Yeni bir bilgisayar yekuna telaşındaysanız yahut yeni bir bilgisayar satın almak istiyorsanız, NVMe bir an evvel araştırmaya başlamanız gereken ve kesinlikle sahip olmak isteyeceğiniz bir özellik. Metnimize NVMe SSD’nin ne olduğunu anlatmakla başlayalım.
NVMe yani Non-Volatile Memory Express, SSD depolama eserleri mahalline tasarlanmış, PCI Express arayüzünü kullanan yüksek süratli bir depolama teknolojisidir. PCIe arayüzünün NAND belleklerinin gerçek gücünü ortaya çıkarabilmesi için geliştirilmiştir ve ismindeki express sözünün de bir sonucu olarak hard diskten fazla süratli bellek üzere çalışarak sürücünün daha süratli çalışmasına imkân sağlar. Ayrıyeten düşük güç tüketimi, ölçeklenebilirlik ve standartlara uyumluluk özelliklerine de sahiptir.
PCIe, SATA'dan sonra en yüksek bant genişliği sunan arabirim olarak kabul edilir. Giriş seviyesinde PCle SSD'ler bile, SATA 3.0 muadillerinden iki üç kat daha süratli çalışabiliyor. Süratli çalışmasını sağlayan ise, data aktarımı için kullanılan kanal sayısının PCIe’lerde SATA’lara nazaran daha ziyade olması.
SATA, SSD'nizi bilgisayara bağlarken kullandığınız, en çok kullanılan ve en çok bilinen arayüzdür. SSD üzere flash belleklerin yanı sıra daha yavaş çalışan sabit diskler için oluşturulmuş AHCI protokolünü destekleyen SATA, SSD'lerin suratını kısıtlayan bir teknoloji olduğundan artık alanını yeni teknolojilere bırakıyor. Zira SSD’lerin birçoklarının okuma ve yazma suratlarının çoklukla 500-550 mb/s hadlerinde olmasının en büyük nedeni SATA arayüzünün 600 mb/s kısıtlamasıydı. Bu nedenle SATA arayüzünden daha yüksek sürat sağlayan yeni bir arayüz gerekliydi ve NVMe olarak önümüze çıktı. NVMe arayüzüyle Sata 3.0’ın getirdiği 600 mb/s kısıtlamasını aşarak, 32Gbit/s suratlarına ulaşılabiliyor.
Evvelki arayüz protokolleri, talep ve done aktarımının gerçekleşme sürecinde uzun gecikmeler yaşanan, çok daha düşük suratlardaki HDD sürücülerle kullanılmak üzere üretilmişti. NVMe de temelde AHCI protokolünün bölgesini alması için tasarlandı. AHCI yıllar evvel eskiyen IDE protokolünün yanını almıştı. AHCI sayesinde klâsik HDD’ler, olgu yükünü çok daha verimli bir halde yönetiyordu. Lakin tıpkı verimlilik ne yazık ki SSD’lerde gözlenemiyor. NVMe ile birlikte SSD’ler daha geniş komut kuyruklarını daha verimli bir halde işleyebiliyor. NVMe başkaca asrî SSD’lerin paralellik özelliğini çok daha tesirli kullanabiliyor.
NVMe SSD’nin ne olduğunu anladıysanız 2019’un en düzgün NVMe SSD’lerini incelemeye başlayalım.
1. Samsung 970 Evo Plus 1TB
Kapasite: 1TB | Form faktörü: M.2 PCIe x4 | Sıralı okuma/yazma suratı: 3,500/3,300MB/s | Rastgele okuma/yazma suratı: 600K/550K IOPS
- (+) Âlâ umumi performans
- (+) Çok iyi fiyatlı
- (-) Az bilinen marka
970 EVO Plus, 5. nesil 3-bit MLC V-NAND yonga kullanıyor. SSD, teknoloji meraklıları, oyun tutkunları ve yüksek performans beklentisi olan kullanıcılara hitap ediyor. Yeni M.2 SSD birebir devranda PC ve iş istasyonlarındaki ağır iş yükleri için yüksek kapasite seçenekleri ile de geliyor.
Samsung’un Phoenix denetimcisine sahip olan 970 EVO Plus, terabayt seviyesindeki kapasiteyi küçük bir M.2 2280 form faktörü ile sunuyor. En son Samsung V-NAND yonga teknolojisi ve Firmware iyileştirmelerini bir arada sunan 970 EVO Plus, 970 EVO’ya nazaran %57’ye varan nispette daha yüksek rastgele yazma suratı vaat ediyor. Ardışık suratlar kelam konusu olduğunda ise 3,500- MB/s okuma ve 3,300 MB/s yazma suratlarına ulaşabiliyor.
SSD’nin performansını birinci olarak CrystalDiskmark ile test ettik. Samsung burada neredeyse PCIe 3.0 x4 arabiriminin sonlarına dayanarak 3300 MB/s ardışık okuma ve 3337 MB/s ardışık yazma kıymetlerine ulaştı.
970 EVO Plus dayanıklılık konusunda da savlı. 1200 Terabayt yazma ömrü vaat eden 2 TB kapasiteli modele ek olarak eser, gelişmiş ısı denetimi ile sıcaklığa karşı oluşabilecek riskleri de ortadan kaldırmayı amaçlıyor. Dynamic Thermal Guard (DTG) teknolojisi ile eser ölçüsüz ısınmanın önüne geçerken bakır sinema ile desteklenmiş dahili bir ısı dağıtıcı ihtiva ediyor. Samsung, Phoenix denetimcinin üstünü de nikel ile kaplayarak burada da ağır iş yükünün altından rahatlıkla kalmayı amaçlıyor.
Sonuç itibariyle M.2 SSD’ler sürat olarak SATA SSD’lerin fersah fersah ilerisindeler. Samsung da bilhassa yeni teknolojilerini daha ileriye taşıyor ve EVO serisinin üzerinde EVO Plus serisini ekleyerek geliştiriyor. Sıradan son kullanıcı ve oyuncular için tasarlanan bir marka olmasına rağmen teknik bedelleri ve IOPS avantajı profesyoneller için de alımlı bir model. Mahsusen yazma suratındaki geliştirme anahtar tercih sebebi. 970 PRO ise daha yüksek ömür garantisi ile profesyoneller için cazipliğini ve EVO ile farkını himayeyi başarıyor.
2. WD Black SN750 1TB
Cazip bir fiyata eksiksiz bir NVMe SSD
Kapasite: 1TB | Form faktörü: PCIe 8Gb/s | Sıralı okuma/yazma suratı: 3,470/3,000MB/s | Rastgele okuma/yazma suratı: 515/560K IOPS | Dayanıklılık: 600 TBW
- (+) Harika performans
- (+) Sağlam izleme yazılımı var
- (+) Ağır iş yükleri için isteğe bağlı soğutucu
- (-) Soğutucu standart olarak gelmiyor
WD Black SN750, performans olarak rakipleri önünde ziyadesiyle başarılı bir SSD oluyor. Mahsusen yeni sistem toplayanlara tavsiye ediyoruz. Gelgelelim şayet bütçeniz biraz daha genişse, 1 TB'lık modelini tercih etmeniz, daha uygun performans sağlamak açısından yararınıza olacaktır.
Black SN750, 4 farklı kapasiteye sahip. Elimizde 250 GB kapasiteli modeliyle bulunan Black SN750, başkaca 500 GB, 1 TB ve 2 TB üzere seçeneklerle satın alınabiliyor. Diskte kapasite arttıkça performans da artıyor. Gelgelelim diskin en uygun performansı 1 TB'lık modeliyle sağladığını söyleyebiliriz. Bilhassa okuma ve yazma performansıyla tezli duran 1TB'lık model, kâğıt üzerinde saniyede 3470 MB/s sıralı okuma, 3000 MB/s ise yazma performansı sergiliyor. En azından argüman bu cihette.
Disk, elimizde ise söylediğimiz üzere 250 GB'lık modeliyle konum alıyor. Onun da suratları 3100 MB/s okuma, 1600 MB/s yazma halinde. Gelgelelim biz firmadan gelen 250 GB'lık modelin yanına 1 TB'lık modeli de koyduk ve onun da test sonuçlarını değerlendirdik. Çünkü ailenin en performanslı modelinin 1 TB'lık kapasiteye sahip olması, onu bizim için de cazibeli hale getirdi.
CrystalDiskMark'ta sıralı okuma performansıyla 3459 MB/s sonuç üreten Black SN750, bu skorla Samsung 970 Pro, 970 Evo ve Adata XPG SX8200'ü geçmişte bırakıyor. CrystalDiskMark sıralı yazma testine geldiğimizde ise, burada da 2992 MB/s sonuç üreten Black SN750, burada da tıpkı dizilişle liste başında kendine bölge buluyor. Bu manada Black SN750'nin performans mealinde pek başarılı bir disk olduğunu söyleyebiliriz.
Black SN750'i soğutuculu modülle de satın alabileceğinizi söyleyelim. Lakin elimizdeki 250 GB'lık modelin soğutucu panelli olanı yok, çıplak olarak geliyor. Ha, esasen anakartınızın halihazırda bir soğutucu bloğu varsa, bu tıp ek soğutmaya gereksiniminiz aslında yok. Aksi halde dileyenler diskin 500 GB, 1 TB ve 2 TB'lık modellerini yeniden soğutuculu olarak da tercih edebilirler.
3. Adata XPG SX8200 Pro 1TB
Bütçe dostu en yeterli NVMe SSD
Kapasite: 1TB | Form faktörü: M.2 PCIe x4 | Sıralı okuma/yazma suratı: 3,500/3,000MB/s | Rastgele okuma/yazma suratı: 390K/380K IOPS
- (+) Güzel umum performans
- (+) Çok münâsib fiyatlı
- (-) Az bilinen marka
Şu sıralar gerek yüksek performans gerek yüksek kapasite sunan bir M.2 SSD arıyorsanız, gönül rahatlığıyla XPG SX8200 Pro M.2 SSD'yi tercih edebilirsiniz.
XPG SX8200 Pro M.2 SSD, elimizde az evvel de söylediğimiz üzere 1 TB üzere devasa kapasiteli modeliyle bulunuyor. Binaenaleyh bu diski satın aldıktan sonra başkaca bir sabit diske de gereksinim duymayacaksınız. Lakin, hayır bana daha küçük bir M.2 SSD lazım derseniz, o halde bu modelin 240 GB ve 512 GB'lık modelleri de mevcut.
XPG SX8200 Pro M.2 SSD, tipik M.2 formunda bulunurken, şayet anakartınızın bir M.2 soğutucusu yok ise, kutu içeriğinde bir soğutma plakası da bulunduruyor. Dilerseniz bunu kartın üzerine yapıştırabilir yahut XPG'nin daha evvel incelediğimiz ADATA XPG Fan Storm RGB M.2 soğutucuyu da temin edebilirsiniz. Böylelikle bu minik cihaz ile cihazın performansına ekte bulunabilirsiniz.
64 katmanlı 3D NAND flaş belleklerini kullanan disk, NVMe 1.3 standardını destekliyor. 3D TLC NAND Flash sahibi olan XPG SX8200 Pro M.2 SSD, SMI denetimcisine sahip. ADATA'nın bu disk ile ilgili tezi, 3500 MB/s okuma, 3000 MB/s yazma performansı sağladığı istikametinde.
4. Crucial P1 1TB NVMe
Sağlam performans, fiyat ve kapasite
Kapasite: 1TB | Form faktörü: M.2 PCIe 3x4 | Sıralı okuma/yazma suratı: 2000/1700MB/s | Rastgele okuma/yazma suratı: 170K/240K IOPS
- (+) Üstün süratli okuma/yazma suratı
- (+) Saygın marka
- (+) Sağlam güç verimliliği
- (-) Dolu olduğunda düşük performans
- (-) Düşük rastgele okuma/yazma suratı
Micron'un tüketici odaklı Crucial markası nihayet yeni Crucial P1 M.2 SSD ile NVMe SSD yerküresine giriyor. P1, hücre başına dört bit (QLC) NAND flash bellek ve Silicon Motion SM2263 denetleyicisini kullanan giriş seviyesinde bir NVMe sürücüsüdür. Bu, kullanılan tıpkı temel formüldür. Intel 660p, şu ana kadar piyasadaki tek başka tüketici QLC sürücüsü. Micron kendi donanım yazılımı özelleştirmelerini getirdi, bu yüzden performans özellikleri Intel 660p'e benzeri olsa da katiyetle tıpkı sürücü değiller. Crucial P1, Intel 660p modelinden biraz daha düşük kullanılabilir kapasiteye sahiptir ve bu da çöp yekuna ve SLC önbellekleme için biraz daha ziyade yedek ortama dönüşür. Intel 660p'den farklı olarak Crucial P1, birden fazla MLC ve TLC SSD'leri üzere 1TB NAND orantısı başına tıpkı 1GB DRAM kullanır.
5. Intel 660p 2TB
Yüksek kapasite ve düşük maliyet 660p'yi zafere ulaştırıyor
Kapasite: 2TB | Form faktörü: M.2 PCIe 3x4 | Sıralı okuma/yazma suratı: 1800/1800MB/s | Rastgele okuma/yazma suratı: 220K/220K IOPS
- (+) Yüksek kapasiteli
- (+) Sabit fiyat
- (-) Kapasite dolunca yavaşlıyor
- (-) Düşük dayanıklılık
M.2 yapısında gelen Intel SSD 660p, 512 GB/1 TB/ 2 TB depolama seçenekleri bulunan QLC bellek kullanılıyor. Bir tıp MLC bellek olan bu bellek, TLC belleklere kıyasla 2 kat yoğunluk barındırıyor. Başkaca daha keskin bir üretim teknolojisine gereksinim duyan belleğin üretim maliyeti devranla düşmeye başladı. Daima yazma suratında saniyede 1100 MB’a ulaşan bellek, saniyede 1800 MB’e kadar ulaşabiliyor.
660p, Crucial P1'e birçok yandan benziyor. Gayrı NVMe SSD'lere kıyasla daha düşük okuma/yazma suratlarına sahip ve QLC NAND, sürücü dolarken performans düşüklüğüne neden olabilir. Lakin, 2 TB kapasiteye sahip ve şu anda mevcut olan en ucuz 2 TB SSD.
Kimileri düşük puanlı dayanıklılık için endişelenebilir. 5TGB modeli 100 TBW, 2TB sürücüsü ise 400 TBW bedeline sahip. 100 TBW, beş yıl boyunca her gün, her gün yaklaşık 55 GB done muharrir. Hiçbir tüketici iş yükü bunu yapmayacak ve 2 TB sürücü bunu günde 220 GB'a çıkaracak.
Intel, vesair birçok üretici üzere 5 yıl garantilidir ve bu müddet zarfında 660p'nin başarısız olması beklenen değil. GB başına düzgün sürat ve harika fiyat ile sağlam bir NVMe SSD.
6. Corsair Force MP600 1TB PCIe Gen4
Zen 2 CPU'lu X570'teki 4GB / sn'lik manisi kırar
Kapasite: 1000GB | Form faktörü: x4 PCIe Gen4 | Sıralı okuma/yazma suratı: 4,950/4,250MB/s | Rastgele okuma/yazma suratı: 680K/600K IOPS
- (+) Yüksek performans ve dayanıklılık
- (+) Yüksek sıralı okuma/yazma suratı
- (-) En son AMD işlemcilere ve moboya gereksinim var
- (-) Büyük hacimli soğutucu
Corsair Force MP600, hepsi misal bileşenleri kullanan birkaç Gen4 SSD'den biri ve tahminen de daha kıymetlisi, 970 Evo Plus üzere sair üst M.2 sürücülerden daha pahalı değil. NVMe sürücüleri SATA arabiriminin hadlerini aşsa da PCIe x4'ün bile sonları var. Xzen anakartıyla birleştirilmiş Ryzen 7 3700X ve Ryzen 9 3900X üzere en yeni AMD Ryzen 3000 CPU'ları ile PCIe Gen4 teorik verimi iki katına çıkarıyor.
PCIe 4.0 daha yüksek bant genişlikleri sayesinde 5000MB/s olgu aktarım suratlarına ulaşabiliyor. Corsair’in fuarda duyurduğu MP600 PCIe Gen 4 M.2 SSD modeli de yeniden bu seviyelerde suratlara sahipti. Mevcut tüm PCIe 4.0 SSD modellerinde olduğu üzere Phison PS5016-E16 denetimcisine mekan verilmiş.
Sürücüler, mütemadi iş yükleri altında da epey ısınabilir, bu nedenle Corsair, MP600'ü nispeten büyük bir soğutucu ile donatır ve bu da birtakım anakartlarda çakışan PCIe yuvalarının tasarrufunu engelleyebilir. Bu muhakkak gerekli değil ve birtakım anakartlar kendi soğutucularını sağlıyor, bu yüzden bunu aklınızda bulundurun.
7. Intel Optane 905P 960GB
En Yüksek Sürat, En Yüksek Maliyet
Kapasite: 960GB | Form faktörü: x4 PCIe Gen3 | Sıralı okuma/yazma suratı: 2,600/2,200MB/s | Rastgele okuma/yazma suratı: 575K/550K IOPS
- (+) En düzgün performans ve dayanıklılık
- (+) Harika QD1 sonuçları
- (-) Ortalama sıralı okuma/yazma sonuçları
- (-) Çok pahalı
Optane SSD 905P, 575000 IOPS olarak belirtilen en yüksek rastgele okuma suratına ve 555000 IOP rastgele yazma suratına sahip. 2600 MB/s’lik sıralı okuma ve 2200 MB/s’lik sıralı yazma suratları, Samsung 970 Evo yahut WD Black NVMe SSD üzere yeni eserler yanında biraz düşük görülebilir, tekrar de önümüzde süratli bir katı hâl sürücüsü duruyor.
Optane SSD 905P, zati âlâ bir performans sunduğu bilinen en son nesil Intel Optane 900P katı hâl sürücülerinin üstünde yükseliyor. Selefiyle karşılaştırıldığında Optane 905P, rastgele okumalarda 25000 IOP, rastgele yazmalarda ise 50000 IOP daha yüksek sonuçlara ulaşıyor.
905P serisi, 960 GB’ye varan daha yüksek kapasite seçeneklerine sahip. Intel Optane 900P’de ise en yüksek kapasite 480 GB’ydi.
İçinde dahili RGB aydınlatma barındıran PCie genişleme kartı yahut daha klâsik 2.5 inç modellerden bir tanesi seçilebiliyor.