Kapalı Devre Yakıt Sistemi Nedir?

[bilgiliadam]

Hava yakıt karışım oranı eğer yeterli seviyelerde oluşmazsa aracın performansında düşüş yaşanacağı gibi aracın yakıt tüketimi de artacaktır. Bu oranın makul seviyelerde tutulabilmesi için araç içindeki oksijen (lambda) sensörü ve diğer sensörler bu oranı aracın elektrik kontrol paneline bildirir. Bu seviyeler normal seviyeye göre şekillenip yeterli miktarda motora yakıt göndererek seviyeyi korumaya çalışır. Çeşitli sensöler ve Elektrik kontrol ünitesi (ECU) arasında devamlı oluşan bu bilgi trafiği ve geri bildirimler kapalı devre yakıt sistemi olarak adlandırılmaktadır. Bu sistemin düzgün çalışması için en önemli parça şüpesiz ki, oksijen (lambda) sensörüdür. Motorda hava yakıt oranın ECU tarafından doğru ayarlanmasını sağlamak için etkileşimde olan bu sensör hava yakıt oranının normal seviyesinde kalmasını ve dolayısıyla aracın yüksek performanslı çalışmasını sağlayacaktır. Kapalı devre yakıt sistemi genel itibariyle yeni model araçlarda görülmektedir. Eski tip karbüratörlü araçlarda, kapalı devre yakıt sisteminin tersine açık yakıt devre sistemi kullanılmaktadır.

Kapalı Devre Yakıt Sistemi:

Oksijen (lambda) sensörü sayesinde egzoz gazındaki hava yani oksijen sensürü aracın Elektrik kontol ünitesine geri bildirim yapmaktadır. Bu bilgiler doğrultusunda yakıt oranını motora doğru şekilde ve miktarda aktarılmasını sağlayan (ECU), hava yakıt seviyesini korumaya çalışır. Oluşan bu devamlı döngü kapalı devre yakıt sistemini oluşturmaktadır. Şayet oksijen sensörü farklı oranlarda bildirim verirse, örneğin;

• Fakir hava yakıt karışımı: Oksijen sensörü egzoz gazında bulunan oksijen oranını normalin çok üstünde bir seviyede ölçer ve panele gönderirse bu fakir hava yakıt karışımı sorunu olduğunu belirtmektedir. Söz konusu bu durum oluştuğunda, araç yakıt miktarını arttırarak sorunun önüne geçmeye çalışır.
• Zengin hava yakıt karışımı: Şayet bu seferde normalden fazla yakıt harcandığı bildirimi verilirse bu kez araç çok fazla yakıt tüketiyor demektir dolayısıyla oksijen miktarında düşüş söz konusu olur. Bu durum ise yakıtın ateşlenmesini mutlaka etkileyecektir.

Kapalı devre yakıt sisteminin avantajları oldukça fazladır. Yukarıda bahsedildiği gibi zengin ya da fakir hava yakıt oranı sorunlarıyla karşılaşıldığında araç bu durumu kendisi hafızasında kayıtlı olan seviyeler doğrultusunda ayarlayabilmektedir. Gerekli durumlarda yakıt miktarını arttırarak ya da azaltarak yaşanabilecek çoğu problemin önüne rahatlıkla geçebilmektedir. Ancak açık devre yakıt sisteminde bu durum biraz daha farklıdır.

Açık Devre Yakıt Sistemi:

Genellikle eski tip ve düşük model klasik karbüratörlü araçlarda bu sistem mevcuttur. Gerçekleşen herhangi bir fakir ya da zengin hava yakıt karışım oranı olup olmadığı bu sisteme sahip araçlarda bilinmesine imkan yoktur. Egzozdan çıkacak olan oksijen miktarı herhangi bir lambda (oksijen) sensörüyle ölçülemediği için panele gerekli uyarı verilemeyecektir bu nedenle açık devre yakıt sistemli araçlarda hava yakıt karışımı seviyesi araç tarafından ayarlanamamaktadır. Bu tip araçlarda; fakir veya zengin hava yakıt karışım oranı olup olmadığının anlaşılması imkansızdır.