Kitabın tarihcesi kısa bilgi
GECMİŞTEN GUNUMUZE KİTAP
Kitabın tarihinin karmaşıklığı, bir yandan zaman boyunca farklı bicimler almış olmasından, ote yandan, kitabın bir cok bakış acısından değerlenmesinden ileri gelmektedir Kitabın evrimi, yazının ustune yazıldığı gerecin evrimine bağlı olmuştur Ama en eski gerec olan taş (kayalardaki resim yazıları, klasık Eskicağ ’ ın dikmetaşları) kitabın icine girmez Cunku, anıtsal yazıtlar taşınabilir değildirler Gercek kitapların ilk gereci odundu Mezopotamya ’ da ise, daha III bin yılda, kil tabletler uzerine harfler yazılıyordu Kumaşlar da ustune yazı yazılan gerecler olarak tarihin bir donemin de kullanılmışlardır Bunlar arasında Cinlilerin fırca ile yazı yazdıkları ipeği ya da bezi de saymak gerekir Ancak, devamlı surette araştırmak ve kendini yenilemek durumunda olan insan ‘ ’ yazı malzemesi ’ ’ diyebileceğimiz unsurları bularak ve geliştirerek kitap kavramına yeni boyutlar kazandırmıştır Yuzyıllar boyunca cevresindeki her bulduğu duz yuzeyi yazı aracı olarak kullanan insanoğlu, surekli olarak ta yeni malzemeler arayışını surdurmuştur Sumer, Asur ve Hitit kil tabletleri ile Mısır papirus ruloları yaklaşık ayni tarihler de (İO 3000) ortaya cıkmış olmakla birlikte, kil tabletlerden cok, papirus rulolar cağdaş kitabın oncusu olarak kabul edilirler Papirus, Nil nehri kıyılarında ve Nil deltasının bataklıklarında yetişen bir bitkidir Saplarından hazırlanan şeritler dokunarak yuzeyler oluşturulur, bunlar ozel olarak yapılan sıvılara daldırılıp kurutularak, yazı yazılabilecek yuzeyler oluşturulur Uzerlerine yazı yazılan papiruslar bir birlerine yapıştırılarak 6 – 10 metre uzunluğunda şeritler elde edilir, bunlarında uclarına sopalar takıldıktan sonra kıvrılarak rulolar haline getirilirler Papirusten yapılan ilk kitaplar boyle rulo haindedirler Meşhur İskenderiye Kutuphanesi bu kitaplardan oluşturulmuştur Papirus ruloları Yunanlılar ve Romalılar da uzun sure kullanmışlardır İS 400 yıllarından itibaren de papirus ruloların yerini parşomen ya da vellum kodekslerin alması, kitabın biciminde bir devrim yaratmıştır Kitabın hikayesinde Anadolu ’ nun da şuphesiz katkıları vardır Parşomeni, Bergama Kralı II Eumenes ’ in bulduğu belirtilmektedir Uzerine yazı yazmak icin hayvan derilerinin işlenmesine cok onceleri başlanmış olmasına karşın, bu uğraşın en onemli merkezi Bergama olmuş, hatta yore kendi ismini de (parşomen, pergamineum ) bu gerece vermiştir Cinliler, pacavraları, keneviri dut ağacı kapuklarını ve başka bitkisel maddeleri oğuterek, kurutulduktan sonra ustune yazı yazılabilecek bir hamur haline getirmeyi başardılar İS 105 yılların da Tsaylun ’ un gercekleştirdiği soylenen bu kağıt, ortacağ sonunda, kitap yapımında parşomenin yerini aldı Boylece kağıt hayatımıza cıkmamak uzere girmiş oldu Kağıt uretilmesindeki tekniğin surekli geliştirilmesi el yazmalarının yaygınlaşmasına ve ozellikle XV yuzyılda baskı makinesiyle metinlerin coğaltılmasını sağlamıştır XIX yuzyıldaysa kağıt Louıs Nicolas Robert ’ in icat ettiği (1798) ve İngilyere ’ de Fourdrinier ile Donkin ’ in geliştirdiği makineyle mekanik bir şekilde uretilmeye başlanmıştır
GECMİŞTEN GUNUMUZE KİTAP
Kitabın tarihinin karmaşıklığı, bir yandan zaman boyunca farklı bicimler almış olmasından, ote yandan, kitabın bir cok bakış acısından değerlenmesinden ileri gelmektedir Kitabın evrimi, yazının ustune yazıldığı gerecin evrimine bağlı olmuştur Ama en eski gerec olan taş (kayalardaki resim yazıları, klasık Eskicağ ’ ın dikmetaşları) kitabın icine girmez Cunku, anıtsal yazıtlar taşınabilir değildirler Gercek kitapların ilk gereci odundu Mezopotamya ’ da ise, daha III bin yılda, kil tabletler uzerine harfler yazılıyordu Kumaşlar da ustune yazı yazılan gerecler olarak tarihin bir donemin de kullanılmışlardır Bunlar arasında Cinlilerin fırca ile yazı yazdıkları ipeği ya da bezi de saymak gerekir Ancak, devamlı surette araştırmak ve kendini yenilemek durumunda olan insan ‘ ’ yazı malzemesi ’ ’ diyebileceğimiz unsurları bularak ve geliştirerek kitap kavramına yeni boyutlar kazandırmıştır Yuzyıllar boyunca cevresindeki her bulduğu duz yuzeyi yazı aracı olarak kullanan insanoğlu, surekli olarak ta yeni malzemeler arayışını surdurmuştur Sumer, Asur ve Hitit kil tabletleri ile Mısır papirus ruloları yaklaşık ayni tarihler de (İO 3000) ortaya cıkmış olmakla birlikte, kil tabletlerden cok, papirus rulolar cağdaş kitabın oncusu olarak kabul edilirler Papirus, Nil nehri kıyılarında ve Nil deltasının bataklıklarında yetişen bir bitkidir Saplarından hazırlanan şeritler dokunarak yuzeyler oluşturulur, bunlar ozel olarak yapılan sıvılara daldırılıp kurutularak, yazı yazılabilecek yuzeyler oluşturulur Uzerlerine yazı yazılan papiruslar bir birlerine yapıştırılarak 6 – 10 metre uzunluğunda şeritler elde edilir, bunlarında uclarına sopalar takıldıktan sonra kıvrılarak rulolar haline getirilirler Papirusten yapılan ilk kitaplar boyle rulo haindedirler Meşhur İskenderiye Kutuphanesi bu kitaplardan oluşturulmuştur Papirus ruloları Yunanlılar ve Romalılar da uzun sure kullanmışlardır İS 400 yıllarından itibaren de papirus ruloların yerini parşomen ya da vellum kodekslerin alması, kitabın biciminde bir devrim yaratmıştır Kitabın hikayesinde Anadolu ’ nun da şuphesiz katkıları vardır Parşomeni, Bergama Kralı II Eumenes ’ in bulduğu belirtilmektedir Uzerine yazı yazmak icin hayvan derilerinin işlenmesine cok onceleri başlanmış olmasına karşın, bu uğraşın en onemli merkezi Bergama olmuş, hatta yore kendi ismini de (parşomen, pergamineum ) bu gerece vermiştir Cinliler, pacavraları, keneviri dut ağacı kapuklarını ve başka bitkisel maddeleri oğuterek, kurutulduktan sonra ustune yazı yazılabilecek bir hamur haline getirmeyi başardılar İS 105 yılların da Tsaylun ’ un gercekleştirdiği soylenen bu kağıt, ortacağ sonunda, kitap yapımında parşomenin yerini aldı Boylece kağıt hayatımıza cıkmamak uzere girmiş oldu Kağıt uretilmesindeki tekniğin surekli geliştirilmesi el yazmalarının yaygınlaşmasına ve ozellikle XV yuzyılda baskı makinesiyle metinlerin coğaltılmasını sağlamıştır XIX yuzyıldaysa kağıt Louıs Nicolas Robert ’ in icat ettiği (1798) ve İngilyere ’ de Fourdrinier ile Donkin ’ in geliştirdiği makineyle mekanik bir şekilde uretilmeye başlanmıştır