Dünya'nın manyetik sahası, gezegendeki hayat için kritik bir kıymete sahip. Minnesota Üniversitesi’nde sismolog olan Justin Revenaugh’ya nazaran Dünya’nın manyetik meydanı, gezegeni ölümcül ve yıkıcı Güneş radyasyonlarından koruyor.
Dünya'mızı, Güneş’ten gelen radyasyonlardan koruyan bu manyetik alan sabit değil. Dünya’nın kuzey manyetik kutbu (coğrafi kuzey kutbu ile birebir değil), her yıl yaklaşık olarak 48 km kadar kuzeye gerçek hareket ediyor.
Yayımlanan yeni bir araştırmaya nazaran, manyetik kuzey kutbunun neden hareket ettiği anlaşılabilir ve bu hareketlerin nasıl kestirim edileceği öğrenilebilir.
Hareketleri Dünya’nın çekirdeğinde takip etmek
Dünya’nın manyetik meydanının var olmasını sağlayan ve gezegenin dış çekirdeğinde bulunan likit nikel ve demirde yaşanan periyodik ve bazen rastgele olan bu değişimler, manyetik meydanda tuhaflıklara sebep olabilir.
Şayet ki manyetik yerin, manyetik kutuplar ve Dünya’nın çekirdeği arasından geçen lastik bantlar olduğunu düşünürsek, çekirdekteki değişimlerin bu lastik bantları farklı noktalara çekiştirdiğini söyleyebiliriz. İşte bu jeomanyetik çekiştirmeler, kuzey manyetik kutbunun değişmesine ve bulunduğu konumdan epeyce uzaklaşmasına sebep oluyor.
Bu vakte kadar bu manyetik alan değişimlerini iddia etmek epeyce çetindi. Gelgelelim jeofizikçi Julien Aubert ve Christopher Finlay, harika bilgisayarlarla Dünya’nın çekirdeğinin fizikî durumunu simüle ettiler.
Araştırmacılar, gezegenin iç kısmından dışa gerçek hareket eden ısı hareketleri olduğunu ve bunun da manyetik sahası etkilediğini biliyordu. Yaptıkları araştırmanın sonuçlarıysa çekirdekte bulunan likit haldeki demirin, bazen ısı hareketlerinin daha sıcak ve parlak olmasına sebep olduğunu ortaya çıkardı.
Manyetik kuzey, navigasyonel modeller için değerli
Manyetik kuzeydeki hareketleri takip etmek, navigasyon sistemlerini World Magnetic Model’e (WMM) nazaran ayarlayan Amerikan ve Avrupa orduları için hayli değerli. Ayrıyeten bu model, ticari havayolları ve akıllı telefonlar tarafından da kullanılıyor.
Bu üzere sebepler yüzünden British Geological Survey ve National Oceanic and Atmospheric Administration, her beş yılda bir WMM’yi güncellemek durumunda kalıyor. Lakin Aubert’in söylediğine nazaran jeomanyetik sarsıntılar, periyodik güncellemelerdeki doğruluk hissesini zorlaştırıyor.
Aubert ve ekip arkadaşlarının geliştireceği yeni model, Dünya’nın manyetik yerinin değişimlerini öngörerek bu sorunların çözülmesine yardımcı olabilir.
