısında kendisini korumak için bu agresyonu ya dışa yansıtacak ve karşısındaki beşere ziyan verecektir ya da öfkeyi içinde tutarak intihar ile kendisini cezalandıracaktır.

Yıllardır yapılan epidemiyoloji,klinik, retrospektif, prospektif ve aile çalışmaları şunu gösteriyor. Şayet üstte saydığımız psikiyatrik rahatsızlıklardan birine sahipseniz, intihar olasılığınız artmaktadır. Şayet serotonin düzeyiniz beklenilen seviyede değil ise, intihara meyiliniz de bir artış yaşanabilir. Şayet geçmişinizde bir intihar teşebbüsünüz var ise bu gelecekte aksiyona dökülmüş hali ile son bulabilir. Şayet aile içinde Borderline, Şizofreni, Husus Kullanımı, Antisosyal KB hastaları (1. Derece akrabalık) mevcut ise ve düşük sosyo-ekonomik seviyede, yetersiz toplumsal dayanak bulunan bir etrafta yaşıyorsanız; intihara daha yakın olabilirsiniz.

Unutmayınız ki, denetim edilemeyen bir niyet, kolay bir aksiyona; kolay bir hareket ise bazen dönüşü olmayan bir sona dönüşebilir.

Sıhhatle kalın, kendinize uygun davranın!


 
Üst Alt