Son Konu

Türkiye, Gezegenine İsim Bulmaya Hazırlanıyor

makaleci

Yeni Üye
Katılım
14 Ocak 2020
Mesajlar
351,088
Tepkime
0
Puanları
36
Yaş
35
Credits
0
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
imodifier

Türkiye Astronomi Derneği Lideri Prof. Dr. İbrahim Küçük, Milletlerarası Astronomi Birliği'nin (IAU) 100. kuruluş yıldönümü kapsamında yapılan etkinliklerde Türkiye’nin bir gezegene isim vereceğini açıkladı.

457 ışık yılı aralıktaki WASP-52 kodlu yıldızın etrafında dönen bir ötegezegenin isim pederi Türkiye olacak. Türkiye, IAU’nun üyeleri arasında nokta alıyor. IAU üyeleri, Kepler’in keşfettiği gezegenlere isim verecek. Hangi devletin hangi gezegene isim vereceği, o gezegenin devletin başşehrinden gözlenip gözlenemediğine nazaran belirlendi.

Bahisle ilgili açıklama yapan Küçük, "Türkiye'ye de WASP-52 kodlu yıldız ve onun gezegeni verildi. Yıldızlar memleketlere verilirken 'öyle bir yıldız verelim ki o memleketin başşehrinden rahatlıkla gözlensin. Küçük teleskoplarla bile beşerler gözleyebilsin.' anlayışından hareket edildi. Bu yıldız bize yaklaşık 457 ışık yılı uzaklıkta. Gezegeni yaşanabilir bir gezegen değil, birebir jüpiter üzere bir gaz gezegen. Değerli olan isim hakkının bize verilmesi." dedi.

15c72427c1b2c839fbb548ff66b2e1f14f9ef57d.jpeg

Türkiye Astronomi Derneği sitesindeki form aracılığıyla gezegene isim teklifleri sunulabilecek. İsim tekliflerini verebilecek kimseler ise şu kıstaslara nazaran belirlenecek:
  • Ulusal Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilköğretim ve lise dengi mektepler
  • Üniversitelerin Astronomi ve Uzay Bilimleri, Uzay Bilimleri ve Teknolojileri, Astronomi ve Astrofizik kısımları
  • Gözlemevleri
  • Planetaryumlar, Bilim Merkezleri, Bilim Müzeleri
  • Türk Astronomi Derneği kurumsal üyeleri
Bu kurumlar ve dernekler, isim teklifi sunmak için halk oylaması yaparak en çok oy alan seçeneği sunabilecekler. Birebir gökyüzü altında 100 yıl aktifliği kapsamındaki aktiflikte isim, ayan koşulları taşımak zorunda. Bu kaideler, TAD’ın sitesinde sıralanıyor. İsim teklifleri şu koşullara uymalı:
  • İki isim önerisi olmalı: yıldıza ve gezegenine
  • İsim bir “şey”e ilişkin olabilir.
  • İsim bir “kişi”ye ilişkin olabilir.
  • İsim, bir gökcismine ismi verilmeye bedel, kültürel, tarihi ve coğrafi kıymeti olan bir “yer”e ilişkin olabilir.
  • Verilecek isim gökyüzü yahut astronomiyle ilgili ve velev yıldızın/gezegenin gökyüzünde bulunduğu takımyıldızla ilgili olabilir (zorunlu değil).
  • En az 4, en ziyade 16 karakter uzunluğunda olmalı.
  • Latin harfleri ile yazılmalı.
  • Tercihen bir söz olmalı.
c17256fd6add50da0e5f1d3022fc1edea241d7f1.jpeg

Basitçe telaffuz edilebilmeli (en azından birtakım dillerde).
  • İsmin olması gereken özellikleri olduğu üzere, olmaması gereken özellikleri de var. Bunlar:
  • Bir kimseyi, öbeği, topluluğu yahut ülkeyi gücendirmemeli.
  • Rastgele bir astronomik cismin ismiyle tıpkı yahut misal olmamalı.
  • Verilecek ismin ticari bir tarafı olmamalı.
  • Politik, askeri yahut diyaneti yerlerle bilinen şahısların isimleri olmamalı.
  • 1919’dan evvel ölmüş bir kişinin ismi olmamalı.
  • Yaşayan bir kişinin ismi olmamalı.
  • İsim seçimini yapan kuruluşların ismi olmamalı.
  • Evcil hayvanların ismi olmamalı.
  • Kısaltma olmamalı.
  • Kurgu, üretilmiş isim olmamalı.
  • Rakam yahut ünlem işareti içermemeli.
formunda belirtiliyor.

Wasp-52 ve ötegezegeni, ilkbahardan sonbahara kadar devletimizden gözlemleniyor.

Küçük, "Son yıllarda maatteessüf daima yana bakar olduk, halbuki gökyüzü bizim emrimizde. Osmanlı öncesine gittiğimizde astronomi çalışmaları yapan Uluğbey var, birinci gözlemevini kuran Takiyüddin var. Bunlar konum gözlemleri yapmış, yaptıkları çalışmalar o periyot Avrupa'da yapılanla birebir. Gökyüzü farkındalığını artırmalıyız. Tarihe bakarsak coğrafyamızın astronomiye ekleri azımsanamaz. Mahsusen gözlemsel astronomide ekleri büyük. İsim deyip geçmemek lazım." tabirlerini de kullandı.




 
Üst Alt