Brexit’in içinden çıkamayan İngiltere Başbakanı Theresa May, gözyaşları içinde yaptığı açıklamayla 7 Haziran'da hizmeti bırakacağını duyurmuştu. Bu durumda İngiltere güçlendirmek istediği bilişim bölümü insan kaynağı açığını kapatmak için nasıl adımlar atması gerekecek. Ankara Anlaşması’yla yerküreye açılmak isteyen Türk girişimcileri ne üzere gelişmeler bekliyor?
May’in istifası sonrası Ankara Mutabakatı'nın akıbeti ne olacak?
Ahir söylentiler gerçek oldu ve İngiltere'nin Demir Leydi lakaplı Margaret Thatcher’ın akabinde 2. hatun başbakanı olan Theresa May, İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılması olarak isimlendirilen Brexit süreciyle ilgili parlamentoya sunduğu çeşitli formüllere destek bulamadığı için istifasını açıkladı. Üstelik gözyaşları içinde…
Bundan 3 yıl evvel 2016 yılının haziran ayında Brexit oylamasının sonrasında eski İngiltere Başbakanı David Cameron’ın 6 yıllık sürecin ahir istifa etmişti. Bunun üzerine vazifeye gelen bugünkü Başbakan May, selefi Cameron üzere Brexit süreci nedeniyle haziran ayında hizmeti bırakacağını açıkladı. Bilhassa son haftalarda yeterlice ayyuka çıkan istifa haberleri de böylelikle gerçeğe dönüşmüş oldu.
May’in istifasını açıklamasının akabinde tekraren parlamentoya gelen ve bir türlü akıbeti netleşmeyen Brexit sıkıntısı de yeni soru işaretleriyle düzgünce karıştı. Geçtiğimiz hafta parlamentoda yaptığı konuşmayla 2. referandum için oylama teklifinde bulunan May’in eforları sonuç vermeyince 7 Haziran’da hizmetinden ayrılacağını açıkladı.
BREXIT İNGİLTERE’DE TEKNOLOJİ BÖLÜMÜNÜ ETKİLEYEBİLİR
Böylelikle partiler arasındaki AB’den çıkış konusundaki senaryoların da bir bölgeye varmadığı görülmüş oldu. Bugün itibariyle hem muhafazakâr hem de personel partisinde Brexit ile ilgili görüş ayrılıkları kelam konusu. Yeni sürecin belirleyicisi elbet May’in mekanını alacak isme bağlı. İngiltere’de yaşayan Türklerin takip ettiği Vatandas.Uk blogunda mahal alan haberlere nazaran İngiltere’ye Ankara Muahedesiyle yerleşmeyi ve iş kurmayı düşünen Türkler için May’in istifasının ayrılık itilafı olsun ya da olmasının, her halükârda süreci uzatacağını öngörüyor. Münasebetiyle May sonrası anlaşılan olan bir şey varsa o da “belirsizlik”(!)
Yerkürenin en değerli birinci 3 teknoloji kentinden biri olan Londra için bu AB üyesi şirketlerle iş yapan bilişim şirketleri için yeni belirsizlikler ve mümkün meseleler mealine geliyor. Halihazırda memleketten bu sebeple ayrılmayı düşünen teknoloji şirketlerinin oluşturacağı boşluk uzun müddettir Brexit gölgesinde tartışılıyor.
TEKNOLOJİ ŞİRKETLERİ İÇİN KARAR KIYMETLI
AB içinde kalmak isteyen ve bu avantajı kaybetmek istemeyen teşebbüsçüler farklı Avrupa Birliği devletlerine taşınma planı yapıyorlar. Bu da genç nüfusu üzere veladet orantısı da azalan İngiltere için Brexit sürecinde ülkeyi etkileme ihtimali olan bir gayrı sorun. Çünkü yerküre dijital dönüşümü yaşarken İngiltere üzere bir dev, teknoloji oyununun içinde kalmak için gerekli hamleleri yapmaktan kaçınmayacaktır, gelecek ismine kaçınmamalıdır. Ancak bu kaçınmama kararını verecek olan da partinin başına geçecek ve hasebiyle başbakan seçilecek kişi olacak.
Başbakanlık koltuğuna oturabilecek isimler arasında Boris Johnson ve Jeremy Hunt bulunuyor. Bu iki isimden Johnson’ın Brexit taraftarı olduğu, Hunt’ın ise AB’de kalma tarafında fikre sahip olduğu biliniyor. Brexit’in öncü isimlerinden olan Johnson’ın Türkiye ile ilgili karnesi de AB’den çıkış isteğiyle yakın olduğu argüman ediliyor. Devrin Başbakanı David Cameron’a hitaben kaleme aldığı mektupta AB üyesi olmaya hazırlanan Türkiye’den gelecek göçü önlemenin tek yolunun Brexit olduğunu belirtmişti. Her ne kadar daha sonra Türkiye’yle ilgili bir açıklama yapmadığını belirtse partinin önderi olursa AB’den çıkış cephesinde ilerleyeceği muhakkak.
BİLİŞİM KESIMINDEKI BOŞLUĞU TÜRKLER DOLDURABİLİR
Enteresandır, Boris Johnson'ın Osmanlı periyodunda Damat Ferit Paşa hükümetinde bakanlık yapan Ali Kemal Bey'in torununun oğlu olduğu biliniyor ve kendisi de bunu sıklıkla lisana getiriyor.
Türk kökenini sık sık hatırlatmasına karşın Türkiye zıtlığı ile daha çok bilinmesinin ardında İstiklal Uğraşına karşı durumuyla bilinen Ali Kemal Bey'in olup olmadığı da tartışma konusu. Türklere karşı olmadığını ve bunu daha evvel lisana getirmediğini belirten Johnson önder olursa -başarılı olup olmayacağı soru işaretleriyle-AB'den ayrılmayı tercih edeceği muhakkak.
Ne var ki AB'den ayrılma süreciyle oluşacak insan kaynağı açığını (özellikle bilişim sektöründe) kapatmak için yüzünü Avrupa'ya açılmak isteyen şirketlerin ve girişimcilerin olduğu ve İngiltere'ye adaptasyon sorunu yaşamayanların olduğu köklerinin bulunduğu Türkiye'ye çevirebilir. Bu durumda AB ile bağdaştırılan Ankara Ittifakı'nın tekrar görüşülmesi gündeme gelebilir.
ANKARA MUTABAKATININ AKIBETİ NE OLUR?
Jeremy Hunt’ın vazifeye gelmesi durumunda ise Johnson’ın Brexit ısrarına karşı AB ile kalma konusunda ısrar etmesi bekleniyor. Ne var ki yapılan referandumun uygulanmaması farklı, bu süreci geri almak için yapılacak yeni bir referandum yeni sorular oluşmasına neden olabilir.
İngiltere'nin 2016 haziranında düzenlediği referandumda ayrılık yanlılarının kampanyasının ana temasını göçmen ve yabancı zıtlığı oluşturuyordu.
Memlekete giren AB vatandaşlarının devlete bedel katmadığı üzere ahenk sağlayamadığı da tartışıldı. Ne var ki 1963'te Türkiye ile imzalanan Ankara Muahedesi (ECAA Agreement) kapsamında devlete gelen Türkler, Birleşik Krallık'ta istihdam oluşturdu ve çeşitli işler kurarak başarılı işlere imza attı.
İNGİLTERE’YE NAZARAN SON 5 YILDA BAŞVURANLARIN SAYISI
Ankara Mutabakatı ile devletimizden İngiltere'ye gidenlerin sayısında son yıllarda artış yaşanıyor. Bu artış içerisinde teknoloji üzerine çalışanların ve/veya bilişim üzerine teşebbüste bulunanların sayısı daha da ziyade. İngiltere İçişleri Bakanlığının donelerine nazaran ferdî olarak Ankara Muahedesiyle yapılan müracaatlar sonucu memlekete kabul edilenler (başvuran kişinin ailesindekilerin sayısı ayrıyeten ekleniyor) 2015 yılında 3,155’ten 2016’da 3,560’a ve 2017'de 5,205’e yükselmiş.
Geçtiğimiz yıla baktığımızda ise 7,607 Türk vatandaşının başvurduğu Ankara Ittifakında Vatandas.Uk'in verdiği haberlere nazaran kabul edilen her üç müracaattan biri bilişim bölümünde faaliyet gösteriyor. İngiltere'nin teknoloji kesimine olan bağlılığı ve bu meydandaki gücünü müdafaa isteği yukarıdaki kabul oranlarından da anlaşılıyor.
DAHA ÇOK YAZILIM GELİŞTİRİCİLER TERCİH EDİYOR
Teknoloji kesiminde Avrupa’ya açılmak isteyenler için Brexit’in tartışmaları arasında İngiltere inançlı bir büyüme limanı olarak yarar sağlayabilir. Türkiye’den çok sayıda yazılımcının tercih ettiği İngiltere’de bir Java Geliştiricisinin günlük maaşı 300 pound’dan başlıyor. Çok tercih edilen Python lisanında geliştirme yapan bir yazılımcı ise seviyesine nazaran günlük 500 pound kazanmakta. Ankara Muahedesiyle İngiltere’de iş kurarak Amerika ve Avrupa’ya coğrafi olarak avantajlı hizmet sunmanın mümkün olduğu mevcut tertipte Türk şirketlerin yurtdışına açılması da bu sayede kolaylaşıyor.