Beslenme gebelik sürecinin sağlıklı bir şekilde tamamlanması ve bebeğin fiziksel ve zihinsel gelişimi açısından oldukça önemlidir. Gebelikte hızla artan enerji ihtiyacının doğru bir şekilde karşılanması , gerekli vitamin ve mineral desteğinin sağlanması gerekmektedir . Gebelikte yanlış beslenme annede yetersiz veya aşırı kilo almasına neden olabilir . Her iki durum da kötü perinatal sonuçlara yol açabilir. Yetersiz beslenen annelerde erken doğum ve düşük doğum ağırlıklı bebek oranları artarken , kontrolsüz kilo alan anne adaylarında gebelik şekeri , gebelik zehirlenmesi , iri bebek , sezaryan ile doğum oranları daha yüksektir.
Gebelikte ideal kilo artışı 11-14 kg arasında olmalıdır. Gebelik öncesi yüksek kiloya sahip gebelerde bu artış 8-10 kg ile sınırlı kalmalı, çok zayıf hastalarda ise 14-16.5 kg kadar olmalıdır.. Gebelik dönmlerine göre genellikle gebeliğin ilk 3 ayında 1-2 kg,20. Haftaya kadar olan dönemde 2-3 kg daha sonra haftada 0.3-0.5 kg şeklinde olmalıdır. Artan protein ve enerji ihtiyacının karşılanması için gebeliğin ilk 3 ayında günlük 150-250kcal , ikinci trimesterinden itibaren günlük 300 kcal fazla kalori tüketilmelidir. Obez hastalarda ilk 3 ay kalori kısıtlamsı yapılarak zayıflatma yapılabilir .
Genel olarak sık ve az miktarda , ara öğünler yaparak beslenmek önemlidir.Her dört besin grubunu: 1- Süt ve süt ürünlerini ,2- Proteinler –et, tavuk, balık, yumurta ,baklagiller ve yağlı tohumlar ,3-Sebze ve meyveler ,4- Ekmek ve tahılları dengeli almak gerekmektedir. Günlük tüketilmesi gereken besin miktarları:
Süt, yoğurt 3 su bardağı
Peynir 2 kibrit kutusu
Et, tavuk, balık 3-4 porsiyon
Yumurta,kurubaklagiller 1 porsiyon
Taze sebze ve meyveler 5-7 porsiyon
Tahıllar-ekmek 4-6 dilim
Pirinç, makarna vb Hiç/ 1-2porsiyon
Demir artan kan yapımı nedeniyle en önemli minerallerden biri olup gülük 60 mg elementer demir alınmalıdır. Kırmızı et, yumurta , baklagiller ve kuru yemişlerde bol miktarda bulunur. Demir emilimini arttırmak için bu gıdaları c vitamininden zengin yeşil yapraklı sebzelerle tüketmeli. İyotlu tuz kullanmalı , bol sıvı alınmalıdır – günde 8-10 bardak .
Bazı gıdaları tüketmek gebelik açısından risk oluşturabilir :
Alkol birçok doğumsal anomaliye yol açabilir. Bu etki çok düşük miktarlarda ortaya çıkabilir ve gebeliğin hiçbir döneminde güvenli değildir .
Pişmemiş et ve et ürünleri toxoplasmosis riski taşır . Gebelikte ilk defa toxoplasma paraziti ile karşılaşan gebelerde primer enfeksiyon oluşmasına bu da bebekte santarl sinir sistemi ve göz hasarına yol açabilir.
Pişmemiş yumurta salmonella enfeksiyonuna yol açarak anne sağlığını ciddi bir şekilde tehtit edebilir.
Pastörize edilmemiş sütten yapılan peynirler ve rokfor gibi küflü peynirler listeria bakterisini barındırabilir. Listeriozis düşük sebebi olabilir.
Civa oranı yüksek balıklar : ton balığı, kılıçbalığı, köpekbalığı, bazı somon türleri civa birikimine neden olabilir gebelikte dikkatli tüketilmelidir.
Karaciğer Avitamini birikimi açısından risk oluşturabilir. Çok sık tüketilmemeli.
Yüksek doz kafein bebek için zararlı olabilir , günlük kahve miktarı 2 bardak kahveyi geçmemeli, yüksek kafein içeriği nedeniyle enerji içecekleri tüketilmemeli.
Yeşil yapaklı sebzeler parazit yumurtalarını ve zirai ilaç kalıntılarından arındırmak için bol su ile yıkanıp, sirkeli suda bekletilmeli .
