Geçtiğimiz günlerde teçhizat takılı halde bulunan bir beluga balinasının Rus ordusu için casusluk eğitimi aldığı argüman edilmişti. Bu düşünüldüğü kadar ihtimal dışı görünmüyor. ABD Donanması, 1960’lardan beri mayınları tespit etmek ve kayıp yüzücüleri kurtarmaya yardımcı olması için yunusları eğitiyor. Rusya'nın da tıpkı çalışmaları yürüttüğü biliniyor.
ABD İleri Savunma Girişimleri Araştırma Ajansı'nın (Darpa) en son girişimi, büyük balıklardan mütevazı tek hücreli organizmalara kadar çeşitli su canlılarını kullanarak su altı ikaz sistemlerine yönelik askeri istihbarat geliştirmeyi amaçlıyor.
Persistent Aquatic Living Sensors (Pals) girişiminin program başkanı Dr Lori Adornato, girişimin maksadıyla ilgili olarak “Bu canlıların bize okyanustaki her türlü su altı aracının varlığı ve hareketleri hakkında neler söyleyebileceğini anlamaya çalışıyoruz” açıklamasında bulundu.
Canlılar, araçların varlığına çeşitli yollarla reaksiyon veriyor. Bu reaksiyonlar arasında en bilinenlerden biriyse biyolüminesans olgusu. Buna nazaran kimi deniz organizmaları, rahatsız edildiklerinde ışıkla parlıyor. Bu, Darpa'nın araştırma kısımlarından birinin odak noktası. Lakin Darpa ekibi, denizaltıların ve su altı drone'larının hareketleriyle ilgili çok daha ayrıntılı bir fotoğraf elde etmeyi umuyor.
İleri seviye programlar lider yardımcısı Vern Bu türlü, “Organizmaların doğal ve insan kaynaklı rahatsızlıklara yahut tahminen de sınırlı insan prodüksiyonu nesnelere verdikleri cevabı ayırt etmenin mümkün olup olmadığını anlamak istiyoruz. İşaretleri tahlil etmek ve ayırt edici özellikleri tanımlamak için makine öğrenmesi dahil olmak üzere gelişmiş sürece tekniklerini kullanacağız” tabirlerini kullandı.
Hususla ilgili bir örnek vermemiz gerekirse Karadeniz levreğinin bir gürültü duyduğunda denizin dibine hakikat hareket ettiği biliniyor. Levreğin bir su altı aracıyla karşılaştığında birebir yansıyı verip vermeyeceği merak ediliyor.
Maryland Üniversitesi Etraf Bilimi Merkezi Araştırma Hizmetlisi Profesör Dr Helen Bailey, bu sorunun karşılığına ulaşabileceklerini düşündüğünü belirtiyor ve akabinde ekliyor: "Minyatür derinlik sensörü cihazlarını balığa yerleştirebiliriz, böylelikle hareketi algılayabiliriz. Bunun gerçek vakitli bir sistem olması için esasen gereken teknoloji mevcut."
Araştırmacılara nazaran büyük bir levrek ordusundan elverişli maliyetli bir ikaz sistemi oluşturmamak için hiçbir sebep bulunmuyor.