Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin kentin doğal simgelerinden falezlerin 3 bin 400 metresini ışıklandıracağı proje, bilim insanları ve doğaseverlerin yansısına yol açtı. Dünyada yalnızca 700 birey kalan Akdeniz foku başta olmak üzere, birçok kuş çeşidi, endemik bitki ve canlıya mesken sahipliği yapan falezlere yapılacak ışıklandırmanın tanıtım görüntüsü paylaşımına, çok sayıda takipçi 'pavyon gibi' benzetmesinde bulundu.
Böcek, projeyi bu görüntü ile tanıttı
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek ve Büyükşehir Belediyesi sosyal medya hesaplarında, 27 Şubat'ta, Antalya'nın dünyaca ünlü doğal yapılarından falezlerin ışıklandırılacağına yönelik proje paylaşıldı.
'Yıllardır karanlık olmasıyla eleştirilen falezlerimiz aydınlanacak'
Böcek paylaşımında, “Yıllardır karanlık olmasıyla eleştirilen falezlerimiz aydınlanacak, Antalya ışık saçacak. Falez aydınlatma projemizle milyonlarca yerli ve yabancı konuğumuzu ışıl ışıl imajlarla karşılayacağız" dedi. Projeye ait imgelerde ise Türkiye'nin turizm başşehri Antalya'nın, her yıl ağırladığı 20 milyona yakın yerli ve yabancı turisti artık ışıl ışıl manzaralarla karşılayacağı belirtildi.
3 bin 400 metre ışıklandırılacak
Yıllardır karanlığa gömülmüş olmasıyla eleştirilen falezlerin görsel aydınlatma projesiyle ışıl ışıl görünüme kavuştuğu lisana getirilen proje tanıtım görüntüsünde, Yavuz Özcan Parkı hizası falez bandı, Yat Limanı, Karaalioğlu Parkı falez bandı ve akabinde Atatürk Parkı lokasyonlarında aydınlatma sistemi kurulduğu belirtiliyor. Birinci etapta kuş uçuşu 1000 metrelik bölgede uygulanacak projenin ikinci ve üçüncü etapta Yat Limanı'nda yaklaşık 650 metre ve Atatürk Parkı falezlerinde ise yaklaşık 1750 metrelik alanı kapsayacağı anlatılıyor.
'Pavyon gibi' benzetmesi
Lider Böcek'in proje tanıtım görüntüsünün altına yapılan yorumlarda ise çok sayıda 'pavyon gibi' benzetmesi yapıldı. Toplumsal medyadaki yansılarda ise yüzlerce kişi projeye karşı çıktı. Birtakım yorumlar şöyle; 'Lütfen, bu türlü rengarenk, pavyon üzere, göz yorucu bir ışıklandırma olmasın', 'Güzel bir şey olur mu diye baktım lakin bu hakikaten dehşetli, yalvarırım bu türlü bir şey yapmayın', 'Falezlerde ve kıyı şeridinde yaşayan ve üreyen canlılara yazık etmeyiniz, lütfen onların da ömrüne hürmet gösterin, siz uyurken ışıklarınız sabaha kadar açık kalıyor mu?', 'Bence hiç hoş durmuyor tam bir pavyon havası vermiş. Ucuz pavyon efekti olmuş', 'Anket yapın liderim. Size oy vermiş biri olarak diyorum ki proje çok berbat görünüyor. Işıklandırma bu değil. Yapmayın karanlık kalsın bari. Pavyon, disko imajı ucuzluk basitlik', 'Işıl ışıl her yer, her yer güya pavyon', 'Güzelim falezleri pavyona çevireceksiniz, bırakın doğal hoşluğu ile kalsın'.
Bilim insanları karşı çıktı
Projenin toplumsal medyada paylaşımı sonrası birçok doğasever bilim insanı, doğal ortamında barındırdığı canlıların korunması açısından falezlerin ışıklandırılmasına karşı çıktı. Büyükşehir Belediyesi'nin ilgili üniteleri de projeye ait bu noktada kimi isimlerden görüş istedi. Antalya'nın 640 kilometre kıyı bandında su altı çekimleriyle 'Sualtı Cenneti Antalya' kitabı ve sinemasını hazırlayan Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu (TSSF) Etraf Konseyi Lideri Tahsin Ceylan, falezlerde hayat süren ve dünyada kuşağı en tehlike altındaki çeşit olan Akdeniz foklarını da görüntüledi. Falezlerin Akdeniz fokları ve birçok canlı çeşidi için doğal bir ömür alanı olduğuna dikkat çeken Ceylan, “Falezler epipelajik bölgenin sonudur ve canlı ömrün büyük kısmı o alanı kullanmaktadır. Falezlerin ışıklandırılması, aydınlatılması, buradaki doğal hayatı olumsuz etkileyecektir. Binlerce yıllık jeolojik oluşum doğal haliyle kesinlikle korunması gerekiyor" dedi.
Yalnızca kayaçlardan oluşmuyor
Falezlerin yalnızca toprak yahut kayaçlardan oluşmadığını belirten Antalya Kuş Müşahede Topluluğu'ndan Gökçe Coşkun, "Burada bir ömür var, birçok canlının ömrünü sürdürdüğü bir habitat, ömür alanı. Falezler yaban hayatı konusunda büyük değer taşıyor. Falezler kuşlar, bitkiler, yarasalar ve Akdeniz fokunun bulunduğu bir nokta. Dünyanın en süratli kuşu gökdoğan bu falezlerde yuva yapıyor. Göç etmeyen kaya kırlangıçlarını görebiliyoruz. Yalı çapkınları, martılar, güvercinler, birçok kuşu görebiliyoruz. Antalya kuşların göç rotası üzerinde ve Akdeniz'i aştıktan sonra birinci konaklayabilecekleri alan falezler ve üzerindeki makilikler. Bu türlü bir ışıklandırma olduğunda kuşların tercih etmeyeceği bir durum oluşabilir" diye konuştu.
'Kuşlar ve başka canlıları gerilime sokar'
Işıklandırmanın falezlerde yuvası olan yarasa ve öbür kuşları gerilime maruz bırakacağını belirten Coşkun, “Uzun süreçte bilimsel araştırma yapılması gerekiyor. Bu türlü kısa müddette verilen kararlar yaban hayatı ve tabiata ziyan verecektir. Antalya yaşayan bir kent, yalnızca insanıyla değil, başka bütün canlılarıyla birlikte. Burayı pahalı tutan şey de aslında bu. Biz doğayı koruyamazsak ve yalnızca bize ilişkin olduğunu düşünürsek büyük yanılgıya uğrarız. Doğayı ve Antalya'yı düşünen çalışmalar olmasını temenni ediyoruz" dedi.
Milyonlarca yıllık oluşum
Falezlerin milyonlarca yılda oluşan değerli jeolojik özelliği bulunduğunu belirten kuş gözlemcisi biyomühendis Hüseyin Çağlar İnce, Anadolu'nun tam bir Tetis Okyanusu'nun (Milyonlarca yıl evvel Anadolu'nun üzerini kaplayan okyanus) altından yükselerek çıkmasının öyküsünün, falezlerde görülebildiğini açıkladı. Belediyelerin yaptığı peyzajın ulaşamadığı ve ekosistemin korunduğu karanlık yüzeyler olan falezlerin resen oluşan doğal bir dokusu olduğuna vurgu yapan İnce, falezlerde binlerce yarasanın yaşadığı mağaralar olduğunu söyledi.
En kıymetlisi Akdeniz foku
En kıymetlisinin ise Akdeniz fokunun yuvaları olduğuna dikkat çeken İnce, “Akdeniz foku çok kıymetli ve kuşağı önemli tehlike altında. İnsanın aklına en çok panda geliyor ve sayısı 2 bin 800 civarında. Akdeniz foku ise dünyada yalnızca 700, Türkiye'de ise 100 birey kaldı. Pandadan daha az. Akdeniz foku dünyadaki 33 fok tipinden en hassas, narin ve ürkek olanı. Münasebetiyle her yerde yaşamıyor. Antalya falezlerinde dört anne olduğunu biliyoruz. Dünyada Akdeniz fokunun tercih ettiği yegane kent merkezi Antalya falezleri" diye uyardı.
'Akdeniz fokunu göndermeye çalışıyoruz'
Akdeniz fokunun bir marka bedel olarak kabul edilmesi gerekirken, falezleri ışıklandırarak 'nasıl kovalayabiliriz' diye bir sistem kurulduğunu söyleyen İnce, “Falezleri aydınlattığımızda bu fok büyük olasılıkla bu yuvaları terk edecek. Antalya çok ışıklı bir kent lakin falezlerin olduğu bölge karanlık olduğu için kentten uzak bir algı ve denetim sağlıyor. Bu çok değerli bir canlıya mesken sahipliği yaptığımız için gurur duymamız ve kentin marka kıymetlerinden biri haline getirerek müdafaamız gerekirken, biz onu ışıklandırarak ne yazık ki göndermeye çalışıyoruz" dedi.
