Yapay zeka teknolojisi hayatımızın vazgeçilmez bir kesimi olma yolunda süratle ilerliyor. Siri, Alexa üzere yapay zekalar artık birçok insanın kolaylıkla ulaşabildiği yapay zeka örnekleri. Yapay zeka yazılımlarının karar verme tekniklerini anlamak ve özellikle günah yaptıklarında nasıl yansılar vereceklerini gözlemlemek, bu teknolojinin gelişimi ismine büyük ehemmiyet taşıyor.
School of Interactive Computing’den doktora talebesi Upol Ehsan ve ekip arkadaşları, yapay zekaların nasıl çalıştıklarının anlaşılması durumunda yapay zekalara itimadın artacağı fikrinden yola çıkarak değişik bir girişim geliştirdiler.
Ekip, araştırmada kullanmak üzere Frogger isimli oyunu seçti zira bu oyun, bir yapay zekanın nasıl karar verdiğini gözlemlemek için çok münasipti. Öncelikle oyunculardan oyunu oynarken hamlelerden önce hangi kararı, neden verdikleri sesli olarak alındı. Akabinde bu olgular kullanılarak bir yapay zeka eğitildi.
Yapay zeka oyunu oynarken ekranda üç farklı açıklama gösterildi. Birisi bir insan tarafından yazılmıştı, gayrısı yapay zeka tarafından. Üçüncü ise rastgele olarak insan ve yapay zeka açıklamaları arasından seçilmişti. Oyunu izleyen kişiler hangi kararı kimin verdiğini bilmiyordu. İzleyicilerden, kararlara bakıp hangisinin daha çok bir insan kararına benzediğini seçmeleri istendi. İzleyiciler çoğunlukla insan kararlarını tercih ettiler lakin 2. olarak yapay zeka kararları seçildi.
2. bir aşamada ise izleyicilere yapay zekanın kararlarından kısa ve yalın olanları mı yoksa uzun ve detaylı olanları mı tercih ettikleri soruldu. Detaylı ve daha uzun anlatımlar daha çok tercih edilmişti.
Ehsan, araştırma sonucu için şu açıklamada bulundu: “Bu girişim, yapay zekanın gelişimden daha çok insan algılarını manaya ve yapay zeka tercihlerini gözlemleme üzerine bir çalışma. Yapay zeka, tüm yetenekleri ile ayırt etmeden herkese ulaşabilmeli. İnsan merkezli yapay zekalara gereksinimimiz var.”