Kesin sebebi zaman belli olmasa da bazen eklem kıkırdağı, bazen de eklem kıkırdağı altındaki kemik dokusu ile birlikte eklem yüzeyinden ayrılarak eklem içine düşünebilir. Kıkırdağın bu şekilde eklem yüzeyinden ayrılmasına Osteokondritis dissekans (OD) ve eklem içinde gezinen parça oluşturması durumuna da eklem faresi (loose body) denir.
NASIL OLUŞUR ?
Eklem faresi (loose body) özellikle diz eklemi çevresinde görülmekle birlikte kalça, dirsek ve diğer eklemlerde de görülen, ufak parçalardan oluşan cisimlerdir. Eklem çevresinde eklem sıvısı ya da sinoviyumda görülen kıkırdak ya da kemik parçalarıdır. Eklem farelerinin boyutları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar olabilir.
Eklem fareleri Romatoid artrit, osteoartrit gibi durumlardan kaynaklanabilir ya da osteoartrite neden olabilir. Diğer nedenler arasında travma ya da kırıklar vardır. Eklem faresinin spor yapan bireylerde görülme olasılığı yüksektir.
Eklem faresinin en sık görülen belirtisi özellikle dizde kilitlenme, takılma hissidir. Özellikle kişiler hareket esnasında bir cismin içeride hareket ettiğini tarifler. Bunlar dışında şişlik ve ağrı gibi durumlar ile de kişi karşı karşıya kalabilir.
Eklem faresinin tespiti Röntgen kullanılarak kolay bir şekilde yapılabilir. Ciddi boyutlarda olan serbest cisimlere cerrahi tedavi uygulanır ve parçacık bulunduğu bölgeden direk alınır. Cerrahi tedavi sonrası kişilerin fizik tedavi süreci başlar. Şişlik, ağrı ve kas zayıflığı, kas kısalığı gibi durumlarda dokuyu eski haline getirerek tedavi süreci tamamlanmış olur.
Eklem faresi gözden kaçan ancak önemli bir problemdir. Detaylı bir inceleme yapılarak sorunun gerçek kaynağı tespit edilebilir ve tedaviye karar verilebilir. Son olarak özellikle kilitlenme ve hareket eden bir cisim hissi direk olarak eklem faresini akıllara getirir.
Eklem içinde bir bölgenin kanlanması nedenini bilmediğimiz bir şekilde bozulur ve bu bölge zamanla ayrılıp koparak eklemin içindeki boşluğa düşerse eklem faresi rahatsızlığını meydana getirmiş olur.
Bu rahatsızlık osteokondritis dissekas olarak da bilinir.
Omuz eklem faresi kimlerde görülür?
Çoğu zaman gençlerde görülen osteokondritis dissekans herhangi bir eklemde ortaya çıkar.
Fare olarak tabir edilen kopan eklem kıkırdağı – kemik parçası eklemde ağrı, şişlik ve en önemlisi eklem hareketlerinde kısıtlamalara, kilirlenmelere neden olur. Omuz dirsek ekleminde meydana geldiğinde kilitlenme, ağrılı, sınırlı kol hareketleri ile kendini gösterir. Tanı için artroskopi veya MR incelemesi yapılmalıdır
Kalçada eklem faresi kimlerde gözlenir?
Çoğu zaman gençlerde görülen osteokondritis dissekans herhangi bir eklemde olabilirse de diz ekleminde daha sık ortaya çıkar. Kopan bu eklem kıkırdağı - kemik parçası eklemde ağrı, şişlik ve en önemlisi eklem kilitlenmelerine neden olur. Kalça ekleminde meydana geldiğinde kilitlenme, yürüyüş bozukluğuna yol açar. Tanı için artroskopi veya MR incelemesi yapılmalıdır.
Eklem faresi nasıl tedavi edilir?
Bu tür şikayetleri olan hastaların çok ileri seviyeye gelmeden, çözülmesi güç hale gelmeden ve komplike durumlar, kalıcı sakatlıklar yaşanmadan bir an önce doktorlarına başvurarak gereken tedavilerini almaları gerekmektedir.
Eğer parça kopmuş eklem boşluğuna düşmüşse iki girişim yapılabilir: kopan parça cerrahi olarak çıkartılır veya yeniden yerine yerleştirilerek tespit edilir.Cerrahiye gerek yoksa ilgili eklemdeki kaslar ,tendonlar ve yumuşak dokulara fizyoterapist tarafından çalışmalar yapılmalıdır.