Bugünkü rehberimizde sizlere SushiSwap (SUSHI) nedir, SushiSwap’un özellikleri ve daha birçok soruyu cevaplandırmaya çalışacağız. Bilhassa merkezsiz finansın (DeFi) gelişip popülerleşmesi sonucu çıkan merkezsiz borsalar (DEX), birçok kişinin ilgisini çekmiş durumda. Ayrıntılar rehberimizde
Merkezsiz Finans (DeFi) Nedir?
Son dakika gelişmelerden anında haberdar olmak için bizi Twitter ve Telegram kanalımızdan takip edebilirsiniz.
Merkezsiz finans (DeFi), merkezi finanstan (CeFi) farklı olarak, rastgele bir kurumun süreçleri denetim edemediği bir alandır. Bu alanda genel olarak cüzdan adresiniz olması durumunda kolaylıkla hesap açabilirsiniz ve uygulamalarınız hiçbir yerde kapatılamaz. Açık kaynaklı bir alan olduğu için uygulamalar kapatılamaz ve erişim kapatılsa da forklar üzerinden birebir uygulamayı kullanabilirsiniz.
Merkezsiz Borsa (DEX) Nedir?
Merkezsiz borsalar, blockchain üzerinde rastgele bir biçimde denetim edilemeyen borsalardır. Merkezi borsaların (CEX) bilakis, tüm kripto paralar listelenebilir ve likiditeyi kullanıcıların yatırdığı fonlarla likidite havuzu oluşturur. Piyasa yapan düzenek otomatiktir ve kimse tarafından manipüle edilemez.
SushiSwap (SUSHI) Nedir?
Şayet Uniswap hakkında bilginiz yoksa, SushiSwap’u manaya konusunda zahmet çekebilirsiniz.
Velhasıl, Uniswap merkezsiz borsa olarak buyruk defteri olmadan çalışır. Buyruk defterinin yerine otomatize edilmiş piyasa yapıcılar üzerinden havuzlara likidite sağlanır.
SushiSwap, Uniswap’un forklanması sonucu oluşmuş bir borsadır. Uniswap’tan farkı ise SUSHI sahiplerinin yönetişim hakkına sahip olması ve fiyatların bir kısmına sahip olmalarına imkan tanır. Kolay bir biçimde, SUSHI sahipleri protokolün sahibidir.
SUSHI sahipleri, borsanın geliştirilmesinde değerli rol oynarlar ve karar verme merciisi olarak görürler. Bu sayede firma olarak çalışmak yerine SUSHI sahibi geliştiriciler aracılığıyla platformun büyümesi sağlanır. SushiSwap’un yapısı kripto para projelerinde önemliylen, DeFi alanında daha da güçlenmesine imkan tanır.
SushiSwap Nasıl Çalışır?
SushiSwap, %0.3’lük komite ile kripto paraların swap aracılığıyla alınıp satılmasını sağlar. Fiyatların %0.25’lik kısmı likidite sağlayıcılarına giderken %0.05’i ise SUSHI’ye çevrilip SUSHI token’ı sahiplerine masraf.
Herkes SushiSwap havuzlarına likidite sağlayabilir. Kullanıcılar 1:1 oranında likidite sağlayabilirler. Örneğin, kullanıcılar 2ETH sağlamak isterse, birinci olarak 1ETH’ı SUSHI’ye Swap işlevi kullanarak dönüştürmeleri gerekir.
Ayrıyeten kullanıcılar farklı süreç çiftlerine likidite sağlayabilirler. Birinci likidite sağlayanlar, fiyat oluşturma gücüne sahiptir. Fakat yeniden de fiyatlar kendisini arbitraj aracılığıyla düzeltecektir.
Kullanıcılar havuzlara fon sağlayarak SwshiSwap likidite sağlayıcı token’ı (SLP) alırlar. Bu da, rastgele bir havuzda kendi paylarını gösterir ve fiyat almaksızın fonlarını havuzlardan çekmelerine imkan tanır.
SushiSwap’ın Kurucuları Kimlerdir?
SushiSwap, 2020 ağustosunda anonim Chef Nomi ve 0xMaki tarafından kuruldu. Kurucular hakkında çok fazla bilgi olmasa da, projeleri birçok kişinin dikkatini çekti ve 2020 eylül ayında Binance tarafından listelendi.
Alameda Research CEO’su Sam Bankman-Fried, SushiSwap’un denetimini eylül 2020’de de facto olarak denetimini aldı. Sonrasında FTX türev piyasasında SUSHI’nin listelenmesinde kıymetli rol oynadı.
SushiSwap’u Farklı Yapan Nedir?
Otomatize edilen piyasa yapan (AMM) sayesinde SushiSwap öbür merkezsiz borsalardan daha farklı işler. Uniswap ve öteki merkezsiz borsalarla benzerlikleri olsa da, SushiSwap ağdaki iştirakçilere yönetişim verir.
Lakin kimi kullanıcılar UniSwap’un likidite sağlayıcılarına yaptığı ödemelerden mutlu değildi. Ve ayrıyeten risk sermaye firmalarının platforma yatırım yapmaları ve idare konusunda merkezi yapısı birçok kişiyi rahatsız etmişti.
SushiSwap ise SUSHI token’ını sürerek likidite sağlayanlara mükafatlar sunmaya başladı. Likidite sağlayıcılar SUSHI token’ları alabilirler ve borsadaki fiyatların bir kısmını alma hakkını tanıdı. Kullanıcılar SushiSwap’da likidite sağlamayı bıraksalar da fiyatların bir kısmını almaya devam ediyorlardı.
Ayrıyeten SUSHI token’ına sağlanan yönetişim özelliği ise merkezsizlik meselesini da çözdü. Son olarak SushiSwap, risk sermayesi firmalarına token dağıtımı yapmadı.
SushiSwap Pahasını Nereden Alıyor?
SUSHI’nin pahası yönetişim ve token sahiplerine dağıttığı ödüllerden geliyor.
Herkes platform için teklif sunabilir lakin oy verme hakkı yalnızca SUSHI sahiplerine aittir. Oylama kontratları çoğunlukla bağlayıcı olmasa da, merkezsiz otonom uygulamalar (DAO) üstünden yönetişim süreçlerini gerçekleştirmek ister. Bu da oyların bağlayıcılığını oluşturur.
Birinci olarak maksimim arz belirtmeyen SUSHI, enflasyondan ötürü fiyatının olumsuz etkilenmesinden ötürü ve mükafatları ödemek maksadıyla daha fazla SUSHI satın alması nedeniyle arza hudut koydu. Bunun sonucunda toplam arz 720 milyon olarak tanımlandı ve SushiSwap’un piyasa bedeli katlanarak arttı.
SushiSwap’un Avantajları Nelerdir?
- ERC-20 uyumlu cüzdanı olan herkes likidite havuzuna katkıda bulunabilir. Platforma likidite sağlamak için müsaade gerekmez ve bu sayede müsaade almadan milyonlarca dolar fon yaratılabilir.
- SushiSwap havuzlarına likidite katkısı yaptıktan sonra SUSHI kazanabilirsiniz. Akabinde SUSHI token’larını Ethereum (ETH) almak için değiştirebilirsiniz.
- SushiSwap modeli alınan fiyatların %0.25’lik kısmını likidite sağlayıcılarına ve %0.05’lik kısmını ise SUSHI mükafatlarını dağıtmaya harcıyor.
SushiSwap kullanmadan evvel platforma cüzdanınızı bağlamanız gerekir. Bağlayacağınız cüzdan ETH cüzdanı olmalı. MetaMask, WalletConnect ve başka cüzdanların kullanımına SushiSwap müsaade verir.
Akabinde cüzdanınızın bağlanmasına müsaade verin. Bağlandıktan sonra token’larınızı likidite sağlamak için kullanabilirsiniz.
Sizler farklı likidite havuzlarına yönlendirilirsiniz. Sonrasında faiz olarak aşikâr bir oranda token’lar kazanırsınız. Sonrasında ödül olarak SUSHI elde edersiniz. Bu yüzden SushiSwap toplulukların oluşturduğu model ile ayakta kalır.
Likidite havuzlarına katkı yapmak için onay verin ve cüzdanınıza token’larınızı likidite havuzuna gönderin. Akabinde ödül olarak SUSHI kazanırsınız. İsterseniz harvest düğmesine tıklayarak SUSHI token’larınızı trade ettirebilirsiniz.
SUSHI Mükafatları Nasıl Dağıtılıyor?
SUSHI likidite madenciliği aracılığıyla dağıtılır. Yani sizler Uniswap havuzlarına likidite sağladıktan sonra Uniswap LP token’larınızı SushiSwap staking kontratlarına kilitlemeniz gerekir.
Birinci olarak USDT/ETH, USDC/ETH, DAI/ETH, sUSD/ETH, COMP/ETH, LEND/ETH, SNX/ETH, UMA/ETH, LINK/ETH, BAND/ETH, AMPL/ETH, YFI/ETH, SUSHI/ETH havuzlarına likidite sağlayıp SUSHI kazanabilirsiniz.
SushiSwap likidite sağlayanları ödüllendirmek için SUSHU/ETH havuzuna fon yatıranlara iki kat ödeme yaptı. Piyasaya sürüldükten kısa mühlet sonra ise SUSHI sahipleri daha fazla havuz oluşturmaya başladı.
Birinci olarak iki haftada bir ödül dağıtan platform, sonrasında SushiSwap staking kontratları aracılığıyla token’larını migrate ettirebiirler. Bu da Uniswap LP token’larının kontratta SushiSwap token’ları olarak temsil edildiğini ve yeni havuzların SushiSwap üzerinden oluşturulacağını gösterir. Bu gelişme ise SushiSwap’un piyasaya sürüldüğü gündür.
SushiSwap’a Likidite Nasıl Sağlanır?
Pasif gelir elde etmek için elinizdeki sağlam token’larınızı SushiSwap’da kıymetlendirmek istediniz.
- Birinci olarak borsaya girin.
- Pool kısmına tıklayın.
- Likidite ekleme kısmına tıklayın.
- Bu kademede hangi havuza likidite eklemek istediğinize tıklayın. Şayet likidite sağlamak istediğiniz token varsa havuza tıklayın ve istediğiniz ölçüsü yatırın.
- Sonunda havuzda yatırdığınız token’ları elde edebilirsiniz ve isterseniz token’larınızı yine cüzdanınıza koyabilirsiniz.
- Token’larınızı havuza koyduktan sonra ise sushiswap.org adresini ziyaret edebilirsiniz.
- Etkileşime girmeden evvel öncelikli olarak Ethereum cüzdanına bağlanmanız gerekir. Unlock Wallet kısmına tıklayın ve cüzdanınızı seçin.
- Cüzdanınızı açtıktan sonra toplam arzı ve SUSHI ölçünüzü gösterir.
- Menü kısmına tıkladıktan sonra nelerin olduğunu görebilirsiniz.
- Aşağı kaydıkça seçenekleri rahatça görebilirsiniz.
- Kontrata müsaade verdiğiniz vakit staking süreci gerçekleştirebilirsiniz.
Piyasaya sürüldüğünden itibaren SushiSwap rastgele bir kontrolden geçmedi. Genel olarak SushiSwap deneysel olduğu için kaybedebileceğiniz ölçüsü yatırmanız yeterli olur. Ayrıyeten yüksek gaz fiyatları yüzünden kar elde etmeden evvel farming sürecini yapmanız uzun sürebilir.
SushiSwap’da Yield Farming Nasıl Yapılır?
Sushibar olmak üzere likidite havuzlarından farminge imkan tanıyan SushiSwap, SUSHI’lerinizi stake ettirmek üzere bir nevi kar hissesi almanızı sağlar. Ayrıyeten birden fazla çiftlikte Sushi Likidite Sağlayıcısı (SLP) kazanma imkanı tanır.
SushiSwap Hakkında Sık Sorulan Sorular
xSUSHI nedir?
xSUSHI, SLP token’larına benzeri bir mantıkta çalışır. Sizler SUSHI token’larını stake ettirdikçe karşılığında daha fazla SUSHI kazanırsınız. Siz token’ı tuttukça pahası artar ve fiyatlar de Sushibar’da ödenir. xSUSHI ise olağan SUSHI’den daha pahalıdır.
Neden xSUSHI ölçüsü SUSHI miktarımdan daha az?
SUSHI token’larınızı stake ettirdiğiniz vakit xSUSHI havuzunun bir kısmını alırsınız. xSUSHI olağan SUSHI’ye nazaran kıymeti daha fazla arttığı için SUSHI karşılığı elde edeceğiniz xSUSHI vakit içinde azalacaktır.
SUSHI mükafatlarını kazanmak için devamlı stake ettirmek zorunda mıyım?
İstediğiniz vakit stake ettirmekten vazgeçebilirsiniz. Kilitlediğiniz yüzde süreç sona erse de size ödenecektir.
Kilitlediğim SUSHI’leri ne vakit elde edebilirim?
Kilitlemeye başladığınız tarihten 6 ay sonra mükafatlarınızı toplayabilirsiniz.
Çoklu imzacılar ve imzacılar kimlerdir?
Çoklu imzacılar ekosistemdeki son karar vericilerdir.
Hazine çoklu imzacılar DeFi/Ethereum ekosisteminin 9 sağlam isminden oluşur ve tüm geliştirme fonlarını onaylamaları gerekir. Sürecin gerçekleşmesi için en az 6 imzaya muhtaçlık vardır.
Operasyondan sorumlu çoklu imzacılar ise akıllı kontrattaki değişiklikleri onaylamak için oy verirler. Süreçlerin gerçekleştirilmesi için 5 oyun en az 3’ünün değişikliği onaylaması gerekir.