6 yıl evvel bilim insanları tarafından hazırlanan raporda, Manavgat bölgesinde yerleşim yerleri, yollar ve güç nakil çizgilerinin ağırlaştığı, kızılçam yayılış alanlarının 'tutuşma' riski taşıdığı uyarısı yapıldığı ortaya çıktı.
Milliyet'ten Mert İnan'ın haberine nazaran, Antalya’nın Manavgat ilçesinde on binlerce hektarlık ormanın küle dönmesine neden olan yangın felaketine ait tartışmalar devam ederken, altı yıl evvel bilim insanları tarafında hazırlanan raporda Manavgat için tüm ikazların yapıldığı ortaya çıktı.
Orman yüksek mühendisi Coşkun Okan Güney, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak Bilimi Ekoloji Bölümü’nden Kürşad Özkan ile Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Ormancılık Bölümü’nden Özdemir Şentürk tarafından hazırlanan “Antalya-Manavgat Yöresi Ormanlarında Tutuşma Riskinin Coğrafik Dağılım Modellemesi” başlıklı kapsamlı raporda, iklim, topoğrafya, ağaç cinsleri, yerleşim alanları, yollar ve güç nakil sınırları üzere datalar, farklı algoritma modellemeleri üzerinde incelenirken, Manavgat için yangına neden olabilecek riskler sıralanıyor.
"Gerilim sınırı çıkan yerlerde tutuşma riski yüksek"
Raporda, Manavgat bölgesinde yerleşim yerleri, yollar ve güç nakil sınırlarının ağırlaştığı, kızılçam yayılış alanlarının “tutuşma” riski taşıdığı uyarısı yapılıyor. Manavgat ve etrafının vakit içinde büyük nüfus hareketliliğine maruz kaldığına, yerleşim yerlerinin orman içleri ve kenarlarına kurulmuş olmasının, yangın riskini artırdığına değinilen raporda, yangınların yüzde 90’dan fazlasının insan kaynaklı yanılgılardan kaynaklandığına dikkat çekiliyor.
Raporda, “Gerilim sınırlarının geçtiği kesitlerde tutuşma risk oranı daha yüksek olmaktadır. Hakikaten 31 Temmuz 2008 tarihinde Manavgat Taşağıl’da çıkan ülkemizin en büyük yangınının çıkış sebebinin güç nakil sınırı olduğu tespit edilmiştir görüşlerine yer verildi.
Yangın havuzu önerisi
Raporda yapılması gerekenler ise hususlar halinde şöyle aktarıldı:
“Söz konusu bölgede daha fazla helikopter havuzu yapmak yerine çıkabilecek bir yangında kullanılmak üzere bilhassa yol kenarlarında arazözlerin su alabileceği küçük boyutta yangın havuzları yapılmalı. Sık aralıklarla arazözlerin kullanabileceği halde su vanası koyulmalıdır. Kızılçam’ın yayılış gösterdiği alçak rakımlar çoklukla tutuşma riskinin yüksek olduğu yerlerdir. Yerleşim yerleri etrafında yangına güçlü tipler ile zonal bitkilendirme yapılmalı ve bilhassa orman ile hudut olan yerleşim yerlerinde yangına dayanıklılık bina ve hayat alanı bazında kıymetlendirilerek bu bahiste yasal düzenlemeler yapılmalıdır.”
"Risk haritası oluşturulmalı"
Ormanların içine yanlışsız ne kadar fazla yerleşim ve tarım alanı müsaadesi verilirse yangın riskinin artacağı belirtilen raporda, şu görüşlere yer verildi:
"Yerleşim yerlerinin orman içlerinde dağınık halde olması yerine daha toplu ve sistemli bir formda yere yerleşmesi sağlanmalıdır. Yüksek tansiyon güç nakil çizgileri güzergâhlarının kuru ot, çalı üzere kolay tutulabilecek bitkilerden arındırılarak pak halde tutulması, elektrik tellerine değen ağaçların kaldırılması, mümkünse alçak tansiyon güç nakil çizgilerinin orman içinden değil de yol kenarlarından ve toprak altından geçirilmesi tutuşma riskini azaltacak tedbirler ortasında yer almaktadır. Bilhassa yol, yerleşim yerleri ve ziraat alanları kenarlarında uygun şartlarda denetimli yakma yapılarak orman altı örtüsü yakılmalı ve yanıcı husus ölçüsü azaltılmalıdır. Akdeniz nesli yangın riskinin yüksek olduğu kısımları içermektedir. Bu alanlarda tutuşma ve yangın risk haritalarının oluşturulması, orman yangınlarına karşı stratejilerin oluşturulması, değer arz etmektedir.”